Luke 1
1 FORASMUCH as many have taken in hand to set forth in order a declaration of those things which are most surely believed among us,
Ĉar multaj jam entreprenis aranĝi historion pri la faktoj, kiuj estas konstatitaj inter ni,
2 Even as they delivered them unto us, which from the beginning were eyewitnesses, and ministers of the word;
kiel ilin transdonis al ni tiuj, kiuj de la komenco vidis mem kaj estis administrantoj de la vorto,
3 It seemed good to me also, having had perfect understanding of all things from the very first, to write unto thee in order, most excellent Theophilus,
ŝajnis bone ankaŭ al mi, esplorinta ĉion atente de la komenco, skribi en ordo al vi, plej eminenta Teofilo,
4 That thou mightest know the certainty of those things, wherein thou hast been instructed.
por ke vi povu scii la certecon pri la aferoj, pri kiuj vi estas instruita.
5 THERE was in the days of Herod, the king of Judæa, a certain priest named Zacharias, of the course of Abia: and his wife was of the daughters of Aaron, and her name was Elisabeth.
En la tagoj de Herodo, reĝo de Judujo, estis pastro nomata Zeĥarja, el la deĵora grupo de Abija; kaj li havis edzinon el la filinoj de Aaron, kaj ŝia nomo estis Elizabeto.
6 And they were both righteous before God, walking in all the commandments and ordinances of the Lord blameless.
Kaj ambaŭ estis justaj antaŭ Dio, irantaj laŭ ĉiuj ordonoj kaj instruoj de la Eternulo sen riproĉo.
7 And they had no child, because that Elisabeth was barren, and they both were now well stricken in years.
Kaj ili ne havis infanon, ĉar Elizabeto estis senfrukta, kaj ili ambaŭ estis en profunda aĝo.
8 And it came to pass, that while he executed the priest’s office before God in the order of his course,
Kaj dum li plenumis sian pastradon antaŭ Dio en la vico de sia grupo,
9 According to the custom of the priest’s office, his lot was to burn incense when he went into the temple of the Lord.
laŭ la kutimo de la pastra ofico estis lia loto eniri en la sanktejon de la Eternulo kaj incensadi.
10 And the whole multitude of the people were praying without at the time of incense.
Kaj la tuta amaso de la popolo preĝis ekstere dum la horo de la incensado.
11 And there appeared unto him an angel of the Lord standing on the right side of the altar of incense.
Kaj aperis antaŭ li anĝelo de la Eternulo, staranta dekstre de la altaro de incensado.
12 And when Zacharias saw him, he was troubled, and fear fell upon him.
Kaj Zeĥarja maltrankviliĝis, kiam li vidis lin, kaj sur lin falis timo.
13 But the angel said unto him, Fear not, Zacharias: for thy prayer is heard; and thy wife Elisabeth shall bear thee a son, and thou shalt call his name John.
Sed la anĝelo diris al li: Ne timu, Zeĥarja; ĉar via preĝo estas aŭdita, kaj via edzino Elizabeto naskos al vi filon, kaj vi donos al li la nomon Johano.
14 And thou shalt have joy and gladness; and many shall rejoice at his birth.
Kaj vi havos ĝojon kaj feliĉon, kaj multaj ĝojos pro lia naskiĝo.
15 For he shall be great in the sight of the Lord, and shall drink neither wine nor strong drink; and he shall be filled with the Holy Ghost, even from his mother’s womb.
Ĉar li estos granda antaŭ la Sinjoro, kaj li ne trinkos vinon nek ebriigaĵon; kaj li estos plena de la Sankta Spirito jam de la ventro de sia patrino.
16 And many of the children of Israel shall he turn to the Lord their God.
Kaj multajn el la filoj de Izrael li turnos al la Eternulo, ilia Dio.
17 And he shall go before him in the spirit and power of Elias, to turn the hearts of the fathers to the children, and the disobedient to the wisdom of the just; to make ready a people prepared for the Lord.
Kaj li iros antaŭ Lia vizaĝo en la spirito kaj potenco de Elija, por turni la korojn de la patroj al la infanoj kaj la malobeemajn al la saĝeco de la justuloj, por pretigi por la Sinjoro popolon preparitan.
18 And Zacharias said unto the angel, Whereby shall I know this? for I am an old man, and my wife well stricken in years.
Kaj Zeĥarja diris al la anĝelo: Per kio mi scios tion? ĉar mi estas maljunulo, kaj mia edzino havas profundan aĝon.
19 And the angel answering said unto him, I am Gabriel, that stand in the presence of God; and am sent to speak unto thee, and to shew thee these glad tidings.
Kaj la anĝelo responde diris al li: Mi estas Gabriel, kiu staras antaŭ Dio; kaj mi estas sendita, por paroli al vi kaj fari al vi tiun bonan sciigon.
20 And, behold, thou shalt be dumb, and not able to speak, until the day that these things shall be performed, because thou believest not my words, which shall be fulfilled in their season.
Kaj jen vi silentos kaj estos ne kapabla paroli, ĝis la tago, kiam tio okazos, ĉar vi ne kredis miajn vortojn, kiuj plenumiĝos siatempe.
21 And the people waited for Zacharias, and marvelled that he tarried so long in the temple.
Kaj la popolo atendis Zeĥarjan, kaj miris pro lia restado en la sanktejo.
22 And when he came out, he could not speak unto them: and they perceived that he had seen a vision in the temple: for he beckoned unto them, and remained speechless.
Kaj kiam li elvenis, li ne povis paroli al ili; kaj ili eksciis, ke li vidis vizion en la sanktejo; kaj li faradis signojn al ili, kaj restis muta.
23 And it came to pass, that, as soon as the days of his ministration were accomplished, he departed to his own house.
Kaj kiam finiĝis la tagoj de lia pastrado, li foriris en sian domon.
24 And after those days his wife Elisabeth conceived, and hid herself five months, saying,
Kaj post tiuj tagoj lia edzino Elizabeto gravediĝis, kaj kaŝis sin kvin monatojn, dirante:
25 Thus hath the Lord dealt with me in the days wherein he looked on me, to take away my reproach among men.
Tiamaniere agis la Eternulo rilate al mi en la tagoj, kiam Li favore rigardis min, por forpreni mian riproĉon inter homoj.
26 And in the sixth month the angel Gabriel was sent from God unto a city of Galilee, named Nazareth,
Kaj en la sesa monato la anĝelo Gabriel estis sendita de Dio en urbon de Galileo, nomatan Nazaret,
27 To a virgin espoused to a man whose name was Joseph, of the house of David; and the virgin’s name was Mary.
al virgulino fianĉinigita kun viro, kies nomo estis Jozef, el la domo de David; kaj la nomo de la virgulino estis Maria.
28 And the angel came in unto her, and said, Hail, thou that art highly favoured, the Lord is with thee: blessed art thou among women.
Kaj li venis al ŝi, kaj diris: Saluton al vi la grace favorita, la Eternulo estas kun vi.
29 And when she saw him, she was troubled at his saying, and cast in her mind what manner of salutation this should be.
Sed ŝi tre maltrankviliĝis ĉe tiu diro, kaj konsideris, kia povas esti tiu saluto.
30 And the angel said unto her, Fear not, Mary: for thou hast found favour with God.
Kaj la anĝelo diris al ŝi: Ne timu, Maria; ĉar vi trovis gracon antaŭ Dio.
31 And, behold, thou shalt conceive in thy womb, and bring forth a son, and shalt call his name JESUS.
Kaj jen vi gravediĝos en via ventro kaj naskos filon, kaj vi nomos lin JESUO.
32 He shall be great, and shall be called the Son of the Highest: and the Lord God shall give unto him the throne of his father David:
Li estos granda, kaj estos nomata Filo de la Plejaltulo; kaj Dio, la Eternulo, donos al li la tronon de lia patro David;
33 And he shall reign over the house of Jacob for ever; and of his kingdom there shall be no end. (aiōn g165)
kaj li reĝos super la domo de Jakob eterne, kaj lia regno ne havos finon. (aiōn g165)
34 Then said Mary unto the angel, How shall this be, seeing I know not a man?
Kaj Maria diris al la anĝelo: Kiel estos tio, ĉar mi ne konas viron?
35 And the angel answered and said unto her, The Holy Ghost shall come upon thee, and the power of the Highest shall overshadow thee: therefore also that holy thing which shall be born of thee shall be called the Son of God.
Kaj la anĝelo responde diris al ŝi: La Sankta Spirito venos sur vin, kaj la potenco de la Plejaltulo superombros vin; pro kio ankaŭ la naskotaĵo estos nomata sankta, la Filo de Dio.
36 And, behold, thy cousin Elisabeth, she hath also conceived a son in her old age: and this is the sixth month with her, who was called barren.
Kaj jen via parencino Elizabeto ankaŭ gravediĝis je filo en sia maljuneco, kaj la nuna monato estas la sesa por ŝi, kiun oni nomis senfrukta.
37 For with God nothing shall be impossible.
Ĉar ĉe Dio nenio estas neebla.
38 And Mary said, Behold the handmaid of the Lord; be it unto me according to thy word. And the angel departed from her.
Kaj Maria diris: Jen la sklavino de la Eternulo; estu al mi laŭ via diro. Kaj la anĝelo foriris de ŝi.
39 And Mary arose in those days, and went into the hill country with haste, into a city of Juda;
Kaj en tiuj tagoj Maria leviĝis kaj senprokraste vojaĝis en la montan regionon, en urbon de Judujo;
40 And entered into the house of Zacharias, and saluted Elisabeth.
kaj enirinte en la domon de Zeĥarja, ŝi salutis Elizabeton.
41 And it came to pass, that, when Elisabeth heard the salutation of Mary, the babe leaped in her womb; and Elisabeth was filled with the Holy Ghost:
Kaj kiam Elizabeto aŭdis la saluton de Maria, la infaneto eksaltis en ŝia ventro; kaj Elizabeto pleniĝis de la Sankta Spirito,
42 And she spake out with a loud voice, and said, Blessed art thou among women, and blessed is the fruit of thy womb.
kaj ŝi levis sian voĉon per laŭta krio, kaj diris: Benata vi estas inter virinoj, kaj benata estas la frukto de via ventro.
43 And whence is this to me, that the mother of my Lord should come to me?
Kaj pro kio okazas al mi ĉi tio, ke la patrino de mia Sinjoro venas al mi?
44 For, lo, as soon as the voice of thy salutation sounded in mine ears, the babe leaped in my womb for joy.
Ĉar jen kiam la voĉo de via saluto venis en miajn orelojn, la infaneto ĝoje eksaltis en mia ventro.
45 And blessed is she that believed: for there shall be a performance of those things which were told her from the Lord.
Kaj feliĉa estas ŝi, kiu kredis, ĉar plenumiĝos tio, kio estas dirita al ŝi de la Eternulo.
46 And Mary said, My soul doth magnify the Lord,
Kaj Maria diris: Mia animo altigas la Eternulon,
47 And my spirit hath rejoiced in God my Saviour.
Kaj mia spirito ĝojis en Dio, mia Savanto,
48 For he hath regarded the low estate of his handmaiden: for, behold, from henceforth all generations shall call me blessed.
Ĉar Li rigardis la humilecon de Sia sklavino; Ĉar jen de nun ĉiuj generacioj nomos min feliĉa.
49 For he that is mighty hath done to me great things; and holy is his name.
Ĉar la Potenculo faris al mi grandaĵojn, Kaj sankta estas Lia nomo.
50 And his mercy is on them that fear him from generation to generation.
Kaj Lia boneco estas por ĉiuj generacioj Al tiuj, kiuj Lin timas.
51 He hath shewed strength with his arm; he hath scattered the proud in the imagination of their hearts.
Li montris forton per Sia brako, Li dispelis fierulojn en la penso de ilia koro.
52 He hath put down the mighty from their seats, and exalted them of low degree.
Li malaltigis potenculojn de iliaj tronoj, Kaj Li altigis humilulojn.
53 He hath filled the hungry with good things; and the rich he hath sent empty away.
Malsatulojn Li plenigis per bonaĵo, Kaj riĉulojn Li forsendis malplenaj.
54 He hath holpen his servant Israel, in remembrance of his mercy;
Li helpis Sian servanton Izrael, Memorante Sian korfavoron.
Kiel Li parolis al niaj patroj, Al Abraham kaj al lia idaro eterne. (aiōn g165)
56 And Mary abode with her about three months, and returned to her own house.
Kaj Maria loĝis ĉi ŝi tri monatojn, kaj reiris al sia domo.
57 Now Elisabeth’s full time came that she should be delivered; and she brought forth a son.
Kaj venis por Elizabeto la tempo, en kiu ŝi devis naski; kaj ŝi naskis filon.
58 And her neighbours and her cousins heard how the Lord had shewed great mercy upon her; and they rejoiced with her.
Kaj ŝiaj najbaroj kaj ŝiaj parencoj aŭdis, ke la Eternulo pligrandigis Sian bonecon al ŝi; kaj ili ĝojis kun ŝi.
59 And it came to pass, that on the eighth day they came to circumcise the child; and they called him Zacharias, after the name of his father.
Kaj en la oka tago oni venis, por cirkumcidi la infaneton; kaj ili eknomis lin Zeĥarja, laŭ la nomo de lia patro.
60 And his mother answered and said, Not so; but he shall be called John.
Kaj lia patrino responde diris: Tute ne; sed li estos nomata Johano.
61 And they said unto her, There is none of thy kindred that is called by this name.
Kaj ili diris al ŝi: El via parencaro estas neniu, kiu estas nomata per tiu nomo.
62 And they made signs to his father, how he would have him called.
Kaj ili faris signojn al lia patro pri tio, kiel li volas, ke li estu nomata.
63 And he asked for a writing table, and wrote, saying, His name is John. And they marvelled all.
Kaj li petis tabuleton, kaj skribis jene: Lia nomo estas Johano. Kaj ĉiuj miris.
64 And his mouth was opened immediately, and his tongue loosed, and he spake, and praised God.
Kaj tuj lia buŝo malfermiĝis, kaj lia lango liberiĝis; kaj li parolis, glorante Dion.
65 And fear came on all that dwelt round about them: and all these sayings were noised abroad throughout all the hill country of Judæa.
Kaj timo venis sur ĉiujn, kiuj loĝis ĉirkaŭ ili, kaj tra la tuta monta regiono de Judujo disvastiĝis rakonto pri ĉio tio.
66 And all they that heard them laid them up in their hearts, saying, What manner of child shall this be! And the hand of the Lord was with him.
Kaj ĉiuj aŭdantoj konservis tion en sia koro, dirante: Kia do estos ĉi tiu knabeto? Ĉar la mano de la Eternulo estis kun li.
67 And his father Zacharias was filled with the Holy Ghost, and prophesied, saying,
Kaj lia patro Zeĥarja pleniĝis de la Sankta Spirito, kaj profetis, dirante:
68 Blessed be the Lord God of Israel; for he hath visited and redeemed his people,
Benata estu la Eternulo, la Dio de Izrael, Ĉar Li vizitis Sian popolon kaj faris por ili elaĉeton,
69 And hath raised up an horn of salvation for us in the house of his servant David;
Kaj levis kornon de savo por ni En la domo de Sia servanto David,
70 As he spake by the mouth of his holy prophets, which have been since the world began: (aiōn g165)
Kiel Li parolis per la buŝo de Siaj sanktaj profetoj, de post la komenco de la mondo, (aiōn g165)
71 That we should be saved from our enemies, and from the hand of all that hate us;
Savadon el niaj malamikoj kaj el la mano de ĉiuj niaj malamantoj;
72 To perform the mercy promised to our fathers, and to remember his holy covenant;
Por montri Sian bonecon ĉe niaj patroj, Kaj por memori Sian sanktan interligon;
73 The oath which he sware to our father Abraham,
La ĵuron, kiun Li ĵuris al nia patro Abraham;
74 That he would grant unto us, that we being delivered out of the hand of our enemies might serve him without fear,
Ke Li donos al ni, ke, liberigite el la mano de niaj malamikoj, Ni servu Lin sentime,
75 In holiness and righteousness before him, all the days of our life.
En sankteco kaj justeco antaŭ Li ĉiujn niajn tagojn.
76 And thou, child, shalt be called the prophet of the Highest: for thou shalt go before the face of the Lord to prepare his ways;
Kaj vi, infano, estos nomata profeto de la Plejaltulo, Ĉar vi iros antaŭ la vizaĝo de la Sinjoro, por pretigi liajn vojojn,
77 To give knowledge of salvation unto his people by the remission of their sins,
Por doni al lia popolo scion de savo En la pardonado de iliaj pekoj,
78 Through the tender mercy of our God; whereby the dayspring from on high hath visited us,
Pro la kompata koro de nia Dio, Per kiu nin vizitis la sunleviĝo de supre,
79 To give light to them that sit in darkness and in the shadow of death, to guide our feet into the way of peace.
Por lumi sur tiujn, kiuj sidas en mallumo kaj en la ombro de morto, Por gvidi niajn piedojn en la vojojn de paco.
80 And the child grew, and waxed strong in spirit, and was in the deserts till the day of his shewing unto Israel.
Kaj kreskis la infano kaj fortiĝis en spirito, kaj estis en la dezertoj ĝis la tago de sia ekmontriĝo al Izrael.
