Luke 11
1 AND it came to pass, that, as he was praying in a certain place, when he ceased, one of his disciples said unto him, Lord, teach us to pray, as John also taught his disciples.
Екхвар Исусо мангляпэ, ай кала пэрэачиля, екх Лэхкэрэ сиклярнэндар пхэнда Лэсти: — Рае! Сикляр амэн тэ мангэпэ, сар Иоанно сиклярда пэхкэрэн сиклярнэн!
2 And he said unto them, When ye pray, say, Our Father which art in heaven, Hallowed be thy name. Thy kingdom come. Thy will be done, as in heaven, so in earth.
Исусо пхэнда лэнди: — Кала мангэнпэ, пхэнэн: Дадэ! Мэк тэ свэнцолпэ Лав Тиро! Мэк авэл Тхагаримо Тиро!
3 Give us day by day our daily bread.
Пэ кожно диво мандро амэнди дэ авдивутно.
4 And forgive us our sins; for we also forgive every one that is indebted to us. And lead us not into temptation; but deliver us from evil.
И бэзимо амаро эртисар амэнди, сар и амэ дош эртисарах кодэлэнди, ко исин амэнди вуджилэ. И на домук, соб тэ змарахпэ дромэстар.
5 And he said unto them, Which of you shall have a friend, and shall go unto him at midnight, and say unto him, Friend, lend me three loaves;
Тунчи Исусо пхэнда лэнди: — Кала варико тумэндар авэла рятяґа амалэстэ тай пхэнэла лэсти: «Морэ! Залэ манди трин питы мандро.
6 For a friend of mine in his journey is come to me, and I have nothing to set before him?
Амал дромэстар заджиля мандэ, и нэнай мандэ, со тэ дав лэсти тэ ха».
7 And he from within shall answer and say, Trouble me not: the door is now shut, and my children are with me in bed; I cannot rise and give thee.
Чи пхэнэла амал тиро тути андрал: «На замисар ман! Мэ вудара затердом, и мурэ чяворэ совэн манца. Нисар манди тэ вще и тэ дэ тути мандро»?
8 I say unto you, Though he will not rise and give him, because he is his friend, yet because of his importunity he will rise and give him as many as he needeth.
Пхэнав тумэнди: кала на вщела и на дэла тути мандро, сар амал тиро, тунчи вщела и дэла тути кодэлэсти, со ту на пэрэачех тэ мангэ.
9 And I say unto you, Ask, and it shall be given you; seek, and ye shall find; knock, and it shall be opened unto you.
И Мэ пхэнав тумэнди: мангэн — и Дэвэл дэла тумэнди, родэн — и тумэ аракхэна, марэн дэ вудара — и Дэвэл оттерэла тумэнди.
10 For every one that asketh receiveth; and he that seeketh findeth; and to him that knocketh it shall be opened.
Акэ, кожно, ко мангэл — лэл, кодэва, ко родэл — аракхэл. И кодэлэсти, ко марэла дэ вударэн, — Дэвэл оттерэла.
11 If a son shall ask bread of any of you that is a father, will he give him a stone? or if he ask a fish, will he for a fish give him a serpent?
Чи исин машкар тумэн кацаво дад, саво подэла пэхкэрэ чяворэсти сапэ, кала вов мангэл лэстар мачё?
12 Or if he shall ask an egg, will he offer him a scorpion?
И саво дад подэла чяворэсти скорпионо, кала вов мангэл дадэстар парноро?
13 If ye then, being evil, know how to give good gifts unto your children: how much more shall your heavenly Father give the Holy Spirit to them that ask him?
Кала тумэ, мижэ мануша, джянэн, сар тэ терэ лачимо тумарэ чяворэнди, тунчи пэ скици будэр Дад Упралимастар дэла Свэнто Фано кодэлэнди, савэ мангэн Лэстар?
14 And he was casting out a devil, and it was dumb. And it came to pass, when the devil was gone out, the dumb spake; and the people wondered.
Екхвар Исусо вытрадэня бэнгэ, саво терэлас манушэ лалэґа. Кала бэнг выджиля, лало мануш ачиля тэ дэдумэ, а всавэрэ мануша прылиле када пала баро дыво.
15 But some of them said, He casteth out devils through Beelzebub the chief of the devils.
А койсавэ лэндар дэдумане: — Вов вытрадэл бэнгэн зораґа, сави дэл Лэсти Веельзевуло, барэдэр бэнгэнгоро.
16 And others, tempting him, sought of him a sign from heaven.
Авэр мануша зумавэнас Лэ и мангле Лэстар шпэра упралимастар.
17 But he, knowing their thoughts, said unto them, Every kingdom divided against itself is brought to desolation; and a house divided against a house falleth.
Нэ Исусо джянгля лэнгоро гындо тай пхэнда лэнди: — Тхагаримо, дэ савэ ханпэ екх екхэґа, авэла шушо. Тай цэр, дэ савэ ханпэ екх екхэґа, розпхагэлапэ.
18 If Satan also be divided against himself, how shall his kingdom stand? because ye say that I cast out devils through Beelzebub.
И кала сатана халпэ еджино пэґа, тунчи сар выачела лэхкоро тхагаримо? Тумэ пхэнэн, со Мэ вытрадав бэнгэн зораґа, сави дэл Манди Веельзевуло.
19 And if I by Beelzebub cast out devils, by whom do your sons cast them out? therefore shall they be your judges.
А кала Мэ вытрадав бэнгэн зораґа, сави дэл Манди Веельзевуло, тунчи савя зораґа вытрадэн бэнгэн тумарэ сиклярнэ? Кодэлэсти вонэ сундисарэна тумэн.
20 But if I with the finger of God cast out devils, no doubt the kingdom of God is come upon you.
А кала Мэ вытрадав бэнгэн Дэвлэхкиря зораґа, тунчи тумэндэ авиля Дэвлэхкоро Тхагаримо.
21 When a strong man armed keepeth his palace, his goods are in peace:
Кала зорало мануш дэстэнца и чюренца дыкхэл пала пэхкэрэ цэрэ, лэхкоро хулаимо нико залэла.
22 But when a stronger than he shall come upon him, and overcome him, he taketh from him all his armour wherein he trusted, and divideth his spoils.
Нэ кала авэла зорэдэр лэстар, тунчи марэла лэ, залэла лэстар дэста и чюря, пэ савэн лэстэ сля надия, и всаворо лэхкоро барвалимо роздэла.
23 He that is not with me is against me: and he that gathereth not with me scattereth.
Ко на їтханэ Манца, кодэва ваздэлпэ пэ Ман. Ко на стидэл Манца, кодэва розчувэл.
24 When the unclean spirit is gone out of a man, he walketh through dry places, seeking rest; and finding none, he saith, I will return unto my house whence I came out.
Кала нажужо выджяла манушэстар, тунчи пхирэл пав бипаненгирэн тханэн, родэл тхан, тев лэсти тэ отцинё, нэ нисар на аракхэл. Тунчи пхэнэл: «Рисявава павпалэ дэ муро цэр, катарь мэ выджилём».
25 And when he cometh, he findeth it swept and garnished.
А кала авэл павпалэ, дыкхэл, со цэр шулавдо и прытидо.
26 Then goeth he, and taketh to him seven other spirits more wicked than himself; and they enter in, and dwell there: and the last state of that man is worse than the first.
Тунчи джял, акхарэл пэстэ эфта аврэн нажужэн, мижэдэр пэстар, и вонэ заджян тай джювэн котэ. И кода авэла важ манушэ инте шымай, сар сля.
27 And it came to pass, as he spake these things, a certain woman of the company lifted up her voice, and said unto him, Blessed is the womb that bare thee, and the paps which thou hast sucked.
Кала Исусо дэдуманя кадэва лав, екх манушни лэнгэрэ стидэмастар затиписиля зоралэ ґласоґа: — Бахтали джювли, сави бэня Тут и парварда!
28 But he said, Yea rather, blessed are they that hear the word of God, and keep it.
Исусо пхэнда: — Нат, на кади! Бахталэ кодэла, савэ шунэн Дэвлэхкоро Лав и джювэн кади, сар вов пхэнэл!
29 And when the people were gathered thick together, he began to say, This is an evil generation: they seek a sign; and there shall no sign be given it, but the sign of Jonas the prophet.
Кала инте будэр манушэн стидэняпэ паша Исусостэ, Вов ачиля тэ дэдумэ: — Кадэва родо — хохавно. Вов родэл пэсти шпэра, нэ лэсти авэла кици шпэра Ионахкири.
30 For as Jonas was a sign unto the Ninevites, so shall also the Son of man be to this generation.
Сар Иона ачиля шпэра важ манушэн Ниневиятар, кади Чяво Манушыкано авэла шпэра важ кадэва родо.
31 The queen of the south shall rise up in the judgment with the men of this generation, and condemn them: for she came from the utmost parts of the earth to hear the wisdom of Solomon; and, behold, a greater than Solomon is here.
Тхагарни югостар ваздэлапэ пэ сындо їтханэ кадэлэ родоґа и дошарэла лэ, колэсти со вой авиля авря ригакиря пхуятар тэ пошунэ годявэр лава Соломонохкэрэ. Нэ акэ, катэ Кодэва, Саво исин барэдэр Соломоностар.
32 The men of Nineve shall rise up in the judgment with this generation, and shall condemn it: for they repented at the preaching of Jonas; and, behold, a greater than Jonas is here.
Мануша Ниневиятар ваздэнапэ пэ сындо їтханэ кадэлэ родоґа и дошарэна лэ. Колэсти со вонэ ачявдэ пэхкэрэ бэзима, кала Иона пхэнэлас лэнди лав Дэвлэстар. Нэ акэ, катэ Кодэва, Саво барэдэр Ионастар.
33 No man, when he hath lighted a candle, putteth it in a secret place, neither under a bushel, but on a candlestick, that they which come in may see the light.
Кала мануш запхабарэл лампа, вов на тховэл ла ни дэ граждо, ни тала вакхор, нэ тховэл ла упрэ, соб лакири яг тэ дэл душлимо манушэнди, савэ заджян.
34 The light of the body is the eye: therefore when thine eye is single, thy whole body also is full of light; but when thine eye is evil, thy body also is full of darkness.
Якха — када лампа важ тиро трупо. Кала якха тутэ жужэ, тунчи дэ трупо тиро пхэрдо одуд. А кала якха тутэ налаче, тунчи и дэ трупо тиро авэла пхэрдо калимо.
35 Take heed therefore that the light which is in thee be not darkness.
Кади дыкх: одуд, саво дэ тут исин, соб тэ на авэл вов калимаґа.
36 If thy whole body therefore be full of light, having no part dark, the whole shall be full of light, as when the bright shining of a candle doth give thee light.
Кала дэ тиро трупо исин одуд и нэнай калимо, тунчи ту всаворо жужо, пхэнэґа, сар душлимо лампатар марэл пэ тут.
37 And as he spake, a certain Pharisee besought him to dine with him: and he went in, and sat down to meat.
Кала Исусо пхэнда кадэла лава, екх фарисеендар акхарда Лэ пэстэ тэ ха. Исусо авиля лэстэ и залиля тхан пала скаминдэ.
38 And when the Pharisee saw it, he marvelled that he had not first washed before dinner.
Фарисеи удыкхля, со Вов на халавда васта англа колэ, сар тэ ха, и дэняпэ дыво.
39 And the Lord said unto him, Now do ye Pharisees make clean the outside of the cup and the platter; but your inward part is full of ravening and wickedness.
Нэ Рай пхэнда лэсти: — Акэ тумэ, фарисея, жужарэн аврял тахтая тай чярэ, нэ андрал тумэндэ пхэрдо ханджьвалимо тай вурытимо.
40 Ye fools, did not he that made that which is without make that which is within also?
Бигодякэрэ! Кодэва, Саво стерда кода, со аврял, чи на стерда кади ж и кода, со андрал?
41 But rather give alms of such things as ye have; and, behold, all things are clean unto you.
Кала тэ пхэнэ пала кода, со андрал, тунчи подэн боґудэенди їлэстар, и вса тумэндэ авэла жужо.
42 But woe unto you, Pharisees! for ye tithe mint and rue and all manner of herbs, and pass over judgment and the love of God: these ought ye to have done, and not to leave the other undone.
Нэ бида тумэнди, фарисея! Тумэ дэн Дэвлэсти дэшто котор чярендар мята и рута и всавэрэстар, со барёл тумэндэ пэ баря, нэ бистарэн чячюно сындо и Дэвлэхкоро камавимо. Трэбуни и када тэ терэ, и пала кода тэ на бистарэ.
43 Woe unto you, Pharisees! for ye love the uppermost seats in the synagogues, and greetings in the markets.
Бида тумэнди, фарисея! Тумэ камэн тэ бэшэ пэ англунэн тханэн дэ синагоги, и чялёл тумэнди, кала пэ форо мануша наисарэнпэ тумэнца.
44 Woe unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye are as graves which appear not, and the men that walk over them are not aware of them.
Бида тумэнди! Тумэ сар могилы, савэ на душон, пав савэн пхирэн мануша и на джянэн.
45 Then answered one of the lawyers, and said unto him, Master, thus saying thou reproachest us also.
Екх сиклимари пав Упхэнима шунда кадэла лава и пхэнда Лэсти: — Сиклимари! Кадэлэ лавэнца Ту и амэн кошэх.
46 And he said, Woe unto you also, ye lawyers! for ye lade men with burdens grievous to be borne, and ye yourselves touch not the burdens with one of your fingers.
Нэ Исусо пхэнда: — Бида и тумэнди, сиклимаря пав Упхэнима! Тумэ чувэн пэ манушэн баро пхаримо, саво нащи тэ подваздэ, а еджинэ и ангуштэґа лэстэ на лэнпэ.
47 Woe unto you! for ye build the sepulchres of the prophets, and your fathers killed them.
Бида тумэнди! Тумэ ваздэн пэ кладбищен памятникуря англунаренди, савэн мулярдэ тумарэ дада!
48 Truly ye bear witness that ye allow the deeds of your fathers: for they indeed killed them, and ye build their sepulchres.
Тумарэ дада мулярэнас англунарен, а тумэ ваздэн лэнди памятникуря. Кадэлэґа тумэ сикавэн, со тумэ цырдэн васта пала тумарэн дадэн.
49 Therefore also said the wisdom of God, I will send them prophets and apostles, and some of them they shall slay and persecute:
Колэсти пхэнэл Дэвлэхкири годи: «Бичалава лэндэ англунарен и апостолонэн. Екхэн вонэ мулярэна, а аврэн авэна тэ вытрадэ».
50 That the blood of all the prophets, which was shed from the foundation of the world, may be required of this generation;
Колэсти пхучелапэ кадэлэ родостар пала англунаренгоро рат, саво сля прочуто кодэла вряматар, сар Дэвэл терда люмля.
51 From the blood of Abel unto the blood of Zacharias, which perished between the altar and the temple: verily I say unto you, It shall be required of this generation.
Ратэстар, саво прочута Авели, ды Захарияхкэрэ ратэ, кала лэ умардэ машкар храмо и жэртвеннико. Чячимаґа пхэнав тумэнди, пхучелапэ кадэлэ родостар.
52 Woe unto you, lawyers! for ye have taken away the key of knowledge: ye entered not in yourselves, and them that were entering in ye hindered.
Бида тумэнди, сиклимаря пав Упхэнима! Тумэ залиле тии вударэндар, савэ лиджян джянимастэ. Нэ и еджинэ на заджиле, и аврэн, савэ камле тэ заджя, на мукле.
53 And as he said these things unto them, the scribes and the Pharisees began to urge him vehemently, and to provoke him to speak of many things:
Кала Исусо джиля котарь, сиклимаря пав Упхэнима и фарисея фартэ мижыле пэ Лэстэ тай ачиле тэ долэ Исусо и тэ пхуче Лэстар бут пала со.
54 Laying wait for him, and seeking to catch something out of his mouth, that they might accuse him.
Вонэ родэнас, сар тэ астарэ Исусо пэ лавэн.
