Proverbs 27
1 Boast not yourself of to morrow; for you know not what a day may bring forth.
Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
2 Let another man praise you, and not your own mouth; a stranger, and not your own lips.
Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
3 A stone is heavy, and the sand weighty; but a fool’s wrath is heavier than them both.
Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
4 Wrath is cruel, and anger is outrageous; but who is able to stand before envy?
Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
5 Open rebuke is better than secret love.
Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
6 Faithful are the wounds of a friend; but the kisses of an enemy are deceitful.
Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
7 The full soul loathes an honeycomb; but to the hungry soul every bitter thing is sweet.
Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
8 As a bird that wanders from her nest, so is a man that wanders from his place.
Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
9 Ointment and perfume rejoice the heart: so does the sweetness of a man’s friend by hearty counsel.
Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
10 Your own friend, and your father’s friend, forsake not; neither go into your brother’s house in the day of your calamity: for better is a neighbor that is near than a brother far off.
Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
11 My son, be wise, and make my heart glad, that I may answer him that reproaches me.
Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
12 A prudent man foresees the evil, and hides himself; but the simple pass on, and are punished.
Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
13 Take his garment that is surety for a stranger, and take a pledge of him for a strange woman.
Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
14 He that blesses his friend with a loud voice, rising early in the morning, it shall be counted a curse to him.
Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
15 A continual dropping in a very rainy day and a contentious woman are alike.
Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
16 Whoever hides her hides the wind, and the ointment of his right hand, which denudes itself.
Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
17 Iron sharpens iron; so a man sharpens the countenance of his friend.
Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
18 Whoever keeps the fig tree shall eat the fruit thereof: so he that waits on his master shall be honored.
Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
19 As in water face answers to face, so the heart of man to man.
Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol h7585)
21 As the fining pot for silver, and the furnace for gold; so is a man to his praise.
Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
22 Though you should bray a fool in a mortar among wheat with a pestle, yet will not his foolishness depart from him.
Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
23 Be you diligent to know the state of your flocks, and look well to your herds.
Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
24 For riches are not for ever: and does the crown endure to every generation?
Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
25 The hay appears, and the tender grass shows itself, and herbs of the mountains are gathered.
Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
26 The lambs are for your clothing, and the goats are the price of the field.
Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
27 And you shall have goats’ milk enough for your food, for the food of your household, and for the maintenance for your maidens.
Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
