< Proverbs 18 >
1 Through desire a man, having separated himself, seeks and intermeddles with all wisdom.
Sinumang ihinihiwalay ang kaniyang sarili ay naghahangad ng sariling kagustuhan at siya ay nakikipagtalo sa lahat ng kaisipang may katuturan.
2 A fool has no delight in understanding, but that his heart may discover itself.
Hindi nakasusumpong ng kasiyahan sa pag-unawa ang isang hangal maliban sa paghahayag ng laman ng kaniyang puso.
3 When the wicked comes, then comes also contempt, and with ignominy reproach.
Sa pagdating ng masama, kasama niya ay paghamak, kahihiyan at kasiraan.
4 The words of a man’s mouth are as deep waters, and the wellspring of wisdom as a flowing brook.
Ang mga salitang mula sa bibig ng tao ay malalim na katubigan, ang bukal na pinagdadaluyan ng karunungan.
5 It is not good to accept the person of the wicked, to overthrow the righteous in judgment.
Hindi mabuti na pumanig sa masama o ang ipagkait ang katarungan sa mga matuwid.
6 A fool’s lips enter into contention, and his mouth calls for strokes.
Ang labi ng mangmang ay nagdadala ng alitan at ang kaniyang bibig ay nag-aanyaya ng kaguluhan.
7 A fool’s mouth is his destruction, and his lips are the snare of his soul.
Ang bibig ng mangmang ay ang kaniyang pagkasira, at ang kaniyang sarili ay nalilinlang ng kaniyang mga labi.
8 The words of a talebearer are as wounds, and they go down into the innermost parts of the belly.
Ang mga salitang tsismis ay tulad ng masarap na pagkain, bumababa ito sa kaloob-looban ng katawan.
9 He also that is slothful in his work is brother to him that is a great waster.
Sinumang tamad sa gawain ay kapatid sa taong mapanira.
10 The name of the LORD is a strong tower: the righteous runs into it, and is safe.
Ang pangalan ni Yahweh ay matibay na tore; ang matuwid na tumatakbo patungo rito ay ligtas.
11 The rich man’s wealth is his strong city, and as an high wall in his own conceit.
Ang kayamanan ng mayaman ay ang kaniyang tanggulang-lungsod, at sa kaniyang imahinasyon ito ay tulad ng isang mataas na pader.
12 Before destruction the heart of man is haughty, and before honor is humility.
Bago ang kaniyang pagbagsak, ang puso ng tao ay mapagmataas, pero ang kababaang-loob ay nauuna bago ang karangalan.
13 He that answers a matter before he hears it, it is folly and shame to him.
Sinumang sumasagot bago pa man makinig ay mangmang at kahiya-hiya.
14 The spirit of a man will sustain his infirmity; but a wounded spirit who can bear?
Ang espiritu ng tao ay mananaig sa karamdaman, ngunit ang espiritung mahina, sino ang makatitiis?
15 The heart of the prudent gets knowledge; and the ear of the wise seeks knowledge.
Ang puso ng matalino ay nagkakamit ng kaalaman at ang pandinig ng marunong ay naghahangad nito.
16 A man’s gift makes room for him, and brings him before great men.
Ang kaloob ng tao ay maaaring magbukas ng daan para dalhin siya patungo sa isang mahalagang tao.
17 He that is first in his own cause seems just; but his neighbor comes and searches him.
Ang unang magsumamo ng kaniyang kaso ay mukhang tama hangga't ang kaniyang kalaban ay dumating at tanungin siya.
18 The lot causes contentions to cease, and parts between the mighty.
Ang palabunutan ay nag-aayos ng gulo at naghihiwalay ng malalakas na katunggali.
19 A brother offended is harder to be won than a strong city: and their contentions are like the bars of a castle.
Ang kapatid na nasaktan ang damdamin ay mas mahirap na amuin kaysa isang matatag na lungsod, at ang pakikipagtalo ay tulad ng mga harang ng isang kastilyo.
20 A man’s belly shall be satisfied with the fruit of his mouth; and with the increase of his lips shall he be filled.
Mula sa bunga ng kaniyang bibig, ang kaniyang tiyan ay napupuno; sa ani ng kaniyang mga labi, siya ay nasisiyahan.
21 Death and life are in the power of the tongue: and they that love it shall eat the fruit thereof.
Ang kamatayan at ang buhay ay nasa kapangyarihan ng dila, at ang mga nagmamahal dito ay kakain ng bunga nito.
22 Whoever finds a wife finds a good thing, and obtains favor of the LORD.
Ang sinumang nakatatagpo ng asawang babae ay nakahahanap ng mabuting bagay at tatanggap ng pagpapala mula kay Yahweh.
23 The poor uses entreaties; but the rich answers roughly.
Ang mahirap ay nanlilimos ng awa, pero ang sagot ng mayaman ay magaspang.
24 A man that has friends must show himself friendly: and there is a friend that sticks closer than a brother.
Sinumang umaangkin ng maraming kaibigan ay nadadala sa pagkasira ng mga kaibigang iyon, pero mayroong isang kaibigan na mas malapit pa sa isang kapatid.