< Proverbs 12 >
1 Whoever loves instruction loves knowledge: but he that hates reproof is brutish.
Sinumang umiibig sa disiplina ay iniibig ang kaalaman, pero sinumang namumuhi sa pagtatama ay mangmang.
2 A good man obtains favor of the LORD: but a man of wicked devices will he condemn.
Nagbibigay si Yahweh ng pabor sa mabuting tao, pero pinarurusahan niya ang taong gumagawa ng masasamang plano.
3 A man shall not be established by wickedness: but the root of the righteous shall not be moved.
Ang isang tao ay hindi tatatag sa pamamagitan ng kasamaan, pero silang gumagawa ng katuwiran ay hindi mabubunot kailanman.
4 A virtuous woman is a crown to her husband: but she that makes ashamed is as rottenness in his bones.
Ang isang karapat-dapat na asawang babae ay korona ng kaniyang asawang lalaki, ngunit ang babaeng nagdadala nang kahihiyan ay tulad ng isang sakit na sumisira ng kaniyang mga buto.
5 The thoughts of the righteous are right: but the counsels of the wicked are deceit.
Ang mga balakin ng lahat ng gumagawa ng tama ay makatarungan, ngunit ang payo ng masasama ay mapanlinlang.
6 The words of the wicked are to lie in wait for blood: but the mouth of the upright shall deliver them.
Ang mga salita ng masasamang tao ay bitag na nakaabang ng pagkakataong pumatay, ngunit ang mga salita ng matutuwid ang siyang nag-iingat sa kanila.
7 The wicked are overthrown, and are not: but the house of the righteous shall stand.
Ang masasama ay bumabagsak at naglalaho, pero ang bahay ng mga taong gumagawa ng tama ay mananatili.
8 A man shall be commended according to his wisdom: but he that is of a perverse heart shall be despised.
Pinupuri ang isang tao sa kaniyang karunungan, ngunit sinumang gumagawa ng baluktot na mga pagpili ay kinamumuhian.
9 He that is despised, and has a servant, is better than he that honors himself, and lacks bread.
Mas mabuti na magkaroon ng mababang katayuan—ang maging isang lingkod lamang, kaysa ang magmalaki patungkol sa iyong katayuan ngunit walang namang makain.
10 A righteous man regards the life of his beast: but the tender mercies of the wicked are cruel.
Nagmamalasakit ang matuwid sa pangangailangan ng kaniyang alagang hayop, pero maging ang habag ng masasama ay kalupitan.
11 He that tills his land shall be satisfied with bread: but he that follows vain persons is void of understanding.
Sinumang nagbubungkal ng kaniyang lupain ay magkakaroon ng kasaganaan ng pagkain, pero sinumang naghahabol ng mga proyektong walang halaga ay hindi nag-iisip.
12 The wicked desires the net of evil men: but the root of the righteous yields fruit.
Hinahangad ng masama ang mga ninakaw ng makasalanan mula sa iba, pero ang bunga ng mga matuwid ay galing sa kanilang mga sarili.
13 The wicked is snared by the transgression of his lips: but the just shall come out of trouble.
Ang masamang tao ay nabibitag ng kaniyang masamang pananalita, pero ang mga taong gumagawa ng tama ay nakaliligtas sa kapahamakan.
14 A man shall be satisfied with good by the fruit of his mouth: and the recompense of a man’s hands shall be rendered to him.
Mula sa bunga ng kaniyang mga salita, ang tao ay napupuno ng mabuting mga bagay, tulad ng paggagantimpala ng mga kamayy niyang nagtatrabaho.
15 The way of a fool is right in his own eyes: but he that listens to counsel is wise.
Ang kaparaanan ng isang mangmang ay tama sa kaniyang paningin, pero ang taong may karunungan, sa payo ay nakikinig.
16 A fool’s wrath is presently known: but a prudent man covers shame.
Ang mangmang ay kaagad nagpapakita ng galit, pero ang nagsasawalang-kibo sa insulto ay maingat.
17 He that speaks truth shows forth righteousness: but a false witness deceit.
Sinumang nagsasabi ng totoo ay nagsasalita ng tama, pero ang bulaang saksi ay nagsasabi ng kasinungalingan.
18 There is that speaks like the piercings of a sword: but the tongue of the wise is health.
Ang mga salitang padalos-dalos ay tulad ng saksak ng isang espada, pero ang dila ng matalino, kagalingan ang dinadala.
19 The lip of truth shall be established for ever: but a lying tongue is but for a moment.
Ang makatotohanang mga labi ay tumatagal habang-buhay, pero ang sinungaling na dila ay panandalian lamang.
20 Deceit is in the heart of them that imagine evil: but to the counsellors of peace is joy.
Mayroong panlilinlang sa puso ng mga taong nagbabalak ng kasamaan, pero kagalakan ang dumarating sa mga tagapagpayo ng kapayapaan.
21 There shall no evil happen to the just: but the wicked shall be filled with mischief.
Walang karamdaman ang dumarating sa mga matuwid, pero ang masasama ay puno ng paghihirap.
22 Lying lips are abomination to the LORD: but they that deal truly are his delight.
Galit si Yahweh sa sinungaling na mga labi, pero ang mga namumuhay nang tapat ay ang kasiyahan ng Diyos.
23 A prudent man conceals knowledge: but the heart of fools proclaims foolishness.
Itinatago ng taong maingat ang kaniyang kaalaman, pero ang puso ng hangal ay sumisigaw ng kamangmangan.
24 The hand of the diligent shall bear rule: but the slothful shall be under tribute.
Ang kamay ng matiyaga ay maghahari, pero ang tamad ay sasailalim sa sapilitang pagtatrabaho.
25 Heaviness in the heart of man makes it stoop: but a good word makes it glad.
Ang pangamba sa puso ng tao ay nagpapabigat sa kaniya, ngunit nagpapagalak ang mabuting salita.
26 The righteous is more excellent than his neighbor: but the way of the wicked seduces them.
Ang matuwid ay gabay sa kaniyang kaibigan, pero ang paraan ng masama ay nag-aakay sa kanila sa lihis na daan.
27 The slothful man roasts not that which he took in hunting: but the substance of a diligent man is precious.
Ang mga tamad ay hindi niluluto ang kanilang sariling huli, pero ang matiyaga ay magkakaroon pa ng yamang natatangi.
28 In the way of righteousness is life: and in the pathway thereof there is no death.
Ang mga lumalakad sa tamang daan, buhay ang nasusumpungan at sa kaniyang landas ay walang kamatayan.