Proverbs 26

1 As snow in summer, and as rain in harvest, so honour is not seemly for a fool.

همان‌طور که باریدن برف در تابستان یا باران در فصل درو خلاف قانون طبیعت است، همچنان است احترام گذاشتن به اشخاص نادان.

2 As the wandering sparrow, as the flying swallow, so the curse that is causeless shall come home.

نفرین، بر کسی که مستحق آن نیست اثری ندارد و مانند گنجشک یا پرستویی است که این سو و آن سو پرواز می‌کند و در جایی نمی‌نشیند.

3 A whip for the horse, a bridle for the ass, and a rod for the back of fools.

شلّاق برای اسب است و افسار برای الاغ، و چوب تنبیه برای آدم نادان.

4 Answer not a fool according to his folly, lest thou also be like unto him.

نادان را مطابق حماقتش جواب نده، مبادا تو هم مثل او شوی.

5 Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own eyes.

نادان را مطابق حماقتش جواب بده، مبادا خودش را عاقل بداند.

6 He that sendeth a message by the hand of a fool cutteth off his own feet, and drinketh damage.

کسی که توسط آدم نادان پیغام می‌فرستد مثل شخصی است که پای خود را قطع می‌کند و یا زهر می‌نوشد.

7 The legs hang limp from the lame; so is a parable in the mouth of fools.

مثلی که از دهان شخص نادان بیرون می‌آید، مانند پای لنگ، سست است.

8 As a small stone in a heap of stones, so is he that giveth honour to a fool.

احترام گذاشتن به شخص نادان، مانند بستن سنگ به فلاخن، کار احمقانه‌ای است.

9 As a thorn that cometh into the hand of a drunkard, so is a parable in the mouth of fools.

مثلی که از دهان شخص نادان بیرون می‌آید همچون خاری که به دست آدم مست فرو می‌رود و او حس نمی‌کند، بی‌اثر است.

10 A master performeth all things; but he that stoppeth a fool is as one that stoppeth a flood.

کسی که نادان یا هر رهگذری را استخدام می‌کند، مانند تیراندازی است که بی‌هدف تیر رها کرده، هر رهگذری را مجروح می‌سازد.

11 As a dog that returneth to his vomit, so is a fool that repeateth his folly.

همان‌طور که سگ به قی خود باز می‌گردد، آدم احمق نیز حماقت خود را تکرار می‌کند.

12 Seest thou a man wise in his own eyes? there is more hope of a fool than of him.

کسی که در نظر خود عاقل است از یک نادان هم نادانتر است.

13 The sluggard saith: 'There is a lion in the way; yea, a lion is in the streets.'

آدم تنبل پایش را از خانه بیرون نمی‌گذارد و می‌گوید: «شیرهای درنده در کوچه‌ها هستند!»

14 The door is turning upon its hinges, and the sluggard is still upon his bed.

او مانند دری که بر پاشنه‌اش می‌چرخد، در رختخوابش می‌غلتد و از آن جدا نمی‌شود.

15 The sluggard burieth his hand in the dish; it wearieth him to bring it back to his mouth.

دستش را به طرف بشقاب دراز می‌کند ولی از فرط تنبلی لقمه را به دهانش نمی‌گذارد.

16 The sluggard is wiser in his own eyes than seven men that give wise answer.

با این حال او خود را داناتر از هفت مرد عاقل می‌داند.

17 He that passeth by, and meddleth with strife not his own, is like one that taketh a dog by the ears.

کسی که در نزاعی دخالت می‌کند که به او مربوط نیست مانند شخصی است که گوشهای سگی را می‌کشد.

18 As a madman who casteth firebrands, arrows, and death;

شخصی که همسایهٔ خود را فریب بدهد و بعد بگوید که شوخی کرده است، مثل دیوانه‌ای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرت می‌کند.

19 So is the man that deceiveth his neighbour, and saith: 'Am not I in sport?'

20 Where no wood is, the fire goeth out; and where there is no whisperer, contention ceaseth.

هیزم که نباشد آتش خاموش می‌شود، سخن‌چین که نباشد نزاع فرو می‌نشیند.

21 As coals are to burning coals, and wood to fire; so is a contentious man to kindle strife.

همان‌طور که زغال و هیزم آتش را مشتعل می‌کند، مرد ستیزه‌جو هم جنگ و نزاع بر پا می‌نماید.

22 The words of a whisperer are as dainty morsels, and they go down into the innermost parts of the body.

سخنان سخن‌چین مانند لقمه‌های لذیذی است که با لذت بلعیده می‌شود.

23 Burning lips and a wicked heart are like an earthen vessel overlaid with silver dross.

سخنان زیبا و فریبنده، شرارت دل را پنهان می‌سازد، درست مانند لعابی که ظرف گلی را می‌پوشاند.

24 He that hateth dissembleth with his lips, but he layeth up deceit within him.

شخص کینه‌توز با حرفهایش کینهٔ دلش را مخفی می‌کند؛

25 When he speaketh fair, believe him not; for there are seven abominations in his heart.

اما تو گول حرفهای فریبندهٔ او را نخور، زیرا دلش پر از نفرت است.

26 Though his hatred be concealed with deceit, his wickedness shall be revealed before the congregation.

اگرچه نفرتش را با حیله پنهان می‌کند، اما سرانجام پلیدی او بر همگان آشکار خواهد شد.

27 Whoso diggeth a pit shall fall therein; and he that rolleth a stone, it shall return upon him.

هر که برای دیگران چاه بکند، خود در آن خواهد افتاد. هر که سنگی به طرف دیگران بغلتاند، آن سنگ برمی‌گردد و بر روی خود او می‌افتد.

28 A lying tongue hateth those that are crushed by it; and a flattering mouth worketh ruin.

زبان دروغگو از مجروح شدگان خود نفرت دارد و دهان چاپلوس خرابی بار می‌آورد.