Proverbs 10
1 The proverbs of Solomon. A wise son maketh a glad father; but a foolish son is the grief of his mother.
Mga kawikaan ni Salomon. Ang pantas na anak ay nakapagpapasaya sa ama: nguni't ang mangmang na anak ay pasan ng kaniyang ina.
2 Treasures of wickedness profit nothing; but righteousness delivereth from death.
Mga kayamanan ng kasamaan ay hindi napapakinabangan: nguni't ang katuwiran ay nagliligtas sa kamatayan.
3 The LORD will not suffer the soul of the righteous to famish; but He thrusteth away the desire of the wicked.
Hindi titiisin ng Panginoon na magutom ang kaluluwa ng matuwid: nguni't kaniyang itinatakuwil ang nasa ng masama.
4 He becometh poor that dealeth with a slack hand; but the hand of the diligent maketh rich.
Siya'y nagiging dukha na gumagawa ng kamay na walang kasipagan: nguni't yumayaman ang kamay ng masipag.
5 A wise son gathereth in summer; but a son that doeth shamefully sleepeth in harvest.
Siyang nagtitipon sa taginit ay pantas na anak: nguni't siyang natutulog sa pagaani ay anak na kahiyahiya.
6 Blessings are upon the head of the righteous; but the mouth of the wicked concealeth violence.
Mga pagpapala ay nangasa ulo ng matuwid: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
7 The memory of the righteous shall be for a blessing; but the name of the wicked shall rot.
Ang alaala sa ganap ay pinagpapala: nguni't ang pangalan ng masama ay mapaparam.
8 The wise in heart will receive commandments; but a prating fool shall fall.
Ang pantas sa puso ay tatanggap ng mga utos: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
9 He that walketh uprightly walketh securely; but he that perverteth his ways shall be found out.
Siyang lumalakad ng matuwid ay lumalakad na tiwasay: nguni't siyang sumisira ng kaniyang mga lakad ay makikilala.
10 He that winketh with the eye causeth sorrow; and a prating fool shall fall.
Siyang kumikindat ng mata ay nagpapapanglaw: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
11 The mouth of the righteous is a fountain of life; but the mouth of the wicked concealeth violence.
Ang bibig ng matuwid, ay bukal ng kabuhayan: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
12 Hatred stirreth up strifes; but love covereth all transgressions.
Ang pagtatanim ay humihila ng mga kaalitan: nguni't tinatakpan ng pagibig ang lahat ng pagsalangsang.
13 In the lips of him that hath discernment wisdom is found; but a rod is for the back of him that is void of understanding.
Nasusumpungan sa mga labi ng mabait ang karunungan: nguni't ang pamalo ay sa likod ng walang unawa.
14 Wise men lay up knowledge; but the mouth of the foolish is an imminent ruin.
Ang mga pantas ay nagiimbak ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mangmang ay kasalukuyang ikapapahamak.
15 The rich man's wealth is his strong city; the ruin of the poor is their poverty.
Ang kayamanan ng mayaman ay ang kaniyang matibay na bayan: ang kapahamakan ng dukha ay ang kanilang karalitaan.
16 The wages of the righteous is life; the increase of the wicked is sin.
Ang gawa ng matuwid ay patungo sa buhay; ang bunga ng dukha ay sa pagkakasala.
17 He is in the way of life that heedeth instruction; but he that forsaketh reproof erreth.
Nasa daan ng buhay siyang nakikinig ng saway: nguni't siyang nagpapabaya ng saway ay nagkakamali.
18 He that hideth hatred is of lying lips; and he that uttereth a slander is a fool.
Siyang nagkukubli ng mga pagtatanim ay sa mga magdarayang labi; at siyang nagpaparatang ay mangmang.
19 In the multitude of words there wanteth not transgression; but he that refraineth his lips is wise.
Sa karamihan ng mga salita ay hindi nagkukulang ng pagsalangsang: nguni't siyang nagpipigil ng kaniyang mga labi ay gumagawang may kapantasan.
20 The tongue of the righteous is as choice silver; the heart of the wicked is little worth.
Ang dila ng matuwid ay parang piling pilak: ang puso ng masama ay kaunti ang halaga.
21 The lips of the righteous feed many; but the foolish die for want of understanding.
Ang mga labi ng matuwid ay nagpapakain ng marami: nguni't ang mangmang ay namamatay sa kakulangan ng pagunawa.
22 The blessing of the LORD, it maketh rich, and toil addeth nothing thereto.
Ang pagpapala ng Panginoon, ay nagpapayaman, at hindi niya idinadagdag ang kapanglawan.
23 It is as sport to a fool to do wickedness, and so is wisdom to a man of discernment.
Isang paglilibang sa mangmang ang paggawa ng kasamaan: at gayon ang karunungan sa taong naguunawa.
24 The fear of the wicked, it shall come upon him; and the desire of the righteous shall be granted.
Ang takot ng masama ay darating sa kaniya: at ang nasa ng matuwid ay ipagkakaloob.
25 When the whirlwind passeth, the wicked is no more; but the righteous is an everlasting foundation.
Pagka ang ipoipo ay dumadaan ay nawawala ang masama: nguni't ang matuwid ay walang hanggang patibayan.
26 As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so is the sluggard to them that send him.
Kung paano ang suka sa mga ngipin, at kung paano ang usok sa mata, gayon ang tamad sa mga nagsusugo sa kaniya.
27 The fear of the LORD prolongeth days; but the years of the wicked shall be shortened.
Ang pagkatakot sa Panginoon ay nagpapalaon ng mga kaarawan: nguni't ang mga taon ng masama ay mangangaunti.
28 The hope of the righteous is gladness; but the expectation of the wicked shall perish.
Ang pagasa ng matuwid ay magiging kasayahan: nguni't ang pagasa ng masama ay mawawala.
29 The way of the LORD is a stronghold to the upright, but ruin to the workers of iniquity.
Ang daan ng Panginoon ay katibayan sa matuwid; nguni't kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan.
30 The righteous shall never be moved; but the wicked shall not inhabit the land.
Ang matuwid ay hindi makikilos kailan man: nguni't ang masama ay hindi tatahan sa lupain.
31 The mouth of the righteous buddeth with wisdom; but the froward tongue shall be cut off.
Ang bibig ng matuwid ay nagbibigay ng karunungan: nguni't ang magdarayang dila ay ihihiwalay.
32 The lips of the righteous know what is acceptable; but the mouth of the wicked is all frowardness.
Nalalaman ng mga labi ng matuwid ang nakalulugod: nguni't ang bibig ng masama ay nagsasalita ng karayaan.
