Job 28
1 For there is a mine for silver, and a place for gold which they refine.
Sa pagkatinuod adunay mina alang sa salapi, Ug usa ka dapit alang sa bulawan nga ilang pagaulayon.
2 Iron is taken out of the dust, and brass is molten out of the stone.
Ang puthaw pagakuhaon gikan sa yuta, Ug ang tumbaga pagatunawon gikan sa bato.
3 Man setteth an end to darkness, and searcheth out to the furthest bound the stones of thick darkness and of the shadow of death.
Ang tawo magapahunong sa kangitngit, Ug didto sa kahiladman magapangita, Sa mga bato nga atua sa mangitngit ug landong sa kamatayon.
4 He breaketh open a shaft away from where men sojourn; they are forgotten of the foot that passeth by; they hang afar from men, they swing to and fro.
Halayo sa pinuy-anan sa mga tawo siya magabugwal sa usa ka gahong; Sila hingkalimtan sa tiil nga moagi sa ibabaw, Sila nanagbitay halayo sa mga katawohan, sila nanagtabyog.
5 As for the earth, out of it cometh bread, and underneath it is turned up as it were by fire.
Mahitungod sa yuta, gikan niana magagula ang tinapay; Ug ang ilalum niana ingon ug gibali pinaagi sa kalayo.
6 The stones thereof are the place of sapphires, and it hath dust of gold.
Ang mga bato niini maoy dapit sa mga zafiro, Ug kana may mga pulvos sa bulawan.
7 That path no bird of prey knoweth, neither hath the falcon's eye seen it;
Nianang dalana walay langgam nga dumadagit nga nagpanghibalo, Ni makakita niana ang mata sa ananangkil:
8 The proud beasts have not trodden it, nor hath the lion passed thereby.
Ang mga mananap nga palabilabihon wala makatala niana, Ni makaagi dinha ang mabangis nga leon.
9 He putteth forth his hand upon the flinty rock; He overturneth the mountains by the roots.
Gibutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa batong santikan; Gilintuwad niya ang mga bukid hangtud sa mga gamut.
10 He cutteth out channels among the rocks; and his eye seeth every precious thing.
Siya nagahimo ug mga kanal sa taliwala sa mga bato; Ug ang iyang mata makakita sa tanang butang bililhon.
11 He bindeth the streams that they trickle not; and the thing that is hid bringeth he forth to light.
Siya magabugkos sa mga kasapaan aron dili na manaligdig; Ug ang butang nga tinago, iyang gibutyag sa kahayag.
12 But wisdom, where shall it be found? And where is the place of understanding?
Apan asa ba ang kaalam igkita? Ug hain ba ang pinuy-anan sa salabutan?
13 Man knoweth not the price thereof; neither is it found in the land of the living.
Ang tawo wala masayud sa bili niana; Ni igkita kini sa yuta sa mga buhi.
14 The deep saith: 'It is not in me'; and the sea saith: 'It is not with me.'
Ang kahiladman nagaingon: Kini wala diri kanako; Ug ang dagat nagaingon: Kana wala diri kanako.
15 It cannot be gotten for gold, neither shall silver be weighed for the price thereof.
Kana dili mabatonan tungod sa bulawan, Ni ang salapi pagatimbangon tungod sa bili niini.
16 It cannot be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.
Kini dili kabilhan sa bulawan sa Ophir, Sa malahalon nga onyx, kun sa zafiro.
17 Gold and glass cannot equal it; neither shall the exchange thereof be vessels of fine gold.
Ang bulawan ug bildo dili ikatanding niini, Ni kabayloan kini ug mga lunsay nga bulawan.
18 No mention shall be made of coral or of crystal; yea, the price of wisdom is above rubies.
Ang guso ug ang salamin dili pagahisgutan: Oo, ang bili sa kaalam labaw pa kay sa mga mutya.
19 The topaz of Ethiopia shall not equal it, neither shall it be valued with pure gold.
Ang topacio sa Ethiopia dili ikagtanding niini, Ni kabilhan kini sa bulawang lunsay.
20 Whence then cometh wisdom? And where is the place of understanding?
Diin man diay magagikan ang kaalam? Ug hain man ang dapit sa salabutan?
21 Seeing it is hid from the eyes of all living, and kept close from the fowls of the air.
Sanglit tinago man gikan sa mga mata sa mga buhi, Ug sinalipdan gikan sa kalanggaman sa kalangitan.
22 Destruction and Death say: 'We have heard a rumor thereof with our ears.'
Ang Kagun-oban ug Kamatayon nanag-ingon: Ang kagahub niana nabatian namo sa among mga igdulungog.
23 God understandeth the way thereof, and He knoweth the place thereof.
Ang Dios nasayud sa dalan niini, Ug siya nahibalo sa dapit niana.
24 For He looketh to the ends of the earth, and seeth under the whole heaven;
Kay siya nagatan-aw ngadto sa mga kinatumyan sa yuta, Ug nagasud-ong sa ilalum sa tibook langit;
25 When He maketh a weight for the wind, and meteth out the waters by measure.
Sa iyang pagtimbang sa hangin: Oo, sa taksanan ang katubigan iyang gitakus.
26 When He made a decree for the rain, and a way for the storm of thunders;
Sa diha nga siya nagbuhat ug balaod sa ulan, Ug alagianan alang sa kilat sa dalugdug;
27 Then did He see it, and declare it; He established it, yea, and searched it out.
Unya siya nakakita niini, ug nagsaysay niini; Iyang gipahaluna kini, oo, ug kini gipangita.
28 And unto man He said: 'Behold, the fear of the Lord, that is wisdom; and to depart from evil is understanding.'
Ug miingon siya sa tawo: Ania karon, ang kahadlok sa Ginoo, nga mao ang kaalam; Ug ang paglikay sa dautan mao ang salabutan.
