< Daniel 11 >
1 And as for me, in the first year of Darius the Mede, I stood up to be a supporter and a stronghold unto him.
Ja tedy roku pierwszego za Daryjusza Medskiego stanąłem, abym go posilił i zmocnił.
2 And now will I declare unto thee the truth. Behold, there shall stand up yet three kings in Persia; and the fourth shall be far richer than they all; and when he is waxed strong through his riches, he shall stir up all against the realm of Greece.
A teraz ci prawdę oznajmię: Oto jeszcze trzej królowie królować będą w Perskiej ziemi; potem czwarty zbogaci się bogactwy wielkimi nade wszystkich, a gdy się zmocni w bogactwach swoich, pobudzi wszystkich przeciw królestwu Greckiemu.
3 And a mighty king shall stand up, that shall rule with great dominion, and do according to his will.
I powstanie król mocny, a będzie panował mocą wielką, a będzie czynił według woli swojej.
4 And when he shall stand up, his kingdom shall be broken, and shall be divided toward the four winds of heaven; but not to his posterity, nor according to his dominion wherewith he ruled; for his kingdom shall be plucked up, even for others beside those.
A gdy się on zmocni, będzie skruszone królestwo jego, i będzie rozdzielone na cztery strony świata, wszakże nie między potomków jego, ani będzie państwo jego takie, jakie było; bo wykorzenione będzie królestwo jego, a innym mimo onych dostanie się.
5 And the king of the south shall be strong, and one of his princes; and he shall be strong above him, and have dominion; his dominion shall be a great dominion.
Tedy się zmocni król z południa i jeden z książąt jego; ten mocniejszy będzie nadeń, i panować będzie, a państwo jego będzie państwo szerokie.
6 And at the end of years they shall join themselves together; and the daughter of the king of the south shall come to the king of the north to make an agreement; but she shall not retain the strength of her arm; neither shall he stand, nor his arm; but she shall be given up, and they that brought her, and he that begot her, and he that obtained her in those times.
Lecz po wyjściu kilku lat złączą się; bo córka króla od południa pójdzie za króla północnego, aby uczyniła przymierze; wszakże nie otrzyma siły ramienia, ani się ostoi z ramieniem swojem, ale wydana będzie ona, i ci, którzy ją przyprowadzą, i syn jej, i ten, co ją zmacniał za onych czasów.
7 But one of the shoots of her roots shall stand up in his place, and shall come unto the army, and shall enter into the stronghold of the king of the north, and shall deal with them, and shall prevail;
Potem powstanie z latorośli korzenia jej na miejsce jego, który przyciągnie z wojskiem swem, a uderzy na miejsce obronne króla północnego, i przewiedzie nad nimi i zmocni się.
8 and also their gods, with their molten images, and with their precious vessels of silver and of gold, shall he bring into captivity into Egypt; and he shall desist some years from the king of the north.
Nadto i bogów ich z książętami ich, z naczyniem ich drogiem, srebrnem i złotem w niewolę zawiedzie do Egiptu; a ten będzie bezpieczen przez wiele lat od króla północnego.
9 And he shall come into the kingdom of the king of the south, but he shall return into his own land.
A tak wtargnie w królestwo król od południa, i wróci się do ziemi swojej.
10 And his sons shall stir themselves up, and shall assemble a multitude of great forces, and he shall come on, and overflow, as he passes through; and he shall return and stir himself up, even to his stronghold.
Ale synowie jego walczyć będą, i zbiorą mnóstwo wojsk wielkich; a z nagła następując jako powódź przechodzić będzie, potem wracając się, wojskiem nacierać będzie aż na twierdze jego.
11 And the king of the south shall be moved with choler, and shall come forth and fight with him, even with the king of the north; and he shall set forth a great multitude, but the multitude shall be given into his hand.
Skąd rozdrażniony będąc król z południa wyciągnie, i będzie walczył z nim, to jest, z królem północnym; a uszykuje mnóstwo wielkie, ale ono mnóstwo będzie podane w rękę jego.
12 and the multitude shall be carried away, and his heart shall be lifted up; and he shall cast down tens of thousands; but he shall not prevail.
A gdy zniesione będzie ono mnóstwo, podniesie się serce jego; a choć porazi wiele tysięcy, przecie się nie zmocni.
13 And the king of the north shall again set forth a multitude, greater than the former; and he shall come on at the end of the times, even of years, with a great army and with much substance.
Bo się wróci król północny, i uszykuje większe mnóstwo niż pierwsze; lecz po wyjściu czasu kilku lat z nagła przyjdzie z wielkiem wojskiem i z wielkim dostatkiem.
14 And in those times there shall many stand up against the king of the south; also the children of the violent among thy people shall lift themselves up to establish the vision; but they shall stumble.
Onychże czasów wiele ich powstanie przeciwko królowi z południa; ale synowie przestępników z ludu twego będą zniesieni dla utwierdzenia tego widzenia, i upadną.
15 And the king of the north shall come, and cast up a mound, and take a well-fortified city; and the arms of the south shall not withstand; and as for his chosen people, there shall be no strength in them to withstand.
Bo przyciągnie król z północy, i usypie wały, i weźmie miasto obronne, a ramiona południowe nie oprą się, ani lud jego wybrany, i nie stanie im siły, aby dali odpór.
16 But he that cometh against him shall do according to his own will, and none shall stand before him; and he shall stand in the beauteous land, and in his hand shall be extermination.
I uczyni on, który przyciągnie przeciwko niemu, według woli swojej, i nie będzie nikogo, coby się stawił przeciwko niemu; stawi się też w ziemi ozdobnej, która zniszczeje przez rękę jego.
17 And he shall set his face to come with the strength of his whole kingdom, but shall make an agreement with him; and he shall give him the daughter of women, to destroy it; but it shall not stand, neither be for him.
Potem obróci twarz swoję, aby przyszedł z mocą wszystkiego królestwa swego, i okazał się, jakoby zgody szukał, i uczyni coś; bo mu da córkę piękną, aby go zgubił przez nią; ale ona w tem nie będzie stateczna, i nie będzie z nim przestawała.
18 After this shall he set his face unto the isles, and shall take many; but a captain shall cause the reproach offered by him to cease; yea, he shall cause his own reproach to return upon him.
Zatem obróci twarz swoję do wysep, i wiele ich pobierze; ale wódz wstręt uczyni hańbieniu jego, owszem, ono hańbienie jego nań obróci.
19 Then he shall turn his face toward the strongholds of his own land; but he shall stumble and fall, and shall not be found.
Dlaczego obróci twarz swoję ku twierdzom ziemi swej; lecz się potknie i upadnie, i nie będzie więcej znaleziony.
20 Then shall stand up in his place one that shall cause an exactor to pass through the glory of the kingdom; but within few days he shall be destroyed, neither in anger, nor in battle.
I powstanie na miejsce jego taki, który roześle poborców w sławie królewskiej; ale ten po niewielu dniach starty będzie, a to nie w gniewie ani przez wojnę.
21 And in his place shall stand up a contemptible person, upon whom had not been conferred the majesty of the kingdom; but he shall come in time of security, and shall obtain the kingdom by blandishments.
Potem powstanie wzgardzony na jego miejsce, acz nie włożą nań ozdoby królewskiej; wszakże przyszedłszy w pokoju, otrzyma królestwo pochlebstwem.
22 And the arms of the flood shall be swept away from before him, and shall be broken; yea, also the prince of the covenant.
A ramionami jako powodzią wiele ich zachwyceni będą przed obliczem jego, i skruszeni będą, także też i sam wódz, który z nimi przymierze uczynił.
23 And after the league made with him he shall work deceitfully; and he shall come up and become strong, with a little nation.
Bo wszedłszy z nimi w przyjaźń, uczyni zdradę, a przyciągnąwszy zmocni się w małym poczcie ludu.
24 In time of security shall he come even upon the fattest places of the province; and he shall do that which his fathers have not done, nor his fathers' fathers: he shall scatter among them prey, and spoil, and substance; yea, he shall devise his devices against fortresses, but only until the time.
Bezpiecznie i do najobfitszych miejsc onej krainy wpadnie, a uczyni to, czego nie czynili ojcowie jego, ani ojcowie ojców jego; łup i korzyść i majętności rozdzieli im, nawet i o miejscach obronnych chytrze przemyśliwać będzie, a to aż do czasu.
25 And he shall stir up his power and his courage against the king of the south with a great army; and the king of the south shall stir himself up to battle with a very great and mighty army; but he shall not stand, for they shall devise devices against him.
Potem wzbudzi moc swoję, i serce swoje przeciw królowi z południa z wojskiem wielkiem, z którem król z południa walecznie się potykać będzie z wojskiem wielkiem i bardzo mocnem; ale się nie oprze, przeto, że wymyśli przeciwko niemu zdradę.
26 Yea, they that eat of his food shall destroy him, and his army shall be swept away; and many shall fall down slain.
Bo ci, którzy jedzą chleb jego, zniszczą go, gdy wojsko onego jako powódź przypadnie, a pobitych wiele polęże.
27 And as for both these kings, their hearts shall be to do mischief, and they shall speak lies at one table; but it shall not prosper, for the end remaineth yet for the time appointed.
Natenczas obaj królowie w sercu swem myślić będą, jakoby jeden drugiemu szkodzić mógł, a przy jednymże stole kłamstwo mówić będą; ale się im nie nada, gdyż jeszcze koniec na inszy czas odłożony jest.
28 And he shall return to his own land with great substance; and his heart shall be against the holy covenant; and he shall do his pleasure, and return to his own land.
Przetoż się wróci do ziemi swojej z bogactwy wielkiemi, a serce jego obróci się przeciwko przymierzu świętemu; co uczyniwszy wróci się do ziemi swojej.
29 At the time appointed he shall return, and come into the south; but it shall not be in the latter time as it was in the former.
A czasu zamierzonego wróci się i pociągnie na południe; ale mu się nie tak powiedzie, jako za pierwszym i za ostatnim razem.
30 For ships of Kittim shall come against him, and he shall be cowed, and he shall return, and have indignation against the holy covenant, and shall do his pleasure; and he shall return, and have regard unto them that forsake the holy covenant.
Bo przyjdą przeciwko niemu okręty z Cytym, skąd on nad tem bolejąc znowu się rozgniewa przeciwko przymierzu świętemu; co uczyniwszy wróci się, a będzie miał porozumienie z onymi, którzy opuścili przymierze święte;
31 And arms shall stand on his part, and they shall profane the sanctuary, even the stronghold, and shall take away the continual burnt-offering, and they shall set up the detestable thing that causeth appalment.
A wojska wielkie przy nim stać będą, które splugawią świątnicę, i twierdze zniosą; odejmą też ustawiczną ofiarę, a postawią obrzydliwość spustoszenia.
32 And such as do wickedly against the covenant shall be corrupt by blandishments; but the people that know their God shall show strength, and prevail.
Tak aby tych, którzy niezbożnie przeciwko przymierzu postępować będą, w obłudzie pochlebstwem utwierdził, a żeby lud znający Boga swego imali, co też uczynią.
33 And they that are wise among the people shall cause the many to understand; yet they shall stumble by the sword and by flame, by captivity and by spoil, many days.
Zaczem ci, którzy nauczają lud, którzy nauczają wielu, padać będą od miecza i od ognia, od pojmania i od łupu przez wiele dni.
34 Now when they shall stumble, they shall be helped with a little help; but many shall join themselves unto them with blandishments.
A gdy padać będą, małą pomoc mieć będą; bo się do nich wiele pochlebców przyłączy.
35 And some of them that are wise shall stumble, to refine among them, and to purify, and to make white, even to the time of the end; for it is yet for the time appointed.
A z tych, którzy innych nauczają, padać będą, aby doświadczeni i oczyszczeni, i wybieleni byli aż do czasu zamierzonego; bo to jeszcze potrwa aż do czasu zamierzonego.
36 And the king shall do according to his will; and he shall exalt himself, and magnify himself above every god, and shall speak strange things against the God of gods; and he shall prosper till the indignation be accomplished; for that which is determined shall be done.
Tak uczyni król według woli swojej, i podniesie się i wielmożnym się uczyni nad każdego boga, i przeciwko Bogu nad bogami dziwne rzeczy mówić będzie, i poszczęści mu się, aż się dokona gniew, ażby się to, co jest postanowiono, wykonało.
37 Neither shall he regard the gods of his fathers; and neither the desire of women, nor any god, shall he regard; for he shall magnify himself above all.
Ani na bogów ojców swych nie będzie dbał, ani o miłość niewiast, ani o żadnego boga dbać będzie, przeto, że się nade wszystko wyniesie.
38 But in his place shall he honour the god of strongholds; and a god whom his fathers knew not shall he honour with gold, and silver, and with precious stones, and costly things.
A na miejscu Boga najmocniejszego czcić będzie boga, którego nie znali ojcowie jego; czcić będzie złotem i srebrem i kamieniem drogiem i rzeczami kosztownemi.
39 And he shall deal with the strongest fortresses with the help of a foreign god; whom he shall acknowledge, shall increase glory; and he shall cause them to rule over many, and shall divide the land for a price.
A tak dowiedzie tego, że twierdze Najmocniejszego będą boga obcego; a których mu się będzie zdało, tych rozmnoży sławę, i uczyni, aby panowali nad wielą, a rozdzieli im ziemię miasto zapłaty.
40 And at the time of the end shall the king of the south push at him; and the king of the north shall come against him like a whirlwind, with chariots, and with horsemen, and with many ships; and he shall enter into the countries, and shall overflow, as he passes through.
A przy skończeniu tego czasu będzie się z nim potykał król z południa; ale król północny jako burza nań przyjdzie z wozami i z jezdnymi i z wielą okrętów, a wtargnie w ziemię, i jako powódź przejdzie.
41 He shall enter also into the beauteous land, and many countries shall be overthrown; but these shall be delivered out of his hand, Edom, and Moab, and the chief of the children of Ammon.
Potem przyciągnie do ziemi ozdobnej, i wiele krain upadnie; wszakże ci ujdą rąk jego, Edomczycy i Moabczycy, i pierwociny synów Ammonowych.
42 He shall stretch forth his hand also upon the countries; and the land of Egypt shall not escape.
A gdy rękę swą ściągnie na krainy, ani ziemia Egipska tego ujść nie będzie mogła.
43 But he shall have power over the treasures of gold and silver, and over all the precious things of Egypt; and the Libyans and the Ethiopians shall be at his steps.
Bo opanuje skarby złota i srebra, i wszystkie rzeczy drogie Egipskie, a Libijczycy i Murzynowie za nim pójdą.
44 But tidings out of the east and out of the north shall affright him; and he shall go forth with great fury to destroy and utterly to take away many.
W tem wieści od wschodu słońca i od północy przestraszą go; przetoż wyciągnie z popędliwością wielką, aby wygubił i zamordował wielu.
45 And he shall plant the tents of his palace between the seas and the beauteous holy mountain; and he shall come to his end, and none shall help him.
I rozbije namioty pałacu swego między morzami na górze ozdobnej świętobliwości; a gdy przyjdzie do końca swego, nie będzie miał nikogo na pomocy.