Matthew 23
1 THEN Jesus spake to the multitudes and to his disciples,
Neuze Jezuz, o komz d'ar bobl ha d'e ziskibien, a lavaras:
2 saying, The scribes and Pharisees are seated on the chair of Moses;
Ar skribed hag ar farizianed a zo azezet war gador Moizez.
3 all things therefore which they prescribe for you to observe, observe and practise; but do not according to their works, for they say, yet do not practise.
Grit eta ha mirit kement a lavaront deoc'h; met na rit ket hervez o oberoù. Rak e lavaront, met ne reont ket.
4 For they bind burdens grievous, and difficultly borne, and lay them on men’s shoulders; but they will not move them with a finger of their own.
Eren a reont bec'hioù pounner ha diaes da zougen, ha o lakaont war divskoaz an dud, met ne fell ket dezho stekiñ outo gant o biz.
5 And all their works they do to be seen of men: they make their phylacteries broad, and deepen the fringes of their garments,
O holl oberoù a reont evit bezañ gwelet gant an dud. Evel-se eo, o deus fulakterioù ledan ha pempilhoù hir ouzh o dilhad;
6 and love the principal couch at suppers, and the chief seats in the synagogues,
karout a reont ar plasoù kentañ er festoù, hag ar c'hadorioù kentañ er sinagogennoù;
7 and salutations in the places of public concourse, and to be called of men, Rabbi, Rabbi.
karout a reont bezañ saludet er marc'hallac'hoù, ha bezañ galvet gant an dud: Mestr, Mestr.
8 But be not ye called Rabbi, for one is your leader, the Messiah; and ye all are brethren.
Met c'hwi, na rit ket ho kervel mestr, rak unan hepken eo ho Mestr, [ar C'hrist, ] ha c'hwi holl a zo breudeur.
9 And call no man your father upon earth; for one is your father, who is in heaven.
Na c'halvit den war an douar ho tad, rak unan hepken eo ho Tad, an hini a zo en neñvoù.
10 And be not called leaders; for one is your leader, the Messiah.
Na rit ket ho kervel renerien, rak unan hepken eo ho Rener, ar C'hrist
11 But he who is greatest among you shall be your servant.
An hini brasañ en ho touez a vo ho servijer.
12 For whosoever exalteth himself shall be abased; and whosoever abaseth himself shall be exalted.
Rak piv bennak en em uhela a vo izelaet, ha piv bennak en em izela a vo uhelaet.
13 Wo unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! because ye shut up the kingdom of heaven from men; for ye yourselves enter not in, and those who were coming in, ye suffer not to enter.
Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma serrit rouantelezh an neñvoù ouzh an dud, n'oc'h ket hoc'h-unan aet e-barzh, hag hoc'h eus c'hoazh harzet da vont e-barzh ar re a garje bezañ aet.
14 Wo unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye devour widows’ houses, and for a pretence make long prayers: wherefore ye shall receive greater condemnation.
Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma dismantrit tiez an intañvezed, hag e rit evit ar gweled pedennoù hir; abalamour da-se, e viot barnet garvoc'h.
15 Wo unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye compass sea and land to make one proselyte; and when he is gained, ye make him doubly more the child of hell than yourselves. (Geenna g1067)
Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Rak redek a rit dre ar mor hag an douar evit ober ur prozelit, ha, pa hoc'h eus e c'hounezet, e rit anezhañ ur mab-ifern div wech gwashoc'h egedoc'h. (Geenna g1067)
16 Wo unto you ye blind guides! who say, Whosoever shall swear by the temple, it is nothing; but whosoever shall swear by the gold of the temple, it is binding.
Gwalleur deoc'h, renerien dall! Lavarout a rit: Mar tou unan bennak dre an templ, se n'eo netra; met mar tou unan bennak dre aour an templ, hennezh a dle derc'hel e gomz.
17 Ye fools and blind! for which is the greater, the gold, or the temple which consecrates the gold?
Tud diskiant ha dall! Pehini eo ar brasañ, an aour, pe an templ a santela an aour-se?
18 And again, Whosoever shall swear by the altar, it is nothing; but whosoever shall swear by the gift that is upon it, it is binding.
Lavarout a rit c'hoazh: Mar tou unan bennak dre an aoter, se n'eo netra; met mar tou unan bennak dre ar prof a zo war an aoter, hennezh a dle derc'hel e gomz.
19 Ye fools and blind! which is the greater, the gift, or the altar which consecrates the gift?
Tud dall! Pehini eo ar brasañ, ar prof, pe an aoter a santela ar prof-se?
20 Whosoever therefore sweareth by the altar, sweareth by it, and by all things that are upon it.
An neb a dou dre an aoter, a dou dre an aoter ha dre gement a zo warni;
21 And whosoever sweareth by the temple, sweareth by it, and by him also who dwelleth in it.
an neb a dou dre an templ, a dou dre an templ ha dre an Hini a chom ennañ;
22 So he that sweareth by heaven, sweareth by the throne of God, and by him who is seated upon it.
hag an neb a dou dre an neñv, a dou dre dron Doue ha dre an Hini a zo azezet warnañ.
23 Wo unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye pay tithes of mint, and anise, and cummin, and have neglected the weightier precepts of the law, judgment, and mercy, and fidelity: these thing ought ye to have done, and not to leave the others undone.
Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma paeit an deog war ar vent, war an aned, ha war ar c'houmin, hag e lezit a-gostez ar pezh a zo ar muiañ talvoudek el lezenn, ar reizhder, an drugarez hag al lealded. Ar re-se a oa an traoù a dleec'h d'ober, hep koulskoude dilezel ar re all.
24 Ye blind guides! who strain out a gnat, but gulp down a camel.
Renerien dall! Silañ a rit ar fubuenn, hag e lonkit ar c'hañval.
25 Wo unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye cleanse the outside of the cup, and of the dish, but within they are full of rapacity and intemperance.
Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma naetait diavaez an hanaf hag ar plad, met en diabarzh oc'h leun a laeroñsi hag a zireizhder.
26 Thou blind Pharisee! cleanse first the inside of the cup and dish, that their outside may become clean also.
Farizian dall! Naeta da gentañ an diabarzh eus an hanaf hag eus ar plad, evit ma teuio ivez an diavaez da vezañ naet.
27 Wo unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye resemble tombs whitewashed, which outwardly indeed appear specious, but within are full of dead men’s bones, and all manner of impurity.
Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma'z oc'h heñvel ouzh bezioù gwennet, en em ziskouez kaer en diavaez, hag a zo leun a eskern tud varv hag a bep dic'hlanded en diabarzh.
28 And just so, ye without indeed appear to men righteous, but within ye are full of hypocrisy and iniquity.
Evel-se c'hwi ivez, en diavaez, en em ziskouez reizh d'an dud, met en diabarzh, oc'h leun a bilpouzerezh hag a zireizhder.
29 Wo unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye build the tombs of the prophets, and adorn the sepulchres of the just,
Gwalleur deoc'h, skribed ha farizianed, pilpouzed! Abalamour ma savit bezioù d'ar brofeded ha ma vravait bezioù an dud reizh,
30 and say, If we had been in the days of our fathers, we would not have been partakers with them in the blood of the prophets.
en ur lavarout: Mar vijemp bet en amzer hon tadoù, ne vijemp ket en em unanet ganto da skuilh gwad ar brofeded.
31 Wherefore ye bear a testimony to yourselves, that ye are the children of those who killed the prophets.
Testiñ a rit evel-se, a-enep deoc'h hoc'h-unan, penaos oc'h mibien ar re o deus lazhet ar brofeded.
32 Fill ye up then the measure of your fathers.
Leuniañ a rit eta muzul ho tadoù.
Naered, lignez a naered-gwiber, penaos e tec'hot diouzh kastiz ar gehenn? (Geenna g1067)
34 Therefore, behold, I am sending to you prophets, and wise men, and scribes; and some of them ye shall kill, and crucify; and some of them ye shall scourge in your synagogues, and persecute from city to city:
Setu perak e kasan deoc'h profeded, tud fur ha skribed; lazhañ hag stagañ ouzh ar groaz a reot darn, skourjezañ a reot darn all en ho sinagogennoù, hag argas a reot anezho eus an eil kêr d'eben,
35 that upon you may come all the righteous blood which hath been poured out upon the earth, from the blood of the righteous Abel, to the blood of Zachariah, son of Barachiah, whom ye slew between the temple and the altar.
evit ma kouezho warnoc'h an holl wad reizh a zo bet skuilhet war an douar, adalek gwad Abel, an hini reizh, betek gwad Zakaria, mab Barakia, hoc'h eus lazhet etre an templ hag an aoter.
36 Verily I say unto you, All these things shall come on this generation.
Me a lavar deoc'h e gwirionez, kement-se holl a gouezho war ar rummad-mañ.
37 O Jerusalem, Jerusalem, that killest the prophets, and stonest those who were sent unto thee, how often would I have gathered thy children to me, as a hen gathereth her chickens under her wings, and ye would not?
Jeruzalem, Jeruzalem, te hag a lazh ar brofeded, hag a veinata ar re a zo kaset dit, pet gwech em eus c'hoantaet dastum da vugale, evel ma tastum ar yar he foñsined dindan he divaskell, ha n'eo ket bet fellet deoc'h!
38 Behold, your habitation is left unto you desolate.
Setu, ho ti a ya da chom hep den,
39 For I tell you, Ye shall henceforth no more see me, until ye say, Blessed is he that cometh in the name of the Lord.
rak me a lavar deoc'h, ne'm gwelot mui pelloc'h, betek ma lavarot: Ra vo benniget an hini a zeu en anv an Aotrou.
