Matthew 20
1 FOR the kingdom of heaven is like a man, the master of a family, who went out at break of day, to hire labourers into his vineyard.
„Hér er enn ein dæmisaga um himnaríki: Landeigandi nokkur fór að heiman snemma morguns að fá verkamenn til uppskerustarfa.
2 And when he had agreed with the labourers at a denarius a day, he sent them into the vineyard.
Hann samdi við þá um venjuleg daglaun og að því búnu hófu þeir vinnuna.
3 And going out about the third hour, he saw others standing in the market place unemployed.
Tveim stundum síðar gekk hann aftur niður í bæinn og sá þá menn á torginu iðjulausa.
4 And he said to them, Go ye also into the vineyard, and whatever is equitable, I will give it you. So they went.
Þessa menn sendi hann einnig út á akurinn og sagðist mundu borga þeim sanngjörn laun.
5 Again going out, about the sixth and ninth hour, he did after the same manner.
Hann fór einnig út um hádegið og klukkan þrjú, og sama sagan endurtók sig.
6 But about the eleventh hour, going out, he found others standing unemployed, and saith unto them, Why stand ye here all the day idle?
Klukkan fimm síðdegis var hann aftur staddur í bænum og sá þá enn nokkra sem höfðu ekkert fyrir stafni. „Af hverju eruð þið iðjulausir?“spurði hann.
7 They say unto him, Because no man hath hired us. He saith to them, Go ye also into the vineyard; and whatever is equitable, ye shall receive.
„Við höfum ekki fengið neina vinnu, “svöruðu þeir. „Farið þá og hjálpið hinum sem eru að vinna á ökrum mínum, “sagði hann.
8 Now when the evening came, the master of the vineyard said to his overseer, Call the labourers, and give them their wages, beginning from the last to the first.
Um kvöldið bauð hann gjaldkera sínum að kalla á mennina og greiða þeim launin og byrja á þeim sem komu síðastir.
9 And when they came, who began about the eleventh hour, they received each a denarius.
Þeir komu og fengu full daglaun hver um sig.
10 But when the first came, they expected that they should receive more; and they also received every man a denarius.
Þegar hinir, sem byrjað höfðu fyrr um daginn, komu að ná í sín laun, bjuggust þeir við að fá miklu meira, en þeir fengu sömu upphæð.
11 But when they received it, they murmured against the master of the family:
Þá mótmæltu þeir og sögðu: „Þessir náungar unnu aðeins eina klukkustund, en samt hefur þú greitt þeim jafnmikið og okkur sem höfum stritað allan daginn í þessum hita.“
12 saying, These last have wrought only a single hour, and thou hast put them on an equality with us, who have borne the burden and heat of the day.
13 But he answering, said to one of them, Friend, I do thee no injustice; did I not agree with thee for a denarius?
„Kæri vinur, ég hef ekki beitt þig rangindum!“sagði maðurinn við einn þeirra. „Þú samþykktir að vinna allan daginn fyrir venjuleg daglaun, var ekki svo?
14 Take then thine own, and begone: I chuse to give to this last even as to thee.
Taktu þetta og síðan máttu fara. Mig langar til að borga þessum síðustu jafnmikið og þér.
15 Is it not lawful for me to do what I will with my own? Is thine eye evil, because I am good?
Má ég ekki gefa peningana mína þeim sem ég vil? Er það samningsbrot? Eða ertu öfundsjúkur af því að ég er góðsamur?“
16 Thus shall the last be first, and the first last; for many are called, but the elect are few.
Hinir fyrstu verða oft síðastir og þeir síðustu fyrstir.“
17 And Jesus going up to Jerusalem, took his twelve disciples aside on the road, and said to them;
Á leiðinni til Jerúsalem tók Jesús lærisveinana tólf afsíðis,
18 Lo! we are going up to Jerusalem, and the Son of man will be betrayed to the chief priests and scribes, and they shall condemn him to death,
til þess að segja þeim hvað biði hans er hann kæmi til borgarinnar.
19 and shall deliver him to the Gentiles, to insult, and to scourge, and to crucify: and the third day he shall rise again.
„Ég verð svikinn í hendur æðstu prestanna og leiðtoganna, og þeir munu dæma mig til dauða. Síðan munu þeir afhenda mig rómversku yfirvöldunum. Ég verð hæddur og krossfestur, en á þriðja degi mun ég rísa upp frá dauðum.“
20 Then came to him the mother of Zebedee’s children, with her sons, paying him obeisance, and petitioning a favour of him.
Móðir þeirra Jakobs og Jóhannesar Sebedeussona kom þá með þeim til Jesú, hneigði sig og bað hann að gera sér greiða.
21 Then he said to her, What is thy wish? She saith unto him, Tell me that these my two sons shall sit, the one at thy right hand, and the other at thy left, in thy kingdom.
„Hvað vilt þú?“spurði hann. Hún svaraði: „Viltu leyfa þessum sonum mínum að sitja sínum hvorum megin við þig þegar þú sest í hásæti þitt?“
22 Then Jesus answering said, Ye know not what ye ask. Can ye drink of the cup that I am going to drink, and be baptised with the baptism with which I am baptised? They say unto him, We are able.
„Þú veist ekki um hvað þú biður“svaraði Jesús, sneri sér að Jakobi og Jóhannesi og spurði: „Getið þið drukkið þann beiska bikar sem ég tæmi innan skamms?“„Já, það getum við!“svöruðu þeir.
23 And he saith unto them, Ye shall indeed drink of my cup, and with the baptism with which I am baptised, shall ye be baptised; but to sit on my right hand, and on my left, it is not in my power to bestow, but on those, for whom it was prepared by my Father.
„Þið fáið sannarlega að drekka hann, “sagði Jesús. „En það er ekki mitt að segja hverjir eiga að sitja mér við hlið, það er föður míns að ákveða.“
24 And the twelve, on hearing this, were filled with indignation against the two brethren.
Þegar hinir tíu heyrðu hvað Jakob og Jóhannes höfðu beðið um, urðu þeir gramir.
25 But Jesus, calling them to him, said, Ye know that the princes of the Gentiles lord it over them, and their great men exercise authority among them.
Jesús kallaði þá til sín og sagði: „Konungar þjóðanna eru harðstjórar og embættismenn þeirra láta fólkið kenna á valdi sínu.
26 But thus shall it not be with you. But whosoever will be a great man among you, let him be your servant;
Þessu er öfugt farið um ykkur. Sá ykkar sem vill verða leiðtogi, verður að þjóna hinum,
27 and whosoever will be first, let him be your slave.
og sá sem vill verða fremstur, verður að þjóna eins og þræll.
28 Even as the Son of man came not to be waited upon, but to serve, and to give his life a ransom for many.
Verið eins og ég, Kristur, sem kom ekki til að láta þjóna mér heldur til að þjóna öðrum og gefa líf mitt til lausnar fyrir marga.“
29 And as they were going out of Jericho, a great multitude followed him.
Þegar Jesús og lærisveinarnir fóru frá Jeríkó fylgdi þeim mikill mannfjöldi.
30 And, behold, two blind men sat by the road side, who hearing that Jesus was passing by, cried out, saying, Have mercy on us, O Lord, son of David!
Við veginn út úr bænum sátu tveir blindir menn. Þegar þeir heyrðu að Jesú ætti leið þar um fóru þeir að hrópa og kalla: „Herra, sonur Davíðs konungs, hjálpaðu okkur!“
31 And the multitude checked them, that they should be silent; but they cried out the more, Have mercy on us, Lord, son of David.
Mannfjöldinn skipaði þeim að þegja, en þá hrópuðu þeir enn hærra.
32 And Jesus standing called them, and said, What desire ye, that I should do for you?
Jesús nam staðar og kallaði til þeirra: „Hvað viljið þið að ég geri fyrir ykkur?“„Herra, “hrópuðu þeir, „gef okkur sjónina!“
33 They say unto him, Lord, that our eyes may be opened.
34 Then Jesus, moved with compassion, touched their eyes; and immediately their eyes recovered sight, and they followed him.
Jesús kenndi í brjósti um þá og snerti augu þeirra. Við það fengu þeir jafnskjótt sjónina og fylgdu honum.
