Mark 15
1 AND immediately the chief priests having held a council in the morning, with the elders, and scribes, and the whole sanhedrim, after binding Jesus, led him away, and delivered him up to Pilate.
Snemma morguns kom hæstiréttur saman til að ákveða næsta skref í málinu. Í hæstarétti sátu æðstu prestarnir, öldungar og fræðimenn þjóðarinnar. Niðurstaðan varð sú að þeir ákváðu að senda Jesú í fylgd vopnaðra varðmanna til Pílatusar, rómverska landstjórans.
2 And Pilate asked him, Art thou the King of the Jews? He answering said to him, Thou sayest true.
„Ertu konungur Gyðinga?“spurði Pílatus Jesú. „Já, “svaraði Jesús, „það er rétt eins og þú orðar það.“
3 And the chief priests laid many accusations against him.
Æðstu prestarnir báru nú margar sakir á Jesú. „Af hverju segirðu ekki neitt?“spurði Pílatus Jesú. „Hvað um allar þessar ákærur?“
4 Then Pilate again interrogated him, saying, Answerest thou nothing? behold how many things they testify against thee.
5 But Jesus notwithstanding made not a word of reply; so that Pilate marvelled.
En Jesús þagði, Pílatusi til mikillar furðu.
6 Now at the feast, he released one prisoner to them, whomsoever they petitioned for.
Það var venja að náða einn fanga á páskunum – einhvern sem fólkið kom sér saman um.
7 And there was one called Barabbas, bound with those who had made an insurrection with him, and had committed murder in the insurrection.
Um þetta leyti var fangi, Barrabas að nafni, í haldi. Hann hafði ásamt öðrum verið dæmdur fyrir morð í uppreisnartilraun.
8 And the multitude, clamorous, began to petition him to do, as he had always done to them.
Nú kom hópur manna til Pílatusar og bað hann að náða einn fanga á hátíðinni eins og venja var.
9 Then Pilate answered them, saying, Will ye that I release unto you the king of the Jews?
„Hvernig væri að láta ykkur fá „konung Gyðinga“?“spurði Pílatus. „Er það hann sem þið viljið fá lausan?“
10 (For he knew that out of envy the chief priests had delivered him up.)
(Þetta sagði hann því honum var orðið ljóst að réttarhöldin höfðu verið sviðsett af æðstu prestunum, þar eð þeir öfunduðu Jesú vegna vinsælda hans.)
11 Then the chief priests stirred up the people, that he should rather release Barabbas unto them.
En þegar hér var komið sögu, höfðu æðstu prestarnir æst múginn til að krefjast Barrabasar í stað Jesú.
12 Then Pilate addressing them, said unto them again, What therefore do you wish that I should do with him whom ye call the king of the Jews?
„Ef ég sleppi Barrabasi, “sagði Pílatus, „hvað á ég þá að gera við þennan mann, sem þið kallið konung ykkar?“
13 And they cried out again, Crucify him.
„Krossfestu hann!“hrópuðu þeir.
14 Then Pilate said unto them, But what criminal act hath he done? And they cried the more vociferously, Crucify him.
„Hvers vegna?“spurði Pílatus ákveðinn. „Hvað hefur hann gert rangt?“Þá öskraði múgurinn enn hærra: „Krossfestu hann!“
15 So Pilate, willing to do what would be satisfactory to the people, released to them Barabbas, and delivered Jesus to be scourged, in order to be crucified.
Þá lét Pílatus Barrabas lausan af því að hann óttaðist uppþot og vildi geðjast fólkinu. Síðan gaf hann skipun um að Jesús skyldi húðstrýktur og sendur til krossfestingar.
16 Then the soldiers led him to the hall, which is the Praetorium, and called together the whole band.
Rómversku hermennirnir fóru með Jesú inn í landsstjórahöllina og kölluðu saman alla varðsveitina. Þeir færðu hann í purpuralita skikkju og fléttuðu kórónu úr þyrnum og settu hana á höfuð honum.
17 And they invested him with a robe of purple, and platting a crown of thorns, put it about his head,
18 and began to pay their salutations to him, Hail, King of the Jews!
Síðan heilsuðu þeir honum á hermannavísu og æptu: „Lengi lifi konungur Gyðinga!“
19 And they struck him on the head with a cane, and spat upon him, and bowing their knees payed him homage.
Svo börðu þeir hann í höfuðið með priki, hræktu á hann og féllu á kné og þóttust veita honum lotningu.
20 And when they had treated him with mockery, they took off the purple robe from him, and clothed him with his own garments, and led him out to crucify him.
Þegar þeir voru orðnir leiðir á leik sínum, færðu þeir hann úr purpuraskikkjunni, klæddu hann aftur í eigin föt og fóru með hann til krossfestingar.
21 And they compel one Simon, a Cyrenian, who was passing by, coming out of the field, the father of Alexander and Rufus, to carry his cross.
Símon frá Kýrene varð á vegi þeirra, á leið ofan úr sveit. Hann var neyddur til að bera kross Jesú. (Símon var faðir Alexanders og Rúfusar.)
22 And they convey him to a place called Golgotha, which is being interpreted, The place of a skull.
Þeir fóru nú með Jesú á stað sem heitir Golgata. (Golgata þýðir hauskúpa.)
23 And they gave him to drink wine medicated with myrrh: but he received it not.
Þar var Jesú boðið beiskt vín, en hann vildi það ekki.
24 And having crucified him, they divided his garments, casting the lot upon them, what each should take.
Eftir það krossfestu þeir hann og vörpuðu hlutkesti um föt hans.
25 Now it was the third hour, and they crucified him.
Krossfestingin átti sér stað um níuleytið að morgni.
26 And there was an inscription of his crime written over him, THE KING OF THE JEWS.
Á krossinn var fest áletrun þar sem afbrot Jesú var gefið til kynna: „Konungur Gyðinga“.
27 And with him they crucified two robbers, one on his right hand, and the other on his left.
Tveir ræningjar voru einnig krossfestir þennan sama morgun og stóðu krossar þeirra sinn hvorum megin við kross Jesú.
28 And the scripture was fulfilled, which saith, “And he was reckoned among the transgressors.”
Þar með rættust orð Gamla testamentisins sem þannig hljóða: „Hann var talinn með illræðismönnum“.
29 And they who passed along, blasphemed him, shaking their heads, and saying, Aha! thou that destroyest the temple, and buildest it in three days,
Fólk sendi honum háðsglósur um leið og það gekk framhjá og hristi höfuðið af vandlætingu. „Hæ! Sjá þig núna!“æpti það. „Já, þú getur áreiðanlega rifið musterið og byggt það aftur á þrem dögum! Fyrst þú ert svona mikill maður, bjargaðu þá sjálfum þér og stígðu niður af krossinum!“
30 save thyself, and come down from the cross.
31 And in the same manner also, the chief priests mocking him, among each other, with the scribes, said, He saved others, himself he cannot save.
Æðstu prestarnir, sem einnig voru þarna nærstaddir ásamt öðrum trúarleiðtogum, hæddu hann og sögðu: „Hann var nógu iðinn við að „frelsa“aðra, en sjálfum sér getur hann ekki bjargað!“
32 Thou Messiah, King of Israel, come now down from the cross, that we may see, and believe. Even those who were crucified with him railed on him.
„Kristur!“hrópuðu þeir til hans, „konungur Ísraels! Stígðu nú niður af krossinum og þá skulum við trúa á þig!“Ræningjarnir, sem áttu að deyja með honum, tóku einnig í sama streng og formæltu honum.
33 Now when the sixth hour came, there was darkness over all the land until the ninth hour.
Um hádegi varð dimmt um allt landið og hélst myrkrið allt til klukkan þrjú síðdegis.
34 And at the ninth hour, Jesus cried with a loud voice, saying, Eloi, Eloi, lama sabacthani? which is, being interpreted, My God, my God, for what cause hast thou abandoned me?
Þá kallaði Jesús hárri röddu: „Elí, Elí, lama sabaktaní!“(Guð minn, Guð minn, hví hefur þú yfirgefið mig?)
35 And some of those who stood by, hearing him, said, Behold, he crieth for Elias.
Sumir þeirra, sem þarna stóðu, héldu að hann væri að kalla á Elía spámann.
36 Then one ran, and filling a sponge with vinegar, fixed it round a cane, and gave him to drink, saying, Let alone, let us see if Elias comes to take him down.
Þá hljóp einn þeirra eftir svampi, fyllti hann af ediki, rétti Jesú á langri stöng og sagði: „Bíðum við, sjáum hvort Elía kemur og tekur hann niður af krossinum.“
37 Then Jesus, uttering a loud cry, gave up the ghost.
En Jesús kallaði aftur hárri röddu og gaf upp andann.
38 And the vail of the temple was rent in two from the top to the bottom.
Þá rifnaði fortjald musterisins í tvennt, ofan frá og niður úr.
39 And the centurion, who stood opposite to him, observing, that with such a cry he gave up the ghost, said, Assuredly this was the Son of God.
Þegar rómverski liðsforinginn, sem stóð við kross Jesú, sá hvernig hann gaf upp andann, hrópaði hann: „Þessi maður hefur áreiðanlega verið sonur Guðs.“
40 Now there were also women looking on at a distance; among whom also was Mary Magdalene, and Mary the mother of James the small, and the mother of Joses, and Salome.
Hópur kvenna stóð álengdar og fylgdist með öllu sem gerðist. Þeirra á meðal voru María Magdalena, María (móðir Jakobs yngri og Jóse) og Salóme.
41 These women followed him when he was in Galilee, and supplied his wants; and many other women who went up with him to Jerusalem.
Þær höfðu, auk margra annarra kvenna, fylgt honum og þjónað meðan hann var norður í Galíleu og nú höfðu þær komið með honum til Jerúsalem.
42 And when the evening was now come (since it was the preparation, that is the day preceding the sabbath),
Atburðir þessir áttu sér stað daginn fyrir helgidaginn. Síðdegis þennan sama dag herti Jósef frá Arímaþeu upp hugann og fór til Pílatusar og bað um líkama Jesú. Jósef þessi var virtur meðlimur hæstaréttar og trúaður maður (sem sjálfur vænti komu guðsríkisins).
43 Joseph, who was from Arimathea, came, a respectable person, a counsellor, and who himself also was expecting the kingdom of God; taking courage, he went in to Pilate, and begged the body of Jesus.
44 Then Pilate marvelled that he should be already dead: and calling for the centurion, he asked him, If he had been dead any time.
En Pílatus trúði ekki að Jesús væri þá þegar dáinn og lét því kalla á liðsforingjann, sem sá um aftökuna, og spurði hann.
45 And when he knew it from the centurion, he gave the body to Joseph.
Liðsforinginn staðfesti að Jesús væri dáinn og gaf þá Pílatus Jósef leyfi til að taka líkið.
46 And having bought a wrapper of fine linen, and taken him down, he wrapped him in the linen cloth, and laid him in a sepulchre, which was hewn out of a rock; and rolled a stone to the door of the sepulchre.
Jósef keypti langan léreftsdúk, tók líkama Jesú niður af krossinum og vafði hann í dúkinn. Síðan lagði hann líkið í gröf sem höggvin hafði verið í klett og velti steini fyrir dyrnar.
47 Now Mary Magdalene, and Mary the mother of Joses, saw where he was laid.
(María Magdalena og María móðir Jóse fylgdust með þegar Jesús var lagður í gröfina.)
