< 1 Corinthians 14 >
1 FOLLOW earnestly after love, and zealously seek spiritual gifts, but rather that ye may prophesy.
Mgangamali kuwera na mafiliru. Ntambu iraayi mgangamali kupata mafupu gamonga ga shirohu, kupita vyoseri mpati mafupu ga kutunga ujumbi wa Mlungu.
2 For he that speaketh in an unknown tongue, speaketh not to men, but to God: for no man understandeth him; although in spirit he speaketh mysterious truths.
Yakatakula luga zyazimanika ndiri, katakula ndiri na wantu kumbiti kankutakula na Mlungu, toziya kwahera muntu yakamwerewa yomberi. Yomberi kankutakula vitwatira vyavilififiti kwa makakala ga Rohu.
3 But he that prophesieth, addresseth men for edification, and exhortation, and consolation.
Kumbiti yakawera na lifupu lya kutunga ujumbi wa Mlungu, katakulaga na wantu kwajili ya kuwatanga na kunemeriziwa na kuwapanana moyu.
4 He that speaketh in an unknown tongue, edifieth himself; but he that prophesieth, edifieth the church.
Yakatakula luga zyazimanika ndiri kalinyawa mweni. Kumbiti yakawera na lifupu lya kutunga ujumbi wa Mlungu, kankushitanga shipinga sha wantu yawamjimira Yesu.
5 Now I could wish that you all spake with tongues, but rather that ye should prophesy: for greater is he that prophesieth, than he that speaketh with tongues, except he interpret also, that the church may receive edification.
Su nfira mwawoseri mwenga mtakuli kwa luga zyazimanika ndiri kumbiti menfiri muweri na lifupu lya kutunga ujumbi wa Mlungu. Toziya muntu yakatunga ujumbi wa Mlungu, ndo mkulu nentu kuliku ulii yakawera na lifupu lya kutakula luga zyazimanika ndiri, payiwera ndiri hera handa kwana muntu yakagatakulira galii gagatakulitwi, su shipinga sha wantu woseri yawajimira Yesu wapati kutangwa.
6 Now I, brethren, if I should come unto you, speaking in unknown languages, what should I profit you, unless I should speak to you intelligibly by revelation, or by science, or by prophecy, or by doctrine?
Su walongu wayangu, handa panizaku kwa mwenga na kutakula na mwenga kwa luga zyazimanika ndiri hampati mota gaa? Hapeni mpati mota yoseri, kumbiti hampati mota panuwagambira magubutulwa ga Mlungu ama kwa kuvimana ama ujumbi wa Mlungu ama mafundu gamu.
7 In like manner things inanimate, giving sound, whether the pipe, or the harp, unless they express a distinction in their tones, how shall it be known what is piped, or what is harped?
Ndo ntambu yayiwera kwa vyombu vyahera ukomu vyavilaviya liziwu gambira firimbi ama malimba. Muntu kaweza hashi kulumana lwimbu lyaguvinwa handa vyombu avi vilaviya ndiri liziwu weri pavigombwa?
8 For if the trumpet also give an uncertain sound, who will prepare himself for the battle?
Ngoma ya ngondu payigombwa pota na kuwera na ntambu yakuwi, hashi gaa hakalituli kala kwa ngondu?
9 So also ye, unless with the tongue you speak an intelligible discourse, how shall it be known what is spoken? for ye will speak to the air.
Ntambu iraayi na mwenga, handa shamtakula shimanikana ndiri, hashi, gaa hakawezi kuvimana vyamtakula? Su mwenga mulifana gambira wantu yawatakula na lyega.
10 For though there are so many different kinds of languages in the world, yet is not one of them without its meaning.
Kwana luga za ntambu yingi yingi pasipanu na kwahera ata yimu yayimanika ndiri.
11 If therefore I know not the force of the expression, I shall be to him that speaketh a barbarian, and he that speaketh will be a barbarian unto me.
Kumbiti panuvimana ndiri luga yakatakula muntu, walii yawatakula luga ayi hawaweri wahenga kwa neni na neni hanweri muhenga kwamwenga.
12 So also ye, if ye zealously affect spiritual gifts, seek that ye may abound in them for the edification of the church.
Ntambu iraa ayi na mwenga mfira kupata mafupu ga Rohu, su mtendi ntambu yamuweza kuwera na mafupu ga kushitanga Shipinga sha wantu yawamjimira Yesu.
13 Therefore let him who speaketh in an unknown tongue, pray that he may interpret also.
Su yakatakula kwa luga zyazimanika ndiri, kamluwi Mlungu kawezi kuwagubutulira wantu shilii shashitakulitwi.
14 For if I pray in an unknown tongue, my spirit prayeth, but my mind produces no fruit.
Toziya panumluwa Mlungu kwa luga zyazimanika ndiri, rohu yangu ndo yayimluwa Mlungu, kumbiti mahala gangu gapanu ndiri.
15 What then is my object? I will pray with the spirit, and I will pray with the understanding also: I will sing psalms with the spirit, and I will sing psalms with the understanding also.
Su ntendi hashi? Hanumluwi Mlungu kwa rohu yangu, hanumluwi Mlungu kwa mahala gangu viraa na hanimbi kwa rohu yangu, hanimbi kwa mahala gangu viraa.
16 Else, though thou bless God in spirit, how shall he who filleth the place of an illiterate man, say Amen after thy thanksgiving, seeing he knoweth not what thou sayest?
Pagumjuma Mlungu kwa rohu yaku hera, hakawezi hashi muntu gwa ntambu iraayi kulonga, “Yina hangu”, Mukulonga mayagashii Mlungu handa pakavimana ndiri shagutakula?
17 For thou indeed givest thanks to God well, but another man is not edified by it.
Guweza kulonga hweri mayagashii Mlungu, kumbiti kwa wantu wamonga hapeni iwatangi.
18 I thank my God, that I speak with different tongues more than you all:
Nonga mayagashii Mlungu kuwera neni ntakula kwa luga zyazimanika ndiri nentu kuliku mwawoseri mwenga.
19 but in the church I had rather speak five words with my understanding, that I may instruct others also, than ten thousand words in an unknown tongue.
Kumbiti mushipinga sha wantu yawamjimira Yesu nfira nentu kutakula visoweru vyamuhanu vyavimanikana su nuwafundi wamonga, kuliku kutakula visoweru vivuwa vya luga zyazimanika ndiri.
20 Brethren, be not children in your minds: though in naughtiness be ye children, but in your minds be men complete.
Walongu wangu, namulihola gambira wana mumaholu ganeni. Mwenga muweri gambira wanonu muvidoda, kumbiti pamulihola muweri gambira wantu yawakula.
21 In the law it is written, “That with other tongues, and with other lips, will I speak to this people: and even thus will they not attend to me, saith the Lord.”
Mumalembu Mananagala galembwa, “Mtuwa kalonga, ‘Kwa njira ya wantu walii yawatakula kwa luga zyazimanika ndiri, Na kwa milomu ya wahenga, Hantakuli na wantu awa, Pamuhera na hangu hapeni wampikaniri.’”
22 Wherefore tongues are for a sign, not to those that believe, but to those who do not believe: but the gift of prophecy is not for those who are infidels, but for believers.
Su mafupu ga kutakula luga zyazimanika ndiri gawera lilangaliru kwa wantu walii yawajimira ndiri na kumbiti ndiri kwa walii yawajimira. Kumbiti kutakula ujumbi yakapananitwi na Mlungu na kwa walii ndiri yawajimira, kumbiti kwa wantu yawajimira.
23 If then the whole church assemble together in the same place, and all speak different tongues, and there come in illiterate persons, or infidels, will they not say ye are mad?
Su wantu woseri wa Mlungu pawaliwona pamuhera na woseri pawanja kutakula kwa luga zyazimanika ndiri na wantu walii yawamana ndiri ama wantu walii yawajimira ndiri pawiza kulikolerana na mwenga, hashi womberi hapeni watakuli kuwera mwenga muwera na lukwali?
24 But if all prophesy, and any infidel or illiterate person come in, he receives conviction from all, he is judged of all:
Kumbiti kila muntu pakatakula ujumbi yakapananitwi na Mlungu na muntu yakamana ndiri ama muntu yakajimira ndiri pakingira, goseri gakagapikanira hagamlanguziyi udoda wakuwi mweni na hakatozwi na galii gakagapikanira.
25 and thus the secrets of his heart are made manifest; and so falling down on his face, he will worship God, declaring that God verily is among you.
Bada za moyu gwakuwi hazigubutulwi na yomberi hakasuntami makukama na kumguwira Mlungu pakatakula, “Nakaka Mlungu kapamuhera na mwenga!”
26 How comes it then, brethren, that when ye assemble together, every one of you hath a psalm, hath a doctrine, hath a tongue, hath a revelation, hath an interpretation? Let all things be done to edification.
Walongu wayangu, vinu tutakuli hashi? Pamuliwona pamuhera kumguwira Mlungu, muntu yumu kayimbi lwimbu na yumonga kafunda na muntu gwingi kaweri na ugubutula kalawa kwa Mlungu na yumonga katenderi lifupu lyakuwi lya kutakula kwa luga zyazimanika ndiri na yumonga kagatakuliri galii gagatakulitwi. Goseri aga gatendeki kwa kushitanga Shikundi sha wantu yawamjimira Yesu.
27 If any man speak in an unknown tongue, let it be by two, or at most by three, and one after another; and let one interpret.
Handa pakawera muntu kana lifupu lya kutakula kwa luga zyazimanika ndiri, su wafiruwa kutakula wantu wawili ama watatu, yumu pa yumonga, uganu paweri na muntu gwingi kagatakuliri galii gagatakulitwi.
28 But if there be not an interpreter, let him be silent in the church; but let him speak to himself and to God.
Handa kwahera muntu yakaweza kugatakulira galii gagatakulitwi mushipinga sha wantu yawamjimira yesu, su ulii yakatakula kwa luga zyazimanika ndiri kanyamali na kalitakuliri mweni na Mlungu.
29 Let the prophets two or three speak, and let the others judge.
Wantu wawili ama watatu yawapananitwi ujumbi wa Mlungu wautakuli na wamonga wagaloliloli weri galii gagatakulitwi na womberi.
30 But if any thing should be revealed to one sitting by, let the first be silent.
Kumbiti muntu yumu pakatakula na muntu gwingi kapata ugubutula kulawa kwa Mlungu, su ulii yakatakula kanyamali.
31 For ye may all prophesy one by one, that all may learn, and all be comforted.
Mwawoseri mwenga muweza kupananwa ujumbi wa Mlungu muutakuli, yumu pa yumonga, su kila muntu hakalifundi na kupananwa moyu.
32 And the spirits of the prophets are subject to the prophets.
Lifupu lya kuwubwera ujumbi wa Mlungu lifiriziwa likolwimlima na ayu yakawera na lifupu ali,
33 For God is not the author of confusion, but of peace, as in all the churches of his saints.
toziya Mlungu ndo Mlungu ndiri gwa ndewu, kumbiti kawera Mlungu gwa makolaniziwu na ponga. Ntambu yayiwera mushipinga shoseri sha wantu yawamjimira Yesu,
34 Let your women be silent in the churches: for it is not permitted to them to speak: but to be in subjection, as also the law saith.
wadala wanyamalili mushipinga sha wantu yawamjimira Yesu. Womberi wafiruwa ndiri kutakula ama kulonguziya handa Malagaliru ga Wayawudi ntambu yagalonga.
35 But if they will learn any thing, let them ask their own husbands at home: for it is a shame for women to speak in the church.
Handa womberi pawafira kuvimana visoweru vilii, wawakosiyi wapalu wawu ukaya. Toziya hayiweri soni kwa mdala kutakula mumkutanu wa mushipinga sha wantu yawamjimira Yesu.
36 Went the word of God from you? or came it unto you only?
Hashi, mwankulihola shisoweru sha Mlungu shilawa kwa mwenga ama shiwayizira mwenga gweka yenu hera?
37 If any man thinketh that he is a prophet, or spiritually gifted, let him acknowledge that the things which I write unto you are the commandments of the Lord.
Handa muntu yoseri kalihola kuwera yomberi kawera na lifupu lya kuwutakula ujumbi wa Mlungu ama kawera na lifupu lya Rohu, su kavimani kuwera aga ganuwalembelera mwenga ndo Lilagaliru lya Mtuwa.
38 But if any man be ignorant, let him be ignorant.
Kumbiti muntu yakagapikanira ndiri aga, su nakasherwa muntu ayu.
39 Wherefore, my brethren, desire earnestly to prophesy, and forbid not to speak with tongues.
Su hangu walongu wayangu, mfiruwa kuwera na lifupu lya kutunga ujumbi wa Mlungu, kumbiti namuwalewelera wantu kutakula kwa luga zyazimanika ndiri.
40 Let all things be done with propriety, and orderly.
Kumbiti goseri gatendeki kwa ligoya na kwa ntambu iherepa.