Luke 22
1 And the feast of the unleavened bread, called the passover, was nigh.
Gouel ar bara hep goell, anvet ar Pask, a dostae.
2 And the chief priests and scribes were seeking how they might kill Him; for they feared the people.
Ar veleien vras hag ar skribed a glaske penaos e c'helljent lakaat Jezuz d'ar marv; rak doujañ a raent ar bobl.
3 And Satan entered into Judas called Iscariot, being of the number of the twelve.
Met Satan a yeas e Judaz, lesanvet Iskariod, unan eus an daouzek;
4 And having gone away, he spoke with the chief priests and the magistrates, how he might betray Him to them.
hag ez eas, hag e komzas gant ar veleien vras ha gant pennoù ar warded, diwar an doare ma en lakaje etre o daouarn.
5 And they rejoiced, and promised to give him money.
Laouen e voent a gement-se, hag e tivizjont reiñ arc'hant dezhañ.
6 And he promised them, and was seeking an opportunity to deliver Him unto them in the absence of the multitude.
Eñ a roas e c'her, hag e klaske an tu dereat evit e reiñ dezho hep ma ouije ar bobl.
7 And the day of the unleavened bread came, in which it behooved to slay the passover.
Koulskoude, deiz ar bara hep goell a zeuas, ma oa ret aberzhañ ar Pask,
8 And He sent Peter and John, saying, Going prepare for us the passover, in order that we may eat it.
ha Jezuz a gasas Pêr ha Yann, o lavarout: It da fichañ deomp ar Pask, evit ma tebrimp anezhañ.
9 And they said to Him, Where do you wish that we may prepare it?
Int a lavaras dezhañ: Pelec'h e c'hoantaez e fichfemp anezhañ?
10 And He said to them, Behold, you having come into the city, a man will meet you carrying a pitcher of water; follow him into the house where he is going.
Eñ a lavaras dezho: Pa'z eot e kêr, ec'h erruo ganeoc'h un den o tougen ur podad dour; heuilhit-eñ en ti ma'z aio ennañ,
11 And say to the landlord, The Teacher says to thee, Where is the guest-chamber, where I may eat the passover with my disciples?
ha lavarit da vestr an ti: Ar Mestr a lavar dit: Pelec'h emañ al lec'h ma tebrin ennañ ar Pask gant va diskibien?
12 And he will show you a large upper room furnished: there prepare.
Hag e tiskouezo deoc'h ur gambr uhel, bras ha kempennet; fichit eno ar Pask.
13 And having gone away, they found as He told them; and prepared the passover.
Int eta o vezañ aet kuit, a gavas an traoù evel m'en devoa lavaret dezho, hag e fichjont ar Pask.
14 And when the hour arrived, He sat down and the apostles along with Him.
Pa voe deuet an eur, en em lakaas ouzh taol, hag an daouzek abostol a oa gantañ.
15 And He said to them, I desired with desire to eat this passover with you before I suffer: for I say to you,
Hag e lavaras dezho: C'hoantaet kalz em eus debriñ ar Pask-mañ ganeoc'h, a-raok ma c'houzañvin.
16 I eat this no more, until it may be fulfilled in the kingdom of God.
Rak me a lavar deoc'h, ne zebrin ken anezhañ, betek e vo graet e rouantelezh Doue.
17 And receiving the cup, having given thanks, He said, Take this, and divide it among yourselves;
Hag o vezañ kemeret an hanaf ha trugarekaet, e lavaras: Kemerit anezhañ ha lodennit anezhañ etrezoc'h.
18 for I say to you, I shall from now drink no more from the fruit of the vine, until the kingdom of God may come.
Rak me a lavar deoc'h, n'evin mui eus frouezh ar gwini, ken na vo deuet rouantelezh Doue.
19 And taking bread, blessing it, He broke it, and gave it to them, saying, This is my body given for you: do this in remembrance of me.
Neuze e kemeras bara hag, o vezañ trugarekaet, e torras anezhañ, hag en roas dezho, o lavarout: Hemañ eo va c'horf, an hini a zo roet evidoc'h; grit kement-mañ en eñvor ac'hanon.
20 Likewise also the cup after supper, saying, This cup is the new covenant in my blood, which is poured out in your behalf.
En hevelep doare, goude bezañ koaniet, e roas dezho an hanaf, o lavarout: An hanaf-mañ eo an emglev nevez em gwad, an hini a zo skuilhet evidoc'h.
21 Moreover behold, the hand of the one betraying me is with me at the table.
Met setu, dorn an hini am gwerzh a zo ouzh an daol-mañ ganin.
22 Indeed the Son of man goes, according to that which has been appointed: but woe to that man by whom He is betrayed!
Evit ar pezh a zo eus Mab an den, mont a ra, evel ma'z eo merket; met gwalleur d'an den ma'z eo gwerzhet drezañ!
23 And they began to inquire among themselves, who then of them is the one of them about to do this.
Hag en em lakajont da c'houlenn an eil ouzh egile pehini anezho a raje kement-se.
24 And there was a contention among them, which one of them seems to be the greater,
Sevel a reas ivez un tabut etrezo, evit gouzout pehini anezho a dlee bezañ galvet ar brasañ.
25 And He said to them, The kings of the Gentiles domineer over them; and those exercising authority over them are called Benefactors.
Met eñ a lavaras dezho: Rouaned ar bobloù a vestroni anezho, hag ar re o deus galloud warno a zo galvet madoberourien.
26 But you are not thus: but let the greater among you be as the younger; and the leader as the waiter.
Met c'hwi, na rit ket evel-se; ra vo ar brasañ en ho touez evel ar bihanañ, hag an hini a ren evel an hini a servij.
27 For which is the greater, he that sitteth at the table, or the waiter? is not the one sitting? but I am in the midst of you as the waiter.
Rak pehini eo ar brasañ, an hini a zo ouzh taol, pe an hini a servij? N'eo ket an hini a zo ouzh taol? Ha koulskoude me a zo en ho touez evel an hini a servij.
28 But you are those who have remained with me in my temptations.
C'hwi eo ar re a zo chomet ganin em amprouadurioù,
29 And I appoint unto you a kingdom, as my Father appointed unto me,
ha me a reizh deoc'h ar rouantelezh, evel ma en deus an Tad reizhet din,
30 in order that you may eat and drink at my table in my kingdom; and you shall sit upon thrones judging the twelve tribes of Israel.
evit ma tebrot ha ma'c'h evot ouzh va zaol em rouantelezh, ha ma viot azezet war dronioù, o varn daouzek meuriad Israel.
31 Simon, Simon, behold, Satan sought you out, to sift you as wheat:
An Aotrou a lavaras ivez: Simon, Simon, setu, Satan en deus goulennet ho tremen dre ar c'hrouer evel ar gwinizh.
32 but I prayed for you, that your faith may not fail you: and thou, when having turned, strengthen thy brethren:
Met pedet em eus evidout evit na zesfailho ket da feiz. Te eta, pa vi distroet, kreñva da vreudeur.
33 but he said to Him, Lord, I am ready to go with thee to prison and to death.
Pêr a lavaras dezhañ: Aotrou, me a zo prest da vont ganit, ha d'ar prizon ha d'ar marv.
34 And He said; I say unto thee, Peter, the cock shall not crow this day, before that thou shalt thrice deny that thou knowest me.
Met Jezuz a lavaras dezhañ: Pêr, me en lavar dit, ar c'hilhog ne gano ket hiziv, na'z po nac'het teir gwech d'anavezout ac'hanon.
35 Then He said to them, When I sent you without purse, and valise, and sandals, did you lack anything? And they said; Nothing.
Neuze e lavaras dezho: Pa em eus ho kaset hep yalc'h, hep sac'h, hag hep botoù, daoust hag un dra bennak a zo bet manket deoc'h? Int a respontas: Netra.
36 And He said to them; But now, let the one having a purse, take it, likewise also valise: and let the one having no sword, sell his cloak and buy one.
Met bremañ, emezañ, an hini en deus ur yalc'h, ra he c'hemero, hag en hevelep doare an hini en deus ur sac'h; hag an hini n'en deus ket ur c'hleze, ra werzho e vantell ha preno unan.
37 For I say unto you, that it behooves that which has been written to be perfected in me, this, And He was numbered with the transgressors: for indeed that which is concerning me has an end.
Rak me a lavar deoc'h, eo ret c'hoazh d'ar pezh a zo skrivet bezañ peurc'hraet ennon: Lakaet eo bet e renk an dorfedourien.
38 And they said, Lord, behold, here are two swords. And He said to them, It is sufficient.
Hag e lavarjont: Aotrou, setu daou gleze. Eñ a lavaras dezho: A-walc'h eo.
39 And having gone out, He departed, according to custom, into the Mount of Olives; and His disciples followed Him.
Neuze Jezuz, o vezañ aet er-maez, a yeas, hervez e c'hiz, da Venez an Olived, hag e ziskibien a heulias anezhañ.
40 He being at the place, He said to them, Pray that you enter not into temptation.
Pa voe erruet el lec'h-se, e lavaras dezho: Pedit evit na gouezhot ket en temptadur.
41 And He was separated from them about a stone's cast; and putting down His knees, continued to pray,
Neuze e pellaas diouto war-dro hed un taol-maen, hag, o taoulinañ, e pede,
42 saying, Father, if this cup is willing to pass from me; moreover let not my will, but thine be done.
o lavarout: Tad, mar fell dit pellaat an hanaf-se diouzhin! Koulskoude, ra ne vo ket graet va bolontez, met da hini.
43 And an angel from heaven appeared unto Him, strengthening Him.
Un ael eus an neñv en em ziskouezas dezhañ evit e greñvaat.
44 And being in agony He continued to pray the more earnestly. And His sweat was like drops of blood falling down upon the ground.
Gwasket gant an anken, e pede kalz startoc'h; hag e teuas dezhañ ur c'hwezenn evel beradennoù gwad, hag a gouezhe war an douar.
45 And having risen from prayer, having come to His disciples, He found them sleeping on account of weariness,
O vezañ savet eus e bedenn, e teuas etrezek e ziskibien, met o c'havas kousket gant an dristidigezh,
46 and He said to them, Why do you sleep? Arising pray, that you may not enter into temptation.
hag e lavaras dezho: Perak e kouskit? Savit ha pedit evit na gouezhot ket en temptadur.
47 And He still speaking, behold, a multitude and the one called Judas, one of the twelve, was coming before them; and he drew near to Jesus to kiss Him.
Evel ma komze c'hoazh, ur vandenn a zeuas, hag an hini a c'halved Judaz, unan eus an daouzek, a gerzhe a-raok dezho; hag e tostaas ouzh Jezuz evit pokat dezhañ.
48 And Jesus said to him, Judas, do you betray the Son of man with a kiss?
Jezuz a lavaras dezhañ: Judaz, gwerzhañ a rez Mab an den dre ur pok?
49 And those around Him seeing what was coming on Him, said, Lord, shall we smite with the sword?
Ar re a oa en-dro da Jezuz, o welout ar pezh a yae da c'hoarvezout, a lavaras dezhañ: Aotrou, ha skeiñ a raimp gant ar c'hleze?
50 And one of them smote the servant of the high priest, and cut off his right ear.
Hag unan anezho a skoas servijer ar beleg-meur, hag a droc'has dezhañ e skouarn dehou.
51 And Jesus responding said, Hold on until this: and touching his ear, healed him.
Met Jezuz, o kemer ar gomz, a lavaras: Paouezit! Hag o vezañ stoket ouzh skouarn ar servijer, e yac'haas anezhañ.
52 Jesus said to the high priests, and magistrates of the temple, and elders who were assembled to Him; You have come out as against a robber, with swords and clubs.
Neuze Jezuz a lavaras d'ar veleien vras, da gabitened an templ, ha d'an henaourien, a oa deuet a-enep dezhañ: Deuet oc'h gant klezeier ha gant bizhier, evel war-lerc'h ul laer.
53 I being daily with you in the temple, you reached not out your hands unto me. But this is your hour, and the power of darkness.
Bemdez e oan en ho touez en templ, ha n'hoc'h eus ket lakaet ho taouarn warnon. Met houmañ eo hoc'h eur, ha galloud an deñvalijenn.
54 And taking Him, they led Him away, and led Him into the house of the chief priest. And Peter followed Him a long way off.
Neuze e krogjont ennañ, hag e kasjont anezhañ da di ar beleg-meur. Pêr a heulie a-bell.
55 And having lighted a fire in the midst of the court, and they sitting together, Peter was sitting in the midst of them.
Pa o devoe enaouet tan e-kreiz ar porzh, ha ma voent azezet a-unan, Pêr a azezas en o zouez.
56 And a certain maidservant, seeing him sitting at the fire, and fixing her eyes on him, said, This man was with Him.
Ur vatezh, o welout anezhañ e-kichen an tan, hag o sellout pizh outañ, a lavaras: Hemañ a oa ivez gant an den-se.
57 And he denied Him, saying, Woman, I know Him not.
Met eñ a zinac'has Jezuz, o lavarout: Gwreg, n'anavezan ket anezhañ.
58 And after a brief interval another seeing him, said, Truly, thou art one of them. And Peter said, Man, I am not.
Un nebeut goude, unan all, o vezañ e welet, a lavaras: Te a zo ivez eus an dud-se. Met Pêr a lavaras: O den, ned on ket.
59 And about one hour having elapsed, a certain other man accosted him, saying, He was truly with Him: for he is a Galilean.
War-dro un eur goude, unan all a destenias o lavarout: A dra sur, hemañ a oa ivez gantañ, rak Galileat eo ivez.
60 And Peter said, Man, I know Him not. And immediately, he yet speaking, the cock crew.
Met Pêr a lavaras: O den, n'ouzon ket petra a lavarez. Ha kerkent, evel ma komze c'hoazh, ar c'hilhog a ganas.
61 And the Lord turning, looked upon Peter; and Peter remembered the word of the Lord, how He said to him, that, Before the cock shall crow thou shalt deny me thrice.
An Aotrou, o vezañ distroet, a sellas ouzh Pêr; ha Pêr en devoe soñj eus komz an Aotrou, ha penaos en devoa lavaret dezhañ: A-raok ma kano ar c'hilhog, ez po va dinac'het teir gwech.
62 And having gone out, he wept bitterly.
Hag o vezañ aet er-maez, e ouelas gant c'hwervder.
63 And the men having Him, began to mock, beating Him,
Neuze an dud a zalc'he Jezuz, a rae goap anezhañ, hag a skoe warnañ.
64 and covering Him, they continued to ask saying, Prophesy, who is the one smiting thee.
O vezañ e vouchet, e skoent war e zremm, hag e c'houlennent outañ: Divin piv eo an hini en deus da skoet.
65 And blaspheming, they continued to speak many other things against Him.
Hag e lavarent kalz a draoù a-enep dezhañ, en ur zroukkomz en e enep.
66 And when it was day, the eldership of the people was convened, and the chief priests and scribes, and they led Him into their sanhedrim.
Adalek ma voe deuet an deiz, kuzul henaourien ar bobl, ar veleien vras hag ar skribed en em zastumas hag a reas Jezuz dont dirak ar sanedrin;
67 Saying, If thou art the Christ, tell us. And He said to them, If I may tell you, you will not believe:
lavarout a rejont dezhañ: Mar dout ar C'hrist, lavar deomp. Eñ a respontas dezho: Mar en lavaran deoc'h, n'en kredot ket,
68 and if indeed I will ask you, you will not respond to me, or release me.
ha mar goulennan ouzhoc'h ivez, ne respontot ket din, [ha ne'm lezot ket da vont].
69 And from now the Son of man shall be sitting on the right hand of the power of God.
Diwar vremañ, Mab an den a vo azezet a-zehou da c'halloud Doue.
70 And all said, Art thou the Son of God? And He said to them, You say that I am.
Neuze e lavarjont holl: Te eo eta Mab Doue? Eñ a respontas dezho: C'hwi a lavar hoc'h-unan, bez' ez on.
71 And they said, Why have we yet need of testimony? for we heard from His own mouth.
Neuze e lavarjont: Da betra hon eus c'hoazh ezhomm a desteni, pa'z eo gwir hon eus e glevet eus e c'henou?
