Psalms 78
1 A Psalme to give instruction committed to Asaph. Heare my doctrine, O my people: incline your eares vnto the wordes of my mouth.
Þjóð mín, hlustaðu á kenningu mína. Gefðu gaum að því sem ég hef að segja.
2 I will open my mouth in a parable: I will declare high sentences of olde.
Nú ætla ég að rifja upp fyrir þér liðna atburði,
3 Which we haue heard and knowen, and our fathers haue tolde vs.
frásagnir sem varðveist hafa frá kynslóð til kynslóðar.
4 Wee will not hide them from their children but to the generation to come we wil shewe the praises of the Lord his power also, and his wonderful woorkes that he hath done:
Ég birti ykkur sannleikann, svo að þið getið sagt börnum ykkar frá dásemdarverkum Drottins, öllum þeim undrum sem hann vann.
5 How he established a testimonie in Iaakob, and ordeined a Law in Israel, which he commanded our fathers, that they shoulde teache their children:
Lögmál sitt gaf hann Ísrael og bauð forfeðrunum að kenna það börnum sínum
6 That the posteritie might knowe it, and the children, which should be borne, should stand vp, and declare it to their children:
sem síðan skyldu kenna það sínum afkomendum. Þannig skyldi lögmál hans berast frá einni kynslóðinni til annarrar.
7 That they might set their hope on God, and not forget the workes of God but keepe his commandements:
Því hefur sérhver kynslóð getað haldið lög Guðs, treyst honum og heyrt um hans dásemdarverk.
8 And not to bee as their fathers, a disobedient and rebellious generation: a generation that set not their heart aright, and whose spirite was not faithfull vnto God.
Ný kynslóð skyldi ekki þurfa að fara að fordæmi feðra sinna sem voru þrjóskir, óhlýðnir og ótrúir og forhertu sig gegn Guði.
9 The children of Ephraim being armed and shooting with the bowe, turned backe in the day of battell.
Þótt íbúar Efraím væru alvopnaðir, þá flúðu þeir þegar að orustunni kom.
10 They kept not the couenant of God, but refused to walke in his Lawe,
Þannig rufu þeir sáttmálann við Guð og fóru sína eigin leið.
11 And forgate his Actes, and his wonderfull woorkes that he had shewed them.
Þeir gleymdu máttarverkum Drottins,
12 Hee did marueilous thinges in the sight of their fathers in the lande of Egypt: euen in the fielde of Zoan.
sem hann hafði fyrir þá gert og forfeður þeirra í Egyptalandi,
13 He deuided the Sea, and led them through: he made also the waters to stand as an heape.
þegar hann klauf hafið og leiddi þá yfir þurrum fótum. Vatnið stóð eins og veggur til beggja handa!
14 In the day time also hee led them with a cloude, and all the night with a light of fire.
Að degi til leiddi hann þá með skýi, en eldstólpa um nætur.
15 He claue the rockes in the wildernes, and gaue them drinke as of the great depths.
Hann rauf gat á klettinn í eyðimörkinni. Vatnið streymdi fram og þeir svöluðu þorsta sínum.
16 He brought floods also out of the stonie rocke; so that hee made the waters to descend like the riuers.
Já, það flæddi frá klettinum, líkast rennandi á!
17 Yet they sinned stil against him, and prouoked the Highest in the wildernesse,
Samt héldu þeir fast við þrjósku sína og syndguðu gegn hinum hæsta Guði.
18 And tempted God in their heartes in requiring meate for their lust.
Þeir kvörtuðu og kveinuðu og heimtuðu annað að borða en það sem Guð gaf þeim.
19 They spake against God also, saying, Can God prepare a table in the wildernesse?
Þeir ásökuðu jafnvel sjálfan Guð og sögðu:
20 Behold, he smote the rocke, that the water gushed out, and the streames ouerflowed: can hee giue bread also? or prepare flesh for his people?
„Hann gaf okkur vatn, en hvers vegna fáum við ekki brauð eða kjöt?!“
21 Therefore the Lord heard and was angrie, and the fire was kindled in Iaakob, and also wrath came vpon Israel,
Drottinn hlustaði og honum rann í skap, reiði hans upptendraðist gegn Ísrael.
22 Because they beleeued not in God, and trusted not in his helpe.
Enda treystu þeir honum ekki, né trúðu forsjá hans.
23 Yet he had comanded the clouds aboue, and had opened the doores of heauen,
Jafnvel þótt hann lyki upp himninum – eins og glugga! –
24 And had rained downe MAN vpon them for to eate, and had giuen them of the wheate of heauen.
og léti manna rigna niður.
25 Man did eate the bread of Angels: hee sent them meate ynough.
Já, þeir átu englabrauð! – og urðu mettir.
26 He caused the Eastwinde to passe in the heauen, and through his power he brought in the Southwinde.
Þá lét hann austanvind blása og stýrði vestanvindinum með krafti sínum.
27 Hee rained flesh also vpon them as dust, and feathered foule as the sand of the sea.
Og viti menn, fuglum rigndi af himni, – þeir voru eins og sandur á sjávarströnd!
28 And hee made it fall in the middes of their campe euen round about their habitations.
Af hans völdum féllu þeir til jarðar um allar tjaldbúðirnar.
29 So they did eate and were well filled: for he gaue them their desire.
Og fólkið át nægju sína. Hann mettaði hungur þeirra.
30 They were not turned from their lust, but the meate was yet in their mouthes,
En varla höfðu þeir lokið matnum – fæðan var enn í munni þeirra,
31 When the wrath of God came euen vpon them, and slew the strongest of them, and smote downe the chosen men in Israel.
þá reiddist Drottinn þeim og lagði að velli æskumenn Ísraels.
32 For all this, they sinned stil, and beleeued not his wonderous woorkes.
En þeir sáu sig ekki um hönd, en héldu áfram að syndga og vildu ekki trúa kraftaverkum Drottins.
33 Therefore their daies did hee consume in vanitie, and their yeeres hastily.
Þess vegna stytti hann ævi þeirra og sendi þeim miklar hörmungar.
34 And when hee slewe them, they sought him and they returned, and sought God earely.
En þegar neyðin var stærst, tóku þeir að leita Guðs. Þeir iðruðust og snéru sér til hans.
35 And they remembred that God was their strength, and the most high God their redeemer.
Þeir viðurkenndu að Guð er eini grundvöllur lífsins – að hinn hæsti Guð væri frelsari þeirra.
36 But they flattered him with their mouth, and dissembled with him with their tongue.
En því miður fylgdu þeir honum aðeins í orði kveðnu, en ekki af heilum hug,
37 For their heart was not vpright with him: neither were they faithfull in his couenant.
hjarta þeirra var langt frá honum. Þeir stóðu ekki við orð sín.
38 Yet he being merciful forgaue their iniquitie, and destroied them not, but oft times called backe his anger, and did not stirre vp all his wrath.
Samt var hann þeim miskunnsamur, fyrirgaf syndir þeirra og tortímdi þeim ekki. Margoft hélt hann aftur af reiði sinni.
39 For he remembered that they were flesh: yea, a winde that passeth and commeth not againe.
Hann minntist þess að þeir voru dauðlegir menn, eins og andblær sem kemur og fer.
40 How oft did they prouoke him in the wildernes? and grieue him in the desert?
Já, oft risu þeir gegn Guði í eyðimörkinni og ollu honum vonbrigðum.
41 Yea, they returned, and tempted God, and limited the Holie one of Israel.
Aftur og aftur sneru þeir við honum baki og freistuðu hans.
42 They remembered not his hand, nor the day when he deliuered them from the enemie,
Þeir gleymdu krafti hans og kærleika og hvernig hann hafði frelsað þá frá óvinum þeirra.
43 Nor him that set his signes in Egypt, and his wonders in the fielde of Zoan,
Þeir gleymdu plágunum sem hann sendi Egyptum í Sóan
44 And turned their riuers into blood, and their floods, that they could not drinke.
þegar hann breytti fljótum þeirra í blóð, svo að enginn gat drukkið.
45 Hee sent a swarme of flies among them, which deuoured them, and frogs, which destroyed them.
Eða þegar hann fyllti landið af flugum og froskum!
46 He gaue also their fruites vnto the caterpiller, and their labour vnto the grassehopper.
Lirfurnar spilltu uppskerunni og engispretturnar átu allt, hvort tveggja var frá honum komið.
47 He destroied their vines with haile, and their wilde figge trees with the hailestone.
Hann eyddi vínviði þeirra með hagléli og mórberjatrjánum með frosti.
48 He gaue their cattell also to the haile, and their flockes to the thunderboltes.
Búpeningurinn hrundi niður í haganum, haglið rotaði hann og sauðirnir drápust í eldingum.
49 Hee cast vpon them the fiercenesse of his anger, indignation and wrath, and vexation by the sending out of euill Angels.
Hann úthellti reiði sinni yfir þá, sendi þeim ógn og skelfingu. Hann leysti út sendiboða ógæfunnar – engla sem létu þá kenna á því!
50 He made a way to his anger: he spared not their soule from death, but gaue their life to the pestilence,
Hann gaf reiðinni lausan tauminn. Og ekki hlífði hann Egyptunum. Þeir fengu vænan skerf af plágum og sjúkdómum.
51 And smote al the firstborne in Egypt, euen the beginning of their strength in the tabernacles of Ham.
Þá deyddi hann frumburði Egypta, efnilegan ungviðinn, sem vonirnar voru bundnar við.
52 But hee made his people to goe out like sheepe, and led them in the wildernes like a flocke.
Sinn eigin lýð leiddi hann styrkri hendi gegnum eyðimörkina.
53 Yea, he caried them out safely, and they feared not, and the Sea couered their enemies.
Hann var skjól þeirra og vörn. Þeir þurftu ekkert að óttast, en hafið gleypti óvini þeirra.
54 And he brought them vnto the borders of his Sanctuarie: euen to this Mountaine, which his right hand purchased.
Hann greiddi för þeirra til fyrirheitna landsins, til hæðanna sem hann hafði skapað.
55 He cast out the heathe also before them, and caused them to fall to the lot of his inheritance, and made the tribes of Israel to dwell in their tabernacles.
Íbúum landsins stökkti hann á flótta en gaf þar ættkvíslum Ísraels erfðahlut og skjól.
56 Yet they tempted, and prouoked the most high God, and kept not his testimonies,
En þótt þeir nytu gæsku Guðs, risu þeir gegn hinum hæsta og fyrirlitu boðorð hans.
57 But turned backe and delt falsely like their fathers: they turned like a deceitfull bowe.
Þeir sneru af leið og rufu trúnað rétt eins og feður þeirra. Eins og bogin ör misstu þeir marksins sem Guð hafði sett þeim.
58 And they prouoked him to anger with their high places, and mooued him to wrath with their grauen images.
Þeir tóku aðra guði, reistu þeim ölturu og egndu Drottin á móti sér.
59 God heard this and was wroth, and greatly abhorred Israel,
Guð sá verk þeirra og reiddist – fékk viðbjóð á Ísrael.
60 So that hee forsooke the habitation of Shilo, euen the Tabernacle where hee dwelt among men,
Hann yfirgaf helgidóm sinn í Síló, bústað sinn meðal manna.
61 And deliuered his power into captiuitie, and his beautie into the enemies hand.
Örk sína lét hann falla í hendur óvinanna og vegsemd hans var óvirt af heiðingjum.
62 And hee gaue vp his people to the sworde, and was angrie with his inheritance.
Hann reiddist lýð sínum og lét hann falla fyrir sverði óvinanna.
63 The fire deuoured their chosen men, and their maides were not praised.
Æskumenn Ísraels fórust í eldi og ungu stúlkurnar upplifðu ekki sinn brúðkaupsdag.
64 Their Priestes fell by the sworde, and their widowes lamented not.
Prestunum var slátrað og ekkjur þeirra dóu áður en þær gátu harmað þá.
65 But the Lord awaked as one out of sleepe, and as a strong man that after his wine crieth out,
Þá var sem Drottinn vaknaði af svefni, eins og hetja sem rís upp úr vímu,
66 And smote his enemies in the hinder parts, and put them to a perpetuall shame.
og hann gaf þeim vænt spark í bakhlutann og sendi þá burt með skömm, sömu leið og þeir komu.
67 Yet he refused the tabernacle of Ioseph, and chose not the tribe of Ephraim:
Hann hafnaði fjölskyldu Jósefs, ætt Efraíms,
68 But chose the tribe of Iudah, and mount Zion which he loued.
en kaus Júdaættkvísl og Síonfjall, sem hann elskar.
69 And he built his Sanctuarie as an high palace, like the earth, which he stablished for euer.
Þar reisti hann musteri sitt – voldugt og traust rétt eins og himin og jörð.
70 He chose Dauid also his seruant, and tooke him from the shepefolds.
Hann kaus Davíð sem þjón sinn, tók hann frá sauðunum,
71 Euen from behinde the ewes with yong brought he him to feede his people in Iaakob, and his inheritance in Israel.
úr smalamennskunni, til að verða leiðtogi og hirðir þjóðar sinnar.
72 So he fed them according to the simplicitie of his heart, and guided them by the discretion of his hands.
Og hann gætti hennar af öryggi og með hreinu hjarta.
