Psalms 78
1 A Psalme to give instruction committed to Asaph. Heare my doctrine, O my people: incline your eares vnto the wordes of my mouth.
Patalinghugi, Oh akong katawohan, ang akong Kasugoan: Ikiling ninyo ang inyong mga igdulungog sa mga pulong sa akong baba.
2 I will open my mouth in a parable: I will declare high sentences of olde.
Pagabukhon ko ang akong baba sa usa ka sambingay; Magasulti ako ug mga butang nga tinipigan sa kakaraanan,
3 Which we haue heard and knowen, and our fathers haue tolde vs.
Nga among nabati ug hingbaloan, Ug gisugilon kanamo sa among mga amahan.
4 Wee will not hide them from their children but to the generation to come we wil shewe the praises of the Lord his power also, and his wonderful woorkes that he hath done:
Dili kami magatago kanila gikan sa ilang mga anak, Sa pagsugilon sa kaliwatan nga umalabut sa mga pagdayeg ni Jehova, Ug sa iyang kusog, ug sa iyang katingalahang mga buhat nga iyang gihimo.
5 How he established a testimonie in Iaakob, and ordeined a Law in Israel, which he commanded our fathers, that they shoulde teache their children:
Kay siya nagtukod ug usa ka pagpamatuod kang Jacob, Ug nagbutang ug usa ka Kasugoan sa Israel. Nga gisugo niya ang among mga Amahan, Nga (sila) igapahibalo nila sa ilang mga anak;
6 That the posteritie might knowe it, and the children, which should be borne, should stand vp, and declare it to their children:
Aron ang kaliwatan nga umalabut mahibalo kanila, bisan ang mga anak nga mangatawo pa; Nga mobangon ug magasugilon niini sa ilang mga anak,
7 That they might set their hope on God, and not forget the workes of God but keepe his commandements:
Aron nga ibutang nila ang ilang paglaum sa Dios. Ug dili mahakalimot sa mga buhat sa Dios, Kondili magabantay sa iyang mga sugo,
8 And not to bee as their fathers, a disobedient and rebellious generation: a generation that set not their heart aright, and whose spirite was not faithfull vnto God.
Ug dili unta (sila) mahisama sa ilang mga amahan, Usa ka malalison ug masukihon nga kaliwatan; Usa ka kaliwatan nga wala magtulid sa ilang kasingkasing, Ug kinsang espiritu wala magmatinumanon sa Dios.
9 The children of Ephraim being armed and shooting with the bowe, turned backe in the day of battell.
Ang mga anak ni Ephraim, sanglit nasangkap sa hinagiban, ug nanagdala ug mga pana, Mingtalikod (sila) sa adlaw sa gubat.
10 They kept not the couenant of God, but refused to walke in his Lawe,
Wala nila pagbantayi ang tugon sa Dios, Ug nagdumili sa paglakaw sa iyang Kasugoan;
11 And forgate his Actes, and his wonderfull woorkes that he had shewed them.
Ug nahakalimot (sila) sa iyang mga binuhatan, Ug sa iyang mga katingalahang buhat nga iyang gipakita kanila.
12 Hee did marueilous thinges in the sight of their fathers in the lande of Egypt: euen in the fielde of Zoan.
Mga butang nga kahibulongan iyang gibuhat sa mga pagtan-aw sa ilang mga amahan, Didto sa yuta sa Egipto. sa kapatagan sa Soan.
13 He deuided the Sea, and led them through: he made also the waters to stand as an heape.
Gibahin niya ang dagat, ug iyang gipalatas (sila) Ug iyang gipatindog ang mga tubig ingon sa usa ka pinundok.
14 In the day time also hee led them with a cloude, and all the night with a light of fire.
Sa adlaw usab gimandoan niya (sila) pinaagi sa usa ka panganod, Ug sa tibook nga gabii pinaagi sa usa ka kahayag sa kalayo.
15 He claue the rockes in the wildernes, and gaue them drinke as of the great depths.
Gipikas niya ang mga pangpang sa kamingawan, Ug gipainum niya (sila) sa madagayaon ingon nga gikan sa mga kahiladman.
16 He brought floods also out of the stonie rocke; so that hee made the waters to descend like the riuers.
Gikan sa mga pangpang usab mipabul-og siya ug mga tubod sa tubig, Ug gipaagay niya ang mga tubig ingon sa mga suba.
17 Yet they sinned stil against him, and prouoked the Highest in the wildernesse,
Apan bisan pa niini, nanagpadayon (sila) sa pagpakasala batok kaniya, Aron sa pagsukol batok sa Hataas Uyamut didto sa kamingawan.
18 And tempted God in their heartes in requiring meate for their lust.
Ug ilang gitintal ang Dios sa ilang kasingkasing Sa pagpangayo ug makaon sumala sa ilang tinguha.
19 They spake against God also, saying, Can God prepare a table in the wildernesse?
Oo, mingsulti (sila) batok sa Dios; (Sila) ming-ingon: Arang ba ang Dios makatagana ug usa ka lamesa dinhi sa kamingawan?
20 Behold, he smote the rocke, that the water gushed out, and the streames ouerflowed: can hee giue bread also? or prepare flesh for his people?
Ania karon, siya misuntok sa bato, sa pagkaagi nga ang mga tubig mingbaha, Ug ang mga sapa mingsalanap; Arang ba usab siya makahatag ug tinapay? Makatagana ba siya ug unod alang sa iyang katawohan?
21 Therefore the Lord heard and was angrie, and the fire was kindled in Iaakob, and also wrath came vpon Israel,
Busa si Jehova nakadungog, ug naligutgut; Ug gipasilaub ang usa ka kalayo batok kang Jacob, Ug ang kasuko usab misaka batok sa Israel;
22 Because they beleeued not in God, and trusted not in his helpe.
Tungod kay (sila) wala motoo sa Dios, Ug wala mosalig sa iyang kaluwasan.
23 Yet he had comanded the clouds aboue, and had opened the doores of heauen,
Bisan pa niana, iyang gisugo ang kalangitan sa itaas, Ug gibuksan niya ang mga pultahan sa langit;
24 And had rained downe MAN vpon them for to eate, and had giuen them of the wheate of heauen.
Ug iyang gipaulan ang mana aron kan-on nila, Ug naghatag kanila ug makaon gikan sa langit.
25 Man did eate the bread of Angels: hee sent them meate ynough.
Ang tawo mikaon sa tinapay sa makagagahum: Siya nagpadala kanila ug kalan-on sa pagkabusog.
26 He caused the Eastwinde to passe in the heauen, and through his power he brought in the Southwinde.
Iyang gipahuros ang hangin sa timogan diha sa kalangitan; Ug pinaagi sa iyang gahum iyang gimandoan ang hangin sa habagatan.
27 Hee rained flesh also vpon them as dust, and feathered foule as the sand of the sea.
Iyang gipaulan usab kanila ang unod ingon sa abug, Ug mga langgam nga pak-an ingon sa balas sa kadagatan;
28 And hee made it fall in the middes of their campe euen round about their habitations.
Ug kini iyang gipatugpa sa kinataliwad-an sa ilang campo, Sa maglibut sa ilang mga puloy-anan.
29 So they did eate and were well filled: for he gaue them their desire.
Busa nangaon (sila) ug nangabusog kaayo; Ug gihatag niya ang ilang kaugalingong tinguha.
30 They were not turned from their lust, but the meate was yet in their mouthes,
Wala kuhaa gikan kanila kadtong ilang gitinguha, Ang ilang kalan-on diha pa sa ilang mga baba,
31 When the wrath of God came euen vpon them, and slew the strongest of them, and smote downe the chosen men in Israel.
Sa diha nga ang kaligutgut sa Dios misaka batok kanila, Ug gipatay ang mga labing supang kanila, Ug gilaglag ang mga batan-on sa Israel.
32 For all this, they sinned stil, and beleeued not his wonderous woorkes.
Bisan pa niini (sila) nanagpakasala gihapon, Ug wala managpanoo sa iyang mga katingalahang buhat.
33 Therefore their daies did hee consume in vanitie, and their yeeres hastily.
Busa giut-ut niya ang ilang mga adlaw sa kakawangan, Ug ang ilang mga tuig sa mga kalisang.
34 And when hee slewe them, they sought him and they returned, and sought God earely.
Sa diha nga iyang gipatay (sila) unya (sila) nanagpangita sa Dios; Ug mingbalik (sila) ug nanagpangita nga masingkamoton sa Dios.
35 And they remembred that God was their strength, and the most high God their redeemer.
Ug (sila) nahinumdum nga ang Dios mao ang ilang bato, Ug ang Hataas Uyamut nga Dios mao ang ilang mamamawi.
36 But they flattered him with their mouth, and dissembled with him with their tongue.
Apan ilang giulo-ulohan siya pinaagi sa ilang baba, Ug sa ilang dila (sila) nanagbakak kaniya.
37 For their heart was not vpright with him: neither were they faithfull in his couenant.
Kay ang ilang mga kasingkasing wala matul-id uban kaniya, Ni magmatinumanon (sila) sa iyang tugon.
38 Yet he being merciful forgaue their iniquitie, and destroied them not, but oft times called backe his anger, and did not stirre vp all his wrath.
Apan siya, sanglit maloloy-on, nagpasaylo sa ilang kasal-anan, ug wala niya paglaglaga (sila) Oo, sa nakadaghan gipahilayo niya ang iyang kaligutgut, Ug wala niya pagpukawa ang bug-os niyang kasuko.
39 For he remembered that they were flesh: yea, a winde that passeth and commeth not againe.
Ug nahinumdum siya nga (sila) mga unod lamang, Usa ka hangin nga lumalabay lamang ug dili na magabalik.
40 How oft did they prouoke him in the wildernes? and grieue him in the desert?
Unsang pagkasubsob nga (sila) mingsukol kaniya didto sa kamingawan, Ug mingpasubo kaniya didto sa kamingawan!
41 Yea, they returned, and tempted God, and limited the Holie one of Israel.
Ug mingbalik (sila) pag-usab ug ilang gitintal ang Dios, Ug minghagit sa Maputli sa Israel.
42 They remembered not his hand, nor the day when he deliuered them from the enemie,
Wala nila hinumdumi ang iyang kamot, Ni ang adlaw sa iyang pagtubos kanila gikan sa kabatok;
43 Nor him that set his signes in Egypt, and his wonders in the fielde of Zoan,
Giunsa niya sa pagpakita sa iyang mga ilhanan didto sa Egipto, Ug sa iyang mga katingalahan didto sa kapatagan sa Soan,
44 And turned their riuers into blood, and their floods, that they could not drinke.
Ug naghimo nga dugo sa ilang mga suba, Ug sa ilang kasapaan, aron (sila) dili makainum.
45 Hee sent a swarme of flies among them, which deuoured them, and frogs, which destroyed them.
Gipadala niya sa taliwala nila ang mga panon sa langaw, nga minglamoy kanila; Ug mga baki nga minglaglag kanila.
46 He gaue also their fruites vnto the caterpiller, and their labour vnto the grassehopper.
Iyang gihatag usab ang ilang mga abut ngadto sa mga hantatawo, Ug ang ilang mga kahago ngadto sa mga dulon.
47 He destroied their vines with haile, and their wilde figge trees with the hailestone.
Iyang gilaglag ang ilang kaparrasan pinaagi sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga sicomoro pinaagi sa yelo.
48 He gaue their cattell also to the haile, and their flockes to the thunderboltes.
Gitugyan niya usab ang ilang kahayupan ngadto sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga panon sa carnero sa mainit nga mga liti.
49 Hee cast vpon them the fiercenesse of his anger, indignation and wrath, and vexation by the sending out of euill Angels.
Iyang gipadala sa ibabaw nila ang kabangis sa iyang kaligutgut, Kasuko, ug kapungot, ug kasamok, Usa ka panon sa mga manolonda nga dautan.
50 He made a way to his anger: he spared not their soule from death, but gaue their life to the pestilence,
Nagbuhat siya ug usa ka dalan alang sa iyang kasuko; Wala niya sayloi ang ilang mga kalag gikan sa kamatayon, Kondili nga iyang gitugyan ang ilang mga kinabuhi sa kamatay,
51 And smote al the firstborne in Egypt, euen the beginning of their strength in the tabernacles of Ham.
Ug gipamatay ang tanang mga panganay didto sa Egipto, Ang mga inunahan sa ilang kusog didto sa balong-balong ni Ham.
52 But hee made his people to goe out like sheepe, and led them in the wildernes like a flocke.
Apan iyang gipagula ang iyang kaugalingong katawohan sama sa mga carnero, Ug iyang gitultolan (sila) didto sa kamingawan sama sa usa ka panon.
53 Yea, he caried them out safely, and they feared not, and the Sea couered their enemies.
Ug iyang gimandoan (sila) nga walay kabilinggan, sa pagkaagi nga (sila) wala mangahadlok; Apan ang dagat milumos sa ilang mga kaaway.
54 And he brought them vnto the borders of his Sanctuarie: euen to this Mountaine, which his right hand purchased.
Ug iyang gidala (sila) ngadto sa utlanan sa iyang balaang puloy-anan, Niining bukira nga gidaug sa iyang toong kamot.
55 He cast out the heathe also before them, and caused them to fall to the lot of his inheritance, and made the tribes of Israel to dwell in their tabernacles.
Gipapahawa usab niya ang mga nasud gikan sa ilang atubangan, Ug iyang gibahinbahin (sila) alang sa usa ka panulondon pinaagi sa mga utlanan, Ug gipapuyo niya sa ilang mga balong-balong ang mga banay sa Israel.
56 Yet they tempted, and prouoked the most high God, and kept not his testimonies,
Bisan pa niini, ilang gitintal ug mingsukol (sila) batok sa Hataas Uyamut nga Dios, Ug wala (sila) managbantay sa iyang mga pagpamatuod;
57 But turned backe and delt falsely like their fathers: they turned like a deceitfull bowe.
Kondili mingbalik (sila) ug nanagmabudhion (sila) sama sa ilang mga amahan: Mingtipas (sila) sama sa usa ka limbongan nga pana.
58 And they prouoked him to anger with their high places, and mooued him to wrath with their grauen images.
Kay ilang gihagit siya sa pagkasuko tungod sa ilang mga hatagas nga dapit, Ug ilang gipaabugho siya tungod sa ilang mga larawan nga linilok.
59 God heard this and was wroth, and greatly abhorred Israel,
Sa diha nga kini nadungog sa Dios, siya nasuko, Ug sa hilabihan gayud giayran niya ang Israel;
60 So that hee forsooke the habitation of Shilo, euen the Tabernacle where hee dwelt among men,
Busa gibiyaan niya ang tabernaculo sa Shilo, Ang balong-balong nga gibutang niya sa taliwala sa mga tawo;
61 And deliuered his power into captiuitie, and his beautie into the enemies hand.
Ug gitugyan niya ngadto sa pagkabinihag ang iyang kusog, Ug ang iyang himaya ngadto sa kamot sa kabatok.
62 And hee gaue vp his people to the sworde, and was angrie with his inheritance.
Gitugyan usab niya ang iyang katawohan ngadto sa espada, Ug naligutgut siya batok sa iyang panulondon.
63 The fire deuoured their chosen men, and their maides were not praised.
Ang kalayo milamoy sa ilang mga batan-on nga lalake; Ug ang ilang mga ulay walay mga alawiton sa kaminyoon.
64 Their Priestes fell by the sworde, and their widowes lamented not.
Ang ilang mga sacerdote nangapukan pinagi sa espada; Ug ang ilang mga balo nga babaye wala managminatay.
65 But the Lord awaked as one out of sleepe, and as a strong man that after his wine crieth out,
Unya nahigmata ang Ginoo ingon sa usa nga gikan sa paghikatulog, Sama sa usa ka kusgan nga tawo nga nagasinggit tungod sa pag-agda sa vino.
66 And smote his enemies in the hinder parts, and put them to a perpetuall shame.
Ug iyang gilaglag ang iyang mga kabatok sa likod: Iyang gibutang (sila) sa usa ka pagkatalamayon nga dayon.
67 Yet he refused the tabernacle of Ioseph, and chose not the tribe of Ephraim:
Labut pa, iyang gisalikway ang balong-balong ni Jose, Ug wala pilia ang banay ni Ephraim,
68 But chose the tribe of Iudah, and mount Zion which he loued.
Kondili gipili ang banay ni Juda, Ang bukid sa Sion nga iyang gihigugma.
69 And he built his Sanctuarie as an high palace, like the earth, which he stablished for euer.
Ug gitukod niya ang iyang balaang puloy-anan sama sa mga kahitas-an, Sama sa yuta na iyang gitukod sa walay katapusan.
70 He chose Dauid also his seruant, and tooke him from the shepefolds.
Siya nagpili usab kang David nga iyang alagad, Ug nagkuha kaniya gikan sa mga toril sa carnero:
71 Euen from behinde the ewes with yong brought he him to feede his people in Iaakob, and his inheritance in Israel.
Gikan sa pagsunod sa mga carnero nga baye nga adunay mga gagmay, iyang gidala siya, Aron mahimong magbalantay kang Jacob nga katawohan niya, ug sa Israel nga iyang panulondon.
72 So he fed them according to the simplicitie of his heart, and guided them by the discretion of his hands.
Mao nga siya ang magbalantay nila sumala sa katul-id sa iyang kasingkasing, Ug gimandoan niya (sila) pinaagi sa pagkabatid sa iyang mga kamot.
