Proverbs 1
1 The Parables of Salomon the sonne of Dauid King of Israel,
Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
2 To knowe wisdome, and instruction, to vnderstand ye wordes of knowledge,
Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
3 To receiue instruction to do wisely, by iustice and iudgement and equitie,
Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
4 To giue vnto the simple, sharpenesse of wit, and to the childe knowledge and discretion.
Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
5 A wise man shall heare and increase in learning, and a man of vnderstanding shall attayne vnto wise counsels,
Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
6 To vnderstand a parable, and the interpretation, the wordes of ye wise, and their darke sayings.
Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
7 The feare of the Lord is the beginning of knowledge: but fooles despise wisedome and instruction.
La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
8 My sonne, heare thy fathers instruction, and forsake not thy mothers teaching.
Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
9 For they shalbe a comely ornament vnto thine head, and as chaines for thy necke.
Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
10 My sonne, if sinners doe intise thee, consent thou not.
Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
11 If they say, Come with vs, we will lay waite for blood, and lie priuilie for the innocent without a cause:
Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
12 We wil swallow them vp aliue like a graue euen whole, as those that goe downe into the pit: (Sheol h7585)
Kiel Ŝeol ni englutos ilin vivajn, Kaj la piulojn kiel irantajn en la tombon; (Sheol h7585)
13 We shall finde all precious riches, and fill our houses with spoyle:
Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
14 Cast in thy lot among vs: we will all haue one purse:
Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
15 My sonne, walke not thou in the way with them: refraine thy foote from their path.
Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
16 For their feete runne to euill, and make haste to shed blood.
Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
17 Certainely as without cause the net is spred before the eyes of all that hath wing:
Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
18 So they lay waite for blood and lie priuily for their liues.
Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
19 Such are the wayes of euery one that is greedy of gaine: he would take away the life of the owners thereof.
Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
20 Wisdome cryeth without: she vttereth her voyce in the streetes.
La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
21 She calleth in the hye streete, among the prease in the entrings of the gates, and vttereth her wordes in the citie, saying,
Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
22 O ye foolish, howe long will ye loue foolishnes? and the scornefull take their pleasure in scorning, and the fooles hate knowledge?
Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
23 (Turne you at my correction: loe, I will powre out my mind vnto you, and make you vnderstand my wordes)
Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
24 Because I haue called, and ye refused: I haue stretched out mine hand, and none woulde regarde.
Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
25 But ye haue despised all my counsell, and would none of my correction.
Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
26 I will also laugh at your destruction, and mocke, when your feare commeth.
Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
27 Whe your feare cometh like sudden desolation, and your destruction shall come like a whirle wind: whe affliction and anguish shall come vpon you,
Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
28 Then shall they call vpon me, but I will not answere: they shall seeke me early, but they shall not finde me,
Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
29 Because they hated knowledge, and did not chuse the feare of the Lord.
Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
30 They would none of my counsell, but despised all my correction.
Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
31 Therefore shall they eate of ye fruite of their owne way, and be filled with their owne deuises.
Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
32 For ease slaieth the foolish, and the prosperitie of fooles destroyeth them.
Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
33 But he that obeyeth me, shall dwell safely, and be quiet from feare of euill.
Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.
