Proverbs 4
1 Heare, O ye children, the instruction of a father, and giue eare to learne vnderstanding.
Mga anak, paminaw sa pagpanudlo sa amahan, ug patalinghogi aron mahibaloan ninyo kung unsa ang panabot.
2 For I doe giue you a good doctrine: therefore forsake yee not my lawe.
Hatagan ko kamo ug maayo nga mga pagpanudlo; ayaw talikdi ang akong pagpanudlo.
3 For I was my fathers sonne, tender and deare in the sight of my mother,
Sa dihang bata pa ako diha sa akong amahan, huyang ug nag-inusarang anak sa akong inahan,
4 When he taught me, and sayde vnto me, Let thine heart holde fast my woordes: keepe my commandements, and thou shalt liue.
gitudloan niya ako ug miingon kanako, “Kupti dayon sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; tumana ang akong mga mando ug pagkinabuhi.
5 Get wisedom: get vnderstading: forget not, neither decline from the woordes of my mouth.
Batoni ang kaalam ug pagpanabot; ayaw kalimti ug ayaw isalikway ang mga pulong sa akong baba;
6 Forsake her not, and shee shall keepe thee: loue her and shee shall preserue thee.
ayaw biyai ang kaalam ug magbantay siya kanimo; higugmaa siya ug panalipdan ka niya.
7 Wisedome is the beginning: get wisedome therefore: and aboue all thy possession get vnderstanding.
Ang kaalam mao ang mahinungdanong butang, busa batoni ang kaalam ug gastoha ang tanan kanimo aron makab-ot nimo ang panabot.
8 Exalt her, and she shall exalt thee: she shall bring thee to honour, if thou embrace her.
Pangandoya ang kaalam ug bayawon ka niya; pasidunggan ka niya kung gakson mo siya.
9 She shall giue a comely ornamet vnto thine head, yea, she shall giue thee a crowne of glorie.
Pagapurong-purongan ka niya ug kadungganan sa imong ulo; hatagan ka niya ug matahom nga korona.”
10 Heare, my sonne, and receiue my wordes, and the yeeres of thy life shalbe many.
Akong anak, paminaw ug patalinghogi ang akong mga pulong, ug makabaton ka ug daghang katuigan sa imong kinabuhi.
11 I haue taught thee in ye way of wisedom, and led thee in the pathes of righteousnesse.
Giyahan ko ikaw sa dalan sa kaalam; tultolan ko ikaw sa tul-id nga mga agianan.
12 Whe thou goest, thy gate shall not be strait, and when thou runnest, thou shalt not fall.
Sa imong paglakaw, walay mobabag sa imong dalan ug kung ikaw modagan, dili ka mapandol.
13 Take holde of instruction, and leaue not: keepe her, for shee is thy life.
Kupti ang pagpanton, ayaw kini buhii; panalipdi kini, kay mao kini ang imong kinabuhi.
14 Enter not into the way of the wicked, and walke not in the way of euill men.
Ayaw sunda ang agianan sa daotan ug ayaw paglakaw sa dalan niadtong nagbuhat sa daotan.
15 Auoide it, and goe not by it: turne from it, and passe by.
Likayi kini, ayaw pag-adto niini; talikod gikan niini ug lakaw sa laing dalan.
16 For they can not sleepe, except they haue done euill, and their sleepe departeth except they cause some to fall.
Tungod kay dili sila makatulog hangtod dili sila makahimo ug daotan ug dili sila makatulog hangtod mapandol nila ang uban.
17 For they eate the breade of wickednesse, and drinke the wine of violence.
Tungod kay nagkaon sila ug tinapay sa kadaotan ug nag-inom sa bino sa kasamok.
18 But the way of the righteous shineth as the light, that shineth more and more vnto the perfite day.
Apan ang agianan sa tawo nga nagbuhat ug matarong sama sa unang kahayag nga modan-ag; nagkaanam kini ug kahayag hangtod nga mihayag na gayod.
19 The way of the wicked is as the darkenes: they knowe not wherein they shall fall.
Ang dalan sa daotan sama sa kangitngit—wala sila masayod kung unsa ang makapandol kanila.
20 My sonne, hearken vnto my wordes, incline thine eare vnto my sayings.
Akong anak, patalinghogi ang akong mga pulong; paminaw ang akong gipanulti.
21 Let them not depart from thine eyes, but keepe them in the middes of thine heart.
Ayaw itugot nga mawala sila sa imong panan-aw; tipigi sila sa imong kasingkasing.
22 For they are life vnto those that find them, and health vnto all their flesh.
Kay ang akong mga pulong mao ang kinabuhi alang niadtong nagapangita niini ug kaayohan sa ilang tibuok panglawas.
23 Keepe thine heart with all diligence: for thereout commeth life.
Panalipdi ang imong kasingkasing ug bantayi kini uban sa tanang pagkugi, kay gikan niini modagayday ang tuboran sa kinabuhi.
24 Put away from thee a froward mouth, and put wicked lippes farre from thee.
Isalikway ang hiwi nga pamulong gikan kanimo ug biyai ang mga daotang pagpanulti diha kanimo.
25 Let thine eyes beholde the right, and let thine eyelids direct thy way before thee.
Itan-aw ang imong mga mata sa unahan ug itutok ang imong panan-aw sa imong atubangan.
26 Ponder the path of thy feete, and let all thy waies be ordred aright.
Himoang patag ang imong agianan; unya tanan nimong mga dalan mahilayo sa kakuyaw.
27 Turne not to the right hande, nor to the left, but remooue thy foote from euill.
Ayaw pagtipas diha sa tuo o diha sa wala; ilikay ang imong tiil gikan sa daotan.
