Proverbs 24
1 Be not thou enuious against euill men, neither desire to be with them.
Ne sekvu malbonajn homojn, Kaj ne deziru esti kun ili;
2 For their heart imagineth destruction, and their lippes speake mischiefe.
Ĉar ilia koro pensas pri perfortaĵo, Kaj ilia buŝo parolas malbonaĵon.
3 Through wisdome is an house builded, and with vnderstanding it is established.
Per saĝo konstruiĝas domo, Kaj per prudento ĝi fortikiĝas;
4 And by knowledge shall the chambers bee filled with all precious, and pleasant riches.
Kaj per sciado la ĉambroj pleniĝas Per ĉia havo grandvalora kaj agrabla.
5 A wise man is strong: for a man of vnderstanding encreaseth his strength.
Homo saĝa havas forton, Kaj homo prudenta estas potenca.
6 For with counsel thou shalt enterprise thy warre, and in the multitude of them that can giue counsell, is health.
Kun pripenso faru militon; Kaj venko venas per multe da konsilantoj.
7 Wisdome is hie to a foole: therefore he can not open his mouth in the gate.
Tro alta estas la saĝo por malsaĝulo; Ĉe la pordego li ne malfermos sian buŝon.
8 Hee that imagineth to doe euill, men shall call him an autour of wickednes.
Kiu intencas fari malbonon, Tiun oni nomas maliculo.
9 The wicked thought of a foole is sinne, and the scorner is an abomination vnto men.
Malico de malsaĝulo estas peko; Kaj blasfemanto estas abomenaĵo por homo.
10 If thou bee faint in the day of aduersitie, thy strength is small.
Se vi montriĝis malforta en tago de mizero, Via forto estas ja malgranda.
11 Deliuer them that are drawen to death: wilt thou not preserue them that are led to be slaine?
Savu tiujn, kiujn oni prenis por mortigi, Kaj ne fortiriĝu de tiuj, kiuj estas kondamnitaj al morto.
12 If thou say, Beholde, we knew not of it: he that pondereth the heartes, doeth not hee vnderstand it? and hee that keepeth thy soule, knoweth he it not? will not he also recompense euery man according to his workes?
Se vi diras: Ni tion ne sciis, La esploranto de koroj ja komprenas, Kaj la gardanto de via animo ja scias, Kaj Li redonas al homo laŭ liaj faroj.
13 My sonne, eate hony, for it is good, and the hony combe, for it is sweete vnto thy mouth.
Manĝu, mia filo, mielon, ĉar ĝi estas bona; Kaj la mieltavolo estas dolĉa por via gorĝo;
14 So shall the knowledge of wisdome be vnto thy soule, if thou finde it, and there shall be an ende, and thine hope shall not be cut off.
Tia estas por via animo la sciado de saĝo, se vi ĝin trovis, Kaj ekzistas estonteco, kaj via espero ne pereos.
15 Laye no waite, O wicked man, against the house of the righteous, and spoyle not his resting place.
Ne insidu, ho malvirtulo, kontraŭ la domo de virtulo; Ne ataku lian ripozejon;
16 For a iust man falleth seuen times, and riseth againe: but the wicked fall into mischiefe.
Ĉar sep fojojn virtulo falos, kaj tamen leviĝos; Sed malvirtuloj implikiĝas en la malfeliĉo.
17 Bee thou not glad when thine enemie falleth, and let not thine heart reioyce when hee stumbleth,
Kiam falas via malamiko, ne ĝoju, Kaj ĉe lia malfeliĉo via koro ne plezuriĝu;
18 Least the Lord see it, and it displease him, and he turne his wrath from him.
Ĉar eble la Eternulo vidos, kaj tio ne plaĉos al Li, Kaj Li returnos de li Sian koleron.
19 Fret not thy selfe because of the malicious, neither be enuious at the wicked.
Ne koleru kontraŭ malbonfarantoj, Kaj ne enviu la malvirtulojn;
20 For there shall bee none ende of plagues to the euill man: the light of the wicked shall bee put out.
Ĉar la malbonulo ne havos estontecon; La lumilo de malvirtuloj estingiĝos.
21 My sonne feare the Lord, and the King, and meddle not with them that are sedicious.
Timu, mia filo, la Eternulon kaj la reĝon; Kun ribeluloj ne komunikiĝu.
22 For their destruction shall rise suddenly, and who knoweth the ruine of them both?
Ĉar subite venos ilia pereo; Kaj kiu scias, kiam venos la puno de ambaŭ?
23 ALSO THESE THINGS PERTEINE TO THE WISE, It is not good to haue respect of any person in iudgement.
Ankaŭ ĉi tio estas vortoj de saĝuloj: Konsideri personojn ĉe juĝado estas ne bone.
24 He that saith to the wicked, Thou art righteous, him shall the people curse, and the multitude shall abhorre him.
Kiu diras al malvirtulo: Vi estas virtulo, Tiun malbenos popoloj, tiun malamos gentoj.
25 But to them that rebuke him, shall be pleasure, and vpon them shall come the blessing of goodnesse.
Sed kiuj faras riproĉojn, tiuj plaĉas, Kaj sur ilin venos bona beno.
26 They shall kisse the lippes of him that answereth vpright wordes.
Kiu respondas ĝustajn vortojn, Tiu kisas per la lipoj.
27 Prepare thy worke without, and make readie thy thinges in the fielde, and after, builde thine house.
Plenumu vian laboron ekstere, Pretigu ĉion sur via kampo; Kaj poste aranĝu vian domon.
28 Be not a witnes against thy neighbour without cause: for wilt thou deceiue with thy lippes?
Ne atestu sen kaŭzo kontraŭ via proksimulo; Ĉu vi trompus per via buŝo?
29 Say not, I wil doe to him, as he hath done to mee, I will recompence euery man according to his worke.
Ne diru: Kiel li agis kontraŭ mi, tiel mi agos kontraŭ li; Mi redonos al la homo laŭ lia faro.
30 I passed by the fielde of the slouthfull, and by the vineyarde of the man destitute of vnderstanding.
Mi pasis tra kampo de homo maldiligenta Kaj tra vinberĝardeno de sensaĝulo;
31 And lo, it was al growen ouer with thornes, and nettles had couered the face thereof, and the stone wall thereof was broken downe.
Kaj jen ĉie elkreskis urtiko, Ĉio estas kovrita de dornoj, Kaj la ŝtona muro estas detruita.
32 Then I behelde, and I considered it well: I looked vpon it, and receiued instruction.
Kaj kiam mi vidis, mi prenis ĝin en mian koron, Mi rigardis, kaj ricevis instruon:
33 Yet a litle sleepe, a litle slumber, a litle folding of the handes to sleepe.
Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
34 So thy pouertie commeth as one that traueileth by the way, and thy necessitie like an armed man.
Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
