Proverbs 22
1 A good name is to be chosen aboue great riches, and louing fauour is aboue siluer and aboue golde.
Nomo bona estas pli preferinda, ol granda riĉeco; Kaj bona estimo, ol arĝento kaj oro.
2 The rich and poore meete together: the Lord is the maker of them all.
Riĉulo kaj malriĉulo renkontiĝas: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.
3 A prudent man seeth the plague, and hideth himselfe: but the foolish goe on still, and are punished.
Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.
4 The rewarde of humilitie, and the feare of God is riches, and glory, and life.
Por humileco kaj timo antaŭ la Eternulo Oni ricevas riĉecon kaj honoron kaj vivon.
5 Thornes and snares are in the way of the frowarde: but he that regardeth his soule, will depart farre from them.
Dornoj kaj retoj estas sur la vojo de malbonagulo; Kiu gardas sian animon, tiu malproksimiĝas de ili.
6 Teache a childe in the trade of his way, and when he is olde, he shall not depart from it.
Instruu knabon konforme al lia vojo, Kaj eĉ maljuniĝinte li ne dekliniĝos de ĝi.
7 The rich ruleth the poore, and the borower is seruant to the man that lendeth.
Riĉulo regas super malriĉuloj, Kaj kiu prunteprenas, tiu estas sklavo de la pruntedoninto.
8 He that soweth iniquitie, shall reape affliction, and the rodde of his anger shall faile.
Kiu semas maljustaĵon, tiu rikoltos suferon, Kaj la kano de lia krueleco rompiĝos.
9 He that hath a good eye, he shalbe blessed: for he giueth of his bread vnto the poore.
Bonokululo estos benata; Ĉar li donas el sia pano al malriĉulo.
10 Cast out the scorner, and strife shall go out: so contention and reproche shall cease.
Forpelu blasfemulon, kaj foriros malpaco, Kaj ĉesiĝos malkonsento kaj ofendo.
11 Hee that loueth purenesse of heart for the grace of his lippes, the King shalbe his friend.
Kiu amas purecon de koro kaj agrable parolas, Al tiu la reĝo estas amiko.
12 The eyes of the Lord preserue knowledge: but hee ouerthroweth the wordes of the transgressour.
La okuloj de la Eternulo gardas la prudenton; Sed la vortojn de maliculo Li renversas.
13 The slouthfull man saith, A lyon is without, I shall be slaine in the streete.
Mallaborulo diras: Leono estas ekstere, Mi povus esti mortigita meze de la strato.
14 The mouth of strage women is as a deepe pit: he with whom the Lord is angry, shall fall therein.
La buŝo de malĉastulino estas profunda foso; Kiun la Eternulo koleras, tiu tien enfalas.
15 Foolishnesse is bounde in the heart of a childe: but the rodde of correction shall driue it away from him.
Malsaĝeco forte sidas en la koro de knabo; Sed vergo punanta ĝin elpelas el ĝi.
16 Hee that oppresseth the poore to increase him selfe, and giueth vnto the riche, shall surely come to pouertie.
Kiu premas malriĉulon, por pligrandigi sian riĉecon, Tiu donas al riĉulo, por ke li malriĉiĝu.
17 Incline thine eare, and heare the wordes of the wise, and apply thine heart vnto my knowledge.
Klinu vian orelon kaj aŭskultu vortojn de saĝuloj, Kaj direktu vian koron al mia instruo;
18 For it shalbe pleasant, if thou keepe them in thy bellie, and if they be directed together in thy lippes.
Ĉar ili estos agrablaj, se vi gardos ilin en via interno; Ili estos ĉiuj pretaj sur viaj lipoj.
19 That thy confidence may be in the Lord, I haue shewed thee this day: thou therefore take heede.
Ke al la Eternulo estu via fido, Tion mi instruis al vi hodiaŭ.
20 Haue not I written vnto thee three times in counsels and knowledge,
Ĉu mi ne skribis al vi tion trifoje Kun konsiloj kaj scio,
21 That I might shewe thee the assurance of the wordes of trueth to answere the wordes of trueth to them that sende to thee?
Por sciigi al vi la ĝustecon de la paroloj de vero, Por ke vi transdonu la parolojn de vero al tiuj, kiuj vin sendis?
22 Robbe not the poore, because hee is poore, neither oppresse the afflicted in iudgement.
Ne prirabu malriĉulon, pro tio, ke li estas malriĉa; Kaj ne premu senhavulon ĉe la pordego;
23 For the Lord will defende their cause, and spoyle the soule of those that spoyle them.
Ĉar la Eternulo defendos ilian aferon Kaj dispremos iliajn premantojn.
24 Make no friendship with an angrie man, neither goe with the furious man,
Ne amikiĝu kun homo kolerema, Kaj ne komunikiĝu kun homo flamiĝema;
25 Least thou learne his wayes, and receiue destruction to thy soule.
Ke vi ne lernu lian vojon Kaj ne ricevu reton por via animo.
26 Be not thou of them that touch the hand, nor among them that are suretie for debts.
Ne estu inter tiuj, kiuj firmigas per mano, Kiuj garantias por ŝuldoj.
27 If thou hast nothing to paye, why causest thou that he should take thy bed from vnder thee?
Se vi ne havos per kio pagi, Oni ja prenos vian litaĵon de sub vi.
28 Thou shalt not remooue the ancient bounds which thy fathers haue made.
Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kiujn faris viaj patroj.
29 Thou seest that a diligent man in his businesse standeth before Kings, and standeth not before the base sort.
Se vi vidas homon lertan en sia profesio, li staros antaŭ reĝoj; Li ne staros antaŭ maleminentuloj.
