Proverbs 16
1 The preparations of the heart are in man: but the answere of the tongue is of the Lord.
Көңүлдики нийәтләр инсанға тәвәдур; Бирақ тилниң җавави Пәрвәрдигарниң илкидидур.
2 All the wayes of a man are cleane in his owne eyes: but the Lord pondereth the spirits.
Инсан өзиниң һәммә қилған ишини пак дәп биләр; Лекин қәлбдики нийәтләрни Пәрвәрдигар таразиға селип тартип көрәр.
3 Commit thy workes vnto the Lord, and thy thoughts shalbe directed.
Нийәт қилған ишлириңни Пәрвәрдигарға тапшурғин, Шундақ қилғанда планлириң пишип чиқар.
4 The Lord hath made all things for his owne sake: yea, euen the wicked for the day of euill.
Пәрвәрдигар барлиқ мәвҗудийәтниң һәр бирини мәлум мәхсәт билән апиридә қилған; Һәтта яманларниму балаю-апәт күни үчүн яратқандур.
5 All that are proude in heart, are an abomination to the Lord: though hand ioyne in hand, he shall not be vnpunished.
Тәкәббурлуққа толған көңүлләрниң һәр бири Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Қол тутушуп бирләшсиму, җазасиз қалмас.
6 By mercy and trueth iniquitie shalbe forgiuen, and by the feare of the Lord they depart from euill.
Муһәббәт-шәпқәт вә һәқиқәт билән гуналар кафарәт қилинип йепилар; Пәрвәрдигардин әйминиш адәмләрни яманлиқтин халий қилар.
7 When the wayes of a man please the Lord, he will make also his enemies at peace with him.
Адәмниң ишлири Пәрвәрдигарни хурсән қилса, У һәтта дүшмәнлириниму униң билән енақлаштурар.
8 Better is a litle with righteousnesse, then great reuenues without equitie.
Һалал алған аз, Һарам алған көптин әвзәлдур.
9 The heart of man purposeth his way: but the Lord doeth direct his steppes.
Инсан көңлидә өз йолини тохтитар; Амма қәдәмлирини тоғрилайдиған Пәрвәрдигардур.
10 A diuine sentence shalbe in the lips of the King: his mouth shall not transgresse in iudgement.
Һәтта падишаниң ләвлиригә қаритип әпсун оқулсиму, Униң ағзи тоғра һөкүмдин чәтнимәс.
11 A true weight and balance are of the Lord: all the weightes of the bagge are his worke.
Адил тараза-мизанлар Пәрвәрдигарға хастур; Тараза ташлириниң һәммисини У ясиғандур.
12 It is an abomination to Kings to commit wickednes: for the throne is stablished by iustice.
Падиша рәзиллик қилса жиркиничликтур, Чүнки тәхт һәққанийәт биләнла мәһкәм турар.
13 Righteous lips are the delite of Kings, and the King loueth him that speaketh right things.
Һәққаний сөзлигән ләвләр падишаларниң хурсәнлигидур; Улар дурус сөзлигүчиләрни яхши көрәр.
14 The wrath of a King is as messengers of death: but a wise man will pacifie it.
Падишаһниң қәһри гоя өлүмниң әлчисидур; Бирақ дана киши [униң ғәзивини] тиничландурар.
15 In the light of the Kings coutenance is life: and his fauour is as a cloude of the latter raine.
Падишаһниң чирайиниң нури кишигә җан киргүзәр; Униң шәпқити вақтида яққан «кейинки ямғур»дур.
16 Howe much better is it to get wisedome then golde? and to get vnderstanding, is more to be desired then siluer.
Даналиқ елиш алтун елиштин нәқәдәр әвзәлдур; Йорутулушни таллаш күмүчни таллаштин шунчә үстүндур!
17 The pathe of the righteous is to decline from euil, and hee keepeth his soule, that keepeth his way.
Дурус адәмниң егиз көтирилгән йоли яманлиқтин айрилиштур; Өз йолиға еһтият қилған киши җенини сақлап қалар.
18 Pride goeth before destruction, and an high minde before the fall.
Мәғрурлуқ һалак болуштин авал келәр, Тәкәббурлуқ жиқилиштин авал келәр.
19 Better it is to be of humble minde with the lowly, then to deuide the spoyles with the proude.
Кәмтәр болуп мискинләр билән барди-кәлдидә болуш, Тәкәббурлар билән һарам мал бөлүшкәндин әвзәлдур.
20 He that is wise in his busines, shall finde good: and he that trusteth in the Lord, he is blessed.
Кимки ишни пәм-парасәт билән қилса пайда тапар; Пәрвәрдигарға таянған болса, бәхит-саадәт көрәр.
21 The wise in heart shall bee called prudent: and the sweetenesse of the lippes shall increase doctrine.
Көңли дана киши сәгәк атилар; Йеқимлиқ сөзләр адәмләрниң билимини ашурар.
22 Vnderstading is welspring of life vnto them that haue it: and the instruction of fooles is folly.
Пәм-парасәт өзигә егә болғанларға һаятлиқниң булиқидур; Әқилсизләргә тәлим бәрмәкниң өзи әқилсизликтур.
23 The heart of the wise guideth his mouth wisely, and addeth doctrine to his lippes.
Ақиланә кишиниң қәлби ағзидин әқил чиқирар; Униң ләвзигә билимни зиядә қилар.
24 Faire wordes are as an hony combe, sweetenesse to the soule, and health to the bones.
Йеқимлиқ сөзләр гоя һәсәлдур; Көңүлләрни хуш қилип тәнгә давадур.
25 There is a way that seemeth right vnto man: but the issue thereof are the wayes of death.
Адәм балисиға тоғридәк көрүнидиған бир йол бар, Лекин ақивити һалакәткә баридиған йоллардур.
26 The person that traueileth, traueileth for himselfe: for his mouth craueth it of him.
Ишлигүчиниң иштийи уни ишқа салар; Униң қарни униңға һайдакчилик қилар.
27 A wicked man diggeth vp euill, and in his lippes is like burning fire.
Муттәһәм киши яман гәпни колап жүрәр; Униң ләвлири лавулдап турған отқа охшар.
28 A frowarde person soweth strife: and a tale teller maketh diuision among princes.
Әгир адәм җедәл-маҗира туғдурғучидур; Ғәйвәтчи йеқин достларни айриветәр.
29 A wicked man deceiueth his neighbour, and leadeth him into the way that is not good.
Зораван киши йеқин адимини аздурар; Уни яман йолға башлап кирәр.
30 He shutteth his eyes to deuise wickednes: he moueth his lippes, and bringeth euil to passe.
Көзини жумувалған киши яман нийәтни ойлар; Левини чишлигән киши яманлиққа тәйярдур.
31 Age is a crowne of glory, when it is founde in the way of righteousnes.
Һәққанийәт йолида ақарған чач, Адәмниң шөһрәт таҗидур.
32 He that is slowe vnto anger, is better then the mightie man: and hee that ruleth his owne minde, is better then he that winneth a citie.
Асан аччиқлимайдиған киши палвандин әвзәлдур; Өзини тутувалған шәһәр алғандинму үстүндур.
33 The lot is cast into the lap: but the whole disposition thereof is of the Lord.
Чәк етәккә ташланғини билән, Лекин нәтиҗиси пүтүнләй Пәрвәрдигардиндур.
