Proverbs 11

1 False balances are an abomination vnto the Lord: but a perfite weight pleaseth him.

يالغان تارازا پەرۋەردىگارغا يىرگىنچلىكتۇر؛ ئادىل جىڭ تېشى ئۇنى خۇرسەن قىلار.

2 When pride commeth, then commeth shame: but with the lowly is wisdome.

تەكەببۇرلۇق بىلەن بىرگە شەرمەندىچىلىك ئەگىشىپ كېلەر؛ لېكىن دانالىق كىچىك پېئىللارغا ھەمراھ بولار.

3 The vprightnes of the iust shall guide them: but the frowardnes of the transgressers shall destroy them.

توغرىلارنىڭ سەمىمىيلىكى ئۆزىنى يېتەكلەر؛ لېكىن كاززاپلارنىڭ ئەگرىلىكى ئۆزىنى ۋەيران قىلار.

4 Riches auaile not in the day of wrath: but righteousnes deliuereth from death.

خۇدانىڭ غەزەپ كۈنىدە مال-دۇنيانىڭ پايدىسى بولماس؛ لېكىن ھەققانىيەت ئادەمنى ئۆلۈمدىن قۇتقۇزار.

5 The righteousnes of the vpright shall direct his way: but the wicked shall fall in his owne wickednes.

كامىل ئادەمنىڭ ھەققانىيلىقى ئۆزىنى تۈز يولغا باشلار؛ يامان ئادەم ئۆز يامانلىقىدىن يىقىلار.

6 The righteousnesse of the iust shall deliuer them: but the transgressers shall be taken in their owne wickednes.

دۇرۇس ئادەملەرنىڭ ھەققانىيلىقى ئۆزلىرىنى قۇتقۇزار؛ لېكىن كاززاپلار ئۆز ھىيلە-نەيرىڭىدىن تۇتۇلار.

7 When a wicked man dieth, his hope perisheth, and the hope of the vniust shall perish.

رەزىل ئادەم ئۆلسە، ئۇنىڭ ئۈمىدى يوققا چىقار؛ گۇناھكارنىڭ ئۈمىدى ئاخىرى قۇرۇق قالار.

8 The righteous escapeth out of trouble, and the wicked shall come in his steade.

ھەققانىي ئادەم قىيىنچىلىقتىن خالىي قىلىنار؛ رەزىل ئادەم ئۇنىڭ ئورنىغا تۇتۇلار.

9 An hypocrite with his mouth hurteth his neighbour: but the righteous shall be deliuered by knowledge.

مۇناپىقلار ئۆز ئاغزى بىلەن يېقىنىنى بۇزار؛ لېكىن ھەققانىيلار بىلىمى بىلەن قۇتقۇزۇلار.

10 In the prosperitie of the righteous the citie reioyceth, and when the wicked perish, there is ioye.

ھەققانىي ئادەم روناق تاپسا، شەھەر خۇش بولار؛ رەزىل ئادەم ھالاك بولسا، خەلق تەنتەنە قىلار.

11 By the blessing of the righteous, the citie is exalted: but it is subuerted by the mouth of the wicked.

توغرىلارنىڭ بەرىكەت تىلەشلىرى بىلەن شەھەر گۈللىنەر؛ لېكىن رەزىللەرنىڭ تىلى بىلەن ۋەيران بولار.

12 He that despiseth his neighbour, is destitute of wisedome: but a man of vnderstanding will keepe silence.

ئۆز يېقىنىنى سۆكىدىغان كىشى ــ ئەقىلسىزدۇر؛ ئەمما يورۇتۇلغان ئادەم ئاغزىنى يىغار.

13 Hee that goeth about as a slanderer, discouereth a secret: but hee that is of a faithfull heart concealeth a matter.

گەپ توشۇغۇچى مەخپىيەتلەرنى ئاشكارىلار؛ سادىق ئادەم ئامانەتكە خىيانەت قىلماس.

14 Where no counsell is, the people fall: but where many counsellers are, there is health.

يوليورۇق كەم بولسا، ئەل-يۇرت يىقىلار؛ ئۇلۇغ بىر مەسلىھەتچى بولسا، ئەل نىجات تاپار.

15 Hee shall be sore vexed, that is suretie for a stranger, and he that hateth suretiship, is sure.

ياتقا بورۇن بولغان كىشى زىيان تارتماي قالماس؛ قول بېرىشىپ كېپىل بولۇشنى يامان كۆرگەن كىشىنىڭ قۇلىقى تىنچ بولار.

16 A gracious woman atteineth honour, and the strong men atteine riches.

شاپائەتلىك ئايال ئىززەت-ھۆرمەتنى قولدىن بەرمەس؛ زوراۋانلار بايلىقنى قولدىن بەرمەس.

17 Hee that is mercifull, rewardeth his owne soule: but he that troubleth his own flesh, is cruel.

رەھىمدىل ئۆز-ئۆزىگە بەخت يارىتار؛ رەھىمسىز ئۆز تېنىنى ئاغرىتار.

18 The wicked worketh a deceitful worke: but hee that soweth righteousnes, shall receiue a sure rewarde.

يامان ئادەملەرنىڭ ئالغان ئىش ھەققى ئۇلارنى ئالدار، بەرىكەتسىز بولار؛ ئەمما ھەققانىيەت تېرىغۇچى ئادەم ئەمەلىي ئىنئام ئالار.

19 As righteousnes leadeth to life: so hee that followeth euill, seeketh his owne death.

ھەققانىيەت ئادەمگە ھاياتلىق تاپقۇزار؛ يامانلىقنى كۆزلەپ يۈرىدىغان كىشى ئۆلۈمگە يۈز تۇتار.

20 They that are of a froward heart, are abomination to the Lord: but they that are vpright in their way, are his delite.

نىيىتى بۇزۇق كىشى پەرۋەردىگارغا يىرگىنچلىكتۇر؛ ئەمما يولى دىيانەتلىك كىشىلەر ئۇنىڭ خۇرسەنلىكىدۇر.

21 Though hande ioyne in hande, the wicked shall not be vnpunished: but the seede of the righteous shall escape.

قول تۇتۇشۇپ بىرلەشسىمۇ، يامانلار جازاغا تارتىلماي قالماس؛ لېكىن ھەققانىيلارنىڭ نەسلى نىجات تاپار.

22 As a iewell of golde in a swines snoute: so is a faire woman, which lacketh discretion.

چىرايلىق ئەمما تېتىقسىز خوتۇن، چوشقىنىڭ تۇمشۇقىغا ئالتۇن ھالقا سالغاندەكتۇر.

23 The desire of the righteous is onely good: but the hope of the wicked is indignation.

ھەققانىيلارنىڭ ئارزۇسى پەقەت ياخشى مېۋە ئېلىپ كېلەر؛ يامانلارنىڭ كۈتكىنى غەزەپ-نەپرەتتۇر.

24 There is that scattereth, and is more increased: but hee that spareth more then is right, surely commeth to pouertie.

بىراۋ مەردلەرچە تارقاتسىمۇ، گۈللىنەر؛ يەنە بىراۋ بېرىشكە تېگىشلىكىنى ئايىسىمۇ، پەقەت نامراتلىشار.

25 The liberall person shall haue plentie: and he that watereth, shall also haue raine.

مەرد ئادەم ئەتلىنەر؛ باشقىلارنى سۇغارغۇچى ئۆزىمۇ سۇغىرىلار.

26 He that withdraweth the corne, the people will curse him: but blessing shalbe vpon the head of him that selleth corne.

ئاشلىقنى ساتماي بېسىۋالغان كىشى ئەلنىڭ لەنىتىگە ئۇچرايدۇ؛ لېكىن ئاشلىقنى سېتىپ بەرگۈچىگە بەرىكەت تىلىنەر.

27 He that seeketh good things, getteth fauour: but he that seeketh euill, it shall come to him.

ياخشىلىقنى ئىزدەپ ئىنتىلگەن ئادەم شاپائەت تاپار؛ يامانلىقنى ئىزدىگەن ئادەم ئۆزى يامانلىق كۆرەر.

28 He that trusteth in his riches, shall fall: but the righteous shall florish as a leafe.

ئۆز مال-دۇنىياسىغا تايانغۇچى يىقىلار؛ ھەققانىي كىشى يوپۇرماقتەك كۆكىرەر.

29 He that troubleth his owne house, shall inherite the winde, and the foole shalbe seruant to the wise in heart.

ئۆز ئۆيىگە ئازارچىلىق سالغان كىشى شامالغا مىراس بولار؛ ئەقىلسىز ئادەم ئاقىلانىنىڭ قۇلى بولۇپ قالار.

30 The fruite of the righteous is as a tree of life, and he that winneth soules, is wise.

ھەققانىينىڭ بېرىدىغان مېۋىسى «ھاياتلىق دەرىخى»دۇر؛ دانا كىشى كۆڭۈللەرنى [ھاياتلىققا] مايىل قىلار.

31 Beholde, the righteous shalbe recompensed in the earth: howe much more the wicked and the sinner?

قاراڭلار، ھەققانىي ئادەم بۇ دۇنيادا [سەۋەنلىكى ئۈچۈن] بەدەل تۆلىگەن يەردە، رەزىللەر بىلەن گۇناھكارلارنىڭ ئاقىۋىتى قانداق بولار؟