< Proverbs 10 >
1 THE PARABLE OF SALOMON. A wise sonne maketh a glad father: but a foolish sonne is an heauines to his mother.
Mga kawikaan ni Salomon. Ang pantas na anak ay nakapagpapasaya sa ama: nguni't ang mangmang na anak ay pasan ng kaniyang ina.
2 The treasures of wickednesse profite nothing: but righteousnesse deliuereth from death.
Mga kayamanan ng kasamaan ay hindi napapakinabangan: nguni't ang katuwiran ay nagliligtas sa kamatayan.
3 The Lord will not famish the soule of the righteous: but he casteth away the substance of the wicked.
Hindi titiisin ng Panginoon na magutom ang kaluluwa ng matuwid: nguni't kaniyang itinatakuwil ang nasa ng masama.
4 A slouthfull hand maketh poore: but the hand of the diligent maketh riche.
Siya'y nagiging dukha na gumagawa ng kamay na walang kasipagan: nguni't yumayaman ang kamay ng masipag.
5 He that gathereth in sommer, is the sonne of wisdome: but he that sleepeth in haruest, is the sonne of confusion.
Siyang nagtitipon sa taginit ay pantas na anak: nguni't siyang natutulog sa pagaani ay anak na kahiyahiya.
6 Blessings are vpon the head of the righteous: but iniquitie shall couer the mouth of the wicked.
Mga pagpapala ay nangasa ulo ng matuwid: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
7 The memoriall of the iust shalbe blessed: but the name of the wicked shall rotte.
Ang alaala sa ganap ay pinagpapala: nguni't ang pangalan ng masama ay mapaparam.
8 The wise in heart will receiue commandements: but the foolish in talke shalbe beaten.
Ang pantas sa puso ay tatanggap ng mga utos: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
9 He that walketh vprightly, walketh boldely: but he that peruerteth his wayes, shalbe knowen.
Siyang lumalakad ng matuwid ay lumalakad na tiwasay: nguni't siyang sumisira ng kaniyang mga lakad ay makikilala.
10 He that winketh with the eye, worketh sorowe, and he yet is foolish in talke, shalbe beaten.
Siyang kumikindat ng mata ay nagpapapanglaw: nguni't ang madaldal na musmos ay mabubuwal.
11 The mouth of a righteous man is a welspring of life: but iniquitie couereth the mouth of the wicked.
Ang bibig ng matuwid, ay bukal ng kabuhayan: nguni't tinatakpan ng karahasan ang bibig ng masama.
12 Hatred stirreth vp contentions: but loue couereth all trespasses.
Ang pagtatanim ay humihila ng mga kaalitan: nguni't tinatakpan ng pagibig ang lahat ng pagsalangsang.
13 In the lippes of him that hath vnderstanding wisdome is founde, and a rod shalbe for the backe of him that is destitute of wisedome.
Nasusumpungan sa mga labi ng mabait ang karunungan: nguni't ang pamalo ay sa likod ng walang unawa.
14 Wise men lay vp knowledge: but ye mouth of the foole is a present destruction.
Ang mga pantas ay nagiimbak ng kaalaman: nguni't ang bibig ng mangmang ay kasalukuyang ikapapahamak.
15 The riche mans goodes are his strong citie: but the feare of the needie is their pouertie.
Ang kayamanan ng mayaman ay ang kaniyang matibay na bayan: ang kapahamakan ng dukha ay ang kanilang karalitaan.
16 The labour of the righteous tendeth to life: but the reuenues of the wicked to sinne.
Ang gawa ng matuwid ay patungo sa buhay; ang bunga ng dukha ay sa pagkakasala.
17 He that regardeth instruction, is in the way of life: but he that refuseth correction, goeth out of the way.
Nasa daan ng buhay siyang nakikinig ng saway: nguni't siyang nagpapabaya ng saway ay nagkakamali.
18 He that dissembleth hatred with lying lips, and he that inuenteth slaunder, is a foole.
Siyang nagkukubli ng mga pagtatanim ay sa mga magdarayang labi; at siyang nagpaparatang ay mangmang.
19 In many wordes there cannot want iniquitie: but he that refrayneth his lippes, is wise.
Sa karamihan ng mga salita ay hindi nagkukulang ng pagsalangsang: nguni't siyang nagpipigil ng kaniyang mga labi ay gumagawang may kapantasan.
20 The tongue of the iust man is as fined siluer: but the heart of the wicked is litle worth.
Ang dila ng matuwid ay parang piling pilak: ang puso ng masama ay kaunti ang halaga.
21 The lippes of the righteous doe feede many: but fooles shall die for want of wisedome.
Ang mga labi ng matuwid ay nagpapakain ng marami: nguni't ang mangmang ay namamatay sa kakulangan ng pagunawa.
22 The blessing of the Lord, it maketh riche, and he doeth adde no sorowes with it.
Ang pagpapala ng Panginoon, ay nagpapayaman, at hindi niya idinadagdag ang kapanglawan.
23 It is as a pastime to a foole to doe wickedly: but wisedome is vnderstanding to a man.
Isang paglilibang sa mangmang ang paggawa ng kasamaan: at gayon ang karunungan sa taong naguunawa.
24 That which the wicked feareth, shall come vpon him: but God wil graunt the desire of the righteous.
Ang takot ng masama ay darating sa kaniya: at ang nasa ng matuwid ay ipagkakaloob.
25 As the whirlewinde passeth, so is the wicked no more: but the righteous is as an euerlasting foundation.
Pagka ang ipoipo ay dumadaan ay nawawala ang masama: nguni't ang matuwid ay walang hanggang patibayan.
26 As vineger is to the teeth, and as smoke to the eyes, so is the slouthful to them that send him.
Kung paano ang suka sa mga ngipin, at kung paano ang usok sa mata, gayon ang tamad sa mga nagsusugo sa kaniya.
27 The feare of the Lord increaseth the dayes: but the yeeres of the wicked shalbe diminished.
Ang pagkatakot sa Panginoon ay nagpapalaon ng mga kaarawan: nguni't ang mga taon ng masama ay mangangaunti.
28 The patient abiding of the righteous shall be gladnesse: but the hope of the wicked shall perish.
Ang pagasa ng matuwid ay magiging kasayahan: nguni't ang pagasa ng masama ay mawawala.
29 The way of the Lord is strength to the vpright man: but feare shall be for the workers of iniquitie.
Ang daan ng Panginoon ay katibayan sa matuwid; nguni't kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan.
30 The righteous shall neuer be remooued: but the wicked shall not dwell in the land.
Ang matuwid ay hindi makikilos kailan man: nguni't ang masama ay hindi tatahan sa lupain.
31 The mouth of the iust shall be fruitfull in wisdome: but the tongue of the froward shall be cut out.
Ang bibig ng matuwid ay nagbibigay ng karunungan: nguni't ang magdarayang dila ay ihihiwalay.
32 The lips of the righteous knowe what is acceptable: but the mouth of the wicked speaketh froward things.
Nalalaman ng mga labi ng matuwid ang nakalulugod: nguni't ang bibig ng masama ay nagsasalita ng karayaan.