< Luke 12 >
1 In the meane time, there gathered together an innumerable multitude of people, so that they trode one another: and he began to say vnto his disciples first, Take heede to your selues of the leauen of the Pharises, which is hypocrisie.
తదానీం లోకాః సహస్రం సహస్రమ్ ఆగత్య సముపస్థితాస్తత ఏకైకో ఽన్యేషాముపరి పతితుమ్ ఉపచక్రమే; తదా యీశుః శిష్యాన్ బభాషే, యూయం ఫిరూశినాం కిణ్వరూపకాపట్యే విశేషేణ సావధానాస్తిష్ఠత|
2 For there is nothing couered, that shall not bee reueiled: neither hidde, that shall not be knowen.
యతో యన్న ప్రకాశయిష్యతే తదాచ్ఛన్నం వస్తు కిమపి నాస్తి; తథా యన్న జ్ఞాస్యతే తద్ గుప్తం వస్తు కిమపి నాస్తి|
3 Wherefore whatsoeuer yee haue spoken in darkenesse, it shall be heard in the light: and that which ye haue spoken in the eare, in secret places, shall be preached on the houses.
అన్ధకారే తిష్ఠనతో యాః కథా అకథయత తాః సర్వ్వాః కథా దీప్తౌ శ్రోష్యన్తే నిర్జనే కర్ణే చ యదకథయత గృహపృష్ఠాత్ తత్ ప్రచారయిష్యతే|
4 And I say vnto you, my friendes, be not afraide of them that kill the bodie, and after that are not able to doe any more.
హే బన్ధవో యుష్మానహం వదామి, యే శరీరస్య నాశం వినా కిమప్యపరం కర్త్తుం న శక్రువన్తి తేభ్యో మా భైష్ట|
5 But I wil forewarne you, who ye shall feare: feare him which after hee hath killed, hath power to cast into hell: yea, I say vnto you, him feare. (Geenna )
తర్హి కస్మాద్ భేతవ్యమ్ ఇత్యహం వదామి, యః శరీరం నాశయిత్వా నరకం నిక్షేప్తుం శక్నోతి తస్మాదేవ భయం కురుత, పునరపి వదామి తస్మాదేవ భయం కురుత| (Geenna )
6 Are not fiue sparowes bought for two farthings, and yet not one of them is forgotten before God?
పఞ్చ చటకపక్షిణః కిం ద్వాభ్యాం తామ్రఖణ్డాభ్యాం న విక్రీయన్తే? తథాపీశ్వరస్తేషామ్ ఏకమపి న విస్మరతి|
7 Yea, and all the heares of your head are nombred: feare not therefore: yee are more of value then many sparowes.
యుష్మాకం శిరఃకేశా అపి గణితాః సన్తి తస్మాత్ మా విభీత బహుచటకపక్షిభ్యోపి యూయం బహుమూల్యాః|
8 Also I say vnto you, Whosoeuer shall confesse mee before men, him shall the Sonne of man confesse also before the Angels of God.
అపరం యుష్మభ్యం కథయామి యః కశ్చిన్ మానుషాణాం సాక్షాన్ మాం స్వీకరోతి మనుష్యపుత్ర ఈశ్వరదూతానాం సాక్షాత్ తం స్వీకరిష్యతి|
9 But hee that shall denie mee before men, shall be denied before the Angels of God.
కిన్తు యః కశ్చిన్మానుషాణాం సాక్షాన్మామ్ అస్వీకరోతి తమ్ ఈశ్వరస్య దూతానాం సాక్షాద్ అహమ్ అస్వీకరిష్యామి|
10 And whosoeuer shall speake a woorde against the Sonne of man, it shall be forgiuen him: but vnto him, that shall blaspheme ye holy Ghost, it shall not be forgiuen.
అన్యచ్చ యః కశ్చిన్ మనుజసుతస్య నిన్దాభావేన కాఞ్చిత్ కథాం కథయతి తస్య తత్పాపస్య మోచనం భవిష్యతి కిన్తు యది కశ్చిత్ పవిత్రమ్ ఆత్మానం నిన్దతి తర్హి తస్య తత్పాపస్య మోచనం న భవిష్యతి|
11 And when they shall bring you vnto the Synagogues, and vnto the rulers and Princes, take no thought howe, or what thing ye shall answere, or what yee shall speake.
యదా లోకా యుష్మాన్ భజనగేహం విచారకర్తృరాజ్యకర్తృణాం సమ్ముఖఞ్చ నేష్యన్తి తదా కేన ప్రకారేణ కిముత్తరం వదిష్యథ కిం కథయిష్యథ చేత్యత్ర మా చిన్తయత;
12 For the holy Ghost shall teache you in the same houre, what yee ought to say.
యతో యుష్మాభిర్యద్ యద్ వక్తవ్యం తత్ తస్మిన్ సమయఏవ పవిత్ర ఆత్మా యుష్మాన్ శిక్షయిష్యతి|
13 And one of the companie said vnto him, Master, bidde my brother deuide the inheritance with me.
తతః పరం జనతామధ్యస్థః కశ్చిజ్జనస్తం జగాద హే గురో మయా సహ పైతృకం ధనం విభక్తుం మమ భ్రాతరమాజ్ఞాపయతు భవాన్|
14 And he said vnto him, Man, who made me a iudge, or a deuider ouer you?
కిన్తు స తమవదత్ హే మనుష్య యువయో ర్విచారం విభాగఞ్చ కర్త్తుం మాం కో నియుక్తవాన్?
15 Wherefore he said vnto them, Take heede, and beware of couetousnesse: for though a man haue abundance, yet his life standeth not in his riches.
అనన్తరం స లోకానవదత్ లోభే సావధానాః సతర్కాశ్చ తిష్ఠత, యతో బహుసమ్పత్తిప్రాప్త్యా మనుష్యస్యాయు ర్న భవతి|
16 And he put foorth a parable vnto them, saying, The grounde of a certaine riche man brought foorth fruites plenteously.
పశ్చాద్ దృష్టాన్తకథాముత్థాప్య కథయామాస, ఏకస్య ధనినో భూమౌ బహూని శస్యాని జాతాని|
17 Therefore he thought with himselfe, saying, What shall I doe, because I haue no roume, where I may lay vp my fruites?
తతః స మనసా చిన్తయిత్వా కథయామ్బభూవ మమైతాని సముత్పన్నాని ద్రవ్యాణి స్థాపయితుం స్థానం నాస్తి కిం కరిష్యామి?
18 And he said, This wil I do, I wil pul downe my barnes, and builde greater, and therein will I gather all my fruites, and my goods.
తతోవదద్ ఇత్థం కరిష్యామి, మమ సర్వ్వభాణ్డాగారాణి భఙ్క్త్వా బృహద్భాణ్డాగారాణి నిర్మ్మాయ తన్మధ్యే సర్వ్వఫలాని ద్రవ్యాణి చ స్థాపయిష్యామి|
19 And I wil say to my soule, Soule, thou hast much goods laide vp for many yeeres: liue at ease, eate, drinke and take thy pastime.
అపరం నిజమనో వదిష్యామి, హే మనో బహువత్సరార్థం నానాద్రవ్యాణి సఞ్చితాని సన్తి విశ్రామం కురు భుక్త్వా పీత్వా కౌతుకఞ్చ కురు| కిన్త్వీశ్వరస్తమ్ అవదత్,
20 But God said vnto him, O foole, this night wil they fetch away thy soule from thee: then whose shall those things be which thou hast prouided?
రే నిర్బోధ అద్య రాత్రౌ తవ ప్రాణాస్త్వత్తో నేష్యన్తే తత ఏతాని యాని ద్రవ్యాణి త్వయాసాదితాని తాని కస్య భవిష్యన్తి?
21 So is he that gathereth riches to himselfe, and is not riche in God.
అతఏవ యః కశ్చిద్ ఈశ్వరస్య సమీపే ధనసఞ్చయమకృత్వా కేవలం స్వనికటే సఞ్చయం కరోతి సోపి తాదృశః|
22 And he spake vnto his disciples, Therefore I say vnto you, Take no thought for your life, what yee shall eate: neither for your body, what yee shall put on.
అథ స శిష్యేభ్యః కథయామాస, యుష్మానహం వదామి, కిం ఖాదిష్యామః? కిం పరిధాస్యామః? ఇత్యుక్త్వా జీవనస్య శరీరస్య చార్థం చిన్తాం మా కార్ష్ట|
23 The life is more then meate: and the body more then the raiment.
భక్ష్యాజ్జీవనం భూషణాచ్ఛరీరఞ్చ శ్రేష్ఠం భవతి|
24 Consider the rauens: for they neither sowe nor reape: which neither haue storehouse nor barne, and yet God feedeth them: how much more are yee better then foules?
కాకపక్షిణాం కార్య్యం విచారయత, తే న వపన్తి శస్యాని చ న ఛిన్దన్తి, తేషాం భాణ్డాగారాణి న సన్తి కోషాశ్చ న సన్తి, తథాపీశ్వరస్తేభ్యో భక్ష్యాణి దదాతి, యూయం పక్షిభ్యః శ్రేష్ఠతరా న కిం?
25 And which of you with taking thought, can adde to his stature one cubite?
అపరఞ్చ భావయిత్వా నిజాయుషః క్షణమాత్రం వర్ద్ధయితుం శక్నోతి, ఏతాదృశో లాకో యుష్మాకం మధ్యే కోస్తి?
26 If yee then bee not able to doe the least thing, why take yee thought for the remnant?
అతఏవ క్షుద్రం కార్య్యం సాధయితుమ్ అసమర్థా యూయమ్ అన్యస్మిన్ కార్య్యే కుతో భావయథ?
27 Consider the lilies howe they growe: they labour not, neither spin they: yet I say vnto you, that Salomon himselfe in all his royaltie was not clothed like one of these.
అన్యచ్చ కామ్పిలపుష్పం కథం వర్ద్ధతే తదాపి విచారయత, తత్ కఞ్చన శ్రమం న కరోతి తన్తూంశ్చ న జనయతి కిన్తు యుష్మభ్యం యథార్థం కథయామి సులేమాన్ బహ్వైశ్వర్య్యాన్వితోపి పుష్పస్యాస్య సదృశో విభూషితో నాసీత్|
28 If then God so clothe the grasse which is to day in the field, and to morowe is cast into the ouen, howe much more will he clothe you, O yee of litle faith?
అద్య క్షేత్రే వర్త్తమానం శ్వశ్చూల్ల్యాం క్షేప్స్యమానం యత్ తృణం, తస్మై యదీశ్వర ఇత్థం భూషయతి తర్హి హే అల్పప్రత్యయినో యుష్మాన కిం న పరిధాపయిష్యతి?
29 Therefore aske not what yee shall eate, or what ye shall drinke, neither hag you in suspense.
అతఏవ కిం ఖాదిష్యామః? కిం పరిధాస్యామః? ఏతదర్థం మా చేష్టధ్వం మా సందిగ్ధ్వఞ్చ|
30 For all such things the people of the world seeke for: and your Father knoweth that ye haue neede of these things.
జగతో దేవార్చ్చకా ఏతాని సర్వ్వాణి చేష్టనతే; ఏషు వస్తుషు యుష్మాకం ప్రయోజనమాస్తే ఇతి యుష్మాకం పితా జానాతి|
31 But rather seeke ye after the kingdome of God, and all these things shalbe cast vpon you.
అతఏవేశ్వరస్య రాజ్యార్థం సచేష్టా భవత తథా కృతే సర్వ్వాణ్యేతాని ద్రవ్యాణి యుష్మభ్యం ప్రదాయిష్యన్తే|
32 Feare not, litle flocke: for it is your Fathers pleasure, to giue you the kingdome.
హే క్షుద్రమేషవ్రజ యూయం మా భైష్ట యుష్మభ్యం రాజ్యం దాతుం యుష్మాకం పితుః సమ్మతిరస్తి|
33 Sell that ye haue, and giue almes: make you bagges, which waxe not old, a treasure that can neuer faile in heauen, where no theefe commeth, neither mothe corrupteth.
అతఏవ యుష్మాకం యా యా సమ్పత్తిరస్తి తాం తాం విక్రీయ వితరత, యత్ స్థానం చౌరా నాగచ్ఛన్తి, కీటాశ్చ న క్షాయయన్తి తాదృశే స్వర్గే నిజార్థమ్ అజరే సమ్పుటకే ఽక్షయం ధనం సఞ్చినుత చ;
34 For where your treasure is, there will your hearts be also.
యతో యత్ర యుష్మాకం ధనం వర్త్తతే తత్రేవ యుష్మాకం మనః|
35 Let your loynes be gird about and your lights burning,
అపరఞ్చ యూయం ప్రదీపం జ్వాలయిత్వా బద్ధకటయస్తిష్ఠత;
36 And ye your selues like vnto men that waite for their master, when he will returne from the wedding, that when he commeth and knocketh, they may open vnto him immediatly.
ప్రభు ర్వివాహాదాగత్య యదైవ ద్వారమాహన్తి తదైవ ద్వారం మోచయితుం యథా భృత్యా అపేక్ష్య తిష్ఠన్తి తథా యూయమపి తిష్ఠత|
37 Blessed are those seruants, whom the Lord when he commeth shall finde waking: verely I say vnto you, he will girde himselfe about, and make them to sit downe at table, and will come forth, and serue them.
యతః ప్రభురాగత్య యాన్ దాసాన్ సచేతనాన్ తిష్ఠతో ద్రక్ష్యతి తఏవ ధన్యాః; అహం యుష్మాన్ యథార్థం వదామి ప్రభుస్తాన్ భోజనార్థమ్ ఉపవేశ్య స్వయం బద్ధకటిః సమీపమేత్య పరివేషయిష్యతి|
38 And if he come in the seconde watch, or come in the third watch, and shall finde them so, blessed are those seruants.
యది ద్వితీయే తృతీయే వా ప్రహరే సమాగత్య తథైవ పశ్యతి, తర్హి తఏవ దాసా ధన్యాః|
39 Nowe vnderstand this, that if the good man of the house had knowen at what houre the theefe would haue come, he would haue watched, and would not haue suffered his house to be digged through.
అపరఞ్చ కస్మిన్ క్షణే చౌరా ఆగమిష్యన్తి ఇతి యది గృహపతి ర్జ్ఞాతుం శక్నోతి తదావశ్యం జాగ్రన్ నిజగృహే సన్ధిం కర్త్తయితుం వారయతి యూయమేతద్ విత్త|
40 Be ye also prepared therefore: for the Sonne of man will come at an houre when ye thinke not.
అతఏవ యూయమపి సజ్జమానాస్తిష్ఠత యతో యస్మిన్ క్షణే తం నాప్రేక్షధ్వే తస్మిన్నేవ క్షణే మనుష్యపుత్ర ఆగమిష్యతి|
41 Then Peter saide vnto him, Master, tellest thou this parable vnto vs, or euen to all?
తదా పితరః పప్రచ్ఛ, హే ప్రభో భవాన్ కిమస్మాన్ ఉద్దిశ్య కిం సర్వ్వాన్ ఉద్దిశ్య దృష్టాన్తకథామిమాం వదతి?
42 And the Lord saide, Who is a faithfull steward and wise, whom the master shall make ruler ouer his householde, to giue them their portion of meate in season?
తతః ప్రభుః ప్రోవాచ, ప్రభుః సముచితకాలే నిజపరివారార్థం భోజ్యపరివేషణాయ యం తత్పదే నియోక్ష్యతి తాదృశో విశ్వాస్యో బోద్ధా కర్మ్మాధీశః కోస్తి?
43 Blessed is that seruant, whom his master when he commeth, shall finde so doing.
ప్రభురాగత్య యమ్ ఏతాదృశే కర్మ్మణి ప్రవృత్తం ద్రక్ష్యతి సఏవ దాసో ధన్యః|
44 Of a trueth I say vnto you, that he wil make him ruler ouer all that he hath.
అహం యుష్మాన్ యథార్థం వదామి స తం నిజసర్వ్వస్వస్యాధిపతిం కరిష్యతి|
45 But if that seruant say in his heart, My master doeth deferre his comming, and ginne to smite the seruants, and maydens, and to eate, and drinke, and to be drunken,
కిన్తు ప్రభుర్విలమ్బేనాగమిష్యతి, ఇతి విచిన్త్య స దాసో యది తదన్యదాసీదాసాన్ ప్రహర్త్తుమ్ భోక్తుం పాతుం మదితుఞ్చ ప్రారభతే,
46 The master of that seruant will come in a day when he thinketh not, and at an houre when he is not ware of, and will cut him off, and giue him his portion with the vnbeleeuers.
తర్హి యదా ప్రభుం నాపేక్షిష్యతే యస్మిన్ క్షణే సోఽచేతనశ్చ స్థాస్యతి తస్మిన్నేవ క్షణే తస్య ప్రభురాగత్య తం పదభ్రష్టం కృత్వా విశ్వాసహీనైః సహ తస్య అంశం నిరూపయిష్యతి|
47 And that seruant that knewe his masters will, and prepared not himselfe, neither did according to his will, shalbe beaten with many stripes.
యో దాసః ప్రభేరాజ్ఞాం జ్ఞాత్వాపి సజ్జితో న తిష్ఠతి తదాజ్ఞానుసారేణ చ కార్య్యం న కరోతి సోనేకాన్ ప్రహారాన్ ప్రాప్స్యతి;
48 But he that knewe it not, and yet did commit things worthy of stripes, shall be beaten with fewe stripes: for vnto whomsoeuer much is giuen, of him shalbe much required, and to whom men much commit, the more of him will they aske.
కిన్తు యో జనోఽజ్ఞాత్వా ప్రహారార్హం కర్మ్మ కరోతి సోల్పప్రహారాన్ ప్రాప్స్యతి| యతో యస్మై బాహుల్యేన దత్తం తస్మాదేవ బాహుల్యేన గ్రహీష్యతే, మానుషా యస్య నికటే బహు సమర్పయన్తి తస్మాద్ బహు యాచన్తే|
49 I am come to put fire on the earth, and what is my desire, if it be already kindled?
అహం పృథివ్యామ్ అనైక్యరూపం వహ్ని నిక్షేప్తుమ్ ఆగతోస్మి, స చేద్ ఇదానీమేవ ప్రజ్వలతి తత్ర మమ కా చిన్తా?
50 Notwithstanding I must be baptized with a baptisme, and how am I grieued, till it be ended?
కిన్తు యేన మజ్జనేనాహం మగ్నో భవిష్యామి యావత్కాలం తస్య సిద్ధి ర్న భవిష్యతి తావదహం కతికష్టం ప్రాప్స్యామి|
51 Thinke ye that I am come to giue peace on earth? I tell you, nay, but rather debate.
మేలనం కర్త్తుం జగద్ ఆగతోస్మి యూయం కిమిత్థం బోధధ్వే? యుష్మాన్ వదామి న తథా, కిన్త్వహం మేలనాభావం కర్త్తుంమ్ ఆగతోస్మి|
52 For from hencefoorth there shall be fiue in one house deuided, three against two, and two against three.
యస్మాదేతత్కాలమారభ్య ఏకత్రస్థపరిజనానాం మధ్యే పఞ్చజనాః పృథగ్ భూత్వా త్రయో జనా ద్వయోర్జనయోః ప్రతికూలా ద్వౌ జనౌ చ త్రయాణాం జనానాం ప్రతికూలౌ భవిష్యన్తి|
53 The father shalbe deuided against ye sonne, and the sonne against the father: the mother against the daughter, and the daughter against the mother: the mother in lawe against her daughter in lawe, and the daughter in lawe against her mother in lawe.
పితా పుత్రస్య విపక్షః పుత్రశ్చ పితు ర్విపక్షో భవిష్యతి మాతా కన్యాయా విపక్షా కన్యా చ మాతు ర్విపక్షా భవిష్యతి, తథా శ్వశ్రూర్బధ్వా విపక్షా బధూశ్చ శ్వశ్ర్వా విపక్షా భవిష్యతి|
54 Then said he to the people, When ye see a cloude rise out of the West, straightway ye say, A shower commeth: and so it is.
స లోకేభ్యోపరమపి కథయామాస, పశ్చిమదిశి మేఘోద్గమం దృష్ట్వా యూయం హఠాద్ వదథ వృష్టి ర్భవిష్యతి తతస్తథైవ జాయతే|
55 And when ye see the South winde blowe, ye say, that it wilbe hoate: and it commeth to passe.
అపరం దక్షిణతో వాయౌ వాతి సతి వదథ నిదాఘో భవిష్యతి తతః సోపి జాయతే|
56 Hypocrites, ye can discerne the face of the earth, and of the skie: but why discerne ye not this time?
రే రే కపటిన ఆకాశస్య భూమ్యాశ్చ లక్షణం బోద్ధుం శక్నుథ,
57 Yea, and why iudge ye not of your selues what is right?
కిన్తు కాలస్యాస్య లక్షణం కుతో బోద్ధుం న శక్నుథ? యూయఞ్చ స్వయం కుతో న న్యాష్యం విచారయథ?
58 While thou goest with thine aduersarie to the ruler, as thou art in the way, giue diligence in the way, that thou mayest be deliuered from him, least he drawe thee to the iudge, and the iudge deliuer thee to the iayler, and the iayler cast thee into prison.
అపరఞ్చ వివాదినా సార్ద్ధం విచారయితుః సమీపం గచ్ఛన్ పథి తస్మాదుద్ధారం ప్రాప్తుం యతస్వ నోచేత్ స త్వాం ధృత్వా విచారయితుః సమీపం నయతి| విచారయితా యది త్వాం ప్రహర్త్తుః సమీపం సమర్పయతి ప్రహర్త్తా త్వాం కారాయాం బధ్నాతి
59 I tell thee, thou shalt not depart thence, till thou hast payed the vtmost mite.
తర్హి త్వామహం వదామి త్వయా నిఃశేషం కపర్దకేషు న పరిశోధితేషు త్వం తతో ముక్తిం ప్రాప్తుం న శక్ష్యసి|