< Luke 12 >

1 In the meane time, there gathered together an innumerable multitude of people, so that they trode one another: and he began to say vnto his disciples first, Take heede to your selues of the leauen of the Pharises, which is hypocrisie.
ଇବେତାଂ ହେନି ମାନାୟ୍‌ ରୁଣ୍ଡା ଆଜ଼ି ହାରି ଜପି କ୍ଡୁସ୍‌ପ୍ପା ଆତାର୍‌; ହେ ପାଦ୍‌ନା ହେୱାନ୍‌ ପର୍ତୁମ୍‌ ଜାର୍‌ ଚେଲାରିଂ ଇଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାତାନ୍‌, “ପାରୁସିର୍‌ତି ହଇନି ଲାଗ୍‌ଦି କୁଟ୍‌ ବିସ୍ରେ ଜାଗ୍ରତ୍‌ ଆଜ଼ି ମାନାଟ୍‌ ।
2 For there is nothing couered, that shall not bee reueiled: neither hidde, that shall not be knowen.
ଇନାକା ଡ଼ୁକ୍‌ତାତ୍‌ନ୍ନା ହେଦାଂ ଚନ୍‌ଞ୍ଜାନାତ୍‌ ଆରି ୱିଜ଼ୁ ଡ଼ୁକ୍‌ତାକା ବିସ୍ରେ ହପ୍‌ୟାନାତ୍‌ ।
3 Wherefore whatsoeuer yee haue spoken in darkenesse, it shall be heard in the light: and that which ye haue spoken in the eare, in secret places, shall be preached on the houses.
ଇଚିସ୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନା ଇନାକା ମାଜ୍‌ଗାତାଂ ଇନାଦେରା, ହେଦାଂ ୱିଜ଼ୁ ଅଜଡ଼୍‌ ତାକେ ୱେନ୍‍ୟାଆନାତ୍‍, ଆରି ଇନାକା ଡ଼ୁକ୍‌ତି ବିତ୍ରେ କାଲେତାଂ ଇଚାଦେର୍ଣ୍ଣା, ହେଦାଂ ବାକ୍ରାତ ଜେଗନ୍‌ ଜପି ସୁଣାୟ୍‌ କିୟା ଆନାତ୍‌ ।”
4 And I say vnto you, my friendes, be not afraide of them that kill the bodie, and after that are not able to doe any more.
“ମାତର୍‌ ନା ସାଙ୍ଗ ଜେ ଏପେଙ୍ଗ୍‌, ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଆନ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଇମ୍‍ଣାକାର୍‌କି ଗାଗାଡ଼୍‌ତିଂ ଅହ୍‌ନାର୍‌, ମତର୍‌ ତା ପାଚେ ଆରେ ବେସି ନସ୍ଟ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡୁର୍‌, ହେୱାରିଂ ପାଣ୍ଡ୍ରୁ ଆମାଟ୍‌ ।
5 But I wil forewarne you, who ye shall feare: feare him which after hee hath killed, hath power to cast into hell: yea, I say vnto you, him feare. (Geenna g1067)
ମାତର୍‌ ଇନେରିଂ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆନାଦେର୍‌, ହେଦାଂ ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ୱେଚ୍‌ଚାନାଂ; ଅସ୍ତି ପାଚେ ନରକ୍‌ତ ତୁସିହିନି କାସି ଇନେର୍‌ତି ଆଦିକାର୍‌ ମାନାତ୍‌, ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଡୁ; ଆଁ ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆଡୁ ।” (Geenna g1067)
6 Are not fiue sparowes bought for two farthings, and yet not one of them is forgotten before God?
“ପାଞ୍ଚ୍‌ଗଟା କଡିହାଡ଼ା ପଟିଂ ଇନାକା ଦୁଇ ଟାକା ଡାବୁକାଂ ପ୍ରୟାଆଉତ୍‌? ଆରି, ହେୱାଙ୍ଗ୍‌ ବିତ୍ରେତାଂ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‌ ପା ଇସ୍ୱର୍‌ ବାଣାଆଉନ୍‌ ।
7 Yea, and all the heares of your head are nombred: feare not therefore: yee are more of value then many sparowes.
ମାତର୍‌ ମି କାପ୍‌ଡ଼ାନି ୱିଜ଼ୁ ତେମୁଲ୍‌ ଗାଣା କିତ୍‌ତାନ୍‌ନା ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆମାଟ୍‌; ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ବେସି କଡିହାଡ଼ା ପଟିଂତାଂ ଆଦିକ୍‌ ଗାଜା ।”
8 Also I say vnto you, Whosoeuer shall confesse mee before men, him shall the Sonne of man confesse also before the Angels of God.
“ଆରେ, ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଇମ୍‌ଣି ମାନାୟାରିଂ ମୁମ୍‌ଦ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଏତୁ କିଦ୍‌ନାଦେର୍‌, ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ପା ଇସ୍ୱର୍‌ ଦୁତ୍‌ର୍‌ ମୁମ୍‌ଦ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଏତୁ କିତାର୍‌;
9 But hee that shall denie mee before men, shall be denied before the Angels of God.
ମାତର୍‌ ଜେ ଲକୁ ମୁମ୍‌ଦ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଏତୁ କିଦୁଦେର୍‍, ହେୱାନ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ତି ଦୁତ୍‌ର୍‌ ମୁମ୍‌ଦ ମାନି କିୟା ଆଉଦେର୍‌ ।”
10 And whosoeuer shall speake a woorde against the Sonne of man, it shall be forgiuen him: but vnto him, that shall blaspheme ye holy Ghost, it shall not be forgiuen.
“ଆରେ, ଇନେର୍‌ ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ବିରତ୍‌ତାଂ କାତା ଇନାଦେର୍‌, ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ କେମା ହିୟାନାତ୍‌; ମତର୍‌ ଜେ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍‌ ବିରୁତ୍‌ତାଂ ନିନ୍ଦା କାତା ଇନାର୍‌, ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ କେମା ହିୟା ଆଉତ୍‌ ।”
11 And when they shall bring you vnto the Synagogues, and vnto the rulers and Princes, take no thought howe, or what thing ye shall answere, or what yee shall speake.
“ଆରେ, ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେୱାର୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ କୁଟୁମ୍‌ ଇଞ୍ଜ, ସାସନ୍‌ କିନାକାର୍‌ ଆରି ଆଦିକାର୍‌ ପାୟା ଆତି ମାନାୟାରିଂ ଲାଗେ ତାହିୱାନାର୍‌ ହେ ପାଦ୍‌ନା, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଜାର୍‌ ପାକ୍ୟାତ ଇନେସ୍‌ କିଜ଼ି ଇନା କାତା ଉତର୍‌ ହିନାନ୍‌ ଇଞ୍ଜି ଇନାକା ଇନାଦେର୍‌, ହେୱାନ୍‌ ବିସ୍ରେ ଚିନ୍ତା କିମାଟ୍‌;
12 For the holy Ghost shall teache you in the same houre, what yee ought to say.
ଇନାକିଦେଂକି ଇନାକା ଇନ୍ୟା ଆନାତ୍‌, ହେଦାଂ ପୁଇପୁୟା ଜିବୁନ୍‌ ହେପାଦ୍‌ନା ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହିକାଇକିଦ୍‌ନାନ୍‌ ।”
13 And one of the companie said vnto him, Master, bidde my brother deuide the inheritance with me.
ମାନାୟାର୍‌ ବିତ୍ରେତାଂ ରୱାନ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ନା ଟଣ୍ଡେନିଂ ନା ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ଆବାତି ଦାନ୍‌ ବାଗ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜି ବଲ୍‌ ଇନା ।”
14 And he said vnto him, Man, who made me a iudge, or a deuider ouer you?
ମାତର୍‌ ହେୱାନ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ଏ ଟଣ୍ଡେନ୍‌, ଇନେନ୍‌ ନାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ମି ଜପି ବିଚାର୍‌କିନାକାନ୍‌ ଆରି ବାଟା କିନାକାନ୍‌ ମାଦି କିଜ଼ି ବାଚିକିତାନ୍‌?”
15 Wherefore he said vnto them, Take heede, and beware of couetousnesse: for though a man haue abundance, yet his life standeth not in his riches.
ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଜାଗ୍ରତ୍‌, ୱିଜ଼ୁ ବାନି କଟିତାଂ ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ତିଂ ଦେହା ଇଟାଟ୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ରୱାନ୍‌ ମାନାୟ୍‌ତିଂ ଜିବୁନ୍‌ ତା ଦାନ୍‌ ଆଦିକ୍‌ ଜପି ମାନ୍‍କିଉନ୍ ।”
16 And he put foorth a parable vnto them, saying, The grounde of a certaine riche man brought foorth fruites plenteously.
ଆରେ, ଜିସୁ ହେୱେରିଂ ଇ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ରକାନ୍‌ ମାଜାନ୍‌ ମାନାୟ୍‌ତି ଜମିତାକେ ଆଦିକ୍‌ ପାଚି ଆତାତ୍‌ ।
17 Therefore he thought with himselfe, saying, What shall I doe, because I haue no roume, where I may lay vp my fruites?
ହେବେ ହେୱାନ୍‌ ମାନ୍ତ ମାନ୍ତ ଏତ୍‌ କିଜ଼ି ଇଚାନ୍‌, ଇନାକା କିନାଙ୍ଗ୍‌? ଇନାକିଦେଂକି ନା ପାଚି ମଦାୟ୍‌ କିଜ଼ି ଇଟ୍‌ଦେଂ ଇଞ୍ଜି ବାହା ହିଲୁତ୍‍ ।
18 And he said, This wil I do, I wil pul downe my barnes, and builde greater, and therein will I gather all my fruites, and my goods.
ଆରି, ହେୱାନ୍‌ ଇଚାନ୍‌, ଇଦାଂ କିନାଙ୍ଗ୍‌; ନା ଟୁଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍‌ ଡ୍ରିକ୍‌ଚି ଗାଜାଙ୍ଗ୍‌ ଗାଜାଙ୍ଗ୍‌ କିଜ଼ି ରଚ୍‌ନାଙ୍ଗ୍‌ ଆରି ହେ ୱିଜ଼ୁ ତାକେ ନା ତାସ୍‌ ଆରି ଜିନ୍‍ସୁପାତି ୱିଜ଼ୁ ମଦାୟ୍‌ କିଜ଼ି ଇଟ୍‍ନାଙ୍ଗ୍‌,
19 And I wil say to my soule, Soule, thou hast much goods laide vp for many yeeres: liue at ease, eate, drinke and take thy pastime.
ଆରି, ଆନ୍‌ ନା ୱାସ୍କିତିଂ ଇନାଙ୍ଗ୍‌ ଏ, ଜିବୁନ୍‌, ଆଦିକ୍‌ ବାର୍ହୁ କାଜିଂ ନିନ୍ଦାଂ ଆଦିକ୍‌ ଜିନ୍‍ସୁ ରୁଣ୍ଡା ଆତାତ୍‌ନ୍ନା, ଜମା, ତିନ୍‌ଞ୍ଜି ଉଣ୍‌ଜି, ୱାରି କିୟା;
20 But God said vnto him, O foole, this night wil they fetch away thy soule from thee: then whose shall those things be which thou hast prouided?
ମତର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ହେୱାନିଂ ଇଚାନ୍‌, ଆଡ଼େ ନିର୍‌ବୁଦ୍‍ୟା, ନେଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ନାଣା ନି ୱାସ୍କି ନିବେ ତାଙ୍ଗ୍‌ ଅୟାନାତ୍‌; ହେବେତାଂ ଏନେଙ୍ଗ୍‌ ଇନା ଇନାକା ଜାର୍‌ କାଜିଂ ଜତନ୍‌ କିତାୟ୍‌ନା, ହେଦାଂ ୱିଜ଼ୁ ଇନେର୍‌ତି ଆନାତ୍‌?”
21 So is he that gathereth riches to himselfe, and is not riche in God.
ଇନେନ୍‌ ଜାର୍‌ କାଜିଂ ଦାନ୍‌ ରୁଣ୍ଡାୟ୍‍ କିନାନ୍‌, “ମାତର୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ଆଗେ ହାଉକାର୍‌ ଆକାୟ୍‌, ହେଦାଂ କାଜିଂ ଇ ଲାକେ ଗିଟା ଆନାତ୍‌ ।”
22 And he spake vnto his disciples, Therefore I say vnto you, Take no thought for your life, what yee shall eate: neither for your body, what yee shall put on.
ଜିସୁ ଜାର୍‌ ଚେଲାରିଂ ଇଚାନ୍‌, “ଇଦାଂ କାଜିଂ ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଇନାକା ତିନାଦେର୍‌, ଇ ଲାକେ ମି ଜିବୁନ୍‌ କାଜିଂ ଆତିସ୍‌ ଇନାକା ଉସ୍‍ପାନାଦେର୍‍, ଇ ଲାକେ ମି ଗାଗାଡ଼୍‌ କାଜିଂ ପା ଚିନ୍ତା କିମାଟ୍‌ ।
23 The life is more then meate: and the body more then the raiment.
ଇନାକିଦେଂକି କାଦିତାଂ ଜିବୁନ୍‌ ଆରି ହେନ୍ଦ୍ରାତାଂ ଗାଗାଡ଼୍‌ ଗାଜା ।
24 Consider the rauens: for they neither sowe nor reape: which neither haue storehouse nor barne, and yet God feedeth them: how much more are yee better then foules?
ପଟିଂ ବିସ୍ରେ ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ହେୱେକ୍‌ ୱିତୁକ୍‌ କି ତ୍ରେସୁକ୍‌ପା, ଆରି ହେୱେକ୍‍ତି ଇଲ୍‌ କି ଟୁଣ୍ଡି ହିଲୁତ୍‍, ଆରେ ଇସ୍ୱର୍‌ ହେୱାକାଂ କାଦି ହିନାନ୍‌; ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପଟିଂତାଂ ଆଦିକ୍‌ ଗାଜା ।
25 And which of you with taking thought, can adde to his stature one cubite?
ଆରେ, ମି ବିତ୍ରେପା ଇନେର୍‌ ଚିନ୍ତା କିଜ଼ି କିଜ଼ି ଜାର୍‌ ଆଁଇସ୍‌ ଲାମା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ନାନ୍‌?
26 If yee then bee not able to doe the least thing, why take yee thought for the remnant?
ଆତିସ୍‌, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ୱିଜ଼ୁତାଙ୍ଗ୍ ହିରୁ କାମାୟ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ପା ଆଡୁୟ୍‌, ଲାଗିଂ ବିନେ ୱିଜ଼ୁ ବିସ୍ରେ ହେଦାଂ ଇନେକିଦେଂ ଚିନ୍ତା କିନାଦେରା?
27 Consider the lilies howe they growe: they labour not, neither spin they: yet I say vnto you, that Salomon himselfe in all his royaltie was not clothed like one of these.
ପୁଇକୁ ବିସ୍ରେ ବାବି କିଜ଼ି ହୁଡ଼ାଟ୍‌, ହେୱାଙ୍ଗ୍‌ ଇନେସ୍‌ ନୁଲ୍‌ ନାଟୁକ୍‍ କି ଡ଼ଚୁକ୍‌; ଆତିସ୍‌ପା ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗ୍‌, ସଲମନ୍‌ ପା ଜାର୍‌ ୱିଜ଼ୁ ହଲ୍‌ନାକାତ ଇୱାଙ୍ଗ୍‌ ବିତ୍ରେ ରଞ୍ଜାଙ୍ଗ୍‍ ଲାକେ ଉସ୍‌ପାୱାଦାଂ ମାଚାନ୍‌ ।
28 If then God so clothe the grasse which is to day in the field, and to morowe is cast into the ouen, howe much more will he clothe you, O yee of litle faith?
ମାତର୍‌ ଇମ୍‌ଣି କାଚ୍ରା ନେଜେଙ୍ଗ୍‌ ବାଡ଼୍‌ଦ ମାନାତ୍‌, ଆରି ୱିଗାଲିଙ୍ଗ୍‌ ହଲ୍‌ଦ ଦେହିୟା ଆନାତ୍‌, ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାୱାଡ଼ାଂ ଇସ୍ୱର୍‌ ଇ ଲାକେ ବେସ୍‌ ହିଦ୍‍ନାନ, ଲାଗିଂ, ହେ ଅଲପ୍‍ ପାର୍ତି କିନାଦେର୍‌, ହେୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଏଚେକ୍‌ ଆଦିକ୍‌ ଲାକେ ହିଦୁନ୍‍ ।”
29 Therefore aske not what yee shall eate, or what ye shall drinke, neither hag you in suspense.
ଆରେ, ଇନାକା ତିନାକା ଆରି ଇନାକା ଉଣାକା, ହେଦାଂ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଡେକ୍‌ଚି ବୁଲାଆମାଟ୍‌ କି ମାନ୍‌ ଦୁକ୍‌ କିମାଟ୍‍,
30 For all such things the people of the world seeke for: and your Father knoweth that ye haue neede of these things.
ଇନାକିଦେଂକି ପୁର୍ତିନି ପାର୍ତିକିୱି ଜିହୁଦିର୍‌ ଇ ୱିଜ଼ୁ ବିସ୍ରେ ଡେକ୍‌ଚି ବୁଲା ଆନାର୍‌; ମାତର୍‌ ଇ ୱିଜ଼ୁ ବିସ୍ରେ ଜେ ମିଦାଙ୍ଗ୍‌ ଲଡ଼ା, ହେଦାଂ ମି ସାର୍ଗେନି ଆବା ପୁଞ୍ଜ୍‌ନାନ୍‍ ।
31 But rather seeke ye after the kingdome of God, and all these things shalbe cast vpon you.
ଆତିସ୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍ୱର୍‌ ରାଜି ଡେକାଟ୍‌, ଆରି ଇ ୱିଜ଼ୁ ବିସ୍ରେ ପା ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହିଦ୍‌ନାନ୍‌ ।
32 Feare not, litle flocke: for it is your Fathers pleasure, to giue you the kingdome.
“ଏ ହିରୁ ମାନ୍ଦା, ପାଣ୍ଡ୍ରା ଆମାଟ୍‌, ଇନେକିଦେଂ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ତା ରାଜି ହିଦ୍‌ନି କାଜିଂ ମି ଆବାତି ବେସି ୱାରି ଆନାତା ।
33 Sell that ye haue, and giue almes: make you bagges, which waxe not old, a treasure that can neuer faile in heauen, where no theefe commeth, neither mothe corrupteth.
ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାକା ମାନାତ୍‌, ହେଦାଂ ପ୍ରସି ହିଲ୍‌ୱାକାରିଂ ଦାନ୍‌ ହିୟାଟ୍‌; ଇନାକା ନସ୍ଟ ଆଉତ୍‌ ଇ ଲାକେ ମଣା ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ କାଜିଂ ଜାଲ୍‌ଦି କିୟାଟ୍‌, ଇମେତାକେ ଚର୍‌ ଲାଗେ ୱାଉନ୍‌ କି ପ୍ଡିକୁ ନସ୍ଟ କିଉକ୍‌, ଇ ଲାକେ ସାର୍ଗେନି ନସ୍ଟ ଆୱି ଦାନ୍‌ ଆର୍ଜା ଆଡ ।
34 For where your treasure is, there will your hearts be also.
ଇନାକିଦେଂକି ଇମେତାକେ ମିଦାଙ୍ଗ୍‌ ଦାନ୍‌, ହେବେ ପା ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ମାନ୍‌ ।”
35 Let your loynes be gird about and your lights burning,
“ମି ମେଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍‍ ଗାଚ୍ୟା ଆଜ଼ି ମାନେତ୍‍ ଆରି ଅଜଡ଼୍‌ ଆଜ଼ି ମାନେତ୍‍;
36 And ye your selues like vnto men that waite for their master, when he will returne from the wedding, that when he commeth and knocketh, they may open vnto him immediatly.
ଆରି, ମାପ୍ରୁ ବିବା ୱେଡ଼ାଙ୍ଗ୍‌ ଲେଉଟା ଆଜ଼ି ଦୁୱେର୍‌ତିଂ ଇଡ଼ିତିପାଚେ ଇମ୍‌ଣି ମାନାୟାର୍‌ ହେଦାଂ କାଜିଂ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ଦୁୱେର୍‌ ଜେତ୍‍ତେଂ କାଜିଂ ମାନାର୍‌, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ପା ହେୱାର୍‌ ଲାକେ ଆଜ଼ି ମାନାଟ୍‌ ।”
37 Blessed are those seruants, whom the Lord when he commeth shall finde waking: verely I say vnto you, he will girde himselfe about, and make them to sit downe at table, and will come forth, and serue them.
ମାପ୍ରୁ ୱାଜ଼ି ଇମ୍‌ଣି ଆଡ଼ିୟାରିଂ ଜାଗ୍ରତ୍‌ ହୁଡ଼୍‍ନାନ୍‌, ହେୱାର୍‌ ଦନ୍ୟ, “ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ହେୱାନ୍‌ ନିଜେ ମେଙ୍ଗାଙ୍ଗ୍‍ ଗାଚ୍‌ଚି ହେୱାରିଂ ତିନି ବାହାତ କୁଚି କିଜ଼ି ଲାଗେ ହାଲ୍‌ଜି ହେବା କିତାର୍‌ ।
38 And if he come in the seconde watch, or come in the third watch, and shall finde them so, blessed are those seruants.
ଆରି, ହେୱାନ୍‌ ମାଦିମାଦାନାଣା ଅଜଡ଼୍‌ ଆନିହିଙ୍ଗ୍‌ ପା ୱାଜ଼ି ହେୱେରିଂ ହେ ଲାକେ ହୁଡ଼୍‌ନାନ୍‌, ତା ଆତିସ୍‌ ହେ ହଲ୍ୟାର୍‌ ଦନ୍ୟ ।
39 Nowe vnderstand this, that if the good man of the house had knowen at what houre the theefe would haue come, he would haue watched, and would not haue suffered his house to be digged through.
ମାତର୍‌ ଇଦାଂ ପୁଞ୍ଜି ମାନାଟ୍‌, ଇମ୍‌ଣି ସମୁତ ଚରେନ୍‌ ୱାନାନ୍‌ ଇଲ୍‌ ମୁଣିକା ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ପୁନାନ୍‌, ତାଆତିସ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ଜାର୍‌ ଇଞ୍ଜ ଚର୍‌ କିଦେଂ ହିଉନ୍‍ ।
40 Be ye also prepared therefore: for the Sonne of man will come at an houre when ye thinke not.
ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପା ଜାଗ୍ରତ୍‌ ଆଜ଼ି ମାନାଟ୍‌, ଇନାକିଦେଂକି ଇମ୍‌ଣି ସମୁତ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ବାବି କିଜ଼ି ମାନ୍‍ଗୁଦେର୍‌, ହେ ସମୁତ ମାନାୟ୍‌ ମାଜ଼ି ୱାନାନ୍‌ ।”
41 Then Peter saide vnto him, Master, tellest thou this parable vnto vs, or euen to all?
ହେବେତାଂ ପିତର୍‌ ଇଚାନ୍‌, “ଏ ମାପ୍ରୁ, ଏନ୍‌ କେବଲ୍‌ ମାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ କି ୱିଜ଼ାରିଂ ଇ ଉତର୍‌ମୁଡ଼୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାନା?”
42 And the Lord saide, Who is a faithfull steward and wise, whom the master shall make ruler ouer his householde, to giue them their portion of meate in season?
ମାପ୍ରୁ ଉତର୍‌ ହିତାନ୍‌, “ଲାଗିଂ ଜାର୍‌ ଲକ୍‌ବାକ୍‍ତିଂ ସମାନ୍‌ ହିଦେଂ ଇଞ୍ଜି ମୁଣିକା ଇଲ୍‌ ଚାଲାୟ୍‌କିନା କାନିଂ ଦାଇତ୍‌ ହିଜ଼ି ମାଚାନ୍‌ ହେୱାନ୍‌ ସମାନ୍‌ ସମୁତ ବିନ୍‌ ହଲିୟାରିଙ୍ଗ୍‌ ପା ଚିଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ହିଜ଼ି ମାନ୍‌ୱାତାନ୍‌?
43 Blessed is that seruant, whom his master when he commeth, shall finde so doing.
ମାପ୍ରୁ ୱାଜ଼ି ଜାର୍‌ତି ଇମ୍‌ଣି ଆଡ଼ିୟାଙ୍ଗ୍‌ ହେ ଲାକେ କିନାକା ହୁଡ଼୍‌ନାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ଦନ୍ୟ ।
44 Of a trueth I say vnto you, that he wil make him ruler ouer all that he hath.
ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ହାତ୍‌ପା ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ହେୱାନ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଜାର୍‌ତି ୱିଜ଼ୁ ଦାନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍ ଜପି ବାଚି କିଦ୍‌ନାନ୍‌ ।
45 But if that seruant say in his heart, My master doeth deferre his comming, and ginne to smite the seruants, and maydens, and to eate, and drinke, and to be drunken,
ମାତର୍‌ ଜଦି ହେ ଆଡ଼ିଏନ୍‌ ନା ମାପ୍ରୁ ୱାନାକା ବିଲମ୍‌ ମାନାତ୍‌ ଇଞ୍ଜି ମାନ୍ତ ମାନ୍ତ ଇଞ୍ଜି ହଲିୟା ଆଡ଼ିଏନ୍‌ଣିକାଂ ଅସ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆରି ତିନ୍ଞ୍ଜିଉଣ୍‌ଜି ଏକ୍‌ ଆଦେଂ ଆରାମ୍‌ କିତାର୍‌,
46 The master of that seruant will come in a day when he thinketh not, and at an houre when he is not ware of, and will cut him off, and giue him his portion with the vnbeleeuers.
ତା ଆତିସ୍‌ ଇମ୍‌ଣି ଦିନ୍‌ ଆଡ଼ିୟା କାଜିଂ ମାଞ୍ଜେଙ୍ଗ୍‌ ଆଡୁନ୍‌ ଆରି ଇମ୍‌ଣି ସମୁତ ହେୱାନ୍‌ ପୁଞ୍ଜି ମାନୁନ୍‌, ହେ ଦିନ୍‌ ଆରି ହେ ଡାଣ୍ଡ୍‌ତ ତା ମାପ୍ରୁ ୱାନାନ୍‌, ଆରେ ହେୱାନ୍‌ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ରିବାଗ୍‌ କିଜ଼ି ପାର୍ତି କିୱାକାର୍‌ ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ତା ବାଗ୍‌ତାକା ବାଚିକିନାର୍‍ ।”
47 And that seruant that knewe his masters will, and prepared not himselfe, neither did according to his will, shalbe beaten with many stripes.
“ଆରେ, ଇମ୍‌ଣି ଆଡ଼ିୟା ଜାର୍‌ ମାପ୍ରୁ ମାନ୍‌ ପୁଞ୍ଜି ଜାଗ୍ରତ୍‌ ଆଜ଼ି ମାନୁନ୍‌ ଆୱିତିସ୍‌ ତା ଇଚାତାଂ କାମାୟ୍‌ କିଜ଼ି ମାନୁନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ବେସି ମାଡ୍‍ତାଙ୍ଗ୍‍ ମାଡ୍‍କିୟାଆନାନ୍‍;
48 But he that knewe it not, and yet did commit things worthy of stripes, shall be beaten with fewe stripes: for vnto whomsoeuer much is giuen, of him shalbe much required, and to whom men much commit, the more of him will they aske.
ମାତର୍‌ ଇନେନ୍‌ ପୁନ୍‌ୱାଦାଂ ମାଡ୍‍ତିନି କାମାୟ୍‌ କିଜ଼ି ମାନାନ୍‌, ହେୱାନ୍‌ ଅଲପ୍‍ ମାଡ୍‍ତାଙ୍ଗ୍‍ ମାଡ୍‍କିୟାଆନାନ୍‍ । ଇନେରିଂ ବେସି ହିୟାଆତାତ୍‍ନା, ତା ତାକେଣ୍ଡାଂ ବେସି ଦାବା କିୟାନାତ୍‌ ଆରେ, ଲକୁ ଇନେନ୍‌ ତାକେ ବେସି ହେଲାୟ୍‌ କିୟାତାନ୍‌ନା, ତା ଲାଗାଂ ବେସି ଦାବା କିନାର୍‌ ।”
49 I am come to put fire on the earth, and what is my desire, if it be already kindled?
“ଆନ୍‌ ପୁର୍ତିତ ନାଣି ଆହି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାତାଂନା, ଆରେ ହେଦାଂ ଜଦି ଆସ୍ତାତେ ତାଆତିସ୍‌ ନା ଆରେ ଇନାକା ମାନ୍‌,
50 Notwithstanding I must be baptized with a baptisme, and how am I grieued, till it be ended?
ମାତର୍‌ ନାଙ୍ଗ୍‌ ର ବାପ୍ତିସିମ୍‌ତ ବାପ୍ତିସିମ୍‌ ଆନାକା ମାନାତ୍‌, ଆରି ହେଦାଂ ୱିଜ଼୍‌ୱି ପାତେକ୍‌ ଆନ୍‌ ଇନେସ୍‌ ଦୁକ୍‌ ମାନ୍ତ ବାବିକିନାଙ୍ଗା ।
51 Thinke ye that I am come to giue peace on earth? I tell you, nay, but rather debate.
ଆନ୍‌ ପୁର୍ତିତିଂ ସୁସ୍ତା ହିଦେଂ ୱାତାଂନା ଇଞ୍ଜି ଇନାକା ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଏତ୍‌ କିନାଦେରା? ଆକାୟ୍‌ ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, କୁଦାକୁଦା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାତାଂନା ।
52 For from hencefoorth there shall be fiue in one house deuided, three against two, and two against three.
ଇନାକିଦେଂକି ର ଇଞ୍ଜ ପାଞ୍ଚ୍‌ଜାଣ୍‌ ମାଚିସ୍‌ ରିୟାର୍‌ ବିରୁତ୍‌ତାଂ ତିନ୍‌ଜାଣ୍‌ ଆରି ତିନ୍‌ଜାଣ୍‌ତିଂ ବିରୁଦ୍‌ତ ରିୟାର୍‌ ବିନେ ବିନେ ଆନାର୍‌ ।
53 The father shalbe deuided against ye sonne, and the sonne against the father: the mother against the daughter, and the daughter against the mother: the mother in lawe against her daughter in lawe, and the daughter in lawe against her mother in lawe.
ମାଜ଼ି ବିରୁଦ୍‌ତ ଆବା, ଆବା ବିରୁଦ୍‌ତ ମାଜ଼ି, ଗାଡ଼୍‌ଚେ ବିରୁଦ୍‌ତ ଆୟା, ଆୟା ବିରୁଦ୍‌ତ ଗାଡ଼୍‌ଚେ, କଡ଼ିୟା ବିରୁଦ୍‌ତ ପଦାହି ଆରି ପଦାହି ବିରୁଦ୍‌ତ କଡ଼ିୟାଣିହି ବିନେ ଆନାତ୍‌ ।”
54 Then said he to the people, When ye see a cloude rise out of the West, straightway ye say, A shower commeth: and so it is.
ଆରେ, ହେୱାନ୍‌ ମାନାୟାରିଂ ପା ଇଚାନ୍‌, ଡେବା ପାଡ଼୍‌କାନି ବାଦାଡ଼୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‌ନାକା ହୁଡ଼୍‌ତିସ୍‌ ହେ ଦାପ୍ରେ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାଟ୍‌, ବାର୍‌ହା ୱାନାତ୍‌, ଆରେ ଏଲେଙ୍ଗ୍‌ ଲାକେ ଗିଟା ଆଦ୍‌ନାତ୍‌;
55 And when ye see the South winde blowe, ye say, that it wilbe hoate: and it commeth to passe.
ଆରେ, ତିନିପାଡ଼୍‌କାନି ଦୁକା ୱାନାକା ହୁଡ଼୍‌ତିସ୍‌ ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାଟ୍‌, ଗାଜା କାରା ୱାନାତ୍‌, ଆରେ ହେଦାଂ ଗିଟା ଆଦ୍‌ନାତ୍‌ ।
56 Hypocrites, ye can discerne the face of the earth, and of the skie: but why discerne ye not this time?
ଆଡ଼େ କାପ୍‌ଟିୟାର୍‌ କାଦେର୍, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ପୁର୍ତିତ ଆରେ ବାଦାଡ଼୍‌ତାଂ ହୁଡ଼୍‌ଜି ୱିଜ଼ୁ ବୁଜା ଆନାଦେରା, ମାତର୍‌ ଇ ଦିନ୍ତ ଚିନ୍‌ ହୁଡ଼୍‌ଜି ୱିଜ଼ୁ ଇନେସ୍‌ ବୁଜା ଆଉଦେରା?
57 Yea, and why iudge ye not of your selues what is right?
“ଆରେ, ଜାର୍‌ ଜାର୍‌ ଇନେକିଦେଂ ନ୍ୟାୟ୍‌ ବିଚାର୍‌ କିଉଦେରା?
58 While thou goest with thine aduersarie to the ruler, as thou art in the way, giue diligence in the way, that thou mayest be deliuered from him, least he drawe thee to the iudge, and the iudge deliuer thee to the iayler, and the iayler cast thee into prison.
ମି କୁର୍‍ଲିୟା ହୁକେ ସାସନ୍‌କିନାକାନ୍‌ କଚଣ୍‌ତ ହାନିହିଂ ହାସ୍‌ଦ ପା ତା ଲାହାଙ୍ଗ୍‌ ମୁକ୍‌ଡ଼ା ଆଦେଂ ଜାତୁନ୍‌ କିୟାଟ୍‌, ଏଚେକାଡ଼୍‌ଦ ହେୱାନ୍‌ ନିଂ ବିଚାର୍‌କାର୍‌ୟା କଚଣ୍‌ ଜେଲ୍‌ଜି ଅଦ୍‍ନାର୍‍, ଆରେ ବିଚାର୍‌ କିନାକାନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ମେଲ୍ୟାର୍‌ କେଇଦ ସର୍‌ପି କିଦ୍‌ନାର୍‌, ଆରେ ମେଲ୍ୟାର୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ତାନାଇଞ୍ଜ ବାର୍ତି କିଦ୍‌ନାର୍‌ ।
59 I tell thee, thou shalt not depart thence, till thou hast payed the vtmost mite.
ଆନ୍‌ ମିଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ ଇଞ୍ଜ୍‌ନାଙ୍ଗା, ଏପେଙ୍ଗ୍‌ ହାରିହାରା ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ହୁଜା ଆୱି ପାତେକ୍ ହେ ବାହାତାଂ ଇନେସ୍‌ ଆଜ଼ି ହସିୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଆଡୁଦେର୍‌ ।”

< Luke 12 >