< John 7 >
1 After these things, Iesus walked in Galile, and woulde not walke in Iudea: for the Iewes sought to kill him.
A potem Jezus chodził po Galilei. Nie chciał bowiem przebywać w Judei, bo Żydzi szukali [sposobności], aby go zabić.
2 Nowe the Iewes feast of the Tabernacles was at hande.
I zbliżało się żydowskie święto Namiotów.
3 His brethren therefore sayde vnto him, Depart hence, and goe into Iudea, that thy disciples may see thy woorkes that thou doest.
Wtedy jego bracia powiedzieli do niego: Odejdź stąd i idź do Judei, żeby twoi uczniowie widzieli dzieła, których dokonujesz.
4 For there is no man that doeth any thing secretely, and hee himselfe seeketh to be famous. If thou doest these things, shewe thy selfe to the worlde.
Nikt bowiem nie czyni nic w ukryciu, jeśli chce być znany. Dlatego ty, jeśli takie rzeczy czynisz, objaw się światu.
5 For as yet his brethren beleeued not in him.
Bo nawet jego bracia nie wierzyli w niego.
6 Then Iesus saide vnto them, My time is not yet come: but your time is alway readie.
I powiedział do nich Jezus: Mój czas jeszcze nie nadszedł, ale wasz czas zawsze jest w pogotowiu.
7 The world can not hate you: but me it hateth, because I testifie of it, that the workes thereof are euill.
Świat nie może was nienawidzić, ale mnie nienawidzi, bo ja świadczę o nim, że jego uczynki są złe.
8 Go ye vp vnto this feast: I wil not go vp yet vnto this feast: for my time is not yet fulfilled.
Wy idźcie na święto, ja jeszcze nie pójdę na to święto, bo mój czas jeszcze się nie wypełnił.
9 These things he sayde vnto them, and abode still in Galile.
Powiedziawszy im to, pozostał w Galilei.
10 But assoone as his brethren were gone vp, then went hee also vp vnto the feast, not openly, but as it were priuilie.
A gdy jego bracia poszli, wtedy i on poszedł na święto, nie jawnie, ale jakby potajemnie.
11 Then the Iewes sought him at the feast, and saide, Where is hee?
A Żydzi szukali go podczas święta i mówili: Gdzie on jest?
12 And much murmuring was there of him among the people. Some said, He is a good man: other sayd, Nay: but he deceiueth the people.
I wiele szemrało się o nim wśród ludzi, bo jedni mówili: Jest dobry. A inni mówili: Przeciwnie, zwodzi ludzi.
13 Howbeit no man spake openly of him for feare of the Iewes.
Nikt jednak nie mówił o nim jawnie z obawy przed Żydami.
14 Nowe when halfe the feast was done, Iesus went vp into the Temple and taught.
A gdy już minęła połowa święta, Jezus wszedł do świątyni i nauczał.
15 And the Iewes marueiled, saving, Howe knoweth this man the Scriptures, seeing that hee neuer learned!
I dziwili się Żydzi, mówiąc: Skąd on zna Pismo, skoro się nie uczył?
16 Iesus answered them, and saide, My doctrine is not mine, but his that sent me.
Odpowiedział im Jezus: Moja nauka nie jest moją, ale tego, który mnie posłał.
17 If any man will doe his will, he shall knowe of the doctrine, whether it be of God, or whether I speake of my selfe.
Jeśli ktoś chce wypełniać jego wolę, ten będzie umiał rozeznać, czy ta nauka jest od Boga, czy ja mówię sam od siebie.
18 Hee that speaketh of himselfe, seeketh his owne glorie: but hee that seeketh his glory that sent him, the same is true, and no vnrighteousnes is in him.
Kto mówi z samego siebie, szuka własnej chwały. Kto zaś szuka chwały tego, który go posłał, ten jest prawdziwy i nie ma w nim niesprawiedliwości.
19 Did not Moses giue you a Law, and yet none of you keepeth the lawe? Why goe ye about to kill me?
Czy Mojżesz nie dał wam prawa? A żaden z was nie przestrzega prawa. Dlaczego chcecie mnie zabić?
20 The people answered, and said, Thou hast a deuil: who goeth about to kill thee?
Odpowiedzieli ludzie: Masz demona. Kto chce cię zabić?
21 Iesus answered, and saide to them, I haue done one worke, and ye all maruaile.
Jezus im odpowiedział: Jeden uczynek spełniłem, a wszyscy się temu dziwicie.
22 Moses therefore gaue vnto you circumcision, (not because it is of Moses, but of the fathers) and ye on the Sabbath day circumcise a man.
Przecież Mojżesz dał wam obrzezanie (nie jakoby było od Mojżesza, ale od ojców), a w szabat obrzezujecie człowieka.
23 If a man on the Sabbath receiue circumcision, that the Lawe of Moses should not be broken, be ye angrie with me, because I haue made a man euery whit whole on the Sabbath day?
Jeśli człowiek przyjmuje obrzezanie w szabat, aby nie było złamane Prawo Mojżesza, to [dlaczego] gniewacie się na mnie, że w szabat całkowicie uzdrowiłem człowieka?
24 Iudge not according to the appearance, but iudge righteous iudgement.
Nie sądźcie po pozorach, ale sądźcie sprawiedliwym sądem.
25 Then saide some of them of Hierusalem, Is not this he, whom they goe about to kill?
Wtedy niektórzy z mieszkańców Jerozolimy mówili: Czy to nie jest ten, którego chcą zabić?
26 And beholde, he speaketh openly, and they say nothing to him: doe the rulers know in deede that this is in deede that Christ?
A oto jawnie przemawia i nic mu nie mówią. Czy przełożeni rzeczywiście poznali, że to jest prawdziwie Chrystus?
27 Howbeit we know this man whence he is: but when that Christ commeth, no man shall knowe whence he is.
Ale wiemy, skąd on pochodzi, lecz gdy Chrystus przyjdzie, nikt nie będzie wiedział, skąd jest.
28 Then cried Iesus in the Temple as hee taught, saying, Ye both knowe mee, and knowe whence I am: yet am I not come of my selfe, but he that sent me, is true, whome ye knowe not.
Wtedy Jezus, nauczając w świątyni, wołał: I znacie mnie, i wiecie, skąd jestem. A ja nie przyszedłem sam od siebie, ale prawdziwy jest ten, który mnie posłał, którego wy nie znacie.
29 But I knowe him: for I am of him, and he hath sent me.
Lecz ja go znam, bo od niego jestem i on mnie posłał.
30 Then they sought to take him, but no man layde handes on him, because his houre was not yet come.
I usiłowali go schwytać, ale nikt nie podniósł na niego ręki, bo jeszcze nie nadeszła jego godzina.
31 Now many of the people beleeued in him, and said, When that Christ commeth, will he doe moe miracles then this man hath done?
A wielu z ludu uwierzyło w niego i mówiło: Gdy Chrystus przyjdzie, czyż uczyni więcej cudów, niż on uczynił?
32 The Pharises heard that the people murmured these thinges of him, and the Pharises, and high Priestes sent officers to take him.
Faryzeusze słyszeli, że tak ludzie o nim szemrali. I faryzeusze i naczelni kapłani posłali sługi, aby go schwytać.
33 Then saide Iesus vnto them, Yet am I a little while with you, and then goe I vnto him that sent mee.
Wtedy Jezus powiedział im: Jeszcze krótki czas jestem z wami, potem odejdę do tego, który mnie posłał.
34 Ye shall seeke me, and shall not finde me, and where I am, can ye not come.
Będziecie mnie szukać, ale nie znajdziecie, a gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie.
35 Then saide the Iewes amongs themselues, Whither will he goe, that we shall not finde him? Will he goe vnto them that are dispersed among the Grecians, and teache the Grecians?
Wówczas Żydzi mówili między sobą: Dokąd on pójdzie, że go nie znajdziemy? Czy pójdzie do rozproszonych [wśród] pogan i będzie nauczał pogan?
36 What saying is this that hee saide, Ye shall seeke mee, and shall not finde mee? and where I am, cannot ye come?
Cóż to za słowo, które wypowiedział: Będziecie mnie szukać, ale nie znajdziecie, a gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie?
37 Nowe in the last and great day of the feast, Iesus stoode and cried, saying, If any man thirst, let him come vnto me, and drinke.
A w ostatnim, wielkim dniu tego święta, Jezus stanął i wołał: Jeśli ktoś pragnie, niech przyjdzie do mnie i pije.
38 Hee that beleeueth in mee, as saith the Scripture, out of his bellie shall flowe riuers of water of life.
Kto wierzy we mnie, jak mówi Pismo, rzeki wody żywej popłyną z jego wnętrza.
39 (This spake hee of the Spirite which they that beleeued in him, should receiue: for the holy Ghost was not yet giuen, because that Iesus was not yet glorified.)
A to mówił o Duchu, którego mieli otrzymać wierzący w niego. Duch Święty bowiem jeszcze nie był [dany], ponieważ Jezus nie został jeszcze uwielbiony.
40 So many of the people, when they heard this saying, said, Of a trueth this is that Prophet.
Wielu więc z tych ludzi, słysząc te słowa, mówiło: To jest prawdziwie ten prorok.
41 Other saide, This is that Christ: and some said, But shall that Christ come out of Galile?
A inni mówili: To jest Chrystus. Lecz niektórzy mówili: Czyż Chrystus przyjdzie z Galilei?
42 Saith not the Scripture that that Christ shall come of the seede of Dauid, and out of the towne of Beth-leem, where Dauid was?
Czyż Pismo nie mówi, że Chrystus przyjdzie z potomstwa Dawida i z miasteczka Betlejem, gdzie mieszkał Dawid?
43 So was there dissension among the people for him.
I tak z jego powodu nastąpił rozłam wśród ludu.
44 And some of them would haue taken him, but no man layde handes on him.
I niektórzy z nich chcieli go schwytać, ale nikt nie podniósł na niego ręki.
45 Then came the officers to the hie Priests and Pharises, and they said vnto them, Why haue ye not brought him?
Wtedy słudzy wrócili do naczelnych kapłanów i do faryzeuszy, którzy ich zapytali: Dlaczego go nie przyprowadziliście?
46 The officers answered, Neuer man spake like this man.
Słudzy odpowiedzieli: Nikt nigdy nie mówił tak, jak ten człowiek.
47 Then answered them the Pharises, Are yee also deceiued?
I odpowiedzieli im faryzeusze: Czy i wy jesteście zwiedzeni?
48 Doeth any of the rulers, or of the Pharises beleeue in him?
Czy ktoś z przełożonych albo z faryzeuszy uwierzył w niego?
49 But this people, which know not the Law, are cursed.
A to pospólstwo, które nie zna prawa, jest przeklęte.
50 Nicodemus said vnto them, (he that came to Iesus by night, and was one of them.)
Jeden z nich, Nikodem, ten, który przyszedł w nocy do niego, powiedział im:
51 Doth our Law iudge a man before it heare him, and knowe what he hath done?
Czy nasze prawo potępia człowieka, zanim go najpierw nie wysłucha i nie zbada, co czyni?
52 They answered, and said vnto him, Art thou also of Galile? Searche and looke: for out of Galile ariseth no Prophet.
A oni mu odpowiedzieli: Czy i ty jesteś Galilejczykiem? Zbadaj i zobacz, że [żaden] prorok nie powstał z Galilei.
53 And euery man wet vnto his owne house.
I poszedł każdy do swego domu.