Job 38
1 Then answered the Lord vnto Iob out of the whirle winde, and said,
Unya gitawag ni Yahweh si Job gikan sa mabangis nga unos ug miingon,
2 Who is this that darkeneth the counsell by wordes without knowledge?
“Kinsa kining nagdala ug kangitngit sa mga plano pinaagi lamang sa mga pulong nga walay kahibalo?
3 Girde vp nowe thy loynes like a man: I will demande of thee and declare thou vnto me.
Karon, itaod imong bakos ug tindog sama sa usa ka lalaki kay daghan ako ug pangutana kanimo, ug kinahanglan nga imo akong tubagon.
4 Where wast thou when I layd the foundations of the earth? declare, if thou hast vnderstanding,
Asa ka man sa dihang gibutang ko ang mga patukoranan sa kalibotan? Sultihi ako, kung nakasabot ka man ugaling.
5 Who hath layde the measures thereof, if thou knowest, or who hath stretched the line ouer it:
Kinsa man ang nagbuot sa iyang kadak-on? Sultihi ako, kung nasayod ka man ugaling. Kinsa man ang nag-inat sa linya nga sukdanan niini?
6 Whereupon are the foundations thereof set: or who layed the corner stone thereof:
Unsa man ang gibutangan sa patukoranan niini? Kinsa man ang nagbutang sa batong patukoranan
7 When the starres of the morning praysed me together, and all the children of God reioyced:
sa dihang nanag-awit ang mga bituon sa kabuntagon ug ang tanang anak sa Dios nanaghugyaw sa kalipay?
8 Or who hath shut vp the Sea with doores, when it yssued and came foorth as out of the wombe:
Kinsa man ang misira sa dagat pinaagi sa pultahan sa dihang mibuhagay kini, nga daw gikan kini sa tagoangkan—
9 When I made the cloudes as a couering thereof, and darkenesse as the swadeling bands thereof:
sa dihang gihimo ko ang panganod nga iyang bisti, ug ang bagang kangitngit nga iyang lampin?
10 When I stablished my commandement vpon it, and set barres and doores,
Mao kadto ang higayon nga akong gimarkahan ang dagat sa akong utlanan, ug sa dihang gibutang ko ang mga babag ug pultahan niini,
11 And said, Hitherto shalt thou come, but no farther, and here shall it stay thy proude waues.
ug sa dihang gisultihan ko kini, 'Moabot ka niini nga kalay-on, apan dinhi lamang; dinhi ang dapit diin butangan ko ug utlanan ang garbo sa imong mga balod.'
12 Hast thou commanded the morning since thy dayes? hast thou caused the morning to knowe his place,
Nasulayan na ba nimo, sukad nga nagsugod ang imong mga adlaw, nga mihatag ka ug mando sa kabuntagon nga magsugod, ug nahimong hinungdan sa banagbanag nga mahibalo sa iyang dapit diha sa kahan-ayan sa mga butang,
13 That it might take hold of the corners of the earth, and that the wicked might be shaken out of it?
aron mahuptan niini ang kinatumyan sa kalibotan ug aron ang daotang mga tawo mangurog tungod niini?
14 It is turned as clay to facion, and all stand vp as a garment.
Nabag-o ang panagway sa kalibotan sama nga mabag-o ang lapok ilalom sa silyo; ang tanang butang niini maklaro pag-ayo sama sa pinilo nga panapton.
15 And from the wicked their light shall be taken away, and the hie arme shalbe broken.
Gikan sa daotang mga tawo gikuha ang ilang 'kahayag'; ang ilang gibayaw nga kamot nabali.
16 Hast thou entred into the bottomes of the sea? or hast thou walked to seeke out the depth?
Nakaabot ka na ba sa mga tinubdan sa tubig sa dagat? Nakalakaw ka na ba sa kinahiladman nga bahin sa dagat?
17 Haue the gates of death bene opened vnto thee? or hast thou seene the gates of the shadowe of death?
Gipadayag na ba kanimo ang ganghaan sa kamatayon? Nakita na ba nimo ang ganghaan sa anino sa kamatayon?
18 Hast thou perceiued the breadth of the earth? tell if thou knowest all this.
Nasabtan ba nimo ang kadak-on sa kalibotan? Sultihi ako, kung nasayod ka man ugaling niining tanan.
19 Where is the way where light dwelleth? and where is the place of darkenesse,
Asa man ang dalan sa pahulayanang dapit sa kahayag— ug sa kangitngit, asa man ang dapit niini?
20 That thou shouldest receiue it in the boundes thereof, and that thou shouldest knowe the paths to the house thereof?
Magiyahan mo ba ang kahayag ug ang kangitngit sa mga dapit sa ilang trabahoan? Makaplagan mo ba ang dalan balik sa ilang mga panimalay alang kanila?
21 Knewest thou it, because thou wast then borne, and because the nomber of thy dayes is great?
Nasayod ka gayod sa walay pagduhaduha, tungod natawo ka na kaniadto; ang gidaghanon sa imong mga adlaw dako kaayo!
22 Hast thou entred into the treasures of the snow? or hast thou seene the treasures of ye haile,
Nakasulod ka na ba sa pundohanan sa niyebe, o nakita ba nimo ang pundohanan sa ice,
23 Which I haue hid against the time of trouble, against the day of warre and battell?
kining mga butang nga gigahin ko sa panahon sa kagubot, alang sa mga adlaw sa pakig-away ug pakiggubat?
24 By what way is the light parted, which scattereth the East winde vpon the earth?
Unsa man ang dalan diin ang mga kidlap sa kilat gibahinbahin, o diin man nagkatibulaag ang hangin gikan sa sidlakan ibabaw sa kalibotan?
25 Who hath deuided the spowtes for the raine? or the way for the lightning of ye thunders,
Kinsa man ang nagbuhat sa agianan alang sa mga baha sa ulan, o kinsa man ang naghimo ug mga agianan alang sa kusog nga dalugdog,
26 To cause it to raine on the earth where no man is, and in the wildernes where there is no man?
aron moulan sa dapit nga walay tawo nga nagpuyo, ug sa kamingawan, diin walay usa ka tawo,
27 To fulfil the wilde and waste place, and to cause the bud of the herbe to spring forth?
aron tagboon ang panginahanglan sa mga walay tanom ug mingaw nga mga rehiyon, ug aron maghimo sa mga gagmay nga sagbot nga moturok?
28 Who is the father of the rayne? or who hath begotten the droppes of the dewe?
Aduna bay amahan ang ulan? Kinsa man ang nagmugna sa tulo sa yamog?
29 Out of whose wombe came the yee? who hath ingendred the frost of the heauen?
Kang kinsa mang tagoangkan naggikan ang ice? Kinsa man ang nagpakatawo sa puti nga tun-og sa kalangitan?
30 The waters are hid as with a stone: and the face of the depth is frosen.
Gitagoan sa mga tubig ang ilang kaugalingon ug nahimong daw sama sa bato; ug migahi ang ibabaw sa kinahiladman.
31 Canst thou restraine the sweete influences of the Pleiades? or loose the bandes of Orion?
Mahugtan ba nimo ang kadena sa Pleiades o usabon ang hikot sa Orion?
32 Canst thou bring foorth Mazzaroth in their time? canst thou also guide Arcturus with his sonnes?
Magiyahan ba nimo ang mga bituon nga magpakita sa ilang hustong panahon? Magiyahan ba nimo ang Oso uban sa mga anak niini?
33 Knowest thou the course of heauen, or canst thou set the rule thereof in the earth?
Nasayod ka ba sa mga patakaran sa kalangitan? Mabutang ba nimo ang pagdumala sa kalangitan ibabaw sa kalibotan?
34 Canst thou lift vp thy voice to the cloudes that the aboundance of water may couer thee?
Mapadungog ba nimo ang imong tingog ibabaw sa kapanganoran, aron ang kadagaya sa ulan motabon kanimo?
35 Canst thou sende the lightenings that they may walke, and say vnto thee, Loe, heere we are?
Makapadala ka ba ug kidlap sa kilat aron manggawas sila, nga miingon sila kanimo, 'Ania na kami'?
36 Who hath put wisedome in the reines? or who hath giuen the heart vnderstanding?
Kinsa bay nagbutang ug kaalam sa panganod o naghatag ug kahibalo sa yamog?
37 Who can nomber cloudes by wisedome? or who can cause to cease the bottels of heaue,
Kinsa man ang makaihap sa panganod pinaagi sa iyang kahanas? Kinsa man ang makayabo sa panit nga sudlanan ug tubig sa kalangitan
38 When the earth groweth into hardnesse, and the clottes are fast together?
sa dihang ang abog matapok ug ang tibugol nga yuta mogahi?
39 Wilt thou hunt the pray for the lyon? or fill the appetite of the lyons whelpes,
Makapangayam ka ba ug pagkaon alang sa babayeng liyon o matagbaw ang iyang mga batan-ong anak nga liyon
40 When they couch in their places, and remaine in the couert to lye in waite?
sa dihang naghupo sila sa ilang lungib ug nagtago aron sa pag-atang sa ilang kan-onon?
41 Who prepareth for the rauen his meate, when his birdes crie vnto God, wandering for lacke of meate?
Kinsa man ang naghatag ug bihagonon sa mga uwak sa dihang ang iyang mga anak misinggit ngadto sa Dios ug ningbarag tungod sa kakulang sa pagkaon?
