Exodus 21
1 Now these are the lawes, which thou shalt set before them:
| «و این است احکامی که پیش ایشان می گذاری: | ۱ |
2 If thou bye an Ebrewe seruant, he shall serue sixe yeres, and in the seuenth he shall go out free, for nothing.
| اگر غلام عبری بخری، شش سال خدمت کند، و در هفتمین، بی‌قیمت، آزاد بیرون رود. | ۲ |
3 If he came himselfe alone, he shall goe out himselfe alone: if hee were married, then his wife shall go out with him.
| اگر تنها آمده، تنها بیرون رود. واگر صاحب زن بوده، زنش همراه او بیرون رود. | ۳ |
4 If his master haue giuen him a wife, and she hath borne him sonnes or daughters, he wife and her children shalbe her masters, but he shall goe out himselfe alone.
| اگر آقایش زنی بدو دهد و پسران یا دختران برایش بزاید، آنگاه زن و اولادش از آن آقایش باشند، و آن مرد تنها بیرون رود. | ۴ |
5 But if the seruant saye thus, I loue my master, my wife and my children, I will not goe out free,
| لیکن هرگاه آن غلام بگوید که هرآینه آقایم و زن و فرزندان خودرا دوست می‌دارم و نمی خواهم که آزاد بیرون روم، | ۵ |
6 Then his master shall bring him vnto the Iudges, and set him to the dore, or to the poste, and his master shall bore his eare through with a nawle, and he shall serue him for euer.
| آنگاه آقایش او را به حضور خدا بیاورد، واو را نزدیک در یا قایمه در برساند، و آقایش گوش او را با درفشی سوراخ کند، و او وی راهمیشه بندگی نماید. | ۶ |
7 Likewise if a man sell his daughter to be a seruant, she shall not goe out as the men seruantes doe.
| اما اگر شخصی، دخترخود را به کنیزی بفروشد، مثل غلامان بیرون نرود. | ۷ |
8 If shee please not her master, who hath betrothed her to him selfe, then shall hee cause to buy her: hee shall haue no power to sell her to a strange people, seeing he despised her.
| هر گاه به نظر آقایش که او را برای خودنامزد کرده است ناپسند آید، بگذارد که او را فدیه دهند، اما هیچ حق ندارد که او را به قوم بیگانه بفروشد، زیرا که بدو خیانت کرده است. | ۸ |
9 But if he hath betrothed her vnto his sonne, he shall deale with her according to the custome of the daughters.
| و هرگاه او را به پسر خود نامزد کند، موافق رسم دختران بااو عمل نماید. | ۹ |
10 If he take him another wife, he shall not diminish her foode, her rayment, and recompence of her virginitie.
| اگر زنی دیگر برای خود گیرد، آنگاه خوراک و لباس و مباشرت او را کم نکند. | ۱۰ |
11 And if he do not these three vnto her, the shall she go out free, paying no money.
| و اگر این سه چیز را برای او نکند، آنگاه بی‌قیمت و رایگان بیرون رود. | ۱۱ |
12 He that smiteth a man, and he die, shall dye the death.
| «هر‌که انسانی را بزند و او بمیرد، هر آینه کشته شود. | ۱۲ |
13 And if a man hath not layed wayte, but God hath offered him into his hande, then I wil appoynt thee a place whither he shall flee.
| اما اگر قصد او نداشت، بلکه خداوی را بدستش رسانید، آنگاه مکانی برای تو معین کنم تا بدانجا فرار کند. | ۱۳ |
14 But if a man come presumptuously vpon his neighbour to slay him with guile, thou shalt take him from mine altar, that he may die.
| لیکن اگر شخصی عمد بر همسایه خود آید، تا او را به مکر بکشد، آنگاه او را از مذبح من کشیده، به قتل برسان. | ۱۴ |
15 Also hee that smiteth his father or his mother, shall die the death.
| و هر‌که پدر یا مادر خود را زند، هرآینه کشته شود. | ۱۵ |
16 And he that stealeth a man, and selleth him, if it be founde with him, shall die the death.
| وهر‌که آدمی را بدزدد و او را بفروشد یا در دستش یافت شود، هرآینه کشته شود. | ۱۶ |
17 And hee that curseth his father or his mother, shall die the death.
| و هر‌که پدر یامادر خود را لعنت کند، هرآینه کشته شود. | ۱۷ |
18 When men also striue together, and one smite another with a stone, or with the fist, and he die not, but lieth in bed,
| واگر دو مرد نزاع کنند، و یکی دیگری را به سنگ یابه مشت زند، و او نمیرد لیکن بستری شود، | ۱۸ |
19 If hee rise againe and walke without vpon his staffe, then shall he that smote him go quite, saue onely hee shall beare his charges for his resting, and shall pay for his healing.
| اگربرخیزد و با عصا بیرون رود، آنگاه زننده او بی‌گناه شمرده شود، اما عوض بیکاریش را ادا نماید، وخرج معالجه او را بدهد. | ۱۹ |
20 And if a man smite his seruant, or his maide with a rod, and he die vnder his hande, he shalbe surely punished.
| و اگر کسی غلام یاکنیز خود را به عصا بزند، و او زیر دست او بمیرد، هرآینه انتقام او گرفته شود. | ۲۰ |
21 But if he continue a day, or two dayes, hee shall not be punished: for he is his money.
| لیکن اگر یک دوروز زنده بماند، از او انتقام کشیده نشود، زیرا که زرخرید اوست. | ۲۱ |
22 Also if men striue and hurt a woman with childe, so that her childe depart from her, and death follow not, hee shall bee surely punished according as the womans husband shall appoynt him, or he shall pay as the Iudges determine.
| و اگر مردم جنگ کنند، و زنی حامله را بزنند، و اولاد او سقط گردد، و ضرری دیگر نشود، البته غرامتی بدهد موافق آنچه شوهرزن بدو گذارد، و به حضور داوران ادا نماید. | ۲۲ |
23 But if death follow, then thou shalt paye life for life,
| واگر اذیتی دیگر حاصل شود، آنگاه جان به عوض جان بده. | ۲۳ |
24 Eye for eye, tooth for tooth, hande for hand, foote for foote,
| و چشم به عوض چشم، و دندان به عوض دندان، و دست به عوض دست، و پا به عوض پا. | ۲۴ |
25 Burning for burning, wound for wounde, stripe for stripe.
| و داغ به عوض داغ، و زخم به عوض زخم، و لطمه به عوض لطمه. | ۲۵ |
26 And if a man smite his seruant in the eie, or his maide in the eye, and hath perished it, hee shall let him goe free for his eye.
| و اگر کسی چشم غلام یا چشم کنیز خود را بزند که ضایع شود، او را به عوض چشمش آزاد کند. | ۲۶ |
27 Also if he smite out his seruants tooth, or his maides tooth, he shall let him goe out free for his tooth.
| و اگردندان غلام یا دندان کنیز خود را بیندازد او را به عوض دندانش آزاد کند. | ۲۷ |
28 If an oxe gore a man or a woman, that he die, the oxe shalbe stoned to death, and his flesh shall not be eaten, but the owner of the oxe shall goe quite.
| و هرگاه گاوی به شاخ خود مردی یا زنی را بزند که او بمیرد، گاو را البته سنگسار کنند، و گوشتش را نخورند و صاحب گاو بی‌گناه باشد. | ۲۸ |
29 If the oxe were wont to push in times past, and it hath bene tolde his master, and hee hath not kept him, and after he killeth a man or a woman, the oxe shall be stoned, and his owner shall die also.
| و لیکن اگر گاو قبل از آن شاخ زن می‌بود، و صاحبش آگاه بود، و آن را نگاه نداشت، و او مردی یا زنی را کشت، گاو راسنگسار کنند، و صاحبش را نیز به قتل رسانند. | ۲۹ |
30 If there be set to him a summe of mony, then he shall pay the raunsome of his life, whatsoeuer shalbe laied vpon him.
| و اگر دیه بر او گذاشته شود، آنگاه برای فدیه جان خود هرآنچه بر او مقرر شود، ادا نماید. | ۳۰ |
31 Whether he hath gored a sonne or gored a daughter, he shalbe iudged after the same maner.
| خواه پسر خواه دختر را شاخ زده باشد، به حسب این حکم با او عمل کنند. | ۳۱ |
32 If the oxe gore a seruant or a mayde, hee shall giue vnto their master thirtie shekels of siluer, and the oxe shalbe stoned.
| اگر گاو، غلامی یا کنیزی را بزند، سی مثقال نقره به صاحب او داده شود، و گاو سنگسار شود. | ۳۲ |
33 And when a man shall open a well, or when he shall dig a pit and couer it not, and an oxe or an asse fall therein,
| واگر کسی چاهی گشاید یا کسی چاهی حفر کند، وآن را نپوشاند، و گاوی یا الاغی در آن افتد، | ۳۳ |
34 The owner of the pit shall make it good, and giue money to the owners thereof, but the dead beast shalbe his.
| صاحب چاه عوض او را بدهد، و قیمتش را به صاحبش ادا نماید، و میته از آن او باشد. | ۳۴ |
35 And if a mans oxe hurt his neighbours oxe that he die, then they shall sel the liue oxe, and deuide the money thereof, and the dead oxe also they shall deuide.
| و اگرگاو شخصی، گاو همسایه او را بزند، و آن بمیردپس گاو زنده را بفروشند، و قیمت آن را تقسیم کنند، و میته را نیز تقسیم نمایند، | ۳۵ |
36 Or if it bee knowen that the oxe hath vsed to push in times past, and his master hath not kept him, he shall pay oxe for oxe, but the dead shall be his owne.
| اما اگر معلوم بوده باشد که آن گاو قبل از آن شاخ زن می‌بود، وصاحبش آن را نگاه نداشت، البته گاو به عوض گاو بدهد و میته از آن او باشد. | ۳۶ |
