< 1 Corinthians 1 >
1 Paul called to be an Apostle of Iesus Christ, through the will of God, and our brother Sosthenes,
Frá: Páli, sem Guð hefur kjörið sendiboða Jesú Krists, og bróður Sósþenesi.
2 Vnto the Church of God, which is at Corinthus, to them that are sanctified in Christ Iesus, Saintes by calling, with all that call on the Name of our Lord Iesus Christ in euery place, both their Lord, and ours:
Til: Kristinna manna í Korintu sem Guð hefur kallað sér til eignar og Jesús Kristur hefur helgað honum; og til: Allra kristinna manna, hvar sem þeir eru, þeirra sem ákalla nafn Jesú Krists, sem er Drottinn okkar allra.
3 Grace be with you, and peace from God our Father, and from the Lord Iesus Christ.
Guð, faðir okkar, og Drottinn Jesús Kristur blessi ykkur og veiti frið í hug og hjarta. Fyrst Guð hefur blessað ykkur, hvers vegna eruð þið þá ósátt?
4 I thanke my God alwayes on your behalfe for the grace of God, which is giuen you in Iesus Christ,
Ég get ekki látið af að þakka Guði fyrir alla þá náð sem hann hefur gefið ykkur í Jesú Kristi.
5 That in all things ye are made rich in him, in all kinde of speach, and in all knowledge:
Hann hefur auðgað allt líf ykkar, gert ykkur kleift að bera honum vitni og aukið ykkur skilning á sannleikanum.
6 As the testimonie of Iesus Christ hath bene confirmed in you:
Það sem ég sagði að Kristur gæti gert fyrir ykkur, hefur gerst!
7 So that ye are not destitute of any gift: wayting for the appearing of our Lord Iesus Christ.
Nú njótið þið blessunar hans í ríkum mæli og skortir enga náðargjöf meðan þið bíðið endurkomu Drottins Jesú Krists.
8 Who shall also confirme you vnto the ende, that ye may be blamelesse, in the day of our Lord Iesus Christ.
Og Guð mun gera ykkur staðföst svo að enginn geti ásakað ykkur á endurkomudegi hans.
9 God is faithfull, by whom ye are called vnto the fellowship of his Sonne Iesus Christ our Lord.
Guð, sem kallaði ykkur til samfélags við son sinn, Jesú Krist, Drottin okkar, mun standa við allt sem hann hefur lofað ykkur – hann er vissulega trúfastur.
10 Nowe I beseeche you, brethren, by the Name of our Lord Iesus Christ, that ye all speake one thing, and that there be no dissensions among you: but be ye knit together in one mind, and in one iudgement.
En, kæru vinir, ég bið ykkur í nafni Drottins Jesú Krists. Hættið þessum deilum ykkar í milli en gætið þess að lifa í sátt og samlyndi, svo að ekki sé klofningur í söfnuðinum. Ég grátbið ykkur: Verið einhuga – sameinuð í hugsun og verki.
11 For it hath bene declared vnto me, my brethren, of you by them that are of the house of Cloe, that there are contentions among you.
Nokkrir þeirra sem búa heima hjá Klóe hafa sagt mér frá rifrildi ykkar og deilum, kæru vinir.
12 Nowe this I say, that euery one of you saith, I am Pauls, and I am Apollos, and I am Cephas, and I am Christs.
Sum ykkar segja: „Ég fylgi Páli!“Aðrir segjast fylgja Apollós eða Pétri, og enn aðrir Kristi.
13 Is Christ deuided? was Paul crucified for you? either were ye baptized into the name of Paul?
Þannig hafið þið í reynd skipt Kristi í marga hluta! Hef ég, Páll, þá dáið fyrir syndir ykkar? Eða var nokkurt ykkar skírt í mínu nafni?
14 I thanke God, that I baptized none of you, but Crispus, and Gaius,
Ég er mjög feginn því að ég skuli ekki hafa skírt neitt ykkar, nema þá Krispus og Gajus,
15 Lest any should say, that I had baptized into mine owne name.
því annars gæti einhver haldið að ég hafi verið að stofna nýjan söfnuð, „Pálssöfnuðinn!“
16 I baptized also the houshold of Stephanas: furthermore knowe I not, whether I baptized any other.
Jú, reyndar skírði ég líka fjölskyldu Stefanasar, en ekki man ég til að hafa skírt fleiri.
17 For CHRIST sent me not to baptize, but to preache the Gospel, not with wisdome of wordes, lest the crosse of Christ should be made of none effect.
Því að Kristur sendi mig ekki til að skíra, heldur til að flytja gleðiboðskapinn. Og predikun mín einkennist ekki af skrúðmælgi eða háfleygum orðum, því að þá ætti ég á hættu að draga úr þeim mikla mætti sem boðskapurinn um krossdauða Krists býr yfir.
18 For that preaching of the crosse is to them that perish, foolishnesse: but vnto vs, which are saued, it is the power of God.
Mér er vel ljóst hve þeim sem glatast finnst heimskulegt að heyra að Jesús Kristur hafi dáið til að frelsa þá. En við, sem frelsumst, fáum að reyna að þessi boðskapur er sjálfur kraftur Guðs.
19 For it is written, I will destroy the wisedome of the wise, and will cast away the vnderstanding of the prudent.
Því Guðs orð segir: „Ég mun gera að engu allar mannlegar tilraunir til að frelsast; hversu skynsamlegar sem þær virðast vera, og láta mig engu varða bestu hugmyndir manna, jafnvel þær snilldarlegustu.“
20 Where is the wise? where is the Scribe? where is the disputer of this worlde? hath not God made the wisedome of this worlde foolishnesse? (aiōn )
Og hvað um þessa spekinga, þessa lærðu menn og snjöllu, sem vit hafa á öllu milli himins og jarðar? Guð hefur gert þá alla hlægilega og sýnt fram á að speki þeirra er tóm vitleysa. (aiōn )
21 For seeing the worlde by wisedome knewe not God in the wisedome of GOD, it pleased God by the foolishnesse of preaching to saue them that beleeue:
Því að Guð kom því svo fyrir af visku sinni að menn gætu aldrei fundið hann með mannlegri snilli. Síðan greip hann sjálfur inn í og frelsaði alla þá sem trúðu boðskap hans, sem heimurinn telur heimskulegt þvaður.
22 Seeing also that the Iewes require a signe, and the Grecians seeke after wisdome.
Gyðingum finnst hann fávíslegur, því að þeir vilja tákn frá himni sem sönnun þess að það sem boðað er sé satt. Heiðingjum hins vegar finnst hann þvaður, af því að þeir trúa því einu sem er í samræmi við heimspeki þeirra og það sem þeir kalla skynsemi.
23 But wee preach Christ crucified: vnto the Iewes, euen a stumbling blocke, and vnto the Grecians, foolishnesse:
Svo þegar við boðum að Kristur hafi dáið til að frelsa mennina, þá hneykslast Gyðingar, en heiðingjarnir segja að slíkur boðskapur nái ekki nokkurri átt.
24 But vnto them which are called, both of the Iewes and Grecians, we preach Christ, the power of God, and the wisedome of God.
En Guð hefur opnað augu þeirra sem kallaðir eru til að frelsast, bæði Gyðinga og heiðingja, svo að nú sjá þeir að Kristur er kraftur Guðs, þeim til hjálpræðis. Kristur er sjálfur þungamiðja hinnar máttugu fyrirætlunar Guðs þeim til björgunar.
25 For the foolishnesse of God is wiser then men, and the weakenesse of God is stronger then men.
Þessi svokallaða „heimskulega fyrirætlun Guðs“er mun skynsamlegri en gáfulegasta úrræði hinna mestu spekinga. Guð í vanmætti sínum – þegar Kristur dó á krossinum – er stórum máttugri en nokkur maður.
26 For brethren, you see your calling, how that not many wise men after the flesh, not many mighty, not many noble are called.
Takið eftir, vinir mínir, að fá ykkar sem fylgið Kristi eruð fræg, voldug eða rík.
27 But God hath chosen the foolish thinges of the world to confound the wise, and God hath chosen the weake thinges of the worlde, to confound the mightie things,
Þess í stað hefur Guð af ásettu ráði kosið að nota það, sem heimurinn telur heimsku og fánýti, til að láta þá verða sér til minnkunar, sem heimurinn telur skynsama og mikla.
28 And vile things of the worlde and thinges which are despised, hath God chosen, and thinges which are not, to bring to nought thinges that are,
Hann hefur valið það, sem heimurinn fyrirlítur og metur einskis, og notar það til að gera að engu það sem heimurinn hrósar sér af,
29 That no flesh shoulde reioyce in his presence.
svo að enginn geti nokkurn tíma hreykt sér frammi fyrir Guði.
30 But ye are of him in Christ Iesus, who of God is made vnto vs wisedome and righteousnesse, and sanctification, and redemption,
Það er Guði að þakka að þið eigið samfélag við Jesú Krist og í Jesú hafið þið öðlast þekkingu á Guði. En Jesús gerði meira en það, hann hefur líka réttlætt ykkur, helgað og leyst ykkur frá afleiðingum syndafallsins.
31 That, according as it is written, Hee that reioyceth, let him reioyce in the Lord.
Ég tek því undir orð Biblíunnar: „Vilji einhver hrósa sér, þá hrósi hann sér aðeins af því sem Guð hefur gert.“