Ruth 2
1 Now Naomi had a relative on her husband's side whose name was Boaz. He was a rich and influential man from the family of Elimelech.
Ug si Noemi may kaubanan sa iyang bana, usa ka tawong gamhanan tungod sa pagkabahandianon, sa panimalay ni Elimelech; ug ang iyang ngalan mao si Booz.
2 Soon after Ruth the Moabite said to Naomi, “Please let me go to the fields and pick up grain that's been left behind—if I can find someone will give me permission.” “Yes, go ahead, my daughter,” Naomi replied.
Ug si Ruth nga Moabihanon miingon kang Noemi: Paadtoa karon ako ngadto sa uma, ug manghagdaw ako sa mga uhay sa trigo sunod kaniya sa kang kinsang pagtan-aw ako makakaplag ug kalooy. Ug siya miingon kaniya: Lumakaw ka, anak ko.
3 So she went and picked up grain the reapers had left behind. She happened to be working in a field that belonged to Boaz, a relative of Elimelech.
Ug siya miadto, ug nanghagdaw didto sa uma sunod sa mga mangangani; ug ang iyang palad mao ang pag-abut sa bahin sa uma nga iya kang Booz, nga banay ni Elimelech.
4 Later on Boaz arrived from Bethlehem, and said to the reapers, “May the Lord be with you!” They replied, “The Lord bless you!”
Ug ania karon, si Booz nahiabut gikan sa Beth-lehem, ug miingon sa mangangani: Si Jehova magauban kaninyo. Ug sila mingtubag kaniya: Si Jehova manalangin kanimo.
5 Then Boaz asked his servant who was in charge of the harvesters, “Who is this young woman related to?”
Unya miingon si Booz sa iyang sulogoon nga pangulo sa mga mangangani: Kinsa kini nga dalagaha.
6 “The young woman is a Moabite who came back with Naomi from Moab,” the servant replied.
Ug ang sulogoon nga pangulo sa mga mangangani mitubag ug miingon: Kana mao ang Moabihanon nga dalaga nga nahibalik uban kang Noemi gikan sa yuta sa Moab.
7 “She asked me, ‘Please may I have permission to pick up grain behind the reapers.’ So she came, and she's been working here from morning until now, except for a brief rest in the shelter.”
Ug siya miingon: Ako nagahangyo kaninyo, pahagdawa ako, ug manghipus sa mga binangan sunod sa mga mangangani. Busa siya miadto, ug nagkanunayan bisan sukad sa buntag hangtud karon, gawas nga usahay siya mopahulay sa makadiyut didto sa balay.
8 Boaz went and spoke to Ruth. “Listen to me, my daughter,” he told her. “Don't leave to go and pick up grain in someone else's field. Stay close to my women.
Unya miingon si Booz kang Ruth: Wala ba ikaw makadungog, anak ko? Ayaw pagpanghagdaw sa laing uma, ni tumalikod gikan dinhi, apan magkanunay ka sa pagpuyo dinhi tipon sa mga kadalagahan ko.
9 Pay attention to what part of the field the men are reaping and follow the women. I've told the men not to bother you. When you get thirsty, go and have a drink from the water jars the servants have filled.”
Ilantaw ang imong mga mata sa uma nga ilang pagaanihan, ug lumakaw ka sunod kanila: wala ba ako magtugon sa mga kaulitawohan nga sila dili maghilabut kanimo? ug kong ikaw uhawon, lakaw ngadto sa mga tadyaw, ug uminum sa mga kinalus sa mga kaulitawohan.
10 She bowed down with her face to the ground. “Why are you being so kind to me or even notice me, seeing I'm a foreigner?” she asked him.
Unya siya miyukbo, ug midungo sa yuta, ug miingon kaniya: Nganong nakakaplag ako ug kalooy sa imong mga mata, nga ikaw buot motagad kanako, sanglit ako usa ka dumuloong lamang?
11 “I've heard about all you've done for your mother-in-law since your husband died,” Boaz replied. “And also how you left your father and mother, and the land of your birth, to come and live among people you didn't know.
Ug si Booz mitubag ug miingon kaniya: Gipadayag na gayud kanako ang tanan nga imong nabuhat sa imong ugangan nga babaye sukad sa pagkamatay sa imong bana; ug naunsa nga gibiyaan mo ang imong amahan ug ang imong inahan ug ang imong yutang natawohan, ug mianhi ka sa katawohan nga wala nimo hiilhi hangtud karon.
12 May the Lord fully reward you for all you've done—the Lord, the God of Israel, to whom you've come for protection.
Si Jehova magatumbas sa imong buhat, ug ang usa ka hingpit nga ganti igahatag kanimo ni Jehova, ang Dios sa Israel, sa ilalum sa kang kinsang mga pako ikaw mianhi aron sa pagpasilong.
13 Thank you for being so good to me, sir,” she replied. “You have reassured me by speaking to me kindly. I'm not even one of your servants.”
Unya siya miingon: Pakitaa ako ug kalooy sa imong mga mata, ginoo ko; kay niana ikaw naglipay kanako, ug tungod niana ikaw nakigsulti kanako nga may kalolot sa imong ulipon nga babaye, bisan pa nga ako dili sama sa usa sa imong mga sulogoon nga babaye.
14 When it was time to eat, Boaz called her over. “Come here,” he said. “Take some bread and dip it in wine vinegar.” So she sat down with the workers and Boaz passed her some roasted grain to eat. She ate until she'd had enough with some left over.
Ug sa panahon sa pagpangaon si Booz miingon kaniya: Umari ka diri, ug kumaon sa tinapay, ug ituslob ang imong tinipak sa suka. Ug siya milingkod tupad sa mga mangangani; ug sila naghatag ug mga sinanglag nga liso, ug siya mikaon, ug nabusog, ug milakat gikan didto.
15 After Ruth went back to work Boaz told his men, “Let her pick up grain even among the sheaves. Don't say anything to embarrass her.
Ug sa mitindog siya aron manghagdaw, si Booz nagsugo sa iyang mga kaulitawohan, nga nagaingon: Pasagdi siya nga manghagdaw bisan sa taliwala sa mga binangan, ug ayaw siya pagpakaulawi.
16 In fact, pull out some stalks from the bundles you're cutting and leave them for her to pick up. Don't tell her off.”
Ug bugnota usab ninyo pagtuyo alang kaniya ang pila ka book gikan sa mga binangan, ug biyai ug pahagdawa siya, ug ayaw siya pagbadlonga.
17 Ruth worked in the field until the evening. When she beat out the grain that she had picked up it was a large amount.
Busa siya naghagdaw didto sa uma hangtud sa pagkahapon; ug iyang gigiuk ang iyang hinagdaw, ug kadto duolan sa usa ka timbang sa cebada.
18 She picked it up and took it back to town to show her mother-in-law how much she had collected. Ruth also gave her what she had left over from her meal.
Ug kadto iyang gidala, ug misulod siya sa ciudad; ug ang iyang ugangan nga babaye nakakita sa iyang hinagdaw: ug iyang gidala ngadto ug gihatag kaniya ang iyang salin sa tapus siya mabusog.
19 Naomi asked her, “Where did you pick up grain today? Exactly where did you work? Bless whoever cared enough about you to pay you some attention!” So she told her mother-in-law about who she had worked with. “The man I worked with today is called Boaz.”
Ug ang iyang ugangan nga babaye miingon kaniya: Diin ka makahagdaw niining adlawa? ug diin ka magbuhat? bulahan siya nga mitagad kanimo. Ug iyang gipahibalo sa iyang ugangan nga babaye kong kinsa ang iyang kauban sa pagbuhat, ug miingon: Ang ngalan sa tawo nga diha uban kanako sa pagbuhat niining adlawa mao si Booz.
20 “The Lord bless him!” Naomi exclaimed to her daughter-in-law. “He goes on showing his kindness to the living and the dead. That man is a close relative to us—a ‘family redeemer.’”
Ug si Noemi miingon sa iyang binalaye: Binulahan siya ni Jehova, nga wala magpahalayo sa iyang kalooy niadtong mga buhi ug mga nangamatay. Ug si Noemi miingon kaniya: Ang tawo may pagkakaubanan nato, usa sa atong duol nga kaubanan.
21 Ruth added, “He also told me, ‘Stay close to my workers until they have finished harvesting my entire crop.’”
Ug si Ruth ang Moabihanon miingon: Oo, siya miingon kanako: Ikaw magpahiduol sa akong mga kaulitawohan, hangtud nga ilang matapus ang tanan nakong pangani.
22 “That's good, my daughter,” Naomi told Ruth. “Stay with his women workers. Don't go to other fields where you might be molested.”
Ug si Noemi miingon kang Ruth nga iyang binalaye: Maayo anak ko, nga ikaw monunot sa iyang mga kadalagahan, ug nga ikaw dili nila ihibalag sa laing uma.
23 So Ruth stayed with Boaz' women workers picking up grain until the end of the barley harvest, and then on to the end of the wheat harvest. She lived with her mother-in-law the whole time.
Busa siya kanunay nga nakigkauban sa mga kadalagahan ni Booz, aron, sa paghagdaw, hangtud sa katapusan sa pangani sa cebada ug pangani sa trigo; ug siya mipuyo uban sa iyang ugangan nga babaye.
