< Proverbs 1 >
1 The proverbs of Solomon, son of David, king of Israel.
İsrail padşahı Davud oğlu Süleymanın məsəlləri:
2 They are for achieving wisdom and instruction, and to recognize sayings that bring insight.
Hikmət və tərbiyəyə malik olmaq, Müdrik sözləri dərk etmək üçün,
3 They provide education in what makes sense, living right, judging correctly, and acting fairly.
Salehlik, ədalət, insaf barədə İdrak tərbiyəsi almaq üçün,
4 They give discernment to the immature, knowledge and discretion to the young.
Cahillərə uzaqgörənlik, Gənc oğlana bilik və dərrakə vermək üçün;
5 Wise people will listen and gain in learning, and those who have good judgment will gain skills in guidance,
Qoy hikmətli qulaq asıb müdrikliyini artırsın, Dərrakəli adam sağlam məsləhət alsın.
6 understanding the proverbs and puzzles, the sayings and questions of the wise.
Bu yolla insanlar məsəl və kinayələri, Hikmətlilərin sözlərini və müəmmalarını anlasınlar.
7 Honoring the Lord is where true knowledge begins, but fools treat wisdom and good advice with contempt.
Rəbb qorxusu biliyin başlanğıcıdır, Amma səfehlər hikmət və tərbiyəyə xor baxar.
8 My son, pay attention to your father's instruction, and don't reject your mother's teaching.
Oğlum, ata tərbiyəsinə qulaq as, Ananın öyrətdiklərini kənara atma.
9 They are a wreath of grace to decorate your head; they are pendants for your neck.
Onlar başını gözəl çələng kimi, Boynunu boyunbağı kimi bəzər.
10 My son, if evil people try to tempt you, don't give into them.
Oğlum, qoyma səni günahkarlar azdırsın.
11 They may tell you, “Come with us. Let's go and hide, ready to kill someone. Let's ambush someone for fun!
Desələr ki: «Gəl bizimlə pusqu qurub qan tökək, Nahaq yerə günahsızları güdək,
12 Let's bury them alive; let's put them in the grave while they're still healthy! (Sheol )
Gəl onları ölülər diyarı kimi diri-diri udaq, Tamam qəbirə düşənlərə bənzəsinlər. (Sheol )
13 We'll take from them all kinds of valuable things and fill our homes with the stuff we steal!
Onda çoxlu qiymətli sərvət taparıq, Evlərimizi talan malı ilə doldurarıq.
14 Come and join us and we'll all share what we get!”
Bizə qoşul, Qoy kisəmiz bir olsun»,
15 My son, don't follow their ways. Don't go in that direction with them.
Oğlum, onlara qoşulma, Yollarına ayaq basma.
16 For they rush to do evil; they hurry to commit violence and murder.
Çünki onların ayaqları pisliyə tərəf qaçar, Qan tökməyə tələsər.
17 There's no point in trying to lure birds into a net when they can see it.
Bir quşun gözü önündə Tələ qurmaq faydasızdır.
18 However, these evil people hide ready to kill others, but they themselves are the victims. They're only ambushing themselves!
Çünki onların qurduğu pusqu öz qanlarını tökmək üçündür, Güdməkləri öz canları üçündür.
19 This is what happens to you if you try to become rich through crime—it kills you!
Tamahkarın yolu həmişə belədir, Tamahı onun canını alar.
20 Wisdom calls out in the streets; she shouts aloud in the squares.
Hikmət bayırda ucadan çağırır, Meydanlarda onun səsi ucalır.
21 She cries out at busy corners; she explains her message at the town gates:
O, səsli-küylü küçələrin başında çağırır, Şəhər darvazalarında deyir:
22 “How long will you stupid people love stupidity? How long will scornful people enjoy their mocking? How long will fools hate knowledge?
«Ey cahillər, nə vaxtadək Cəhaləti sevəcəksiniz? Nə vaxtadək rişxəndçilər rişxənddən zövq alacaq, Axmaqların bilikdən zəhləsi gedəcək?
23 Pay attention to my warnings, and I'll pour out my deepest thoughts to you—I'll explain what I know to you.
Məzəmmətimdən düzəlsəydiniz, Ruhumu üstünüzə tökərdim, Sözlərimi sizə bildirərdim.
24 For I have called you, but you refused to listen; I reached out my hand to you, but you didn't care.
Sizi çağıranda məni rədd etdiniz, Əlimi uzadanda əhəmiyyət vermədiniz.
25 You ignored everything I said; you wouldn't accept any of my warnings.
Bütün nəsihətlərimi boş saydınız, Məzəmmətlərimi qəbul etmədiniz.
26 So I'll laugh at you when you're in trouble; I'll mock you when you're in a panic.
Ona görə də sizin üzərinizə bəla gələndə güləcəyəm, Dəhşət sizi bürüyəndə,
27 When panic rains down on you like a storm, when trouble hits you like a whirlwind, when sorrow and pain come on you,
Tufan kimi dəhşət sizə hücum çəkəndə, Sizə qasırğa kimi bəla gələndə, Dara, əziyyətə düşəndə istehza edəcəyəm.
28 then you'll call out to me for help, but I won't answer; you'll search hard for me, but won't find me.
O vaxt məni çağıranlara cavab verməyəcəyəm, Səylə axtarsalar da, məni tapa bilməyəcəklər.
29 Why?—because they hated knowledge, and they didn't choose to respect the Lord.
Çünki onlar biliyə nifrət etdilər, Rəbdən qorxmaq istəmədilər,
30 They're not willing to accept my advice; they despise all my warnings.
Nəsihətimi istəmədilər, Hər məzəmmətimi rədd etdilər.
31 So they'll have to eat the fruit of their own choices, bloated by their own devious schemes.
Buna görə də öz yollarının bəhrəsini yeyəcəklər, Öz nəsihətləri ilə doyacaqlar.
32 Stupid people are killed by their rebellion; foolish people are destroyed by their lack of concern.
Cahili özbaşınalığı öldürəcək, Axmağı laqeydliyi məhv edəcək.
33 But everyone who listens to me will be kept safe, and will live without worrying about problems.”
Mənə qulaq asanlarsa əmin-amanlıqda yaşayacaq, Rahatlıq tapacaq, pislikdən qorxmayacaq».