Proverbs 31
1 These are the words of King Lemuel, an oracle, taught to him by his mother.
| قسەی لەموئێلی پاشا، ئەو سروشەی کە دایکی فێری کرد: |
2 What shall I tell you, my son?—the son I gave birth to, the son given in response to my vows.
| گوێ بگرە ڕۆڵە! گوێ بگرە، ڕۆڵەی هەناوم! گوێ بگرە ڕۆڵە، ڕۆڵەی نەزرەکانم! |
3 Don't waste your strength sleeping with women, those that bring down kings.
| هێزت مەدە ژنان، ڕێگاکانیشت مەدە ژنانی لەناوبەری پاشایان. |
4 Lemuel, kings shouldn't be drinking wine, rulers shouldn't be drinking alcohol.
| ئەی لەموئێل، بۆ پاشایان نییە، بۆ پاشایان نییە شەراب بنۆشن، بۆ میرانیش نییە ئارەزووی ئارەق بکەن، |
5 For if they drink, they'll forget what the law says, and pervert the rights of those who are suffering.
| نەوەک بخۆنەوە و یاسا لەبیر بکەن، مافی ستەملێکراوان زەوت بکەن. |
6 Give alcohol to those who are dying, and wine to those who are in terrible distress.
| ئارەق بدە بەوەی لەناودەچێت، شەرابیش بەوانەی دەروونیان تاڵە. |
7 Let them drink so they can forget their poverty, and not remember their troubles any longer.
| با بخواتەوە و هەژارییەکەی لەبیر بکات، ئیتر ماندووبوونەکەی نایەتەوە یاد. |
8 Speak up for those who have no voice, for the rights of those marginalized by society.
| بەرگری لە مافی ئەو کەسانە بکە کە ناتوانن داوای مافەکانیان بکەن، بۆ مافی هەموو دەربەدەران. |
9 Speak up and judge fairly; defend the poor and destitute.
| دەمت بکەرەوە و بە ڕاستودروستی دادوەری بکە، پارێزگاری لە مافی کڵۆڵان و نەداران بکە. |
10 Who can find a strong, capable wife? She's worth more than jewels!
| کێ ژنی خانەدانی دەست دەکەوێت؟ نرخی لە یاقووت گرانترە. |
11 Her husband has complete confidence in her, and with her he'll never be poor.
| مێردەکەی بە تەواوی پشتی پێ دەبەستێت و لە هیچی کەم نابێت. |
12 She brings him good, not evil, all her life.
| ژنەکە بە درێژایی ژیانی چاکە دێنێتە سەر ڕێی نەک خراپە. |
13 She gets wool and flax, and with her eager hands turns them into clothes.
| خوری و کەتان هەڵدەبژێرێت، بە دوو دەستی پەرۆشەوە ئیش دەکات. |
14 Like a merchant's ship, she brings food from far away.
| وەک کەشتی بازرگان وایە، خۆراکی خۆی لە دوورەوە دەهێنێت. |
15 She gets up while it's still dark to make breakfast for her family, and to plan what her servant girls need to do.
| هێشتا شەوە لە خەو هەڵدەستێت، خواردن بۆ ماڵەوە ئامادە دەکات و ئەرک بۆ کارەکەرەکان دیاری دەکات. |
16 She looks at a field, and decides to buy it; from the money she's earned she buys a vineyard.
| لە کێڵگەیەک ورد دەبێتەوە و دەیکڕێت، بە قازانجی دەستی ڕەزەمێوێک دەچێنێت. |
17 She's keen to get ready, and works hard with her strong arms.
| ناوقەدی توند دەبەستێت و بازووی لێ هەڵدەکات. |
18 She knows that the things she makes are valuable. She keeps busy—her lamp burns late into the night.
| دەبینێت بازرگانییەکەی چاکە، بە شەو چرای ناکوژێتەوە. |
19 She spins the thread and weaves the cloth.
| خوری بە بازوویەوە دەئاڵێنێت و تەشی لەناو لەپیدایە. |
20 She's generous to the poor, and gives help to the needy.
| دەستەکانی بۆ کڵۆڵ دەکاتەوە و دەست درێژ دەکات بۆ نەداران. |
21 She doesn't worry if it snows, because her whole family has warm clothing.
| ترسی ماڵەکەی نییە لە بەفر، چونکە هەموو ماڵەکەی بەرگی ئاڵیان لەبەردایە. |
22 She makes herself bedspreads; she dresses in fine linen and purple clothes.
| چەرچەف بۆ نوێنەکەی دروستدەکات، کەتانی ناسک و ڕیسی ئەرخەوانی لەبەر دەکات. |
23 Her husband is well-respected in the council at the town gates, where he sits with the town elders.
| مێردی لە دەروازەکانی شاردا ناسراوە، لەوێ لەگەڵ پیرانی شارەکە دادەنیشێت. |
24 She makes linen clothes for sale, and supplies merchants with belts.
| ژنەکە کراسی کەتان دروستدەکات و دەیفرۆشێت، پشتێن بۆ بازرگانان دابین دەکات. |
25 She's clothed with strength and dignity, and she is happy about the future.
| هێز و ڕێز بەرگی ئەون، پێدەکەنێت بۆ ڕۆژانی ئایندە. |
26 She speaks wise words, and she's kind when she gives instructions.
| دەمی بە دانایی دەکاتەوە و فێرکردنەکانی میهرەبانی لەسەر زمانییەتی. |
27 She looks after the needs of her whole household, and she's never idle.
| چاودێری هاتوچۆی ماڵومنداڵەکەی دەکات، نانی تەمبەڵی ناخوات. |
28 Her children are quick to bless her. Her husband praises her too, saying,
| منداڵەکانی هەڵدەستن و خۆزگەی پێ دەخوازن، مێردەکەشی ستایشی دەکات: |
29 “Many women do great things, but you are better than all of them!”
| «زۆر ژن خانەدان بوونە، بەڵام تۆ لە سەرووی هەموویانی.» |
30 Charm can deceive, and beauty fades, but a woman who honors the Lord should be praised.
| شۆخ و شەنگی فریودەرە و جوانی پووچە، بەڵام ئەو ئافرەتەی لە یەزدان بترسێت، ستایش دەکرێت. |
31 Give her the recognition she deserves; praise her publicly for what she's done.
| ڕەنجی شانی خۆی پێ بدەن و با کردەوەکانی لەبەر دەروازەکانی شاردا ستایشی بکەن. |
