< Proverbs 29 >
1 Anyone who goes on stubbornly rejecting many warnings will be suddenly destroyed, without hope of healing.
Człowiek, który na częste karanie zatwardza kark swój, nagle zniszczeje, i nie wskóra.
2 When good people are in charge, everybody celebrates; but when the wicked rule, everybody groans.
Gdy się rozmnażają sprawiedliwi, weseli się lud; ale gdy panuje bezbożnik, wzdycha lud.
3 A man who loves wisdom makes his father happy, but one who visits prostitutes throws away his money.
Mąż, który miłuje mądrość, uwesela ojca swego; ale kto chowa nierządnicę, traci majętność.
4 A king who rules justly makes the country secure, but one who asks for bribes will destroy it.
Król sądem ziemię utwierdza; ale mąż, który dary bierze, podwraca ją.
5 Those who flatter their friends lay a net to trip them up.
Człowiek, który pochlebia przyjacielowi swemu, rozciąga sieć przed nogami jego.
6 Evil people are trapped by their own sins, but those who do right sing and celebrate.
Występek złego jest mu sidłem; ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.
7 Good people care about treating the poor fairly, but the wicked don't think about it at all.
Sprawiedliwy wyrozumiewa sprawę nędznych; ale niezbożnik nie ma na to rozumu i umiejętności.
8 Cynical people can inflame a whole city, but the wise calm angry people down.
Mężowie naśmiewcy zawodzą miasto; ale mądrzy odwracają gniew.
9 When a wise man takes a stupid man to court, there's raging and ridicule, but nothing is settled.
Mąż mądry, wiedzieli spór z mężem głupim, choćby się gniewał, choćby się też śmiał, nie będzie miał pokoju.
10 Murderers hate people of integrity, but those who live right try to help them.
Mężowie krwawi nienawidzą uprzejmego; ale uprzejmi staranie wiodą o duszę jego.
11 Stupid people let all their anger out, while wise people quietly hold it in.
Wszystkiego ducha swego wywiera głupi, ale mądry na dalszy czas go zawściąga.
12 A ruler who listens to lies will have nothing but wicked officials.
Pana, który rad słucha słów kłamliwych, wszyscy słudzy jego są niepobożni.
13 Poor people and their oppressors have this in common: the Lord gives life to all of them.
Ubogi i zdzierca spotkali się; a wszakże obydwóch oczy Pan oświeca.
14 If a king judges the poor fairly, he will have a long rule.
Króla, który sądzi uciśnionych według prawdy, stolica jego na wieki utwierdzona będzie.
15 Discipline and correction provide wisdom, but a son left undisciplined is an embarrassment to his mother.
Rózga i karność mądrość daje; ale dziecię swawolne zawstydza matkę swoję.
16 When the wicked are in power, sin increases; but the good will see their downfall.
Gdy się rozmnażają niezbożni, rozmnaża się i przestępstwo; ale sprawiedliwi upadek ich oglądają.
17 Discipline your children and they won't give you any worries; they will make you very happy.
Karz syna twego, a sprawić odpocznienie, i sposobi rozkosz duszy twojej.
18 Without a revelation from God, the people go out of control, but those who keep the law are happy.
Gdy proroctwo ustaje, lud bywa rozproszony; ale kto strzeże zakonu, błogosławiony jest.
19 A servant can't be disciplined by words alone; though they understand, they don't follow what they're told.
Sługa nie bywa słowami naprawiony; bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.
20 Have you seen a man who speaks without thinking? There's more hope for stupid people than for him!
Ujrzysz człowieka skwapliwego w sprawach swoich; ale lepsza jest nadzieja o głupim, niż o nim.
21 A servant indulged from childhood will in the end become unmanageable.
Kto w rozkoszy chowa z dzieciństwa sługę swego, na ostatek będzie chciał być za syna.
22 Angry people stir up trouble, those with short tempers commit many sins.
Człowiek gniewliwy wszczyna zwadę, a pierzchliwy wiele grzeszy.
23 If you're proud, you'll be humiliated; but if you're humble, you'll be honored.
Pycha człowiecza poniża go; ale pokorny w duchu sławy dostępuje.
24 A thief's partner hates his life; even under the threat of being cursed he can't tell the truth.
Kto spółkuje ze złodziejem, ma w nienawiści duszę swoję; także też kto przeklęstwa słyszy, a nie objawia go.
25 Being afraid of people traps you, but if you trust in the Lord you're safe.
Strach człowieczy stawia sobie sidło; ale kto ma nadzieję w Panu, wywyższony będzie.
26 Many people look for favors from a ruler, but justice comes from the Lord.
Wiele tych, co szukają twarzy panów; aleć od Pana jest sąd każdego.
27 Good people hate those who are unjust; the wicked hate those who do what's right.
Sprawiedliwym jest mąż niezbożny obrzydliwością; a zasię kto w uprzejmości chodzi, jest niezbożnym obrzydliwością.