Proverbs 28

1 The wicked run away even when no one is chasing them, but the good have the trusting boldness of lions.

شریران می‌گریزند، در حالی که کسی آنها را تعقیب نمی‌کند! ولی خداشناسان چون شیر، شجاع هستند.

2 When a country is in rebellion, it has many rulers, but a ruler who is wise and knowledgeable provides strength and continuity.

وقتی مملکتی گرفتار فساد شود، دولتش به آسانی سرنگون می‌گردد، اما رهبران درستکار و عاقل مایهٔ ثبات مملکت هستند.

3 When someone poor oppresses the poor, it's like heavy rain that beats down the crops.

حاکمی که بر فقرا ظلم می‌کند مانند باران تندی است که محصول را از بین می‌برد.

4 People who reject the law praise the wicked, but those who keep the law fight against them.

بی‌توجهی نسبت به قانون، ستایش بدکاران است ولی اطاعت از آن، مبارزه با بدی می‌باشد.

5 Evil people understand nothing about justice, but those who follow the Lord understand it completely.

عدالت برای بدکاران بی‌معنی است، اما پیروان خداوند اهمیت آن را خوب می‌دانند.

6 Better to be poor and have integrity than to be devious and rich.

انسان بهتر است فقیر و درستکار باشد تا ثروتمند و کلاهبردار.

7 If you keep the law, you're a wise son, but if you keep bad company you shame your father.

پسری که از قوانین اطاعت می‌کند داناست، اما کسی که رفیق عیاشان است مایهٔ ننگ پدرش می‌باشد.

8 Anyone who gets rich through charging interest and profiteering is only storing it up for someone who is kind to the poor.

مالی که از راه رباخواری و بهره‌کشی از فقرا حاصل شود عاقبت به دست کسی می‌افتد که بر فقرا رحم می‌کند.

9 God hates the prayers of people who disregard the law.

خدا از دعای کسانی که احکام او را اطاعت نمی‌کنند، کراهت دارد.

10 Those who lead good people astray into evil ways will fall into their own traps, but the innocent will receive a good reward.

هر که دام بر سر راه شخص درستکار بنهد و او را به راه بد بکشاند، عاقبت به دام خود گرفتار خواهد شد، ولی اشخاص نیک پاداش خوبی خواهند یافت.

11 The rich see themselves as wise, but poor people with insight see right through them.

ثروتمندان خود را دانا می‌پندارند، اما فقیر خردمند از واقعیت درون آنها باخبر است.

12 When good people win, everyone celebrates, but when the wicked come to power, people hide.

وقتی نیکان پیروز می‌شوند، همه شادی می‌کنند، اما هنگامی که بدکاران به قدرت می‌رسند، مردم خود را پنهان می‌کنند.

13 People who hide their sins won't succeed, but those who confess and renounce their sins will be shown kindness.

هر که گناه خود را بپوشاند، هرگز کامیاب نخواهد شد، اما کسی که آن را اعتراف کند و از آن دست بکشد خدا بر او رحم خواهد کرد.

14 Blessed are those who always respect the Lord, but those who are stubborn end up in a lot of trouble.

خوشا به حال کسی که ترس خدا را در دل دارد، زیرا هر که نسبت به خدا سرسخت باشد گرفتار بلا و بدبختی می‌شود.

15 A wicked ruler lording it over poor people is like a roaring lion or a charging bear.

مردم بیچاره‌ای که زیر سلطهٔ حاکم ظالمی هستند، مانند کسانی می‌باشند که گرفتار شیر غران یا خرس گرسنه شده باشند.

16 An unwise ruler thoroughly extorts his people, but one who refuses to profit illegally will live long.

سلطان نادان به قوم خود ظلم می‌کند. پادشاهی که از نادرستی و رشوه‌خواری نفرت داشته باشد، سلطنتش طولانی خواهد بود.

17 Someone guilty of murder will go on running away from it until they die. Don't try and stop them.

عذاب وجدان یک جنایتکار او را به سوی مجازات خواهد برد، پس تو سعی نکن از او حمایت کنی.

18 If you have integrity, you'll be kept safe, but if you live deviously, you'll fall.

هر که در راه راست ثابت قدم باشد در امان خواهد ماند، اما کسی که به راههای کج برود خواهد افتاد.

19 If you cultivate the land you'll have plenty of food, but if you chase fantasies you'll end up with nothing.

هر که در زمین خود زراعت کند نان کافی خواهد داشت، اما کسی که وقت خود را به بطالت بگذراند فقر گریبانگیر او خواهد شد.

20 If you're trustworthy, you'll be richly rewarded; but if you try to get rich quick, you won't go unpunished.

اشخاص درستکار کامیاب خواهند شد، اما کسانی که برای ثروتمند شدن عجله می‌کنند بی‌سزا نخواهند ماند.

21 Showing favoritism isn't good, but some people will do wrong just for a piece of bread.

طرفداری، کار درستی نیست؛ اما هستند قضاتی که به خاطر یک لقمه نان، بی‌انصافی می‌کنند.

22 Envious people are in a rush to get rich; they don't realize they'll end up poor.

آدم خسیس فقط به فکر جمع‌آوری ثروت است غافل از اینکه فقر در انتظار اوست.

23 Honest criticism is appreciated later far more than flattery.

اگر اشتباه کسی را به او گوشزد کنی، در آخر از تو بیشتر قدردانی خواهد کرد تا از کسی که پیش او چاپلوسی کرده است.

24 A man who robs his father and mother, and says, “It's not a crime,” is one step away from becoming a murderer.

کسی که والدین خود را غارت می‌کند و می‌گوید: «کار بدی نکرده‌ام»، دست کمی از یک آدمکش ندارد.

25 Greedy people stir up trouble, but those who trust in the Lord will be successful.

حرص و طمع باعث جنگ و جدال می‌شود؛ اما توکل نمودن به خداوند انسان را کامیاب می‌کند.

26 People who trust their own minds are foolish, but those who follow wise ways will be kept safe.

هر که بر نقشه‌های خود تکیه می‌کند نادان است، ولی آنانی که از تعالیم خدا پیروی می‌نمایند، در امان می‌باشند.

27 If you give to the poor, you won't be in need; but if you look the other way, you'll have many curses.

اگر به فقرا کمک کنی، هرگز محتاج نخواهی شد؛ ولی اگر روی خود را از فقیر برگردانی، مورد لعنت قرار خواهی گرفت.

28 When the wicked come to power, people hide; but when they fall, the good do well.

هنگامی که بدکاران به قدرت می‌رسند، مردم خود را پنهان می‌کنند، اما وقتی بدکاران سقوط کنند درستکاران دوباره قدرت را به دست خواهند گرفت.