Proverbs 26
1 Honoring someone stupid is as inappropriate as snow in the summer or rain during harvest.
Jak śnieg w lecie i jak deszcz we żniwa, tak głupiemu nie przystoi chwała.
2 A curse that isn't deserved won't land on the person, like a fluttering sparrow or a flitting swallow.
Jak ptak się tuła [i] jak jaskółka lata, tak nie przyjdzie niezasłużone przekleństwo.
3 Horses need a whip, donkeys need a bridle, and stupid people need a rod on their backs!
Bicz na konia, wędzidło na osła, a kij na grzbiet głupiego.
4 Don't answer stupid people following their stupidity, or you'll become as bad as them.
Nie odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, abyś i ty nie był do niego podobny.
5 Answer stupid people following their stupidity, otherwise they'll think they're wise.
Odpowiedz głupiemu według jego głupoty, aby nie był mądry we własnych oczach.
6 Trusting someone stupid to deliver a message is like cutting of your feet or drinking poison.
Kto powierza głupiemu posłannictwo, odcina sobie nogi i pije na własną szkodę.
7 A proverb spoken by someone stupid is as useless as a lame person's legs.
[Jak] nierówne są nogi chromego, tak przysłowie w ustach głupich.
8 Honoring someone stupid is as pointless as tying a stone into a sling.
Jaki jest ten, kto przywiązuje kamień do procy, taki ten, kto oddaje cześć głupiemu.
9 A proverb spoken by someone stupid is as ridiculous as a thorn bush waved around by a drunk.
Jak cierń wbija się w rękę pijaka, tak przysłowie w ustach głupców.
10 Anyone who hires someone stupid or just a passer-by is like an archer wounding people by shooting arrows at random.
Wielki [Bóg] stworzył wszystko i odpłaca głupiemu, odpłaca również przestępcom.
11 Stupid people repeat their stupidity like a dog returning to its vomit.
[Jak] pies powraca do swoich wymiocin, tak głupi powtarza swoją głupotę.
12 Have you seen a man who is wise in his own eyes? There's more hope for stupid people than for him!
Widzisz człowieka, co mądry w swoich oczach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.
13 Lazy people are the ones who say, “There's a lion on the road—a lion running around the streets!”
Leniwy mówi: Lew na drodze, lew na ulicach.
14 A lazy person turns in bed like a door turns on its hinge.
Jak drzwi się obracają na swoich zawiasach, tak leniwy na swoim łóżku.
15 Lazy people put their hands in a dish, but are too tired to lift the food to their mouths.
Leniwy kryje rękę pod pachę, a ciężko mu ją podnosić do ust.
16 In their own eyes lazy people are wiser than many sensible advisors.
Leniwy uważa się za mądrzejszego niż siedmiu odpowiadających rozsądnie.
17 Interfering in someone else's quarrel is like grabbing a stray dog by the ears.
Kto przechodzi i wtrąca się w cudzy spór, jest jak ten, który łapie psa za uszy.
18 You're like a crazy person firing off blazing arrows and killing people
Jak szalony wypuszcza iskry, strzały i śmierć;
19 if you lie to your friend and then say, “I was only joking!”
Taki jest każdy, kto zwodzi swego bliźniego i mówi: Czy nie żartowałem?
20 Without wood, the fire goes out; and without gossips, arguments stop.
Gdy nie ma drew, ogień gaśnie; tak gdy nie ma plotkarza, ustaje spór.
21 An argumentative person fires up quarrels like putting charcoal on hot embers or wood on a fire.
Jak węgiel dla żaru i drwa do ognia, tak kłótliwy człowiek do wzniecenia sporu.
22 Listening to gossip is like gulping down bites of your favorite food—they go deep down inside you.
Słowa plotkarzy są [jak] rany; przenikają do głębi wnętrzności.
23 Smooth talking with evil intent is like a shiny lead glaze on an earthenware pot.
Palące wargi i złe serce [są jak] gliniana skorupa pokryta żużlem srebrnym.
24 People say nice things to you even though they hate you; deep down they're just lying to you.
Ten, kto nienawidzi, udaje wargami, lecz w sercu knuje podstęp.
25 When people talk nicely to you, don't believe them—their minds are full of hate for you.
Gdy mówi miłym głosem, nie wierz mu, bo siedem obrzydliwości ma w swoim sercu.
26 Even though their hatred may be hidden by cunning tricks, their evil will be revealed to everyone.
Nienawiść [człowieka] bywa pokryta podstępem, [ale] jego niegodziwość będzie odkryta na zgromadzeniu.
27 Those who dig pits to trap others will fall in themselves, and those who start boulders rolling will be crushed themselves.
Kto kopie dół, wpadnie w niego; kto kamień toczy, na niego się on obróci.
28 If you tell lies, you show you hate your victims; if you flatter people, you cause disaster.
Kłamliwy język nienawidzi [tych, których] uciska, a usta pochlebcze prowadzą do zguby.
