Proverbs 23
1 When you sit down for a meal with a ruler, look carefully at what is placed before you,
Bir ağa ilə süfrəyə əyləşəndə Qarşında olana yaxşı bax.
2 and cut down if you have a big appetite.
İştahan çox olsa da, boğazına sərhəd qoy.
3 Don't be greedy for his fancy food, for it's offered with deceptive motives.
Onun ləziz xörəklərinə tamah salma, Çünki bu yemək adamı aldadar.
4 Don't wear yourself out trying to get rich—be wise enough not to bother!
Sərvət qazanmaq üçün özünü əldən salma, İdraklı ol, bu fikirdən vaz keç.
5 It disappears in the blink of an eye, suddenly growing wings and flying off into the sky like an eagle.
Gözünü sərvətə diksən, yox olar, Birdən qanadlanar, uçub qartal tək göyə qalxar.
6 Don't accept meal invitations from miserly people; don't be greedy for their fancy food,
Xəsisin çörəyini yemə, Onun ləziz xörəklərinə tamah salma.
7 for what they're thinking inside is what they really are. They say, “Come on, eat and drink!”—but in their minds they don't really care about you.
O, ürəyində hər şeyin hesabını edər. Dilində sənə «ye, iç» deyər, Amma ürəyi ilə dili bir deyil.
8 You'll vomit up the little pieces you've eaten, and your kind words of appreciation will be wasted.
Yediyin loğmanı qusarsan, Dediyin bütün şirin sözlər boşa çıxar.
9 Don't talk to stupid people because they'll ridicule your wise words.
Axmağın qulağına söz demə, Çünki sənin ağıllı sözlərinə xor baxar.
10 Don't move ancient boundary markers, and don't encroach on fields belonging to orphans,
Qədim sərhəd daşının yerini dəyişmə, Yetimlərin əkininə girmə.
11 for their Protector is powerful and he will plead their case against you.
Çünki onların Hamisi qüvvətlidir, Səninlə olan münaqişəyə O baxar.
12 Focus your mind on instruction; listen intently to words of knowledge.
Qəlbini tərbiyəyə, Qulaqlarını bilik sözlərinə ver.
13 Don't keep from disciplining your children—a beating won't kill them.
Uşağa tərbiyə ver, bundan vaz keçmə, Tərbiyə kötəyi ona ölüm gətirməz.
Əgər sən onu kötəkləsən, Canını ölülər diyarından xilas edərsən. (Sheol h7585)
15 My son, if you think wisely then I'll be happy;
Oğlum, ürəyin hikmətli olarsa, Mənim də ürəyim sevinər.
16 I'll be delighted when you say what's right.
Dilindən düz sözlər çıxarsa, Könlüm sevincdən cuşa gələr.
17 Don't think enviously of sinners, but always remember to honor the Lord,
Ürəyin günahkarlara qibtə etməsin, Ancaq bütün gün Rəbb qorxusu ilə yaşa.
18 for there's definitely a future for you, and your hope will not be crushed.
Sənin də bir aqibətin var, Ümidin boşa çıxmaz.
19 Pay attention, my son, and be wise; make sure your mind concentrates on following the right way.
Oğlum, dinlə, hikmətli ol, Qəlbini düz yola bağla.
20 Don't join in with people who drink too much wine or who stuff themselves with meat.
Şərab düşkünü olan əyyaşlara, Ət qapan qarınqululara qoşulma.
21 For people who get drunk and overeat lose all they've got, and they spend so much time dozing that all they have left to wear is rags.
Çünki əyyaş və qarınqulu yoxsullaşar, Yeyib-içib, məst olan cır-cındır içində qalar.
22 Pay attention to your father, and don't disregard your mother when she's old.
Doğma atana qulaq as, Qoca anana xor baxma.
23 Invest in truth—and don't sell it! Invest in wisdom, instruction, and understanding.
Həqiqət al, onu satma, Hikməti, tərbiyəni, idrakı qoruyub-saxla.
24 Children who do right make their fathers very happy; a wise son brings joy to his father.
Salehin atası bolluca fərəhlənəcək, Hikmətlinin övladı onu sevindirəcək.
25 Make your father and mother happy; bring joy to her who gave birth to you.
Qoy ata-anan sevinsin, Səni doğan fərəhlənsin.
26 My son, give me your undivided attention, and cheerfully follow my example.
Oğlum, ürəyini mənə yönəlt, Gözlərin mənim yollarımı nəzərdən keçirsin.
27 A prostitute is like being trapped in a pit; an immoral woman is like getting stuck a narrow well,
Fahişə dərin bir çuxurdur, Yad arvad dar quyudur.
28 Like a robber, she lies in wait ready to ambush men and make more of them unfaithful to their wives.
Quldur kimi pusqu qurar, İnsanlar arasında xainləri artırar.
29 Who's in trouble? Who's in pain? Who's arguing? Who's complaining? Who's injured for no reason? Who's got bloodshot eyes?
Kimdir yaslı? Kimdir dərdli? Kimin münaqişəsi var? Kimin şikayəti var? Kim boş yerə yaralandı? Kimin gözləri qızarar?
30 —those who spend a long time drinking wine, those who are always trying some new cocktail.
Şərab içməyə oturub qalxmayan, Gedib müxtəlif şərab dadanlar!
31 Don't let the look of wine tempt you—how red it is, how it sparkles in the cup, how smooth it feels as it goes down.
Şərabın al rənginə, Qədəhdə parlamasına, rahat içilməsinə baxma.
32 In the end it bites like a serpent, it stings like a snake.
Axırda ilan kimi sancar, Əfi ilan kimi zəhərlər.
33 You'll hallucinate, seeing strange things, and your confused mind will make you say all kinds of craziness.
Gözlərinə qəribə şeylər görünər, Qəlbinə əyri fikirlər gələr.
34 You'll stumble around like you're on the rolling ocean, you'll be tossed about like someone lying down at the top of a ship's mast, saying,
Özünü dənizin ortasında sanarsan, Sanki gəmi dirəyinin başında yatmısan.
35 “People punched me, but it didn't hurt me; they beat me, but I didn't feel a thing. I've got to get up because I need another drink.”
Deyərsən: «Məni vurublar, hiss etməmişəm, Məni döyüblər, heç bilməmişəm. Yenə içmək üçün nə zaman ayılacağam?»
