< Proverbs 21 >
1 The Lord directs the king's decisions like a stream of water that he sends whichever way he wants.
Kiel akvaj torentoj estas la koro de reĝo en la mano de la Eternulo: Kien Li volas, Li ĝin direktas.
2 People think that whatever they do is fine, but the Lord looks at their motives.
Ĉiuj vojoj de homo estas ĝustaj en liaj okuloj; Sed la Eternulo pesas la korojn.
3 Doing what's right and fair pleases the Lord more than sacrifices.
Plenumado de vero kaj justeco Estas al la Eternulo pli agrabla ol oferado.
4 Pride and arrogance are the sins the wicked live by.
Fieraj okuloj kaj aroganta koro, Kulturaĵo de malvirtuloj, estas peko.
5 Those who plan ahead and work hard will have plenty, while those who act rashly end up poor.
La entreprenoj de diligentulo donas nur profiton; Sed ĉiu trorapidado kondukas nur al manko.
6 Money made by lies is like smoke in the wind—a chase that ends in death.
Akirado de trezoroj per lango mensogema Estas vanta bloveto, retoj de morto.
7 The destruction caused by the wicked will destroy them, for they refuse to do what's right.
La rabo de malvirtuloj atakos ilin mem; Ĉar ili ne volis fari justaĵon.
8 Guilty people live crooked lives, but the innocent follow straight paths.
Malrekta estas la vojo de homo kulpa; Sed la agado de purulo estas ĝusta.
9 It's better to live in a corner of a housetop than to share a whole house with an argumentative wife.
Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.
10 Evil people love to do wrong, they don't care what pain they cause anyone.
La animo de malvirtulo deziras malbonon; Lia proksimulo ne estas favorata de li.
11 When a mocker is punished, an immature person can learn wisdom. When the wise are educated, they gain knowledge.
Kiam blasfemanto estas punata, senspertulo fariĝas pli saĝa; Kaj kiam oni instruas saĝulon, li akiras prudenton.
12 The God of justice sees what happens in the homes of the wicked, and brings the wicked down in disaster.
La Justulo rigardas la domon de malvirtulo, Kaj Li faligas malvirtulojn en malbonon.
13 If you refuse to hear the cries of the poor, your cries won't be heard either.
Se iu ŝtopas sian orelon kontraŭ kriado de malriĉulo, Li ankaŭ vokos kaj ne estos aŭskultata.
14 A gift given in secret calms down anger, and a hidden bribe soothes furious rage.
Sekreta donaco kvietigas koleron, Kaj donaco en la sinon, fortan furiozon.
15 When justice is done, the good are happy, but it brings terror to those who do evil.
Farado de justaĵo estas ĝojo por la virtulo Kaj teruro por la malbonaguloj.
16 Anyone who wanders away from the path of understanding ends up with the dead.
Homo, kiu erarforiĝis de la vojo de prudento, Ekloĝos en komunumo de mortintoj.
17 If you love pleasure you'll become poor; if you love wine and olive oil you won't ever be rich.
Kiu amas gajecon, tiu havos mankon; Kiu amas vinon kaj oleon, tiu ne estos riĉa.
18 The wicked pay the price and not the good; those who are deceitful and not those who live right.
La malvirtulo estos liberiga anstataŭo por la virtulo, Kaj malpiulo por piuloj.
19 It's better to live in a desert than with an argumentative and bad-tempered wife.
Pli bone estas loĝi en lando dezerta, Ol kun malpacema kaj kolerema edzino.
20 The wise hold on to their wealth and olive oil, but stupid people use up everything they have.
Ĉarma trezoro kaj oleo estas en la domo de saĝulo; Sed homo malsaĝa ĉion englutas.
21 If you pursue goodness and trustworthy love, you'll find life, prosperity, and honor.
Kiu celas justecon kaj bonecon, Tiu trovos vivon, justecon, kaj honoron.
22 The wise can overcome a city belonging to strong warriors, and tear down the fortress they trusted to protect them.
Kontraŭ urbon de fortuloj eliras saĝulo, Kaj li faligas ĝian fortan fortikaĵon.
23 If you watch what you say, you can save yourself a lot of trouble.
Kiu gardas sian buŝon kaj sian langon, Tiu gardas sian animon kontraŭ malfeliĉoj.
24 A proud, conceited, mocker—that's the name of those who act with insolent arrogance.
Fiera malbonulo, kiun oni nomas blasfemulo, Agas kun kolero kaj malboneco.
25 Slackers die hungry because they refuse to work.
La deziro de mallaborulo lin mortigas, Ĉar liaj manoj ne volas labori.
26 Some people only want more and more all the time, but the good give generously.
Tuttage li forte deziras; Sed virtulo donas kaj ne rifuzas.
27 The sacrifices given by the wicked are obnoxious, worse still when they're offered with evil motives.
Oferdono de malvirtuloj estas abomenaĵo; Kiom pli, kiam li ĝin alportas kiel pekoferon!
28 The lies of a false witness vanish away, but the words of a reliable witness will stand.
Mensoga atestanto pereos; Sed homo, kiu mem aŭdis, parolos por ĉiam.
29 The wicked act as bold as brass, but those who live right consider carefully what they're doing.
Malvirtulo tenas sian vizaĝon arogante; Sed virtulo zorgas pri sia vojo.
30 Whatever wisdom, understanding, or guidance you may have is nothing before the Lord.
Ne ekzistas saĝo, ne ekzistas prudento, Ne ekzistas konsilo kontraŭ la Eternulo.
31 You can get your horse ready for battle, but the victory is the Lord's.
Ĉevalo estas preparata por la tago de milito; Sed la helpo venas de la Eternulo.