< Proverbs 20 >

1 Wine turns you into a mocker, alcohol makes you aggressive; you're stupid to be deceived by drink.
Ruwan inabi mai yin ba’a ne, barasa kuma mai rikici ne; duk wanda suka sa ya kauce marar hikima ne.
2 When a king gets terribly angry, he sounds like a roaring lion; anyone who makes him furious is liable to be killed.
Fushin sarki yana kama da rurin zaki; duk wanda ya sa shi fushi zai rasa ransa.
3 Avoiding conflict is the proper thing to do, but stupid people are quick to argue.
Bangirma ne ga mutum ya guji faɗa, amma kowane wawa yana saurin yin faɗa.
4 Slackers don't sow when they should, so when harvest comes they don't have anything.
Rago ba ya noma a lokacin noma; saboda haka a lokacin girbi ba ya bukata samun kome.
5 Discovering what someone is planning in their mind is like looking at deep water, but a person who has understanding will find out.
Manufofin zuciyar mutum zurfafan ruwaye ne, amma mutum mai basira yakan jawo su.
6 Many people tell you they're loyal, but can you find someone really trustworthy?
Kowane mutum gani yake shi mai ƙauna marar ƙarewa ne, amma ina? Da ƙyar ka sami amintacce mutum guda.
7 Good people live honestly; how happy are their children if they follow them.
Mai adalci kan yi rayuwa marar abin zargi; masu albarka ne’ya’yan da za su biyo bayansa.
8 When a king sits in judgment he recognizes all that isn't right.
Sa’ad da sarki ya zauna kan kujerarsa don yă yi shari’a, yakan ga dukan mugunta da idanunsa.
9 Who can claim, “I've made sure my conscience is clean; I've purified myself from sin”?
Wa zai iya cewa, “Na kiyaye zuciyata da tsarki; ni mai tsabta ne marar zunubi kuma”?
10 The Lord hates both dishonest weights and dishonest measures.
Ma’auni marar gaskiya da magwajin da ba daidai ba, Ubangiji ya ƙi su duka.
11 Even children reveal what they're like by what they do, whether their actions are good and right.
Akan san ƙananan yara ta ayyukansu, ana iya sani ko rayuwarsu amintattu ne, mai nagarta.
12 The Lord made our ears to hear and our eyes to see.
Kunnuwan da suke ji da kuma idanun da suke gani, Ubangiji ne ya yi su duka.
13 If you love sleeping you'll become poor. Wake up and get busy, and you'll have plenty to eat.
Kada ka so barci in ba haka ba za ka talauce; ka zauna a faɗake za ka kuwa kasance da sauran abinci.
14 “It's really rubbish,” says the one buying, but afterwards goes and boasts to others about making a good deal.
“Kai, ya yi tsada, ya yi tsada!” In ji mai saya; sa’ad da ya tafi yana taƙama a kan ya iya ciniki.
15 There's gold and plenty of expensive gemstones, but talking sense is a more valuable jewel.
Zinariya akwai ta, lu’ulu’u kuma ga shi a yalwace, amma leɓunan da suke magana da sani suna da wuyan samu kamar duwatsu masu daraja.
16 If someone guarantees a stranger's debt with their cloak, be sure to take it! Make sure you have whatever is pledged to foreigners!
A karɓi rigunan wanda ya ɗauki lamunin baƙo; a riƙe shi jingina in ya yi shi don mace marar aminci.
17 Food you get by cheating may taste sweet, but afterwards it will be like a mouthful of gravel.
Abincin da aka samu ta hanyar zamba yakan zama da daɗi, amma mutum zai ƙarasa da baki cike da yashi.
18 With sound advice, plans are successful; if you're going to war, make sure you have good guidance.
Ka yi shirye-shirye ta wurin neman shawara; in kana yaƙi, ka sami bishewa.
19 A gossip goes around revealing secrets; stay away from people who talk a lot.
Mai gulma yakan lalace yarda; saboda haka ka guji mutum mai yawan surutu.
20 Anyone who curses their father or mother will have their light put out and end in utter darkness.
In mutum ya zargi mahaifinsa ko mahaifiyarsa, fitilarsa za tă mutu a tsakiyar duhu.
21 Wealth gained too soon won't do you any good in the end.
Gādon da aka samu da sauri a farkon farawa ba zai zama mai albarka a ƙarshe ba.
22 Don't say, “I'll get you back for doing me wrong.” Leave it to the Lord, and he'll help you.
Kada ka ce, “Zan rama wannan abin da aka yi mini!” Ka dogara ga Ubangiji, zai kuwa fisshe ka.
23 The Lord hates incorrect weights; using dishonest scales is wrong.
Ubangiji ya ƙi ma’aunin da ba daidai ba, da kuma magwajin da ba su gamshe shi ba.
24 The Lord shows us the way to go, so how would we decide for ourselves?
Ubangiji ne yake bi da matakan mutum, Ta yaya wani zai fahimci hanyarsa?
25 It's a mistake to make a promise to God and then have second thoughts about it later.
Tarko ne ga mutum ya keɓe wani abu da ba tunani daga baya kuma ya yi la’akari da alkawarinsa.
26 A wise king separates out the wicked by winnowing and punishes them by threshing.
Sarki mai hikima yakan gane mugunta; ya hukunta su ba tausayi.
27 The Lord's light shines on the conscience, revealing our deepest thoughts.
Fitilar Ubangiji kan bincika zuciyar mutum takan bincika lamirinsa.
28 Trustworthy love and faithfulness keep a king safe; trustworthy love supports his rule.
Ƙauna da aminci kan kiyaye sarki lafiya; ta wurin ƙauna sarautarsa za tă zauna a kafe.
29 Young men value their strength, but the old value even more the wisdom that comes with gray hair.
Ɗaukakar matasa maza ita ce ƙarfinsu, furfura ita ce darajar tsofaffi.
30 Wounds and blows clean away what's evil; beatings clean what's deep down inside.
Naushi da rauni kan share mugunta, dūka kuma kan tsabtacce lamiri.

< Proverbs 20 >