Proverbs 16

1 Human beings may make plans in their minds, but the final decision is the Lord's.

۱ تدبیرهای دل از آن انسان است، اماتنطق زبان از جانب خداوند می‌باشد.

2 People think that whatever they do is fine, but the Lord looks at their intentions.

۲ همه راههای انسان در نظر خودش پاک است، اما خداوند روحها را ثابت می‌سازد.

3 Trust whatever you do to the Lord, and your plans will be successful.

۳ اعمال خود را به خداوند تفویض کن، تافکرهای تو استوار شود.

4 The Lord has a purpose in everything he does, even the wicked for the day of trouble.

۴ خداوند هر چیز را برای غایت آن ساخته است، و شریران را نیز برای روز بلا.

5 The Lord hates the arrogant. You can be certain of this: the wicked won't go unpunished.

۵ هر‌که دل مغرور دارد نزد خداوند مکروه است، و او هرگز مبرا نخواهد شد.

6 Sin is forgiven through trustworthy love and faithfulness; by honoring the Lord people are saved from evil.

۶ از رحمت و راستی، گناه کفاره می‌شود، و به ترس خداوند، از بدی اجتناب می‌شود.

7 When the way that people live pleases the Lord, he makes even their enemies be at peace with them.

۷ چون راههای شخص پسندیده خداوندباشد، دشمنانش را نیز با وی به مصالحه می‌آورد.

8 Better to have just a little and be honest than to have a lot and be dishonest.

۸ اموال اندک که با انصاف باشد بهتر است، ازدخل فراوان بدون انصاف.

9 You can plan in your mind what to do, but the Lord will guide you.

۹ دل انسان در طریقش تفکر می‌کند، اماخداوند قدمهایش را استوار می‌سازد.

10 The king is inspired in what he says; he is not unreliable in his decisions.

۱۰ وحی بر لبهای پادشاه است، و دهان او درداوری تجاوز نمی نماید.

11 Accurate scales and balances are important to the Lord. He has determined all the weights in the bag.

۱۱ ترازو و سنگهای راست از آن خداونداست و تمامی سنگهای کیسه صنعت وی می‌باشد.

12 It's a terrible thing for a king to do evil, for his throne is based on doing right.

۱۲ عمل بد نزد پادشاهان مکروه است، زیرا که کرسی ایشان از عدالت برقرار می‌ماند.

13 People who tell the truth please kings; they love those who say what is right.

۱۳ لبهای راستگو پسندیده پادشاهان است، وراستگویان را دوست می‌دارند.

14 An angry king can put you to death. If you're wise you'll try and calm him down.

۱۴ غضب پادشاهان، رسولان موت است امامرد حکیم آن را فرو می‌نشاند.

15 If the king is smiling, you'll live; his blessing is like the clouds that bring spring rain.

۱۵ در نور چهره پادشاه حیات‌است، ورضامندی او مثل ابر نوبهاری است.

16 Far better to get wisdom than gold; far better to choose knowledge than silver.

۱۶ تحصیل حکمت از زر خالص چه بسیاربهتر است، و تحصیل فهم از نقره برگزیده تر.

17 The highway of the good leads away from evil. If you watch where you're going you'll save your life.

۱۷ طریق راستان، اجتناب نمودن از بدی است، و هر‌که راه خود را نگاه دارد جان خویش را محافظت می‌نماید.

18 Pride leads to destruction; and an arrogant spirit leads to a fall.

۱۸ تکبر پیش رو هلاکت است، و دل مغرورپیش رو خرابی.

19 Better to have a humble spirit and live with the poor than to share plunder with the proud.

۱۹ با تواضع نزد حلیمان بودن بهتر است، ازتقسیم نمودن غنیمت با متکبران.

20 If you pay attention to wise instruction you will do well; you'll be happy if you trust in the Lord.

۲۰ هر‌که در کلام تعقل کند سعادتمندی خواهد یافت، و هر‌که به خداوند توکل نمایدخوشابحال او.

21 If you think wisely you'll be called perceptive; if you speak pleasantly you'll be persuasive.

۲۱ هر‌که دل حکیم دارد فهیم خوانده می‌شود، و شیرینی لبها علم را می‌افزاید.

22 If you have good sense it will be a fountain of life to you, but stupid people are punished by their stupidity.

۲۲ عقل برای صاحبش چشمه حیات‌است، اما تادیب احمقان، حماقت است.

23 A wise mind makes sure to say sensible things; the words spoken are persuasive.

۲۳ دل مرد حکیم دهان او را عاقل می‌گرداند، و علم را بر لبهایش می‌افزاید.

24 Kind words are like a honeycomb—they taste sweet and are healthy for the body.

۲۴ سخنان پسندیده مثل‌شان عسل است، برای جان شیرین است و برای استخوانهاشفادهنده.

25 There's a way that seems to be right, but in the end it's the way of death.

۲۵ راهی هست که در نظر انسان راست است، اما عاقبت آن راه، موت می‌باشد.

26 A good appetite helps workers—hunger encourages them.

۲۶ اشتهای کارگر برایش کار می‌کند، زیرا که دهانش او را بر آن تحریض می‌نماید.

27 Worthless people plot evil and their words burn like fire.

۲۷ مرد لئیم شرارت را می‌اندیشد، و برلبهایش مثل آتش سوزنده است.

28 Quarrelsome people cause conflict, and a gossip comes between the closest friends.

۲۸ مرد دروغگو نزاع می‌پاشد، و نمام دوستان خالص را از همدیگر جدا می‌کند.

29 Violent people lure their friends, and lead them in a direction that's not good for them.

۲۹ مرد ظالم همسایه خود را اغوا می‌نماید، واو را به راه غیر نیکو هدایت می‌کند.

30 People who give you a sly wink are plotting bad things; they purse their lips and make evil happen.

۳۰ چشمان خود را بر هم می‌زند تا دروغ رااختراع نماید، و لبهایش را می‌خاید و بدی را به انجام می‌رساند.

31 Gray hair is a glorious crown; it's achieved by living right.

۳۱ سفیدمویی تاج جمال است، هنگامی که درراه عدالت یافت شود.

32 Better to be slow to anger than to be powerful, better to have self-control than to conquer a town.

۳۲ کسی‌که دیرغضب باشد از جبار بهتر است، و هر‌که بر روح خود مالک باشد از تسخیرکننده شهر افضل است.

33 The lot is thrown into the lap, but the Lord makes every decision.

۳۳ قرعه در دامن‌انداخته می‌شود، لیکن تمامی حکم آن از خداوند است.