Proverbs 16
1 Human beings may make plans in their minds, but the final decision is the Lord's.
Al la homo apartenas la projektoj de la koro; Sed de la Eternulo venas la vortoj de la lango.
2 People think that whatever they do is fine, but the Lord looks at their intentions.
Ĉiuj vojoj de la homo estas puraj en liaj okuloj; Sed la Eternulo esploras la spiritojn.
3 Trust whatever you do to the Lord, and your plans will be successful.
Transdonu al la Eternulo viajn farojn; Tiam viaj entreprenoj staros forte.
4 The Lord has a purpose in everything he does, even the wicked for the day of trouble.
Ĉiu faro de la Eternulo havas sian celon; Eĉ malvirtulo estas farita por tago de malbono.
5 The Lord hates the arrogant. You can be certain of this: the wicked won't go unpunished.
Ĉiu malhumilulo estas abomenaĵo por la Eternulo; Kaj li certe ne restos ne punita.
6 Sin is forgiven through trustworthy love and faithfulness; by honoring the Lord people are saved from evil.
Per bono kaj vero pardoniĝas peko; Kaj per timo antaŭ la Eternulo oni evitas malbonon.
7 When the way that people live pleases the Lord, he makes even their enemies be at peace with them.
Kiam al la Eternulo plaĉas la vojoj de homo, Li eĉ liajn malamikojn pacigas kun li.
8 Better to have just a little and be honest than to have a lot and be dishonest.
Pli bona estas malmulto, sed kun justeco, Ol granda profito, sed maljusta.
9 You can plan in your mind what to do, but the Lord will guide you.
La koro de homo pripensas sian vojon; Sed la Eternulo direktas lian iradon.
10 The king is inspired in what he says; he is not unreliable in his decisions.
Sorĉo estas sur la lipoj de reĝo; Lia buŝo ne peku ĉe la juĝo.
11 Accurate scales and balances are important to the Lord. He has determined all the weights in the bag.
Ĝusta pesilo kaj ĝustaj pesiltasoj estas de la Eternulo; Ĉiuj pezilŝtonoj en la sako estas Lia faro.
12 It's a terrible thing for a king to do evil, for his throne is based on doing right.
Abomenaĵo por reĝoj estas fari maljustaĵon; Ĉar per justeco staras fortike la trono.
13 People who tell the truth please kings; they love those who say what is right.
Al la reĝoj plaĉas lipoj veramaj; Kaj ili amas tiun, kiu parolas la veron.
14 An angry king can put you to death. If you're wise you'll try and calm him down.
Kolero de reĝo estas kuriero de morto; Sed homo saĝa igas ĝin pardoni.
15 If the king is smiling, you'll live; his blessing is like the clouds that bring spring rain.
Luma vizaĝo de reĝo estas vivo; Kaj lia favoro estas kiel nubo kun printempa pluvo.
16 Far better to get wisdom than gold; far better to choose knowledge than silver.
Akiro de saĝeco estas multe pli bona ol oro; Kaj akiro de prudento estas preferinda ol arĝento.
17 The highway of the good leads away from evil. If you watch where you're going you'll save your life.
La vojo de virtuloj evitas malbonon; Kiu gardas sian vojon, tiu konservas sian animon.
18 Pride leads to destruction; and an arrogant spirit leads to a fall.
Antaŭ la pereo iras fiereco; Kaj antaŭ la falo iras malhumileco.
19 Better to have a humble spirit and live with the poor than to share plunder with the proud.
Pli bone estas esti humila kun malriĉuloj, Ol dividi akiron kun fieruloj.
20 If you pay attention to wise instruction you will do well; you'll be happy if you trust in the Lord.
Kiu prudente kondukas aferon, tiu trovos bonon; Kaj kiu fidas la Eternulon, tiu estas feliĉa.
21 If you think wisely you'll be called perceptive; if you speak pleasantly you'll be persuasive.
Kiu havas prudentan koron, tiu estas nomata saĝulo; Kaj agrablaj paroloj plivalorigas la instruon.
22 If you have good sense it will be a fountain of life to you, but stupid people are punished by their stupidity.
Saĝo estas fonto de vivo por sia posedanto; Sed la instruo de malsaĝuloj estas malsaĝeco.
23 A wise mind makes sure to say sensible things; the words spoken are persuasive.
La koro de saĝulo prudentigas lian buŝon, Kaj en lia buŝo plivaloriĝas la instruo.
24 Kind words are like a honeycomb—they taste sweet and are healthy for the body.
Agrabla parolo estas freŝa mielo, Dolĉa por la animo kaj saniga por la ostoj.
25 There's a way that seems to be right, but in the end it's the way of death.
Iufoje vojo ŝajnas ĝusta al homo, Kaj tamen ĝia fino kondukas al la morto.
26 A good appetite helps workers—hunger encourages them.
Kiu laboras, tiu laboras por si mem; Ĉar lin devigas lia buŝo.
27 Worthless people plot evil and their words burn like fire.
Malbona homo kaŭzas malbonon; Kaj sur liaj lipoj estas kvazaŭ brulanta fajro.
28 Quarrelsome people cause conflict, and a gossip comes between the closest friends.
Malica homo disvastigas malpacon; Kaj kalumnianto disigas amikojn.
29 Violent people lure their friends, and lead them in a direction that's not good for them.
Rabemulo forlogas sian proksimulon Kaj kondukas lin sur vojo malbona.
30 People who give you a sly wink are plotting bad things; they purse their lips and make evil happen.
Kiu faras signojn per la okuloj, tiu intencas malicon; Kiu faras signojn per la lipoj, tiu plenumas malbonon.
31 Gray hair is a glorious crown; it's achieved by living right.
Krono de gloro estas la grizeco; Sur la vojo de justeco ĝi estas trovata.
32 Better to be slow to anger than to be powerful, better to have self-control than to conquer a town.
Pacienculo estas pli bona ol fortulo; Kaj kiu regas sian spiriton, tiu estas pli bona ol militakiranto de urbo.
33 The lot is thrown into the lap, but the Lord makes every decision.
Sur la baskon oni ĵetas loton; Sed ĝia tuta decido estas de la Eternulo.
