Proverbs 11
1 The Lord hates dishonest scales, but accurate weights please him.
| تەرازووی لاسەنگ لەلای یەزدان قێزەونە، بەڵام ئارەزووی لە کێشی دروستە. |
2 With pride comes disgrace, but with humility comes wisdom.
| کە لووتبەرزی هات، ڕیسواییش دێت، بەڵام لەگەڵ بێفیزەکان دانایی دێت. |
3 Honesty guides the good, but deceit destroys liars.
| ڕاستیی سەرڕاستەکان ڕێنماییان دەکات، بەڵام خواری ناپاکان سەری خۆیان دەخوات. |
4 Wealth won't help you on judgment day, but goodness saves you from death.
| بێ سوودە سامان لە ڕۆژی تووڕەیی، بەڵام ڕاستودروستی فریادەکەوێت لە مردن. |
5 The goodness of the innocent keeps them on track, but the wicked fall by their own wickedness.
| ڕاستودروستی ڕێگا بۆ کەسی بێ کەموکوڕی ئاسان دەکات، بەڵام بەدکار بە بەدکاری خۆی دەگلێت. |
6 The goodness of those who live right will save them, but the dishonest are trapped by their own desires.
| ڕاستودروستی سەرڕاستەکان فریایان دەکەوێت، بەڵام ناپاکان گرفتاری ئارەزووەکانیان دەبن. |
7 When a wicked person dies, their hopes die with them; what the godless look forward to is gone.
| بە مردنی بەدکار ئومێدی دەبڕێت، هیوای پاڵەوانانیش لەناودەچێت. |
8 The good are saved from trouble, while the wicked get into trouble.
| کەسی ڕاستودروست لە تەنگانەدا دەرباز دەبێت و بەدکار دەگرێتەوە. |
9 Godless people mouth off and destroy their neighbors, but the good are saved by wisdom.
| کەسی دووڕوو بە دەمی دراوسێکەی لەناودەبات، بەڵام ڕاستودروستان بە زانیاری دەرباز دەبن. |
10 The whole town celebrates when good people are successful; they also shout for joy when the wicked die.
| بە سەرکەوتنی ڕاستودروستان شار شادمان دەبێت، بە لەناوچوونی بەدکارانیش هاواری خۆشییە. |
11 Ethical people are a blessing to a town, but what the wicked say destroys it.
| بە بەرەکەتی سەرڕاستەکان شار بەرز دەبێتەوە، بەڵام بە دەمی بەدکاران وێران دەبێت. |
12 People who run down their neighbors have no sense; someone who's sensible keeps quiet.
| ئەوەی سووکایەتی بە دراوسێکەی بکات تێنەگەیشتووە، بەڵام کەسی تێگەیشتوو بێدەنگ دەبێت. |
13 A gossip goes around telling secrets, but trustworthy people keep confidences.
| دەمشڕ نهێنی ئاشکرا دەکات، بەڵام مرۆڤی دڵسۆز شت دادەپۆشێت. |
14 A nation falls without good guidance, but they are saved through much wise counsel.
| بێ ڕاوێژ گەل دەکەوێت، بەڵام سەرکەوتن بە زۆری ئامۆژگارانە. |
15 You'll get into trouble if you guarantee a stranger's loans—you're far safer if you refuse to make such pledges.
| ئەوەی ببێتە کەفیلی بێگانە بێگومان تووشی خراپە دەبێت، بەڵام ئەوەی ڕەتی دەکاتەوە دەست بداتە کارێکی لەو شێوەیە، ئاسوودەیە. |
16 A gracious woman holds on to her honor just as ruthless men hold on to their wealth.
| ئافرەتی نەرمونیان ڕێزی دەست دەکەوێت، بەڵام کەسی زۆردار تەنها سامان. |
17 If you're kind, you'll be rewarded; but if you're cruel, you'll hurt yourself.
| مرۆڤی بە بەزەیی چاکە لەگەڵ خۆی دەکات، بەڵام دڵڕەق خۆی ماندوو دەکات. |
18 The wicked earn wages that cheat them, but those who sow goodness reap a genuine reward.
| خراپەکار کرێیەکەی قەڵبە، بەڵام چێنەری ڕاستودروست پاداشتی مسۆگەرە. |
19 Do what's right, and you will live; chase after evil and you will die.
| بێگومان ڕاستودروست ژیان بەدەستدەهێنێت، بەڵام ئەوەی شوێن خراپە دەکەوێت، مردنی دەستدەکەوێت. |
20 The Lord hates perverted minds, but is happy with those who live moral lives.
| قێزی یەزدان لە دڵخراپانە، ڕەزامەندیشی بۆ ڕێ تەواوانە. |
21 You can be certain of this: the wicked won't go unpunished, but the good will be saved.
| بێگومان بەدکار بێ سزا نابێت، بەڵام نەوەی ڕاستودروستان دەرباز دەبن. |
22 A beautiful woman who lacks good judgment is like a gold ring in a pig's snout.
| وەک خەزێمی زێڕە بە لووتی بەرازەوە، ئافرەتی جوانی بێ ئەقڵ. |
23 Good people want what's best, but what the wicked hope for ends in death.
| ئارەزووی ڕاستودروستان تەنها چاکەیە، بەڵام هیوای بەدکاران لە تووڕەییە. |
24 If you give generously you receive more, but if you keep back what you should give, you end up poor.
| هەیە بڵاو دەکاتەوە، بۆی زیاد دەکرێت، هەیە لە ڕادەبەدەر دەستی پێوە دەگرێت، بەڵام نەدار دەبێت. |
25 If you're generous, you'll become rich; give someone a drink of water, and you'll be given one in return.
| چاوتێر دەوڵەمەند دەبێت، ئاوگێڕیش ئاوی دەدرێتێ. |
26 People curse those who hoard grain; but they bless those who sell.
| ئەوەی گەنم ئەمبار دەکات و نایفرۆشێت گەل نەفرەتی لێ دەکات، بەڵام بەرەکەت بۆ سەری فرۆشیارە. |
27 If you look to do good, you'll be appreciated; but if you look for evil, you'll find it!
| ئەوەی پەرۆشە بۆ چاکە ڕەزامەندی دەست دەکەوێت، بەڵام ئەوەی بەدوای خراپەدا بگەڕێت خراپە دێتە ڕێی. |
28 If you trust in your riches, you'll fall; but if you do good, you'll flourish like green leaves.
| ئەوەی پشت بە دەوڵەمەندی خۆی ببەستێت دەکەوێت، ڕاستودروستانیش وەک گەڵا دەپشکوێن. |
29 If you cause trouble in your family, you'll inherit nothing but air. Stupid people end up as servants to those who think wisely.
| ئەوەی ماڵی خۆی ماندوو بکات میراتی با دەبێت، گێلیش دەبێتە نۆکەری دانا. |
30 The fruit of the good is a tree of life, and the wise person saves people.
| بەروبوومی کەسی ڕاستودروست درەختی ژیانە، ئەوەی خەڵک دەباتەوە دانایە. |
31 If the good are repaid here on earth, how much more will the wicked who sin be repaid!
| ئەگەر کەسی ڕاستودروست لەسەر زەوی پاداشت دەکرێت، ئەی چەند زیاتر خراپەکار و گوناهبار! |
