Matthew 27
1 Early in the morning all the chief priests and elders of the people consulted together and decided to have Jesus put to death.
Karon sa dihang miabot na ang kabuntagon, ang tanang pangulong pari ug mga kadaagkoan sa mga katawhan naglaraw batok kang Jesus aron patyon siya.
2 They bound him, led him away, and handed him over to Pilate, the governor.
Gigapos nila siya, gidala palayo, ug gitugyan siya kang Pilato nga gobernador.
3 When Judas, the one who'd betrayed Jesus, saw that Jesus had been condemned to death, he regretted what he'd done and returned the thirty silver coins to the chief priests and the elders.
Unya sa dihang si Judas, nga nagbudhi kaniya, nakakita nga si Jesus gihukman na, nagbasol siya ug gibalik ang 30 kabuok plata nga salapi ngadto sa mga pangulong pari ug mga kadagkoan,
4 “I've sinned! I've betrayed innocent blood!” he told them. “What's that got to do with us?” they replied. “That's your problem!”
ug miingon, “Nakasala ako pinaagi sa pagbudhi sa dugo nga walay sala.” Apan miingon sila, “Unsay labot namo? Tan-awa kana sa imong kaugalingon.”
5 Judas threw the silver coins into the sanctuary and left. He went away and hanged himself.
Unya gilabay niya ang mga plata nga salapi didto sa templo, ug mipahawa, migawas ug gibitay ang iyang kaugalingon.
6 The chief priests took the silver coins and said, “This is blood money, so it's not lawful to put this in the Temple treasury.”
Gipamunit sa mga pangulong pari ang mga plata nga salapi ug miingon, “Supak kini sa balaod nga isagol ngadto sa panudlanan, tungod kay kini bayad sa dugo.”
7 So they agreed to buy the potter's field as a place to bury foreigners.
Naghisgot sila niining butanga ug uban sa maong salapi gipalit nila ang Uma sa Magkukulon aron kalubngan sa mga dumuduong.
8 That's why the field is still called today the “Field of Blood.”
Kay mao kini ang hinungdan nga kining umaha gitawag nga, “Ang uma sa dugo” hangtod karong adlawa.
9 This fulfilled the prophecy spoken through the prophet Jeremiah: “They took thirty silver coins—the ‘value’ of the one who was bought at the price set by some of the children of Israel—
Unya kadtong gisulti pinaagi kang Jeremias nga usa ka propeta natuman, nga nag-ingon, “Gikuha nila ang 30 kabuok nga plata nga salapi, ang bili nga gibutang kaniya sa mga tawo sa Israel,
10 and used them to pay for the potter's field, just as the Lord instructed me to do.”
ug gihatag nila kini alang sa uma sa magkukulon, ingon sa gimando sa Ginoo kanako.”
11 Jesus was brought before Pilate the governor who asked him, “Are you the King of the Jews?” “You said it,” Jesus replied.
Karon si Jesus mitindog atubangan sa gobernador, ug ang gobernador nangutana kaniya, “Ikaw ba ang hari sa mga Judio?” Si Jesus mitubag kaniya, “Gipamulong mo na.”
12 But when the chief priests and elders brought charges against him, Jesus did not answer.
Apan sa dihang gisumbong na siya sa mga pangulong pari ug mga kadagkoan, wala siya motubag.
13 “Don't you hear how many charges they're bringing against you?” Pilate asked him.
Unya si Pilato nagsulti kaniya, “Wala mo ba nadungog ang mga sumbong batok kanimo?”
14 But Jesus didn't say anything, not a single word. This greatly surprised the governor.
Apan wala siya motubag bisan usa ka pulong, busa ang gobernador nahibulong pag-ayo.
15 Now it was the custom of the governor to release to the crowd during the festival whichever prisoner they wanted.
Karon diha sa kasaulogan, nabatasan kini sa gobernador nga magpagawas ug usa ka binilanggo nga napilian sa panon sa katawhan.
16 At that time a notorious prisoner was being held, a man named Barabbas.
Nianang higayona aduna silay mangtas nga binilanggo nga ginganlan ug Barabas.
17 So Pilate asked the crowds that had gathered, “Who do you want me to release to you? Barabbas, or Jesus, called the Messiah?”
Busa sa dihang nagkatigom na sila, si Pilato nagsulti ngadto kanila, “Kinsa man ang buot ninyo nga akong buhian alang kaninyo? Si Barabas ba, o si Jesus nga gitawag ug Cristo?”
18 (He had realized it was because of jealousy that they had handed Jesus over to him to be tried.)
Tungod kay nasayod siya nga gitugyan nila siya tungod sa kasina.
19 While he was sitting on the judge's seat, his wife sent a message to him that said, “Don't do anything to this innocent man, for I've suffered terribly today as a result of a dream about him.”
Samtang naglingkod siya didto sa lingkoranan sa hukmanan, ang iyang asawa nagpadala ug pulong ngadto kaniya ug miingon, “Dili ka manghilabot nianang walay sala nga tawo. Kay dako ang akong pag-antos karong adlawa diha sa damgo tungod kaniya.”
20 But the chief priests and the elders convinced the crowds to ask for Barabbas, and to have Jesus put to death.
Karon ang mga pangulong pari ug ang mga kadagkoan nagdani sa panon sa katawhan nga pangayoon si Barabas, ug patyon si Jesus.
21 When the governor asked them, “So which of the two do you want me to release to you?” they answered, “Barabbas.”
Ang gobernador nangutana kanila, “Kinsa ba sa duha ang buot ninyo nga akong buhian alang kaninyo?” Misulti sila, “Si Barabas.”
22 “Then what shall I do with Jesus, the Messiah?” he asked them. They all shouted out, “Have him crucified!”
Nagsulti si Pilato kanila, “Unsa ba ang akong pagabuhaton kang Jesus nga gitawag nga Cristo?” Silang tanan nagtubag, “Ilansang siya sa krus.”
23 “Why? What crime has he committed?” Pilate asked. But they shouted even louder, “Crucify him!”
Ug misulti siya, “Ngano, unsa nga sayop ang iyang nabuhat?” Apan misinggit pa sila sa makusog, “Ilansang siya sa krus.”
24 When Pilate saw it was a lost cause, and that a riot was developing, he took some water and washed his hands in front of the crowd. “I'm innocent of this man's blood. It's on your heads!” he told them.
Busa sa dihang nakita ni Pilato nga wala na siyay mabuhat bisan unsa, apan nagsugod hinuon ang kasamok, nagkuha siya ug tubig, nanghugas sa iyang mga kamot atubangan sa panon sa katawhan, ug misulti, “Wala akoy sala sa dugo niining walay sala nga tawo. Tan-awa kini sa inyong kaugalingon.”
25 All the people answered, “May his blood be on us, and on our children!”
Ang tanang tawo misulti, “Hinaot nga ang iyang dugo maanaa kanamo ug sa among mga anak.”
26 Then he released Barabbas to them, but he had Jesus whipped and sent to be crucified.
Unya gibuhian niya si Barabas ngadto kanila, apan iyang gilatos si Jesus ug gitugyan aron ilansang siya sa krus.
27 The governor's soldiers took Jesus into the Praetorium and the whole troop surrounded him.
Unya gikuha sa mga sundalo sa gobernador si Jesus ngadto sa Praetorium ug gitigom ang tibuok kasundalohan.
28 They stripped him and put a scarlet cloak on him.
Gihuboan nila siya ug gisul-oban ug dagtom pula nga kupo.
29 They made a crown of thorns and placed it on his head, and put a stick in his right hand. They kneeled down in front of him and mocked him, saying, “We salute you, King of the Jews!”
Unya nagbuhat sila ug tunokong purongpurong ug gibutang kini sa iyang ulo, ug sungkod sa iyang tuo nga kamot. Nagluhod sila sa iyang atubangan ug nagbiaybiay kaniya, nga nag-ingon, “Ibayaw, ang Hari sa mga Judio!”
30 They spat on him, and took the stick and beat him over the head with it.
Ug giluwaan nila siya, ug gikuha ang sungkod ug gibunalan siya sa ulo.
31 When they'd finished mocking him, they took off the robe and put his own clothes back on him. Then they led him away to crucify him.
Sa dihang gibiaybiay na nila siya, gihubo nila ang kupo kaniya ug gisul-ob ang iyang kaugalingong mga bisti, ug gidala siya palayo aron ilansang na siya sa krus.
32 On the way they found a man called Simon, from Cyrene, and they forced him to carry Jesus' cross.
Sa dihang migawas na sila, nakita nila ang tawo nga gikan sa Cyrene nga ginganlan ug Simon, nga gipugos nila sa pagkuyog kanila aron makahimo sa pagpas-an sa iyang krus.
33 When they arrived at Golgotha, meaning “Place of the Skull,”
Miabot sila sa dapit nga ginganlan ug Golgota, nga nagpasabot, “Ang Dapit sa Bagolbagol.”
34 they gave him wine mixed with gall. But having tasted it, he refused to drink it.
Gihatagan nila siya ug ilimnon nga may sagol apdo. Apan sa dihang gitilawan niya kini, wala niya giinom.
35 After they had crucified him, they rolled dice to divide his clothes between them.
Sa dihang gilansang na nila siya, gibahinbahin nila ang iyang mga bisti pinaagi sa pagripa.
36 Then they sat down and kept watch over him there.
Ug nanglingkod sila ug nagtan-aw kaniya.
37 They placed a sign over his head with the charge against him. It read, “This is Jesus, the King of the Jews.”
Ibabaw sa iyang ulo nagbutang sila ug sumbong batok kaniya nga mabasa, “Mao kini si Jesus, ang hari sa mga Judio.”
38 They crucified two criminals with him, one on the right, and one on the left.
Ang duha ka tulisan gilansang uban kaniya, ang usa anaa sa iyang tuo ug ang usa anaa sa iyang wala.
39 Those who passed by shouted insults at him, shaking their heads,
Kadtong mangagi nagbugalbugal kaniya, maglingolingo sa ilang mga ulo
40 saying, “You who promised to destroy the Temple and rebuild it in three days, why don't you save yourself! If you really are the Son of God, then come down from the cross.”
ug nag-ingon, “Ikaw nga moguba sa templo ug motukod niini pag-usab sulod sa tulo ka adlaw, luwasa ang imong kaugalingon! Kung ikaw ang Anak sa Dios, kanaog gikan sa krus!”
41 The chief priests mocked him in the same way, along with the religious teachers and elders.
Sa samang paagi ang mga pangulong pari nagbiaybiay kaniya, uban ang mga escriba ug mga kadagkoan, ug miingon,
42 “He saved other people, but he can't save himself!” they said. “If he really is the king of Israel, let him come down from the cross, and then we'll believe him!
“Nagluwas siya sa uban, apan dili niya maluwas ang iyang kaugalingon. Siya mao ang Hari sa Israel. Pasagdi siyang monaog sa krus, ug unya motuo kami kaniya.
43 He trusts God so confidently—well let God rescue him now if he wants him, because he claimed ‘I am the Son of God.’”
Nagsalig siya sa Dios. Pasagdi ang Dios nga maoy moluwas kaniya karon kung pagbuot niya, tungod kay miingon siya, 'Ako ang Anak sa Dios.'”
44 The criminals who were crucified with him also insulted him in the same way.
Ug ang mga tulisan nga gilansang sa krus uban kaniya misulti usab sa samang pagtamay kaniya.
45 From noon until three o'clock darkness covered the whole country.
Karon gikan sa ikaunom nga takna ang kangitngit miabot sa tibuok yuta hangtod sa ika-siyam nga takna.
46 At about three o'clock Jesus shouted out loud, “Eli, Eli, lama sabachthani?” which means, “My God, my God, why have you abandoned me?”
Sa pag-abot na sa ika-siyam nga takna, misinggit si Jesus uban ang kusog nga tingog ug miingon, “Eli, Eli, lama sabachthani?” nga nagkahulogan, “Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo man ako?”
47 When some of those standing there heard it, they said, “He's calling for Elijah!”
Sa dihang nadungog kini sa pipila niadtong nagtindog didto, miingon sila, “Nagtawag siya kang Elias.”
48 Immediately one of them ran and grabbed a sponge, soaked it in vinegar, put it on a stick, and gave it to Jesus to drink.
Dihadiha ang usa kanila midagan ug nagkuha ug espongha, gipuno kini sa suka, gibutang sa usa ka bagakay nga sungkod, ug gihatag kini kaniya aron imnon.
49 But the others said, “Leave him alone. Let's see if Elijah will come and save him.”
Ang uban kanila miingon, “Biyai siya nga mag-inusara. Tan-awon nato kung si Elias moabot aron sa pagluwas kaniya.”
50 Jesus cried out again with a loud voice, and breathed his last.
Unya si Jesus misinggit pag-usab uban ang kusog nga tingog ug nagtugyan sa iyang espiritu.
51 Right then the veil of the Temple was torn apart from top to bottom. The ground shook, the rocks split apart,
Tan-awa, ang kurtina sa templo nagisi sa makaduha gikan sa taas hangtod sa ubos. Ug nauyog ang kalibotan, ug nangabuak ang mga bato.
52 and the graves were opened. Many of those who had lived good lives and had fallen asleep in death were raised to life.
Nangaabli ang mga lubnganan, ug ang mga lawas sa daghang mga balaan nga mga tawo nga nangatulog gibangon.
53 After the resurrection of Jesus they went out from the graveyards into the holy city where many people saw them.
Migawas sila sa mga lubnganan human sa iyang pagkabanhaw, misulod sa balaang siyudad, ug nagpakita sa daghan.
54 When the centurion and those with him who were guarding Jesus saw the earthquake and what happened, they were terrified, and said, “This really was the Son of God!”
Karon sa dihang ang kapitan sa kasundalohan ug kadtong mga nagbantay kang Jesus nakakita sa linog ug sa mga butang nga nahitabo, nangahadlok sila pag-ayo ug miingon, “Tinuod gayod nga Anak kini sa Dios.”
55 Many women were also watching from a distance, those who had followed Jesus from Galilee and had supported him.
Ang daghang mga babaye nga nagsunod kang Jesus gikan sa Galilea nga nag-atiman kaniya anaa didto naglantaw sa halayo.
56 These included Mary Magdalene, Mary the mother of James and Joseph, and the mother of the sons of Zebedee.
Uban kanila si Maria Magdalena, si Maria nga inahan ni Santiago ug ni Jose, ug ang inahan sa mga anak ni Zebedee.
57 When evening came, a rich man named Joseph, from Arimathea, (who was also a disciple of Jesus),
Sa pagkagabii na, miabot ang adunahan nga tawo gikan sa Arimatea, nga ginganlan ug Jose, nga usa usab ka disipulo ni Jesus.
58 went to Pilate and asked for the body of Jesus. Pilate ordered it to be handed over to him.
Miduol siya kang Pilato ug gipangayo ang lawas ni Jesus. Unya si Pilato nagmando aron ihatag kini kaniya.
59 Joseph took the body and wrapped it up in a fresh linen cloth,
Gikuha ni Jose ang lawas, giputos kini ug hinlo nga linong panapton,
60 and placed it in his own new tomb, cut out of solid rock. He rolled a large stone across the entrance to the tomb, and left.
ug gibutang kini sa kaugalingon niyang bag-o nga lubnganan nga iyang gitabas ngadto sa bato. Unya giligid niya ang usa ka dakong bato ngadto sa pultahan sa lubnganan ug milakaw.
61 Mary Magdalene and the other Mary were there, sitting opposite the tomb.
Atua didto si Maria Magdalena ug ang usa pa ka Maria, nga naglingkod atbang sa lubnganan.
62 The next day, after the Preparation day, the chief priests and the Pharisees went together to see Pilate.
Sa pagkasunod adlaw, nga mao ang adlaw human ang Pagpangandam, ang mga pangulong pari ug ang mga Pariseo nagtigom kauban ni Pilato.
63 They said to him, “Sir, we recall that the imposter said while he was still alive, ‘After three days, I'll rise again.’
Miingon sila, “Sir, nahinumduman namo nga sa dihang buhi pa ang malimbongon, siya miingon, 'Pagkahuman sa tulo ka adlaw mabanhaw ako pag-usab.'
64 Give orders to secure the tomb until the third day. That way his disciples can't come and steal his body and tell people that he was raised from the dead, and the deception in the end will become worse than it was at first.”
Busa pagsugo nga ang lubnganan bantayan gayod hangtod sa tulo ka adlaw. Kay kung dili ang iyang mga disipulo moadto ug kawaton siya ug moingon sa katawhan nga, 'Nabanhaw siya gikan sa mga patay.' Ug ang ulahi nga paglingla mahimong mas labaw pa kaysa nahiuna.”
65 “I'll give you a guard of soldiers,” Pilate told them. “Now go, and make it as secure as you possibly can.”
Si Pilato miingon kanila, “Pagkuha ug guwardiya. Lakaw ug bantayi kini pag-ayo.”
66 So they went and made the tomb secure, sealing the entrance stone and posting soldiers as guards.
Busa miadto sila ug gibantayan pag-ayo ang lubnganan, gisilyohan ang bato ug gibutangan ug guwardiya.
