Mark 10
1 Jesus left Capernaum and went to the region of Judea and Transjordan. Once again people flocked to see him, and he was teaching them like he always did.
A wstawszy stamtąd, przyszedł do granic Judzkich przez krainę za Jordanem leżącą; i zszedł się zaś do niego lud, i uczył je zaś jako miał zwyczaj.
2 Some Pharisees came to see him. They tried to test him by asking the question, “Is divorce legal?”
Tedy przystąpiwszy Faryzeuszowie, pytali go: Godzili się mężowi żonę opuścić? a to czynili, kusząc go.
3 “What did Moses tell you to do?” he asked in reply.
Ale on odpowiadając, rzekł im: Cóż wam przykazał Mojżesz?
4 “Moses allowed a man to write a certificate of divorce and send the woman away,” they replied.
A oni rzekli: Mojżesz pozwolił napisać list rozwodny i opuścić ją.
5 Then Jesus told them, “Moses only wrote down this rule for you because of your hard-hearted attitude.
A odpowiadając Jezus, rzekł im: Dla zatwardzenia serca waszego napisał wam to przykazanie.
6 However, in the beginning, from creation, God made male and female.
Aleć od początku stworzenia mężczyznę i niewiastę uczynił je Bóg.
7 That's why a man leaves his father and mother and is joined in marriage to his wife,
Dlatego opuści człowiek ojca swego i matkę, a przyłączy się do żony swojej,
8 and the two become one body. They are no longer two but one.
I będą dwoje jednem ciałem; a tak już nie są dwoje, ale jedno ciało.
9 Let no one separate what God has joined together.”
Co tedy Bóg złączył, człowiek niechaj nie rozłącza.
10 When they were back indoors, the disciples began asking him about this.
A w domu zaś uczniowie jego o toż go pytali.
11 “Any man who divorces his wife and marries again commits adultery against her,” he told them.
I rzekł im: Ktobykolwiek opuścił żonę swą, a pojąłby inną, cudzołoży przeciwko niej;
12 “And if the wife divorces her husband and marries again she commits adultery.”
A jeźliby niewiasta opuściła męża swego, a szłaby za drugiego, cudzołoży.
13 Some people brought their children to Jesus so that he could bless them, but the disciples told them off and tried to keep the children away from Jesus.
Tedy przynoszono do niego dziatki, aby się ich dotykał; ale uczniowie gromili tych, którzy je przynosili.
14 But when Jesus saw what they were doing, he became very upset and told them, “Let the children come to me! Don't stop them, for the kingdom of God belongs to those who are like these children.
Co ujrzawszy Jezus, rozgniewał się i rzekł im: Dopuśćcie dziatkom przychodzić do mnie, a nie zabraniajcie im; albowiem takich jest królestwo Boże.
15 I tell you the truth, anyone who doesn't welcome the kingdom of God like a child won't enter it.”
Zaprawdę powiadam wam: Ktobykolwiek nie przyjął królestwa Bożego jako dzieciątko, nie wnijdzie do niego.
16 He hugged the children, placed his hands on them, and blessed them.
I biorąc je na ręce swoje, i kładąc na nie ręce, błogosławił im.
17 As Jesus set out on his journey, a man came running over and kneeled down before Jesus. “Good teacher, what should I do to make sure I have eternal life?” he asked. (aiōnios g166)
A gdy on wychodził w drogę, przybieżał jeden, i upadłszy przed nim na kolana, pytał go: Nauczycielu dobry! cóż czynić mam, abym odziedziczył żywot wieczny? (aiōnios g166)
18 “Why do you call me good?” Jesus asked him. “No one is good, only God.
Ale mu Jezus rzekł: Przecz mię zowiesz dobrym? Nikt nie jest dobry, tylko jeden, to jest Bóg.
19 You know the commandments: you shall not murder, you shall not commit adultery, you shall not steal, you shall not give false testimony, you shall not cheat, honor your father and mother…”
Przykazania umiesz: nie będziesz cudzołożył, nie będziesz zabijał, nie będziesz kradł, nie będziesz mówił świadectwa fałszywego, nie będziesz oszukiwał nikogo, czcij ojca twego i matkę twoję.
20 “Teacher,” the man replied, “I've obeyed all these commandments since I was small.”
A on odpowiadając, rzekł mu: Nauczycielu! tegom wszystkiego przestrzegał od młodości mojej.
21 Jesus looked at him with love and said, “You're only missing one thing. Go and sell everything you own, give the money to the poor, and you will have treasure in heaven. Then come and follow me.”
A Jezus spojrzawszy nań, rozmiłował się go, i rzekł mu: Jednego ci nie dostaje; idź, sprzedaj co masz, a rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie, a przyjdź, naśladuj mię, wziąwszy krzyż.
22 At this, the man's face fell, and he left feeling very sad, for he was very wealthy.
A on zafrasowawszy się dla tego słowa, odszedł smutny; albowiem miał wiele majętności.
23 Jesus looked around, and said to his disciples, “It's only with difficulty that wealthy people enter the kingdom of God!”
A spojrzawszy Jezus w około, rzekł do uczniów swoich: Jakoż trudno ci, którzy mają bogactwa, wnijdą do królestwa Bożego!
24 The disciples were shocked at this. But Jesus went on, “My friends, it is difficult to enter God's kingdom.
Tedy uczniowie zdumieli się nad temi słowami jego. Lecz Jezus zaś odpowiadając, rzekł im: Dziatki! jakoż jest trudno tym, co ufają w bogactwach, wnijść do królestwa Bożego.
25 It's easier for a camel to go through the eye of a needle than for the rich to enter God's kingdom.”
Snadniej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogaczowi wnijść do królestwa Bożego.
26 The disciples were even more confused. “Then who on earth can be saved?” they asked one another.
A oni się tem więcej zdumiewali, mówiąc między sobą: I któż może być zbawiony?
27 Looking right at them, Jesus replied, “From a human point of view, it's impossible—but not with God. Everything is possible with God.”
A Jezus spojrzawszy na nie, rzekł: U ludzić to niemożno, ale nie u Boga; albowiem u Boga wszystko jest możno.
28 Peter spoke up, “We've left everything to follow you…”
I począł Piotr mówić do niego: Otośmy my opuścili wszystko, a poszliśmy za tobą.
29 “I tell you the truth,” Jesus replied, “anyone who has left behind their home or brothers or sisters or mother or father or children or lands because of me, and for the sake of the good news,
A Jezus odpowiadając, rzekł: Zaprawdę powiadam wam: Nikt nie jest, kto by opuścił dom, albo braci, albo siostry, albo ojca, albo matkę, albo żonę, albo dzieci, albo role dla mnie i dla Ewangielii,
31 However, many of the first will be last, and the last first.”
Aleć wiele pierwszych będą ostatnimi, a ostatnich pierwszymi.
32 They continued on their way to Jerusalem, with Jesus walking on ahead. The disciples were apprehensive and the other followers were afraid. So Jesus took the disciples aside and began to explain to them what was about to happen to him.
I byli w drodze, wstępując do Jeruzalemu; a Jezus szedł przed nimi, i zdumiewali się, a idąc za nim, bali się. A on wziąwszy zasię z sobą onych dwanaście, począł im powiadać, co nań przyjść miało,
33 “We're going to Jerusalem,” he told them, “and the Son of man will be betrayed to the chief priests and religious teachers. They will condemn him to death and hand him over to the foreigners.
Mówiąc: Oto wstępujemy do Jeruzalemu, a Syn człowieczy będzie wydany przedniejszym kapłanom i nauczonym w Piśmie, i osądzą go na śmierć, i wydadzą go poganom.
34 They will mock him, spit on him, flog him, and kill him. But three days later he will rise again.”
A oni się z niego naśmiewać będą, i ubiczują go, i będą nań plwać, i zabiją go; ale dnia trzeciego zmartwychwstanie.
35 James and John, the sons of Zebedee, came to see him. “Teacher,” they said, “We want you to do for us whatever we ask you.”
Tedy przystąpili do niego Jakób i Jan, synowie Zebedeuszowi, mówiąc: Nauczycielu! chcemy, abyś nam uczynił, o co cię prosić będziemy.
36 “So what do you want me to do for you?” Jesus replied.
A on im rzekł: Cóż chcecie, abym wam uczynił?
37 “When you're victorious and sit on your throne, make sure we sit beside you, one on the right, the other on the left,” they told him.
A oni mu rzekli: Daj nam, abyśmy jeden na prawicy twojej a drugi na lewicy twojej siedzieli w chwale twojej.
38 “You don't know what you're asking,” replied Jesus. “Can you drink the cup I drink? Can you be baptized with the baptism of pain I will suffer?”
Lecz im Jezus rzekł: Nie wiecie, o co prosicie. Możecież pić kielich, który ja piję, i chrztem, którym się ja chrzczę, być ochrzczeni?
39 “Yes, we can,” they replied. “You will drink the cup I drink, and you will be baptized with the same baptism as me,” Jesus told them.
A oni mu rzekli: Możemy. A Jezus im rzekł: Kielichci, który ja piję, pić będziecie i chrztem, którym ja się chrzczę, ochrzczeni będziecie.
40 “But it's not for me to grant who should sit on my right or on my left. These places are reserved for those for whom they have been prepared.”
Ale siedzieć po prawicy mojej albo po lewicy mojej, nie moja rzecz jest dać; ale będzie dano tym, którym zgotowano.
41 When the other ten disciples heard about this, they started getting upset with James and John.
A usłyszawszy to oni dziesięciu, poczęli się gniewać na Jakóba i na Jana.
42 Jesus called the disciples together and told them, “You realize that those who claim to rule over nations oppress their people. The rulers act like tyrants.
Ale Jezus zwoławszy ich, rzekł im: Wiecie, iż ci, którym się zda, że władzę mają nad narody, panują nad nimi, a którzy z nich wielcy są, moc przewodzą nad nimi.
43 But for you it's not like this. Anyone of you who wants you to be a ruler must be your servant,
Lecz nie tak będzie między wami; ale ktobykolwiek chciał być wielkim między wami, będzie sługą waszym;
44 and anyone who wants to be first among you must be the slave of all of you.
A ktobykolwiek z was chciał być pierwszym, będzie sługą wszystkich.
45 For even the Son of man did not come to be served but to serve, and to give his life as a ransom for many.”
Bo i Syn człowieczy nie przyszedł, aby mu służono, ale aby służył, i aby dał duszę swą na okup za wielu.
46 Jesus and his disciples passed through Jericho, and as they were leaving town, accompanied by a large crowd, Bartimaeus, a blind beggar, was sitting at the roadside.
Tedy przyszli do Jerycha; a gdy on wychodził z Jerycha, i uczniowie jego i lud wielki, syn Tymeusza, Bartymeusz ślepy, siedział podle drogi żebrząc.
47 When he heard it was Jesus of Nazareth, he started shouting out, “Jesus, son of David, please have mercy on me!”
A usłyszawszy, iż jest Jezus on Nazareński, począł wołać, mówiąc: Jezusie, Synu Dawida! zmiłuj się nade mną.
48 Lots of people told him to be quiet, but that only made him shout even more, “Jesus, son of David, please have mercy me!”
I gromiło go wiele ich, aby milczał, ale on tem więcej wołał: Synu Dawida! zmiłuj się nade mną.
49 Jesus stopped, and said, “Tell him to come here.” So they called him over, telling him, “Good news! Get up. He's calling for you.”
Tedy zastanowiwszy się Jezus, kazał go zawołać. I zawołano ślepego, mówiąc mu: Ufaj, wstań, woła cię.
50 Bartimaeus jumped up, threw off his coat, and rushed over to Jesus.
A on porzuciwszy płaszcz swój, wstał, i przyszedł do Jezusa.
51 “What do you want me to do for you?” Jesus asked him. “Teacher,” he said to Jesus, “I want to see!”
I odpowiadając Jezus, rzekł mu: Cóż chcesz, abym ci uczynił? A ślepy mu rzekł: Mistrzu! abym przejrzał.
52 “You can go. Your trust in me has healed you.” Immediately Bartimaeus could see and he followed Jesus as he went on his way.
A Jezus mu rzekł: Idź, wiara twoja ciebie uzdrowiła. A zarazem przejrzał, i szedł drogą za Jezusem.
