Leviticus 19
1 The Lord told Moses,
Nagkigsulti si Yahweh kang Moises, nga miingon,
2 “Tell all the Israelites: You must be holy because I am holy; I am the Lord your God.
“Pakigsulti sa tanang pundok sa katawhan sa Israel ug sultihi sila, 'Pagpakabalaan kamo, kay ako si Yahweh nga inyong Dios balaan man.
3 Show respect for your mother and father, and keep my Sabbaths. I am the Lord your God.
Kinahanglan nga motahod ang matag usa sa iyang inahan ug sa iyang amahan, ug kinahanglan tipigan ninyo ang akong Adlaw nga Igpapahulay. Ako si Yahweh ang inyong Dios.
4 Don't turn to idols for help or make for metal images of gods. I am the Lord your God.
Ayaw kamo pag-adto sa walay pulos nga mga diosdios, ni sa paghimo ug mga dios nga hinimo sa puthaw. Ako si Yahweh ang inyong Dios.
5 When you sacrifice a peace offering to the Lord, make sure you do it correctly so God will accept you.
Sa dihang maghalad kamo ngadto kang Yahweh ug halad sa pakigdait, kinahanglan maghalad kamo niini aron nga madawat kamo.
6 It needs to be eaten the day you sacrifice it, or the next day. Whatever is left over on the third day must be burned.
Kinahanglan nga kaonon kini sa samang adlaw nga gihalad kini, o sa pagkasunod adlaw. Kung adunay mahibilin niini hangtod sa ikatulo ka adlaw, kinahanglan nga sunogon kini.
7 If you do eat some of it on the third day, the sacrifice becomes repulsive and won't be accepted.
Kung gikaon kining tanan sa ikatulo nga adlaw, hugaw na kini. Kinahanglan dili na kini dawaton,
8 Anyone who eats it eats it will bear responsibility for their guilt, for they have made unclean what is holy to the Lord. They must be expelled from their people.
apan ang tanan nga mikaon niini kinahanglan manubag sa iyang kaugalingong sala tungod kay wala niya tahora kung unsa ang balaan alang kang Yahweh. Kinahanglan papahawaon kanang tawhana gikan sa iyang katawhan.
9 When you harvest the crops grown on your land, don't harvest right up to the edges of your field, or collect what has been missed.
Sa dihang mag-ani kamo sa abot sa inyong yuta, ayaw ninyo hutda pag-ani ang anaa sa mga kilid sa uma, ni tigomon ang tanang abot sa inyong naani.
10 Don't take every last grape from your vineyard or pick up the ones that have fallen. Leave them for the poor people and foreigners. I am the Lord your God.
Kinahanglan nga dili ninyo hutdon pagtigom ang ubas gikan sa inyong parasan, ni ang pagpamunit sa mga ubas nga nangahulog sa yuta sa inyong parasan. Kinahanglan ibilin ninyo kini alang sa mga kabos ug alang sa mga langyaw. Ako si Yahweh ang inyong Dios.
11 Don't steal. Don't lie. Don't deceive each other.
Ayaw pangawat. Ayaw pamakak. Ayaw panglimbong sa usag-usa.
12 Don't swear oaths in my name that are not true, otherwise you defame the character of your God. I am the Lord.
Ayaw panaad ug dili tinuod pinaagi sa akong ngalan ug pasipalaan ang ngalan sa inyong Dios. Ako si Yahweh.
13 Don't cheat others or rob them. Don't refuse to pay wages due to workers until the morning.
Ayaw daogdaoga ang inyong silingan o ayaw pangawat kaniya. Kinahanglan nga dili magpabilin diha kaninyo ang bayad sa inyong mga sinuholan sa tibuok gabii hangtod sa pagkabuntag.
14 Don't speak badly about deaf people. Don't put objects in the way of blind people to trip them up. Instead show respect to your God. I am the Lord.
Ayaw tungloha ang bungol o pagbutang ug mapandolan sa buta. Hinuon, kinahanglan nga kahadlokan ninyo ang inyong Dios. Ako si Yahweh.
15 Don't be a corrupt judge. Don't show favoritism to the poor or to the rich. Judge others fairly.
Ayaw paghimo ug sayop nga paghukom. Kinahanglan nga dili kamo magpakita nga pinalabi ang usa ka tawo tungod kay siya kabos, ug kinahanglan nga dili kamo magpakita nga pinalabi ang usa ka tawo tungod kay mahinungdanon siya. Hinunoa, hukmi ang inyong silingan nga makatarunganon.
16 Don't go around spreading false rumors about people. Don't keep quiet when the lives of others are at risk. I am the Lord.
Ayaw paglakawlakaw ug ipanabi ang dili tinuod diha sa inyong katawhan, apan tinguha ang pagpanalipod sa kinabuhi sa inyong silingan. Ako si Yahweh.
17 Don't hold onto hateful feelings towards others. Talk honestly with your neighbors, so that you don't sin because of them.
Ayaw dumti ang inyong igsoon diha sa inyong kasingkasing. Kinahanglan badlongon ninyo nga matinud-anon ang inyong silingan aron dili ka makaambit sa iyang sala.
18 Don't look for revenge or hold a grudge against anybody, but love your neighbor as yourself. I am the Lord.
Ayaw panimalos o pagkupot ug bisan unsang kaligutgot batok kang bisan kinsa sa inyong katawhan, apan higugmaa hinuon ang inyong silingan sama sa inyong kaugalingon. Ako si Yahweh.
19 Do what I tell you! Don't make different kinds of livestock breed together. Don't sow your fields with two different kinds of seed. Don't wear clothes made of two different kinds of material.
Kinahanglan tipigan mo ang akong mga mando. Ayaw sulayi sa pagpahabal ang inyong mga hayop sa laing matang sa mga hayop. Ayaw sagola ang duha ka managlahi nga mga binhi sa dihang itanom kini sa inyong uma. Ayaw pagsul-ob ug bisti nga giusa sa paghimo gamit ang duha ka matang sa kasangkapan.
20 If a man has sex with a servant girl promised to become another man's wife, but who hasn't yet been bought or set free, then compensation has to be paid. However, they are not to be killed, because she hadn't been set free.
Si bisan kinsa ang nakighilawas sa ulipong babaye nga gisaad ngadto sa usa ka pamanhunon, apan wala siya gilukat o gihatagan ug kagawasan, kinahanglan nga silotan sila. Kinahanglan nga dili sila patyon tungod kay dili man gawasnon ang babaye.
21 But the man must bring a ram as his guilt offering to the Lord at the entrance of the Tent of Meeting.
Kinahanglan dad-on sa lalaki ang iyang halad sa pagkasad-an ngadto kang Yahweh didto sa ganghaan sa toldang tagboanan- usa ka nating karnero ingon nga halad sa pagkasad-an.
22 The priest will set things right for him before the Lord using the ram of the guilt offering for the sin he has committed, and his sin will be forgiven.
Unya himoon sa pari ang kapasayloan alang kaniya pinaagi sa nating karnero alang sa halad sa pagkasad-an sa atubangan ni Yahweh, alang sa sala nga iyang nabuhat. Unya mapasaylo ang sala nga iyang gibuhat.
23 When you enter the land and plant any kind of fruit tree, treat the fruit at first as unclean. For three years you are forbidden to eat it.
Sa dihang makaabot na kamo ngadto sa yuta ug magtanom sa tanang matang sa mga kahoy nga mamunga, kinahanglan nga pasagdan ninyo ang bunga niini ingon nga ginadili nga kan-on. Kinahanglan nga idili kaninyo ang bunga niini sulod sa tulo ka tuig. Kinahanglan nga dili kini kaonon.
24 The fourth year all the fruit must be dedicated to the Lord as a praise offering.
Apan balaanon ang tanang bunga sa ikaupat nga tuig, usa kini ka halad sa pagdayeg kang Yahweh.
25 However, the fifth year you may eat the fruit and in this way you will have an even greater harvest. I am the Lord your God.
Makahimo na kamo sa pagkaon sa bunga sa ikalima nga tuig, sa paghulat niini aron mamunga ug daghan ang mga kahoy. Ako si Yahweh ang inyong Dios.
26 Don't eat meat with blood in it. Don't use fortune-telling or witchcraft.
Ayaw pagkaon ug bisan unsa nga karne nga aduna pay dugo niini. Ayaw pagpakisayod sa mga espiritu mahitungod sa umaabot, ug ayaw pagbaton ug gahom-gahom aron sa pagdumala sa uban.
27 Don't cut your hair on the sides of your head or trim the sides of your beard,
Ayaw pagsunod sa mga gibuhat sa mga pagano sama sa pagkiskis sa buhok sa kilid sa inyong ulo o paggupit sa tumoy sa inyong bungot.
28 don't cut your bodies in some pagan ritual for the dead, and don't get yourselves tattoos. I am the Lord.
Ayaw pagsamad-samad sa inyong lawas alang sa mga patay o pagpatato sa inyong lawas. Ako si Yahweh.
29 Don't bring shame on your daughter by making her a prostitute, otherwise the land will become morally and spiritually depraved.
Ayaw pakaulawi ang inyong anak nga babaye pinaagi sa paghimo kaniya nga tigbaligya ug dungog, o mahimong tigbaligya ug dungog ang tibuok nasod ug mapuno sa pagkadaotan ang yuta.
30 Keep my Sabbaths and show respect for my sanctuary. I am the Lord.
Kinahanglan nga tipigan ninyo ang akong Adlaw nga Igpapahulay ug tahoron ang akong tabernakulo. Ako si Yahweh.
31 Don't try and find help from mediums or spiritists—don't even go looking for them, otherwise they will corrupt you. I am the Lord your God.
Ayaw pag-adto niadtong makihsulti sa mga patay o sa mga espiritu. Ayaw sila pangitaa, o mahugawan nila kamo. Ako si Yahweh ang inyong Dios.
32 Stand up and be respectful of older people. Show reverence for your God. I am the Lord.
Kinahanglan nga mobarog kamo atubangan sa mga tawong ubanon na ug tahora ang mga tigulang nga tawo. Kinahanglan mahadlok kamo sa inyong Dios. Ako si Yahweh.
33 Don't mistreat foreigners who live in your country.
Kung nagpuyo uban kaninyo ang usa ka langyaw diha sa inyong yuta, kinahanglan nga dili ninyo siya pasakitan.
34 Treat them in the same way as a fellow citizen, and love them as you love yourself, because you were once foreigners living in Egypt. I am the Lord your God.
Ang langyaw nga nagpuyo uban kaninyo kinahanglan nga parihason ninyo sa tawong Israelita nga nagpuyo uban kaninyo, ug kinahanglan nga higugmaon ninyo siya sama sa inyong kaugalingon, tungod kay nahimo kamong mga langyaw sa yuta sa Ehipto. Ako si Yahweh nga inyong Dios.
35 Don't use dishonest weights and measures.
Ayaw paggamit ug sayop nga sukdanan sa dihang magsukod kamo sa gitas-on, sa gibug-aton, o sa gidaghanon.
36 Make sure your scales and weights are accurate, that your measures of ephah and hin are correct. I am the Lord your God who led you out of Egypt.
Kinahanglan maggamit kamo ug hustong pangsukod, hustong timbangan, ug hustong Epha ug hustong hin. Ako si Yahweh ang inyong Dios, ang nagpagawas kaninyo sa yuta sa Ehipto.
37 Keep all my rules and regulations, and make sure you follow them. I am the Lord.”
Kinahanglan nga tumanon ninyo ang tanan kong kasugoan ug ang tanan kong mga balaod, ug buhata kini. Ako si Yahweh.”'
