< Judges 3 >
1 The following are the nations the Lord left and used to test all those Israelites who had not known what it was like to be part of any of the wars in Canaan.
Karon gibilin ni Yahweh kini nga mga nasod aron sa pagsulay sa Israel, ang matag usa sa Israel nga wala nakasinati sa bisan unsa nga pakiggubat sa Canaan.
2 (He did so to teach warfare to the later generations of Israel, particularly to those who had not previously experienced it.)
(Gibuhat niya kini aron tudloan ug pakiggubat ang bag-ong kaliwatan sa mga Israelita nga wala pa nasayod niini kaniadto.)
3 They are: the five rulers of the Philistines, all the Canaanites, the Sidonians, and the Hivites living in the mountains of Lebanon from Mount Baal-hermon to Lebo-hamath.
Mao kini ang mga nasod: ang lima ka mga hari nga mga Filistihanon, ang tanan nga mga Canaanhon, ang mga Sidonhon, ug ang mga Hibihanon nga nagpuyo sa kabukiran sa Lebanon, gikan sa Bukid sa Baal Hermon ngadto sa Hamat Pas.
4 They were left there be to a test for the Israelites, to find out whether the Israelites would keep the Lord's commandments which he had given their forefathers through Moses.
Kini nga mga nasod gibilin ingon nga paagi ni Yahweh sa pagsulay sa Israel, aron mapamatud-an kung motuman ba sila sa mga mando nga iyang gihatag sa ilang mga katigulangan pinaagi kang Moises.
5 They lived among the Canaanites, Hittites, Amorites, Perizzites, Hivites, and Jebusites.
Busa nagpuyo ang katawhan sa Israel uban sa mga Canaanhon, sa mga Hitihanon, sa mga Amorihanon, sa mga Perizihanon, sa mga Hibihanon, ug sa mga Jebusihanon.
6 The Israelites intermarried with them, marrying their daughters, giving their own daughters to their sons, and worshiped their gods.
Gikuha ang ilang mga anak nga babaye aron mahimong ilang mga asawa, ug ang ilang kaugalingon nga mga anak nga babaye gihatag ngadto sa ilang mga anak nga lalaki, ug ilang gialagaran ang ilang mga dios.
7 The Israelites did what was evil in the Lord's sight. They ignored the Lord their God and worshiped the images of Baals and Asherahs.
Ang katawhan sa Israel nagbuhat ug daotan sa panan-aw ni Yahweh ug gikalimtan si Yahweh nga ilang Dios. Gisimba nila ang mga Baal ug ang mga Ashera.
8 The Lord became angry with Israel, so he sold them to Cushan-Rishathaim, king of Aram Naharaim. The Israelites were subject to Cushan-Rishathaim for eight years.
Busa, ang kasuko ni Yahweh misilaob batok sa Israel, ug gibaligya niya sila ngadto sa kamot ni Kushan Rishataim nga hari sa Aram Naharaim. Nag-alagad ang katawhan sa Israel kang Kushan Rishataim sulod sa walo ka tuig.
9 But when the Israelites cried out to the Lord to help them, he provided someone to rescue them, Othniel, son of Kenaz, Caleb's younger brother, and he saved them.
Sa dihang nagpakitabang ang katawhan sa Israel kang Yahweh, nagpadala si Yahweh ug usa ka tawo nga motabang sa katawhan sa Israel, ug moluwas kanila: Si Otniel ang anak nga lalaki ni Kenaz (manghod ni Caleb).
10 The Spirit of the Lord came on him, and he became Israel's judge. He went to war with Cushan-Rishathaim, king of Aram, and the Lord handed the king over to Othniel, who was victorious.
Gigamhan siya sa Espiritu ni Yahweh, ug gihukman niya ang Israel ug milakaw siya aron sa pagpakiggubat. Gihatagan siya ni Yahweh ug kadaogan batok kang Kushan Rishataim nga hari sa Aram. Gibuntog sa kamot ni Otniel si Kushan Rishataim.
11 As a result, the country was a peace for forty years until Othniel, son of Kenaz, died.
Nakabaton ang yuta ug kalinaw sulod sa 40 ka tuig. Unya namatay si Othniel nga anak nga lalaki ni Kenaz.
12 But once again the Israelites did what was evil in the Lord's sight, and because they did this the Lord gave power to Eglon, king of Moab, to conquer Israel.
Human niana, nagbuhat na usab ang mga Israelita ug daotan sa panan-aw ni Yahweh, ug gihatagan ni Yahweh si Eglon ang hari sa Moab ug kusog aron sa pagbuntog sa mga Israelita.
13 Eglon had the Ammonites and the Amalekite join him, and then attacked and defeated Israel, taking possession of the City of Palms.
Nakighiusa si Eglon sa mga Amornon ug sa mga Amalekanhon ug milakaw sila ug gipildi ang Israel, ug gipanag-iyahan nila ang Siyudad sa mga Palmera.
14 The Israelites were subject to Eglon, king of Moab, for eighteen years.
Nag-alagad ang katawhan sa Israel kang Eglon nga hari sa Moab sulod sa 18 ka tuig.
15 Again the Israelites cried out to the Lord to help them, and he provided someone to rescue them, Ehud, son of Gera the Benjamite, a left-handed man. The Israelites sent him to pay the tribute to Eglon, king of Moab.
Sa dihang nagpakitabang ang mga Israelita kang Yahweh, nagpadala na usab si Yahweh ug usa ka tawo nga motabang kanila, si Ehud nga anak nga lalaki ni Gera, gikan sa tribo ni Benjamin, usa ka walhon nga tawo. Gipadala siya sa katawhan sa Israel, uban ang ilang buhis, ngadto kang Eglon nga hari sa Moab.
16 Ehud had made for himself a cubit long double-edged sword, and he strapped it to his right thigh under his clothes.
Nagbuhat si Ehud ug espada nga adunay duha ka sulab, usa ka cubit ang katas-on; gihigot niya kini ilalom sa iyang bisti sa iyang tuong paa.
17 He came and presented the tribute to Eglon, king of Moab, who was a very fat man.
Gihatag niya ang buhis ngadto kang Haring Eglon sa Moab. (Karon si Eglon tambok kaayo nga tawo.)
18 Then after delivering the tribute he sent home those who had helped carry it.
Human gihatag ni Ehud ang buhis, mibiya siya uban niadtong nagdala niini.
19 But when he reached the stone idols near Gilgal, he turned back. He went to see Eglon, and told him, “Your Majesty, I have a secret message for you.” The king told his attendants, “Silence!” and they all left.
Apan, sa dihang nakaabot na si Ehud sa dapit diin gibuhat ang kinulit nga mga hulagway duol sa Gilgal, mitalikod siya ug mibalik, ug miingon siya, “Aduna akoy tinago nga mensahe alang kanimo, akong hari.” Miingon si Eglon, “Paghilom!” Busa ang tanan niadtong nag-alagad kaniya mibiya sa lawak.
20 Ehud then went over to where Eglon was sitting alone in his cool upstairs room, and told him, “I have a message from God for you.” As the king got up from his seat,
Miduol si Ehud kaniya. Naglingkod ang hari, nag-inusara sa bugnaw sa taas nga dapit sa lawak. Miingon si Ehud, “Aduna akoy mensahe nga gikan sa Dios alang kanimo.” Mitindog ang hari sa iyang lingkoranan.
21 Ehud grabbed his sword with his left hand from his right thigh and drove it into Eglon's belly.
Gikab-ot ni Ehud ang espada gamit ang iyang wala nga kamot ug gikuha ang espada gikan sa iyang tuo nga paa, ug gidunggab niya ang hari.
22 The handle went in with the blade and the fat closed over it. So Ehud didn't pull the sword out, and the king defecated.
Ug ang pul-an sa espada nadasok kaniya human sa sulab sa espada, ang tumoy milapos sa iyang likod, ug ang tambok mitabon sa espada, ug wala na hulbota ni Ehud ang espada gikan sa iyang lawas.
23 Then Ehud closed and locked the doors, and escaped through the toilet.
Unya migawas si Ehud sa portiko ug gisirado ang mga pultahan sa taas nga bahin sa lawak nga anaa sa iyang likod ug gikandado kini.
24 After he had left, the servants came and saw that the doors of the room were locked. “He must be using the toilet,” they concluded.
Human nakalakaw si Ehud, miabot ang sulugoon sa hari; nakita nila nga ang mga pultahan sa ibabaw nga bahin sa lawak sirado, busa naghunahuna sila, “Sigurado nga iyang gihupay ang iyang kaugalingon sa kabugnaw sa ibabaw nga lawak.”
25 So they waited until they couldn't stand it any more, and since he still hadn't opened the doors of the room, they went and found the key and opened the doors. There was their lord, lying dead on the floor.
Nag-anam sila ug kabalaka hangtod gibati na nila nga napasagdan na nila ang ilang trabaho sa dihang wala pa gihapon ablihi sa hari ang mga pultahan sa ibabawng bahin sa lawak. Busa ilang gikuha ang yabi ug ila kining giablihan, ug didto naghigda ang ilang agalon, natumba sa salog, ug patay na.
26 While the servants delayed acting, Ehud escaped, passing the stone idols and on to Seirah.
Samtang naghulat ang mga sulugoon, nalibog kung unsa ang ilang buhaton, nakaikyas na si Ehud ug nakaagi na sa dapit diin adunay kinulit nga mga hulagway sa mga dios, ug nakaikyas siya ngadto sa Seira.
27 When he got there, he blew a trumpet in the hill country of Ephraim, and the Israelites joined him. They went down from the hills, with Ehud leading them.
Sa dihang nakaabot na siya, gihuypan niya ang trumpeta didto sa kabungtoran sa Efraim. Unya nanglugsong ang katawhan sa Israel uban kaniya gikan sa kabungtoran, ug siya ang nanguna kanila.
28 He told them, “Follow me, for the Lord has handed Moab, your enemy, over to you.” So they followed him down and took control of the fords of the Jordan leading to Moab. They didn't let anyone cross.
Miingon siya kanila, “Sunod kanako, kay buntogon ni Yahweh ang inyong mga kaaway, ang mga Moabihanon.” Misunod sila kaniya ug ilang gikuha ang labanganan sa Jordan nga tabok gikan sa mga Moabihanon, ug walay bisan usa nga ilang gitugotan nga makatabok sa suba.
29 Then they attacked the Moabites and killed around 10,000 of their best and strongest fighting men. Not a single one escaped.
Niadtong panahona nakapatay sila ug 10, 000 ka mga tawo sa Moab, ug ang tanan kusgan ug may katakos nga kalalakin-an. Walay usa nga nakaikyas.
30 Moab was conquered that day and made subject to Israel, and the country was at peace for eighty years.
Busa niadtong adlawa si Moab napildi pinaagi sa kusog sa Israel. Ug nakapahulay ang yuta sulod sa 80 ka tuig.
31 After Ehud was Shamgar, son of Anath, who killed six hundred Philistines with an oxgoad. He also rescued Israel.
Human kang Ehud ang sunod nga maghuhukom mao si Shamgar ang anak nga lalaki ni Anat nga nakapatay ug 600 ka mga Filistihanon pinaagi sa sungkod nga gigamit aron sa pagtusok sa mga baka. Giluwas usab niya ang Israel gikan sa kakuyaw.