John 1
1 In the beginning the Word already was. The Word was with God, and the Word was God.
Í upphafi, áður en nokkuð varð til, var Kristur hjá Guði.
2 In the beginning he was with God.
Hann hefur verið frá upphafi og sjálfur er hann Guð.
3 Everything came into being through him; nothing came into being without him.
Allt var skapað vegna hans og án hans varð ekkert til sem til er orðið.
4 In him was life, the life that was the light of everyone.
Í honum er eilíft líf, og þetta líf er ljós fyrir alla menn.
5 The light shines in the darkness, and the darkness has not extinguished it.
Líf hans er ljósið sem skín í myrkrinu en myrkrið vill ekkert með það hafa.
6 God sent a man named John.
Guð sendi Jóhannes skírara til að vitna um að Jesús Kristur væri hið sanna ljós.
7 He came as a witness to explain about the light so that everyone might believe through him.
8 He himself was not the light, but he came to witness to the light.
Ekki var Jóhannes ljósið, heldur átti hann að vitna um það.
9 The true light was coming into the world to give light to everyone.
Seinna kom sá sem er hið sanna ljós, og hann vill lýsa upp líf sérhvers manns sem fæðist í þennan heim.
10 He was in the world, and though the world was made through him, the world didn't know who he was.
Hann var í heiminum og heimurinn varð til hans vegna, en samt þekkti heimurinn hann ekki.
11 He came to his own people, but they didn't accept him.
Honum var jafnvel hafnað í sínu eigin landi og af eigin þjóð – Gyðingum. Fáir tóku við honum, en öllum þeim sem það gerðu gaf hann rétt og kraft til að verða Guðs börn – þeim sem treystu því að hann gæti frelsað þá.
12 But to all those who accepted him and trusted in him, he gave the right to become God's children.
13 These are the children born not in the usual way, not as the result of human desire or a father's decision, but born of God.
Þeir, sem þannig trúa á hann, endurfæðast! Það er ekki líkamleg endurfæðing – afleiðing mannlegra hvata eða áforma – heldur andleg fæðing og samkvæmt vilja Guðs.
14 The Word became human and lived among us, and we saw his glory, the glory of the Father's one and only Son, full of grace and truth.
Kristur fæddist sem maður og bjó hér á jörðinni meðal okkar, fullur náðar og sannleika. Við sáum dýrð hans – dýrð eingetins sonar hins himneska föður.
15 John gave his testimony about him, shouting out to the people, “This is the one I was telling you about when I said, ‘The one who is coming after me is more important than me, for before I ever existed he already was.’”
Jóhannes benti fólkinu á hann og sagði: „Sá mun koma sem mér er æðri og var löngu á undan mér.“
16 We have all been recipients of his generous nature, one gracious gift after another.
Öll höfum við notið miskunnar hans og kærleika, náðar á náð ofan.
17 The law was given through Moses; grace and truth came through Jesus Christ.
Móse flutti okkur lögmálið með öllum þess ströngu kröfum og afdráttarlausa réttlæti, en náðin og sannleikurinn kom með Jesú Kristi.
18 While no one has ever seen God, God the one and only, who is close to the Father, has shown us what God is like.
Enginn hefur nokkurn tíma séð Guð en einkasonur hans, sem stendur næst föðurnum, hefur kennt okkur að þekkja hann.
19 This is what John publicly stated when the Jewish leaders sent priests and Levites from Jerusalem to ask him, “Who are you?”
Leiðtogar Gyðinga sendu nú presta og musterisþjóna frá Jerúsalem til að spyrja Jóhannes hvort hann væri Kristur, konungur Ísraels.
20 John declared plainly and clearly without hesitation, “I am not the Messiah.”
En því neitaði Jóhannes afdráttarlaust og sagði: „Ég er ekki Kristur.“
21 “So then, who are you?” they asked. “Elijah?” “No, I'm not,” he answered. “Are you the Prophet?” “No,” he replied.
„Hver ertu þá?“spurðu þeir, „ertu Elía?“„Nei, “svaraði hann. „Ertu spámaðurinn?“„Nei.“
22 “Well, who are you, then?” they asked. “We have to give an answer to those who sent us. What do you say about yourself?”
„Hver þá? Segðu okkur það, svo við getum svarað þeim sem sendu okkur. Hvað viltu segja um sjálfan þig?“
23 “I am a voice calling in the desert, ‘Make the Lord's way straight!’” he said, using the words of the prophet Isaiah.
Hann svaraði: „Ég er rödd sem hrópar: „Búið ykkur undir komu Drottins!““
24 The priests and Levites sent by the Pharisees
Þeir sem sendir voru frá faríseunum spurðu þá: „Fyrst þú ert hvorki Kristur, Elía né spámaðurinn, hvaða rétt hefur þú þá til að skíra?“
25 asked him, “Why then are you baptizing, if you're not the Messiah, or Elijah, or the Prophet?”
26 John replied, “I baptize with water, but standing among you is someone you don't know.
„Ég skíri aðeins með vatni, “svaraði Jóhannes, „en hér á meðal okkar er sá sem þið þekkið ekki.
27 He is coming after me, but I am not even worthy to untie his sandals.”
Hann mun brátt hefja starf sitt. Ég er ekki einu sinni verður þess að vera þræll hans.“
28 This all happened in Bethany beyond the Jordan, where John was baptizing.
Þetta gerðist hjá Betaníu, þorpi austan við ána Jórdan, þar sem Jóhannes var að skíra.
29 The next day John saw Jesus approaching him, and said, “Look, the Lamb of God, who takes away the sin of the world!
Daginn eftir sá Jóhannes Jesú koma gangandi í átt til sín. „Sjáið!“sagði Jóhannes, „þarna er Guðs lambið sem tekur burt synd heimsins!
30 This is the one I was talking about when I said, ‘A man who is coming after me is more important than me, for before I ever existed he already was.’
Ég átti við hann þegar ég sagði: „Sá mun koma sem mér er æðri og var á undan mér.“
31 I didn't know myself who he was, but I came baptizing with water so that he could be revealed to Israel.”
En ég vissi ekki að þetta væri hann. Mitt hlutverk er að skíra með vatni og benda Ísraelsþjóðinni á hann.“
32 John gave his evidence about him, saying, “I saw the Spirit descend from heaven like a dove and rest upon him.
Síðan sagði Jóhannes að hann hefði séð heilagan anda stíga niður af himni eins og dúfu og hvíla yfir honum.
33 I wouldn't have known him except he who sent me to baptize with water had told me, ‘The one you see the Spirit descend to and rest upon, he is the one who baptizes with the Holy Spirit.’
„Ég vissi ekki að þetta væri hann, “sagði Jóhannes aftur, „en þegar Guð sendi mig til að skíra sagði hann: „Þegar þú sérð heilagan anda koma niður og setjast á einhvern – þá er það sá sem þú leitar að. Hann mun skíra með heilögum anda.“
34 I saw it happen and I declare that this is the Son of God.”
Þetta sá ég gerast núna á þessum manni og því segi ég: Hann er sonur Guðs.“
35 The next day John was standing there with two of his disciples.
Daginn eftir var Jóhannes á sama stað ásamt tveim lærisveina sinna
36 He saw Jesus passing by, and said, “Look! This is the Lamb of God!”
og var Jesús þar aftur á gangi. Jóhannes horfði á hann og sagði: „Sjáið! Þarna er Guðs lambið!“
37 When the two disciples heard what he said they went and followed Jesus.
Lærisveinarnir tveir fóru þá á eftir Jesú.
38 Jesus turned round and saw them following him. “What are you looking for?” he asked them. “Rabbi (which means ‘Teacher’), where are you staying?” they asked in reply.
Jesús leit við, sá þá koma og spurði: „Hvað viljið þið?“„Herra, “svöruðu þeir, „hvar býrðu?“
39 “Come and see,” he told them. So they went with him and saw where he was staying. It was about four p.m., and they spent the rest of the day with him.
„Komið og þá sjáið þið það, “svaraði hann. Síðan fóru þeir með honum þangað sem hann dvaldist og voru hjá honum frá því um fjögurleytið til kvölds.
40 Andrew, the brother of Simon Peter, was one of these two disciples who had heard what John said and followed Jesus.
Annar þessara manna var Andrés, bróðir Símonar Péturs.
41 He went at once to find his brother Simon and told him, “We've found the Messiah!” (which means “Christ”).
Andrés fer nú að finna bróður sinn, Símon, og segir: „Við höfum fundið Krist!“
42 He took him to Jesus. Looking directly at Simon, Jesus said, “You are Simon, son of John. But now you will be called Cephas,” (which means “Peter”).
Og hann fór með hann til Jesú. Jesús leit á hann og sagði: „Þú ert Símon Jónasson, en nú skalt þú kallast Pétur, – kletturinn!“
43 The next day Jesus decided to go to Galilee. Jesus found Philip there, and told him, “Follow me.”
Daginn eftir ákvað Jesús að fara til Galíleu. Þá hitti hann Filippus og sagði við hann: „Fylg þú mér.“
44 Philip was from Bethsaida, the same town that Andrew and Peter came from.
Filippus var frá Betsaída, heimabæ Andrésar og Péturs.
45 Philip found Nathanael and told him, “We've found the one that Moses wrote about in the law and that the prophets did too—Jesus of Nazareth, the son of Joseph.”
Filippus fór að finna Natanael og sagði við hann: „Við höfum fundið Krist – þann sem Móse og spámennirnir töluðu um! Hann heitir Jesús Jósefsson og er frá Nasaret.“
46 “From Nazareth? Can anything good come from there?” Nathanael wondered. “Just come and see,” Philip replied.
„Nasaret!“hrópaði Natanael. „Getur nokkuð gott komið þaðan?“„Komdu og sjáðu sjálfur, “svaraði Filippus ákveðinn.
47 As Jesus saw Nathanael approaching, he said about him, “Look, here's a true Israelite! There's nothing false about him.”
Þegar þeir komu þangað sagði Jesús: „Hér kemur ósvikinn Ísraelsmaður.“
48 “How do you know who I am?” Nathanael asked. “I saw you there under the fig tree, before Philip called you,” Jesus replied.
„Hvaðan þekkir þú mig?“spurði Natanael. „Ég sá þig undir fíkjutrénu, áður en Filippus kallaði á þig, “svaraði Jesús.
49 “Rabbi, you are the Son of God, the king of Israel!” Nathaniel exclaimed.
„Herra! Þú ert sonur Guðs! – konungur Ísraels!“sagði Natanael.
50 “You believe this just because I told you I saw you under the fig tree?” Jesus replied. “You'll get to see much more than that!”
„Trúir þú bara vegna þess að ég sagðist hafa séð þig undir fíkjutrénu?“spurði Jesús. „Þú skalt sjá það sem meira er.
51 Then Jesus said, “I tell you the truth, you will all see heaven open, and the angels of God going up and down on the Son of man.”
Þú munt jafnvel sjá himininn opinn og engla Guðs stíga upp og niður frammi fyrir mér.“
