Genesis 45
1 Joseph couldn't control his emotions any longer while all his attendants were there, so he shouted out, “Everybody leave me!” So there was nobody else there when Joseph revealed who he was to his brothers.
Unya si Jose wala na makagpugong sa iyang kaugalingon sa atubangan sa tanan nga diha sa iyang luyo, ug siya misinggit: Papahawaa ninyo ang tanan. Ug didto wala nay bisan kinsa nga nahabilin samtang si Jose sa iyang kaugalingon nagpaila sa iyang mga igsoong lalake.
2 But he cried so loudly that the Egyptians could hear him, and they told Pharaoh's household about it.
Ug siya nagminatay sa paghilak; ug nanagpakadungog ang mga Egiptohanon, ug nakadungog usab ang panimalay ni Faraon.
3 “I'm Joseph!” he announced to his brothers. “Is my father still alive?” They couldn't answer him as they were so surprised to see him face to face.
Ug si Jose miingon sa iyang mga igsoon: Ako mao si Jose; buhi pa ba ang akong amahan? Ug ang iyang mga igsoon wala makahimo sa pagtubag kaniya, ug nangalisang sila sa atubangan niya.
4 “Please come closer to me,” he told his brothers. They came over to him. “I'm your brother Joseph who you sold into slavery in Egypt.
Ug miingon si Jose sa iyang mga igsoong lalake: Dumuol kamo kanako, gipakilooy ko kaninyo. Ug sila mingduol. Ug siya miingon: Ako mao si Jose nga inyong igsoon, nga mao ang inyong gibaligya sa Egipto.
5 But don't be worried or get angry with yourselves that you sold me to be a slave here, because it was God who sent me ahead of you to save lives.
Ug karon, ayaw ninyo ikasubo ni ikaguol sa inyong kaugalingon nga ako gibaligya ninyo dinhi, kay ang Dios nagpadala kanako sa pag-una kaninyo aron sa pagbantay sa kinabuhi.
6 The country has suffered from famine for two years already, but there will be five more years with no plowing or reaping.
Kay niining duha na karon ka tuig nga may gutom dinhi sa yuta, ug may nahabilin pa nga lima ka tuig, nga walay makadaro ni makaani.
7 God sent me ahead of you to make sure you would still have descendants, to save your lives in this miraculous way.
Ug ang Dios nagpadala kanako sa pag-una kaninyo aron sa pagbantay kaninyo nga mga salin dinhi sa yuta, ug sa pagluwas kaninyo nga buhi pinaagi sa daku nga pagkaluwas.
8 So it wasn't you who sent me here, but God. He was the one who made me Pharaoh's chief advisor in charge of all his affairs, and ruler of the whole country of Egypt.
Busa karon wala kamo magpadala kanako dinhi, kondili ang Dios; ug siya nagbutang kanako nga amahan kang Faraon ug ginoo sa tibook niya nga panimalay, ug magbubuot sa tibook nga yuta sa Egipto.
9 Now hurry! Go back to my father and tell him, ‘This message comes from your son Joseph: God has made me the ruler of the whole of Egypt. Come to me now; don't wait.
Pagdali kamo, umadto kamo sa akong amahan ug iingon ninyo kaniya: Mao kini ang giingon sa imong anak nga si Jose: Ang Dios nagbutang kanako nga ginoo sa tibook nga Egipto. Umari ka kanako. Ayaw pagdugay.
10 You'll live in the land of Goshen so you can be close to me with your children and grandchildren, and with your flocks and herds and everything that belongs to you.
Ug magapuyo ka sa yuta sa Gosen, ug magakinabuhi ka sa haduol kanako, ikaw ug ang imong mga anak; ug ang mga anak sa imong mga anak; ang imong mga panon ug ang imong kahayupan, ug ang tanan nga imo.
11 I'll make sure you have food, because there are still five more years of famine to come. Otherwise you and your family and your animals are going to starve.’”
Ug didto pagapakan-on ko ikaw, kay may nahabilin pa nga lima ka tuig sa gutom, tingali unya mahulog ka sa pagkakabus, ikaw ug ang imong panimalay, ug ang tanan nga imo.
12 Then Joseph told his brothers, “You can all see for yourselves—including my brother Benjamin—that it's really me talking to you!
Ug, ania karon, ang imong mga mata, nakakita ug ang mga mata sa akong igsoon nga si Benjamin, nga ang akong baba mao ang nagasulti kaninyo.
13 Tell my father how much I'm respected in Egypt. Tell him everything that you've seen. Hurry! Bring my father here quickly!”
Busa, ipaila ninyo sa akong amahan ang tibook nga himaya ko sa Egipto ug ang tanan nga inyong nakita; ug dumali kamo ug dad-on ninyo dinhi kanako ang akong amahan.
14 He hugged Benjamin, and Benjamin hugged him back. They both wept for joy.
Ug migakus siya sa liog ni Benjamin nga iyang igsoon, ug mihilak siya; ug si Benjamin usab mihilak nga naggakus diha sa iyang liog.
15 He kissed all his brothers and wept over them, and after that his brothers were able to start talking with him.
Ug mihalok siya sa tanan niyang mga igsoon nga lalake, ug mihilak tungod kanila ug sa tapus niini nakigsulti kaniya ang iyang mga igsoon.
16 Word soon reached Pharaoh's palace that Joseph's brothers had arrived. Pharaoh and his officials were glad to hear the news.
Ug ang taho mahitungod niini hingdunggan sa balay ni Faraon nga nagaingon: Ang mga igsoon ni Jose miabut. Ug kini nakapahimuot kaayo kang Faraon ug sa iyang mga ulipon.
17 Pharaoh said to Joseph, “Tell your brothers, ‘This is what you are to do: Load your donkeys with grain and go back to the country of Canaan.
Ug miingon si Faraon kang Jose: Ingna ang imong mga igsoon: Buhata ninyo kini; luwanan ninyo ang inyong mga hayupan, ug lumakaw kamo, pauli kamo sa yuta sa Canaan;
18 Then bring your father and your families and return here to me. I will give you the best land in Egypt, and you shall eat the best food the country has to offer.’
Ug kuhaa ninyo ang inyong amahan, ug ang inyong mga panimalay, ug umari kamo kanako, ug ako magahatag kaninyo sa labing maayo sa yuta sa Egipto, ug magakaon kamo sa kinatambokan sa yuta.
19 Tell them to do this as well, ‘Take some wagons from Egypt for your children and your wives. Bring them and your father here.
Karon ikaw gisugo; buhata ninyo kini; kumuha kamo gikan sa yuta sa Egipto ug mga sakyanan alang sa inyong mga anak, ug sa inyong mga asawa; ug kuhaa ninyo ang inyong amahan ug umanhi kamo.
20 Don't worry about bringing your possessions because the best of all Egypt is yours.’”
Ug ayaw pagtagad sa inyong mga katigayonan, kay ang labing maayo sa tibook nga yuta sa Egipto mainyo.
21 So that's what the sons of Israel did. Joseph provided them with wagons, as Pharaoh had ordered. He also gave them supplies for their journey.
Ug mao nga gibuhat kini sa mga anak nga lalake ni Israel: gihatagan sila ni Jose ug mga sakyanan ingon sa sugo ni Faraon, ug sila gihatagan niya ug makaon alang sa ilang panaw.
22 He gave each of them new clothes. But to Benjamin he gave five sets of clothes and 300 pieces of silver.
Sa tagsatagsa kanila mihatag siya ug mga ilisan nga mga bisti, ug naghatag siya kang Benjamin totolo ka gatus ka book nga salapi, ug lima ka ilisan nga mga bisti.
23 Joseph also sent to his father the following: ten donkeys carrying the best things from Egypt, and ten female donkeys carrying grain and bread and supplies needed for his father's journey.
Ug sa iyang amahan iyang gipadala kini: napulo ka asno nga lake nga giluwanan sa labing maayo sa Egipto, ug napulo ka asno nga baye nga giluwanan sa trigo, ug tinapay, ug pagkaon alang sa iyang amahan sa dalan.
24 Then he saw his brothers off, and as they left he told them, “Don't argue on the way!”
Busa iyang gipalakaw ang iyang mga igsoon nga lalake, ug nanggikan sila. Ug siya miingon kanila: Magmatngon kamo nga dili kamo manag-away sa dalan.
25 So they left Egypt and went back home to their father Jacob in the country of Canaan.
Ug mitungas sila gikan sa Egipto, ug miabut sila sa yuta sa Canaan kang Jacob nga ilang amahan,
26 “Joseph's still alive!” they told him. “It's true, and he's the ruler of the whole country of Egypt!” Jacob was stunned at the news—he just couldn't believe it!
Ug ilang gisuginlan siya sa mga balita nga nagaingon: Si Jose buhi pa, ug siya mao ang ginoo sa tibook nga yuta sa Egipto. Ug ang iyang kasingkasing naluya, kay siya wala tumoo kanila.
27 But when they told him everything that Joseph had said to them, and when he saw the wagons that Joseph had sent to take him to Egypt, Jacob came back to his senses.
Ug ilang gisugilon kaniya ang tanan nga mga pulong ni Jose nga iyang gisulti kanila; ug sa nakita niya ang mga sakyanan nga gipadala ni Jose aron sa pagdala kaniya, ang espiritu ni Jacob nga ilang amahan nabuhi pag-usab.
28 Israel said, “All right, I believe you! My son Joseph is still alive! I'm going to go and see him before I die.”
Unya miingon si Israel: Igo na; si Jose nga akong anak buhi pa diay: ako moadto ug motan-aw kaniya sa dili pa ako mamatay.
