< Deuteronomy 22 >
1 If you see someone's cow or sheep wandering around, don't just ignore it. Make sure you take it back to its owner.
Walaalkaa dibigiisa ama laxdiisa oo baxsi ah intaad aragtid waa inaadan ka dhuuman, laakiinse hubaal waa inaad walaalkaa u soo celisaa.
2 If its owner doesn't live near you, or if you don't know who it is, take the animal home with you and keep it until the owner comes looking, then you can return it.
Oo walaalkaagii lahaa hadduusan kuu dhowayn, ama haddaadan isaga aqoon, markaas waa inaad neefka baxsiga ah gurigaaga keentaa oo waa inaad haysaa ilaa uu kuu yimaado walaalkaa oo doondoonaya, oo markaas waa inaad isaga u celisaa.
3 Do the same for whatever else you find that someone has lost—a donkey, a cloak, anything. Don't just ignore it.
Oo waa inaad sidaas oo kale u gashaa dameerkiisa, iyo dharkiisaba, oo waa inaad sidaas oo kale u gashaa wax alla wixii walaalkaa ka lumay ee aad adigu heshid. Waa inaadan ka dhuuman.
4 If you see someone's donkey or cow that has fallen down on the road, don't just ignore it. Help lift it up.
Haddaad aragtid walaalkaa dameerkiisa ama dibigiisa oo jidka ku dhacay, waa inaadan ka dhuuman, laakiinse hubaal waa inaad isaga caawisaa oo la istaajisaa.
5 A woman must not wear men's clothing, and a man must not wear women's clothing. Anyone who does this offends the Lord your God.
Naagu waa inayan xidhan waxa nin leeyahay, oo ninna waa inuusan guntan dhar naageed, waayo, ku alla kii waxaa sameeyaa waa u karaahiyo Rabbiga Ilaahaaga ah.
6 If you happen to find a bird's nest with chicks or eggs, whether it's in a tree or on the ground beside the road, and the mother is sitting on the chicks or eggs, don't take the mother with the young.
Jidka hortaadaa haddaad ka heshid shimbir buulkeed oo geed ama dhulka ku yaal, oo ay buulka ku jiraan dhal ama ugxan iyo hooyadood oo ku fadhida dhashii ama ugxantii waa inaadan hooyada la qaadan dhasha.
7 You may take the young, but make sure you let the mother go, so that you will do well and have a good long life.
Si kasta ha ahaatee waa inaad hooyada sii daysaa, laakiinse dhasha waad qaadan kartaa, inaad nabdoonaatid oo uu cimrigaagu ku dheeraado.
8 When you build a new house, be sure to install a railing around your roof, so that you won't be held guilty if someone dies falling from it.
Markaad dhisatid guri cusub, saqafkiisa waa inaad derbi ku wareejisaa si aadan reerkaaga dhiig ugu soo jiidin haddii nin halkaas ka soo dhaco.
9 Don't plant your vineyard with another kind of crop. Otherwise everything you produce—the crop you planted and the fruit of your vineyard—must be dedicated to the Lord.
Beertaada canabka ah waa inaadan ku wada beeran iniino laba cayn oo kala duwan ah, waaba intaasoo ay midhaha oo dhammu quduus kaa noqdaan, kuwaasoo ah iniinihii aad beeratay iyo midhihii beerta canabka ah kaaga baxayba.
10 Don't harness an ox and a donkey together when you plow.
Waa inaadan beer ku jeexin dibi iyo dameer wada jira.
11 Don't wear clothes made of wool and linen woven together.
Waa inaadan guntan dhar isku darsan oo laga sameeyey dhogor idaad iyo geed linen la yidhaahdo oo isku jira.
12 Put tassels on the hem of the cloak you use to cover yourself.
Oo dharka aad guntato afartiisa darafba waa inaad faraq u yeeshaa.
13 If a man marries a woman and sleeps with her, but ends up hating her,
Oo haddii nin naag guursado oo uu u tago, dabadeedna uu necbaado,
14 and accuses her of being immoral, giving her a bad name, saying, “I married this woman and slept with her, but I found out she wasn't a virgin.”
oo uu waxyaalo ceeb ah ka sheego ee uu magac ceeb ah u soo jiido isagoo leh, Naagtan waan guursaday oo markaan u soo dhowaaday kama aanan helin calaamadihii bikradnimada,
15 The woman's parents are to bring the proof of her virginity to the elders at the town gate,
markaas gabadha aabbaheed iyo hooyadeed ha soo qaadeen calaamadihii bikradnimada gabadhooda, oo odayaasha magaalada ha ugu keeneen iridda magaalada,
16 and the father will explain to them, “I gave my daughter in marriage to this man, but he has ended up hating her.
oo markaas gabadha aabbaheed odayaasha ha ku yidhaahdo, Anigu gabadhayda ayaan ninkan siiyey inuu guursado, oo imminkana wuu neceb yahay,
17 Now he has accused her of being immoral, saying, ‘I found out that your daughter wasn't a virgin.’ But here's the proof of her virginity.” The parents shall spread out the sheet in front of the town elders.
oo bal eega, wuxuu ka soo sheegay waxyaalo ceeb ah, oo wuxuu yidhi, Gabadhaada kama aanan helin calaamadihii bikradnimada, iyadoo calaamadihii bikradnimadeedu ay kuwan yihiin. Oo iyana dharka ha ku kala bixiyeen odayaasha magaalada hortooda.
18 Then the elders of that city shall take the man and punish him.
Oo markaas odayaasha magaaladaasu waa inay ninka qabtaan oo ay edbiyaan,
19 They shall also fine him a hundred shekels of silver and give the money to the young woman's father, because this man has given an Israelite virgin a bad name. She is to remain his wife; he is not allowed to divorce her as long as he lives.
oo weliba waa inay ku ganaaxaan boqol sheqel oo lacag ah oo ay siiyaan gabadha aabbaheed, maxaa yeelay, isagu magac ceeb ah buu u soo jiiday bikrad reer binu Israa'iil ah. Iyana naagtiisii ha ahaato, oo isna cimrigiisa oo dhan waa inuusan furin.
20 But if the accusation is true, and there's no proof of the woman's virginity,
Laakiinse haddii waxyaalahaasu run yihiin oo gabadha laga waayo calaamadihii bikradnimada,
21 she is to be taken to the door of her father's house, and there the men of her town are to stone her to death. She has done something disgraceful in Israel by acting immorally in her father's house. You must eliminate the evil from among you.
markaas gabadha dibadda ha u soo bixiyeen oo ha keeneen guriga aabbaheed iriddiisa, oo dadka magaaladaas jooga oo dhammu iyada ha dhagxiyeen si ay u dhimato, maxaa yeelay, iyadu nacasnimo bay ku dhex samaysay reer binu Israa'iil oo waxay ku dhillowday gurigii aabbaheed, oo sidaas waa inaad sharka dhexdiinna uga saartaan.
22 If a man is found sleeping with someone else's wife, both the man and the woman must die. You must eliminate the evil from Israel.
Oo haddii la helo nin la jiifa naag nin kale qabo, markaas labadooduba waa inay dhintaan, ninkii naagta la jiifsaday iyo naagtaba, oo sidaas waa inaad sharka reer binu Israa'iil dhexdooda uga saartaan.
23 If a man meets a girl, a virgin engaged to another man, and sleeps with her there in the town,
Oo haddii nin magaalada dhexdeeda ka helo gabadh bikrad ah oo nin kale u doonan, oo uu iyada la jiifsado,
24 then you must take both of them to the town gate and stone them to death. The young woman is guilty because she did not cry out for help in the town, and the man is guilty because he has brought shame on someone else's fiancée. You must eliminate the evil from among you.
markaas labadoodaba waa inaad soo bixisaan oo keentaan magaaladaas iriddeeda, oo waa inaad dhagxisaan si ay u dhintaan, maxaa yeelay, gabadhu magaaladay joogtay, mana ay qaylin, ninkuna ceeb buu ku hoosaysiiyey tii deriskiisa u doonanayd, oo sidaas waa inaad sharka dhexdiinna uga saartaan.
25 However, if the man happens to meet a woman who is engaged out in the countryside, and he attacks her and rapes her, only the man has to die.
Laakiinse haddii nin duurka ka helo gabadh nin u doonan, oo uu ninku gabadhaas xoogo oo la jiifsado, markaas ninka iyada la jiifsaday keliyahu waa inuu dhintaa,
26 Don't do anything to the woman, because she has not committed a sin punishable by death. (This is the same kind of situation as when a man attacks someone else and murders them.)
laakiinse gabadha waxba ha yeelin, maxaa yeelay, gabadha dembi dhimasho istaahilaa kuma jiro, waayo, xaalkanu wuxuu la mid yahay markii nin deriskiisa ku kaco oo dilo,
27 When the man raped the woman who was engaged out in the countryside, she shouted out, but there wasn't anyone there to rescue her.
waayo, iyada wuxuu ka helay duurka, oo gabadha ninka u doonanuna way qaylisay oo cid iyada badbaadisana la ma arag.
28 If a man happens to meet a virgin who is not engaged, and he grabs her and rapes her, and someone sees them,
Haddii nin helo gabadh bikrad ah oo aan ninna u doonanayn, oo intuu qabsado uu iyada la jiifsado, oo markaas iyaga la helo,
29 the man must pay the woman's father fifty shekels of silver, and he must marry her because he has brought shame on her. He is not allowed to divorce her as long as he lives.
markaas ninkii gabadha la jiifsaday waa inuu gabadha aabbaheed siiyaa konton sheqel oo lacag ah. Iyana naagtiisa ha ahaato, maxaa yeelay, isagu ceeb buu ku hoosaysiiyey, oo isna waa inuusan furin cimrigiisa oo dhan.
30 A man must not marry his father's wife, so that he won't bring shame on his father.
Ninna waa inuusan qaadan naagtii aabbihiis, oo waa inuusan aabbihiis marada ka bannayn.