Acts 13
1 The church at Antioch had prophets and teachers: Barnabas, Simeon Niger, Lucius of Cyrene, Manaen (the childhood friend of Herod the tetrarch), and Saul.
อปรญฺจ พรฺณพฺพา: , ศิโมนฺ ยํ นิคฺรํ วทนฺติ, กุรีนียลูกิโย เหโรทา ราชฺญา สห กฺฤตวิทฺยาภฺยาโส มินเหมฺ, เศาลศฺไจเต เย กิยนฺโต ชนา ภวิษฺยทฺวาทิน อุปเทษฺฏารศฺจานฺติยขิยานครสฺถมณฺฑลฺยามฺ อาสนฺ,
2 While they were worshiping the Lord and fasting, the Holy Spirit said, “Set apart Barnabas and Saul to do the work I've called them to.”
เต ยโทปวาสํ กฺฤเตฺวศฺวรมฺ อเสวนฺต ตสฺมินฺ สมเย ปวิตฺร อาตฺมา กถิตวานฺ อหํ ยสฺมินฺ กรฺมฺมณิ พรฺณพฺพาไศเลา นิยุกฺตวานฺ ตตฺกรฺมฺม กรฺตฺตุํ เตา ปฺฤถกฺ กุรุตฯ
3 After they had fasted, prayed, and placed their hands on them in blessing, they sent them on their way.
ตตไสฺตรุปวาสปฺรารฺถนโย: กฺฤตโย: สโตเสฺต ตโย รฺคาตฺรโย รฺหสฺตารฺปณํ กฺฤตฺวา เตา วฺยสฺฤชนฺฯ
4 So Barnabas and Saul, directed by the Holy Spirit, went to Seleucia. From there they sailed to Cyprus.
ตต: ปรํ เตา ปวิเตฺรณาตฺมนา เปฺรริเตา สนฺเตา สิลูกิยานครมฺ อุปสฺถาย สมุทฺรปเถน กุโปฺรปทฺวีปมฺ อคจฺฉตำฯ
5 Arriving at Salamis, they proclaimed the word of God in the Jewish synagogues. John was with them as their assistant.
ตต: สาลามีนครมฺ อุปสฺถาย ตตฺร ยิหูทียานำ ภชนภวนานิ คเตฺวศฺวรสฺย กถำ ปฺราจารยตำ; โยหนปิ ตตฺสหจโร'ภวตฺฯ
6 They traveled throughout the island and eventually came to Paphos. There they found a Jewish magician, a false prophet by the name of Bar-jesus.
อิตฺถํ เต ตโสฺยปทฺวีปสฺย สรฺวฺวตฺร ภฺรมนฺต: ปาผนครมฺ อุปสฺถิตา: ; ตตฺร สุวิเวจเกน สรฺชิยเปาลนามฺนา ตทฺเทศาธิปตินา สห ภวิษฺยทฺวาทิโน เวศธารี พรฺยีศุนามา โย มายาวี ยิหูที อาสีตฺ ตํ สากฺษาตฺ ปฺราปฺตวต: ฯ
7 He was close to the governor, Sergius Paulus, an intelligent man. Sergius Paulus invited Barnabas and Saul to come and visit him since he wanted to hear the word of God.
ตทฺเทศาธิป อีศฺวรสฺย กถำ โศฺรตุํ วาญฺฉนฺ เปาลพรฺณพฺเพา นฺยมนฺตฺรยตฺฯ
8 But the magician Elymas (his Greek name) opposed them, trying to prevent the governor from trusting in God.
กินฺตฺวิลุมา ยํ มายาวินํ วทนฺติ ส เทศาธิปตึ ธรฺมฺมมารฺคาทฺ พหิรฺภูตํ กรฺตฺตุมฺ อยตตฯ
9 Saul, also called Paul, was filled with the Holy Spirit, and looked straight at him.
ตสฺมาตฺ โศโล'รฺถาตฺ เปาล: ปวิเตฺรณาตฺมนา ปริปูรฺณ: สนฺ ตํ มายาวินํ ปฺรตฺยนนฺยทฺฤษฺฏึ กฺฤตฺวากถยตฺ,
10 “You are full of deception and all kinds of evil, you son of the devil, you enemy of all that is right! Will you never give up perverting the Lord's true ways?
เห นรกินฺ ธรฺมฺมเทฺวษินฺ เกาฏิลฺยทุษฺกรฺมฺมปริปูรฺณ, ตฺวํ กึ ปฺรโภ: สตฺยปถสฺย วิปรฺยฺยยกรณาตฺ กทาปิ น นิวรฺตฺติษฺยเส?
11 Look, the Lord's hand is on you and you will become blind. You will not see the sun for some time.” Immediately mist and darkness fell on him, and he had to find someone who could lead him by the hand.
อธุนา ปรเมศฺวรสฺตว สมุจิตํ กริษฺยติ เตน กติปยทินานิ ตฺวมฺ อนฺธ: สนฺ สูรฺยฺยมปิ น ทฺรกฺษฺยสิฯ ตตฺกฺษณาทฺ ราตฺริวทฺ อนฺธการสฺตสฺย ทฺฤษฺฏิมฺ อาจฺฉาทิตวานฺ; ตสฺมาตฺ ตสฺย หสฺตํ ธรฺตฺตุํ ส โลกมนฺวิจฺฉนฺ อิตสฺตโต ภฺรมณํ กฺฤตวานฺฯ
12 When the governor saw what happened he trusted in God, amazed at the teaching about the Lord.
เอนำ ฆฏนำ ทฺฤษฺฏฺวา ส เทศาธิปติ: ปฺรภูปเทศาทฺ วิสฺมิตฺย วิศฺวาสํ กฺฤตวานฺฯ
13 Then Paul and those with him sailed from Paphos and went to Perga in Pamphylia, while John left them and went back to Jerusalem.
ตทนนฺตรํ เปาลสฺตตฺสงฺคิเนา จ ปาผนคราตฺ โปฺรตํ จาลยิตฺวา ปมฺผุลิยาเทศสฺย ปรฺคีนครมฺ อคจฺฉนฺ กินฺตุ โยหนฺ ตโย: สมีปาทฺ เอตฺย ยิรูศาลมํ ปฺรตฺยาคจฺฉตฺฯ
14 They went through Perga and on to Antioch of Pisidia. On the Sabbath day they went into the synagogue and were seated.
ปศฺจาตฺ เตา ปรฺคีโต ยาตฺรำ กฺฤตฺวา ปิสิทิยาเทศสฺย อานฺติยขิยานครมฺ อุปสฺถาย วิศฺรามวาเร ภชนภวนํ ปฺรวิศฺย สมุปาวิศตำฯ
15 After the readings from the Law and the Prophets, the synagogue leaders sent them a message saying, “Brothers, please share with the congregation any words of encouragement you may have.”
วฺยวสฺถาภวิษฺยทฺวากฺยโย: ปฐิตโย: สโต เรฺห ภฺราตเรา โลกานฺ ปฺรติ ยุวโย: กาจิทฺ อุปเทศกถา ยทฺยสฺติ ตรฺหิ ตำ วทตํ เตา ปฺรติ ตสฺย ภชนภวนสฺยาธิปตย: กถามฺ เอตำ กถยิตฺวา ไปฺรษยนฺฯ
16 Paul stood up, motioned with his hand to get their attention, and began speaking. “Men of Israel, and all of you who have reverence for God, listen to me.
อต: เปาล อุตฺติษฺฐนฺ หเสฺตน สงฺเกตํ กุรฺวฺวนฺ กถิตวานฺ เห อิสฺราเยลียมนุษฺยา อีศฺวรปรายณา: สรฺเวฺว โลกา ยูยมฺ อวธทฺธํฯ
17 The God of the people of Israel chose our forefathers, and gave our people prosperity during their stay in the land of Egypt. Then with his mighty power he led them out of Egypt,
เอเตษามิสฺราเยโลฺลกานามฺ อีศฺวโร'สฺมากํ ปูรฺวฺวปรุษานฺ มโนนีตานฺ กตฺวา คฺฤหีตวานฺ ตโต มิสริ เทเศ ปฺรวสนกาเล เตษามุนฺนตึ กฺฤตฺวา ตสฺมาตฺ สฺวียพาหุพเลน ตานฺ พหิ: กฺฤตฺวา สมานยตฺฯ
18 and he patiently dealt with them in the desert for about forty years.
จตฺวารึศทฺวตฺสรานฺ ยาวจฺจ มหาปฺรานฺตเร เตษำ ภรณํ กฺฤตฺวา
19 After he had overthrown seven nations living in the land of Canaan, God divided their land among the Israelites and gave it to them to inherit. This took about four hundred and fifty years.
กินานฺเทศานฺตรฺวฺวรฺตฺตีณิ สปฺตราชฺยานิ นาศยิตฺวา คุฏิกาปาเตน เตษุ สรฺวฺวเทเศษุ เตโภฺย'ธิการํ ทตฺตวานฺฯ
20 Then he provided them with judges as leaders until the time of the prophet Samuel.
ปญฺจาศทธิกจตุ: ศเตษุ วตฺสเรษุ คเตษุ จ ศิมูเยลฺภวิษฺยทฺวาทิปรฺยฺยนฺตํ เตษามุปริ วิจารยิตฺฤนฺ นิยุกฺตวานฺฯ
21 Then the people asked for a king, and God gave them Saul, son of Kish from the tribe of Benjamin, who ruled for forty years.
ไตศฺจ ราชฺญิ ปฺรารฺถิเต, อีศฺวโร พินฺยามีโน วํศชาตสฺย กีศ: ปุตฺรํ เศาลํ จตฺวารึศทฺวรฺษปรฺยฺยนฺตํ เตษามุปริ ราชานํ กฺฤตวานฺฯ
22 Then God removed Saul, and made David their king. God approved of David, saying ‘I found David the son of Jesse to be a man according to my own heart; he will do everything I intend.’
ปศฺจาตฺ ตํ ปทจฺยุตํ กฺฤตฺวา โย มทิษฺฏกฺริยา: สรฺวฺวา: กริษฺยติ ตาทฺฤศํ มม มโนภิมตมฺ เอกํ ชนํ ยิศย: ปุตฺรํ ทายูทํ ปฺราปฺตวานฺ อิทํ ปฺรมาณํ ยสฺมินฺ ทายูทิ ส ทตฺตวานฺ ตํ ทายูทํ เตษามุปริ ราชตฺวํ กรฺตฺตุมฺ อุตฺปาทิตวานฯ
23 Jesus is David's descendant; he is the Savior that God promised to bring to Israel.
ตสฺย สฺวปฺรติศฺรุตสฺย วากฺยสฺยานุสาเรณ อิสฺราเยโลฺลกานำ นิมิตฺตํ เตษำ มนุษฺยาณำ วํศาทฺ อีศฺวร เอกํ ยีศุํ (ตฺราตารมฺ) อุทปาทยตฺฯ
24 Before Jesus came, John announced the baptism of repentance to all the people of Israel.
ตสฺย ปฺรกาศนาตฺ ปูรฺวฺวํ โยหนฺ อิสฺราเยโลฺลกานำ สนฺนิเธา มน: ปราวรฺตฺตนรูปํ มชฺชนํ ปฺราจารยตฺฯ
25 As John was completing his mission, he said, ‘Who do you think I am? I am not the one you're looking for. But after me one is coming whose sandals I'm not worthy to untie.’
ยสฺย จ กรฺมฺมโณ ภารํ ปฺรปฺตวานฺ โยหนฺ ตนฺ นิษฺปาทยนฺ เอตำ กถำ กถิตวานฺ, ยูยํ มำ กํ ชนํ ชานีถ? อหมฺ อภิษิกฺตตฺราตา นหิ, กินฺตุ ปศฺยต ยสฺย ปาทโย: ปาทุกโย รฺพนฺธเน โมจยิตุมปิ โยโคฺย น ภวามิ ตาทฺฤศ เอโก ชโน มม ปศฺจาทฺ อุปติษฺฐติฯ
26 My brothers, children of Abraham and those of you who have reverence for God: the message of this salvation has been sent to us!
เห อิพฺราหีโม วํศชาตา ภฺราตโร เห อีศฺวรภีตา: สรฺวฺวโลกา ยุษฺมานฺ ปฺรติ ปริตฺราณสฺย กไถษา เปฺรริตาฯ
27 The people living in Jerusalem and their leaders didn't recognize Jesus or understand the words spoken by the prophets that are read every Sabbath. In fact they fulfilled the prophetic words by condemning him!
ยิรูศาลมฺนิวาสินเสฺตษามฺ อธิปตยศฺจ ตสฺย ยีโศ: ปริจยํ น ปฺราปฺย ปฺรติวิศฺรามวารํ ปฐฺยมานานำ ภวิษฺยทฺวาทิกถานามฺ อภิปฺรายมฺ อพุทฺธฺวา จ ตสฺย วเธน ตา: กถา: สผลา อกุรฺวฺวนฺฯ
28 Even though they couldn't find any evidence to sentence him to death, they still asked Pilate to have him killed.
ปฺราณหนนสฺย กมปิ เหตุมฺ อปฺราปฺยาปิ ปีลาตสฺย นิกเฏ ตสฺย วธํ ปฺรารฺถยนฺตฯ
29 After they had fulfilled everything predicted that they would do to him, they took him down from the cross and buried him in a tomb.
ตสฺมินฺ ยา: กถา ลิขิตา: สนฺติ ตทนุสาเรณ กรฺมฺม สมฺปาทฺย ตํ กฺรุศาทฺ อวตารฺยฺย ศฺมศาเน ศายิตวนฺต: ฯ
30 But God raised him from the dead,
กินฺตฺวีศฺวร: ศฺมศานาตฺ ตมุทสฺถาปยตฺ,
31 and he appeared over the course of many days to those who had followed him from Galilee to Jerusalem. They are now his witnesses to the people.
ปุนศฺจ คาลีลปฺรเทศาทฺ ยิรูศาลมนครํ เตน สารฺทฺธํ เย โลกา อาคจฺฉนฺ ส พหุทินานิ เตโภฺย ทรฺศนํ ทตฺตวานฺ, อตสฺต อิทานีํ โลกานฺ ปฺรติ ตสฺย สากฺษิณ: สนฺติฯ
32 We are here to bring to you the good news of the promise that God made to our forefathers,
อสฺมากํ ปูรฺวฺวปุรุษาณำ สมกฺษมฺ อีศฺวโร ยสฺมินฺ ปฺรติชฺญาตวานฺ ยถา, ตฺวํ เม ปุโตฺรสิ จาทฺย ตฺวำ สมุตฺถาปิตวานหมฺฯ
33 that he has now fulfilled to us their children by raising Jesus from the dead. As it is written in Psalm 2: ‘You are my Son; today I have become your Father.’
อิทํ ยทฺวจนํ ทฺวิตียคีเต ลิขิตมาเสฺต ตทฺ ยีโศรุตฺถาเนน เตษำ สนฺตานา เย วยมฺ อสฺมากํ สนฺนิเธา เตน ปฺรตฺยกฺษี กฺฤตํ, ยุษฺมานฺ อิมํ สุสํวาทํ ชฺญาปยามิฯ
34 God raised him from the dead, never to die again, as he indicated by saying, ‘I will give you what is holy and trustworthy, as I promised to David.’
ปรเมศฺวเรณ ศฺมศานาทฺ อุตฺถาปิตํ ตทียํ ศรีรํ กทาปิ น เกฺษษฺยเต, เอตสฺมินฺ ส สฺวยํ กถิตวานฺ ยถา ทายูทํ ปฺรติ ปฺรติชฺญาโต โย วรสฺตมหํ ตุภฺยํ ทาสฺยามิฯ
35 As another psalm says, ‘You will not allow your Holy One to see decay.’
เอตทนฺยสฺมินฺ คีเต'ปิ กถิตวานฺฯ สฺวกียํ ปุณฺยวนฺตํ ตฺวํ กฺษยิตุํ น จ ทาสฺยสิฯ
36 But David died, after he had done what God wanted in his own time, and he was buried with his ancestors, and his body decayed.
ทายูทา อีศฺวราภิมตเสวาไย นิชายุษิ วฺยยิเต สติ ส มหานิทฺรำ ปฺราปฺย นิไช: ปูรฺวฺวปุรุไษ: สห มิลิต: สนฺ อกฺษียต;
37 The one God raised from the dead saw no decay.
กินฺตุ ยมีศฺวร: ศฺมศานาทฺ อุทสฺถาปยตฺ ส นากฺษียตฯ
38 My brothers, I want you to understand that we're telling you that through this man sins are forgiven.
อโต เห ภฺราตร: , อเนน ชเนน ปาปโมจนํ ภวตีติ ยุษฺมานฺ ปฺรติ ปฺรจาริตมฺ อาเสฺตฯ
39 Through him everyone who trusts in him is made morally right from all that is wrong—in a way that you could never be set right by the law of Moses.
ผลโต มูสาวฺยวสฺถยา ยูยํ เยโภฺย โทเษโภฺย มุกฺตา ภวิตุํ น ศกฺษฺยถ เตภฺย: สรฺวฺวโทเษภฺย เอตสฺมินฺ ชเน วิศฺวาสิน: สรฺเวฺว มุกฺตา ภวิษฺยนฺตีติ ยุษฺมาภิ รฺชฺญายตำฯ
40 Make sure that what the prophets said doesn't happen to you:
อปรญฺจฯ อวชฺญาการิโณ โลกาศฺจกฺษุรุนฺมีลฺย ปศฺยตฯ ตไถวาสมฺภวํ ชฺญาตฺวา สฺยาต ยูยํ วิลชฺชิตา: ฯ ยโต ยุษฺมาสุ ติษฺฐตฺสุ กริเษฺย กรฺมฺม ตาทฺฤศํฯ เยไนว ตสฺย วฺฤตฺตานฺเต ยุษฺมภฺยํ กถิเต'ปิ หิฯ ยูยํ น ตนฺตุ วฺฤตฺตานฺตํ ปฺรเตฺยษฺยถ กทาจน๚
41 ‘You who are scornful, look in amazement, and die! For what I'm doing in your lifetime is something that you could never believe, even if someone told you!’”
เยยํ กถา ภวิษฺยทฺวาทินำ คฺรนฺเถษุ ลิขิตาเสฺต สาวธานา ภวต ส กถา ยถา ยุษฺมานฺ ปฺรติ น ฆฏเตฯ
42 As they were leaving, the people pleaded with them to tell them more the next Sabbath.
ยิหูทียภชนภวนานฺ นิรฺคตโยสฺตโย รฺภินฺนเทศีไย รฺวกฺษฺยมาณา ปฺรารฺถนา กฺฤตา, อาคามินิ วิศฺรามวาเร'ปิ กเถยมฺ อสฺมานฺ ปฺรติ ปฺรจาริตา ภวตฺวิติฯ
43 After the meeting in the synagogue, many of the Jews and the converts to Judaism followed Paul and Barnabas who spoke with them, encouraging them to continue to hold on to the grace of God.
สภายา ภงฺเค สติ พหโว ยิหูทียโลกา ยิหูทียมตคฺราหิโณ ภกฺตโลกาศฺจ พรฺณพฺพาเปาลโย: ปศฺจาทฺ อาคจฺฉนฺ, เตน เตา ไต: สห นานากถา: กถยิเตฺวศฺวรานุคฺรหาศฺรเย สฺถาตุํ ตานฺ ปฺราวรฺตฺตยตำฯ
44 The following Sabbath almost the whole town turned out to hear the word of God.
ปรวิศฺรามวาเร นครสฺย ปฺราเยณ สรฺเวฺว ลากา อีศฺวรียำ กถำ โศฺรตุํ มิลิตา: ,
45 However, when the Jews saw the crowds, they became extremely jealous, contradicting what Paul was saying and cursing him.
กินฺตุ ยิหูทียโลกา ชนนิวหํ วิโลกฺย อีรฺษฺยยา ปริปูรฺณา: สนฺโต วิปรีตกถากถเนเนศฺวรนินฺทยา จ เปาเลโนกฺตำ กถำ ขณฺฑยิตุํ เจษฺฏิตวนฺต: ฯ
46 So Paul and Barnabas spoke out strongly, saying “We had to speak the word of God to you first. But now that you're rejecting it—you're deciding that you're not worthy of eternal life—well now we're turning to the foreigners. (aiōnios g166)
ตต: เปาลพรฺณพฺพาวกฺโษเภา กถิตวนฺเตา ปฺรถมํ ยุษฺมากํ สนฺนิธาวีศฺวรียกถายา: ปฺรจารณมฺ อุจิตมาสีตฺ กินฺตุํ ตทคฺราหฺยตฺวกรเณน ยูยํ สฺวานฺ อนนฺตายุโษ'โยคฺยานฺ ทรฺศยถ, เอตตฺการณาทฺ วยมฺ อนฺยเทศียโลกานำ สมีปํ คจฺฉาม: ฯ (aiōnios g166)
47 That's what the Lord has told us to do: ‘I've made you a light to the foreigners, and through you salvation will go to the ends of the earth.’”
ปฺรภุรสฺมานฺ อิตฺถมฺ อาทิษฺฏวานฺ ยถา, ยาวจฺจ ชคต: สีมำ โลกานำ ตฺราณการณาตฺฯ มยานฺยเทศมเธฺย ตฺวํ สฺถาปิโต ภู: ปฺรทีปวตฺ๚
48 When the foreigners heard this they were overjoyed, praising the Lord's word, and all those chosen for eternal life trusted in God. (aiōnios g166)
ตทา กถามีทฺฤศีํ ศฺรุตฺวา ภินฺนเทศียา อาหฺลาทิตา: สนฺต: ปฺรโภ: กถำ ธนฺยำ ธนฺยามฺ อวทนฺ, ยาวนฺโต โลกาศฺจ ปรมายุ: ปฺราปฺตินิมิตฺตํ นิรูปิตา อาสนฺ เต วฺยศฺวสนฺฯ (aiōnios g166)
49 So God's word was spread throughout the region.
อิตฺถํ ปฺรโภ: กถา สรฺเวฺวเทศํ วฺยาปฺโนตฺฯ
50 But the Jews incited the prominent religious women and leaders of the city to persecute Paul and Barnabas, and had them expelled from their territory.
กินฺตุ ยิหูทียา นครสฺย ปฺรธานปุรุษานฺ สมฺมานฺยา: กถิปยา ภกฺตา โยษิตศฺจ กุปฺรวฺฤตฺตึ คฺราหยิตฺวา เปาลพรฺณพฺเพา ตาฑยิตฺวา ตสฺมาตฺ ปฺรเทศาทฺ ทูรีกฺฤตวนฺต: ฯ
51 So they shook the dust off their feet against them as a sign of protest, and went on to Iconium.
อต: การณาตฺ เตา นิชปทธูลีเสฺตษำ ปฺราติกูเลฺยน ปาตยิเตฺวกนิยํ นครํ คเตาฯ
52 And the believers continued to be filled with joy and with the Holy Spirit.
ตต: ศิษฺยคณ อานนฺเทน ปวิเตฺรณาตฺมนา จ ปริปูรฺโณภวตฺฯ
