Matthew 19
1 Now it happened, when Jesus had finished these words, that He departed from Galilee and went to the borders of Judea beyond the Jordan.
ଜିସୁ ଇ ୱିଜ଼ୁ କାତା ଇଞ୍ଜି ୱିସ୍ତି ପାଚେ ଗାଲିଲି ପିସ୍ତି ଜର୍ଦନ୍ ନାଗୁଡ଼୍ ଆନ୍ଟି ପାଡ଼୍କା ମାନି ଜିହୁଦା ନିପ ହାଚାନ୍ ।
2 And large crowds followed Him and there He healed them.
ବେସିହେନି ମାନାୟାର୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଦାସ୍ତାର୍ ଆରି ହେୱାନ୍ ହେନି ରଗ୍ୟାରିଂ ଉଜ୍ କିତାନ୍ ।
3 The Pharisees also came to Him to test Him, saying to Him, “Is it permissible for a man to divorce his wife for just any cause?”
କେତେଜାଣ୍ ପାରୁସିର୍ ତା ଲାଗାଂ ୱାଜ଼ି ତାଙ୍ଗ୍ ଡ଼ୁକାତ ପ୍ରଦ୍ଦେଂ ପାଚି କିତାର୍ । ହେୱାର୍ ତାଙ୍ଗ୍ ୱେନ୍ବାତାର୍, “ମା ଦର୍ମନି ମସାତି ବିଦି ଇସାବ୍ରେ ରକାନ୍ ଜେ ଇନା ବିସ୍ରେ ତା, କଗ୍ଲେଂ ହେଲ ହିଦେଂ ଆଡ୍ନାନ୍ କି?”
4 So in answer He said to them: “Have you never read that the Creator at the beginning made them a male and a female?
ହେୱେନ୍ ଉତର୍ ହିତାନ୍, ଏପେଙ୍ଗ୍ ଇନାକା ପଡ଼ି କିୱାତାଦେର୍ଣ୍ଣା ଜେ ଉବ୍ଜାଣ୍ କିନାକାନ୍ ଆରମ୍ତାଂ ହେୱାରିଂ ଆଣ୍ଡ୍ରେନ୍ ଆରି କଗ୍ଲେ କିଜ଼ି ଉବ୍ଜାଣ୍ କିତାନ୍,
5 And He said, ‘For this reason a man shall leave his father and mother and be joined to his wife, and the two shall be turned into one flesh.’
ଆରେ ଇଚାନ୍, “ଇଦାଂ କାଜିଂ ମାନାୟ୍ ଆବାଆୟାକାଂ ପିସ୍ତି ଜାର୍ କଗ୍ଲେ ତାକେ ମେହା ଆନାନ୍, ଆରେ ହେୱାର୍ ଦୁଲ୍ମାତାର୍ ଏକ୍ ଆନାର୍?
6 So then, they are no longer two, but one flesh. Therefore, what God joined together let not man separate!”
ଲାଗିଂ ହେୱାର୍ ଆରେ ରିକାର୍ ଆକାୟ୍, ମାତର୍ ଏକ୍ ଆନାର୍ । ଲାଗିଂ, ଇସ୍ୱର୍ ଇନାକା ମେହାୟ୍ କିତ୍ତାନ୍ନା, ମାନାୟାର୍ ହେଦାଂ ଏଡ଼ାୟ୍ କିମେନ୍ ।”
7 They say to Him, “Why then did Moses command to give a certificate of divorce and to dismiss her?”
ହେୱାର୍ ହେୱାନିଂ “ୱେନ୍ବାତାର୍, ଲାଗିଂ ମସା ଇନେକିଦେଂ ହେଲ ଆକି ହିଜ଼ି କଗ୍ଲେଙ୍ଗ୍ ହେଲ ହିନି କାଜିଂ ବଲ୍ ହିତାନ୍?”
8 He says to them: “Because of your hard-heartedness Moses permitted you to divorce your wives, but from the beginning it has not been so.
ଜିସୁ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ମି ମାନ୍ ଆଟ୍ୱା କାଜିଂ ମସା ହେ ଲାକେ କିଜ଼ି ମାଚାନ୍ । ମାତର୍ ଆଗେ ଉବ୍ଜାଣ୍ ୱେଡ଼ାଲିଂ ଏଲେଙ୍ଗ୍ ବିଦି ହିଲ୍ୱାତାତ୍ ।”
9 And I say to you that whoever divorces his wife, except for fornication, and marries another commits adultery; and whoever marries a divorcee commits adultery.”
“ମତର୍ ଆନ୍ ମିଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜ୍ନାଙ୍ଗା, ଇନେର୍କି ଜାର୍ ଡକ୍ରିଂ ଦାରି ଦସ୍ତ ପିସ୍ତି ବିନ୍ ବିସ୍ରେତାଂ ପିହ୍ନିଆକି ହିଜ଼ି ବିନ୍ କଗ୍ଲେଂ ବିବା କିତିସ୍, ହେୱାନ୍ ଦାରି ଆନାନ୍ ।”
10 His disciples say to Him, “If that's the situation of a man with his wife, it is better not to marry!”
ଚେଲାର୍ ହେୱାନିଂ ଇଚାର୍, “କଗ୍ଲେ ହୁକେ ମାନାୟ୍ତିଂ ଜଦି ଇ ମାସ୍ତୁର୍ ମେହାବିଡ଼ା, ଲାଗିଂ ବିବା କିୱାକା ହାର୍ ।”
11 So He said to them: “Not all can assimilate this word, but those to whom it has been given.
ଜିସୁ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ଇ ହିକ୍ୟା ୱିଜ଼ାକାର୍ କାଜିଂ ସମାନ୍ ଆକାୟ୍ । ଇସ୍ୱର୍ତି ତାଙ୍ଗ୍ ଇମ୍ଣାକାରିଂ ଇଦାଂ ହିୟାତାତ୍ନ୍ନା, କେବଲ୍ ହେୱାର୍ ନେ ଇଦାଂ ଇଡ୍ଦେଂ ଆଡ୍ନାର୍ ।
12 For there are eunuchs who were born that way, from their mother's womb; and there are eunuchs who were castrated by men; and there are eunuchs who castrated themselves for the sake of the kingdom of the heavens. He who is able to assimilate it, let him assimilate.”
ଇନାକିଦେଂକି ଇନେର୍ ଇନେର୍ ଆୟା ଗରବ୍ତାଂ ବେଜୁ ଆଜ଼ି ଜଲମ୍ ଆତାର୍ଣ୍ଣା, ଆରେ ଇନେର୍ ଇନେର୍ ମାନାୟ୍ତାଂ ବେଜୁ କିୟାତାର୍ଣ୍ଣା, ଆରି ଆରେ ଇନେର୍ ଇନେର୍ ସାର୍ଗେ ରାଜି କାଜିଂ ଜାର୍ ଜାର୍ତିଂ ବେଜୁ କିତାର୍ଣ୍ଣା । ଇମ୍ଣାକାର୍ ଇଡ୍ଦେଂ ଆଡ୍ନାର୍, ହେୱାନ୍ ଇଟେନ୍ ।”
13 Then little children were brought to Him, that He might lay hands on them and pray; but the disciples rebuked them.
ହିମ୍ଣାଂ ଜପି କେଇ ଇଡ଼୍ଜି ପାର୍ତାନା କିଦେଙ୍ଗ୍ କାଜିଂ କେତେକ୍ ଲକୁ ହେୱାରିଂ ଜିସୁ ଲାଗେ ତାହିୱାତାର୍ । ହେ ଲକୁରିଂ ଚେଲାର୍ ଦାକା ହିତାର୍ ।
14 So Jesus said, “Let the little children come to me and do not forbid them, for of such is the kingdom of the heavens.”
ମାତର୍ ଜିସୁ ଇଚାନ୍, “ହିମ୍ଣାକାଂ ନା ଲାଗେ ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ହିଆଟ୍ । ହେୱାରିଂ ବାଦା ହିମାଟ୍ । ଇନାକିଦେଂକି ସାର୍ଗେ ରାଜି ଇମ୍ଣାକାର୍ ଇୱାର୍ ଲାକେ ହେୱାର୍ତି ।”
15 And after laying hands on them He moved on from there.
ଆରେ ହେୱାର୍ ଜପି କେଇ ଇଡ଼୍ଜି ଆସିର୍ବାଦ୍ କିତି ପାଚେ ଜିସୁ ହେବେତାଂ ହାଚାନ୍ ।
16 And then, a certain one came and said to Him, “Good teacher, what good thing must I do so that I may have eternal life?” (aiōnios g166)
ଦିନେକ୍ ରକାନ୍ ମାଜାନ୍ ଦାଙ୍ଗ୍ଣେନ୍ ଜିସୁ ଲାଗେ ୱାଜ଼ି ୱେନ୍ବାତାନ୍, “ଗୁରୁ! ୱିଜ଼୍ୱି ଜିବୁନ୍ ପାୟାଦେଂ କାଜିଂ ଆନ୍ ଇମ୍ଣି ହାର୍ଦି କାମାୟ୍ କିନାଙ୍ଗ୍?” (aiōnios g166)
17 But He said to him: “Why do you call me good? No one is good except One, God. But if you want to enter into the life, keep the commandments.”
ଜିସୁ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ହାର୍ଦି କାମାୟ୍ ବିସ୍ରେ ନାଙ୍ଗ୍ ଇନେକିଦେଂ ୱେନ୍ବା ଆଦ୍ନାଦେରା? କେବଲ୍ ଇସ୍ୱର୍ ନେ ହାର୍ଦାକାନ୍ । ହେୱାନ୍ତି ବଲ୍ ୱିଜ଼ୁ ମାନି କିତିସ୍, ୱିଜ଼୍ୱି ଜିବୁନ୍ ଲାବ୍ କିଦେଙ୍ଗ୍ ଆଡ୍ନାସ୍ ।”
18 He says to Him, “Which ones?” So Jesus said: “‘You shall not murder,’ ‘You shall not commit adultery,’ ‘You shall not steal,’ ‘You shall not give false witness,’
ହେୱାନ୍ ୱେନ୍ବାତାନ୍, “ଇମ୍ଣି ୱିଜ଼ୁ ବଲ୍?” ଜିସୁ ଇଚାନ୍, “ନାର୍ ଅହ୍ମାଟ୍, ଦାରି କିମାଟ୍ । ଚରି କିମାଟ୍, ଇନେର୍ ବିରୁଦ୍ତ ମିଚ୍ ଦାବା କିମାଟ୍ ।
19 ‘Honor your father and your mother,’ and ‘You shall love your neighbor as yourself.’”
ଆବାଂ ଆୟାଙ୍ଗ୍ ୱାରି କିୟାଟ୍ ଆରି ମି ପାଡ଼୍ହାନିକାରିଂ ଜାର୍ ଲାକେ ଜିଉ ନୱାଟ୍ ।”
20 The young man says to Him: “I have kept all these things since my youth. What do I still lack?”
ହେ ଦାଙ୍ଗ୍ଣେନ୍ ତାଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍ ଇଚାନ୍, “ଇ ସବୁ ବଲ୍ ଆନ୍ ମାନି କିତାଂନ୍ନା । ନାଦାଂ ଆରେ ଇନାକା କିନି ଲଡ଼ା?”
21 Jesus said to him, “If you want to be perfect, go sell your possessions and give to the poor, and you will have treasure in heaven; and come follow me.”
ସୁଣାୟ୍ କିଜ଼ି ଜିସୁ ହେୱାନିଂ ଉତର୍ ହିତାନ୍, “ଜଦି ଏନ୍ ହାର୍ ଆଦେଂ ମାନ୍କିନାୟ୍, ହାଲା, ନିନ୍ଦାଂ ସବୁ ଦନ୍ ପ୍ରସି ହେ ଟାକାଙ୍ଗ୍ ଅର୍କିତାରିଂ ଦାନ୍ କିୟା । ତା ଆତିସ୍ ଏନ୍ ସାର୍ଗେତ ଦନ୍ ଲାବ୍ କିନାୟ୍ । ଇ ୱିଜ଼ୁ କିତିପାଚେ ନା ପାଚେ ପାଚେ ୱା ।”
22 So upon hearing that word the young man went away sorrowful, for he had great possessions.
ମାତର୍ ଇ କାତା ୱେନ୍ଞ୍ଜି ଦାଙ୍ଗ୍ଣେନ୍ ଦୁକ୍ ଆଜ଼ି ହାଚାନ୍, ଇନାକିଦେଂକି ହେୱାନ୍ ବେସି ମାଜାନ୍ ମାଚାନ୍ ।
23 Then Jesus said to His disciples: “Assuredly I say to you that only with difficulty will a rich person enter into the kingdom of the heavens.
ଜିସୁ ଚେଲାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଆନ୍ ମିଙ୍ଗ୍ ହାତ୍ପା ଇଞ୍ଜ୍ନାଙ୍ଗା, ମାଜାନିଂ ସାର୍ଗେ ରାଜିତ ହଣାକା ବେସି କସ୍ଟ ।
24 And again I say to you, it is easier for a camel to pass through the eye of a needle than for a rich person to enter into the kingdom of God.”
ଆରେ ଆନ୍ ମିଙ୍ଗ୍ ଇଞ୍ଜ୍ନାଙ୍ଗା, ଇସ୍ୱର୍ତି ରାଜିତ ମାଜାନ୍ ଲକୁ ହଣି ବାଟା ଇଚିସ୍ ହୁଜାନି କାଣାତିଂ ଉଟ୍ ହଣାକା ଆଡ଼୍ୱା ।”
25 Upon hearing it His disciples were really flabbergasted saying, “Who then can be saved?”
ଚେଲାର୍ ଇଦାଂ ୱେନ୍ଞ୍ଜି କାବା ଆଜ଼ି ଇଚାର୍, “ତେବେ ଇନେର୍ ମୁକ୍ତି ଆଦେଂ ଆଡ୍ନାର୍?”
26 So looking at them Jesus said, “With men this is impossible, but with God all things are possible.”
ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ସିଦା ହୁଡ଼୍ଜି ଇଚାନ୍, ଇଦାଂ “ମାନାୟ୍ତିଂ ପାକ୍ୟାତ ଆଡ୍ୱାକା, ମାତର୍ ଇସ୍ୱର୍ତି ପାକ୍ୟାତ ୱିଜ଼ୁ ଆଡ଼୍ୱା ।”
27 Then Peter answered and said to Him: “See, we have left all and followed you. So what will we have?”
ଇଦାଂ ୱେନ୍ଞ୍ଜି ପିତର୍ ଇଚାନ୍, “ହୁଡ଼ା, ଆପେଂ ୱିଜ଼ୁ ପିସ୍ତି ନି ପାଚେ ପାଚେ ୱାତାପ୍ନା । ଆପେଙ୍ଗ୍ ଇନାକା ଗାଟାନାପ୍ ।”
28 So Jesus said to them: “Assuredly I say to you that in the Regeneration, when the Son of the Man sits on the throne of His glory, you who have followed me will also sit on twelve thrones, judging the twelve tribes of Israel.
ଜିସୁ ହେୱାରିଂ ଇଚାନ୍, “ଆନ୍ ମିଙ୍ଗ୍ ହାତ୍ପା ଇଞ୍ଜ୍ନାଙ୍ଗା, ପୁନି ଜୁଗ୍ତ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ ମାନାୟ୍ ମାଜ଼ି ଜାର୍ ଜାଜ୍ମାଲ୍ନି ଗାଦିତ କୁଚ୍ଚାନ୍, ହେ ଏଚେକାଡ଼୍ଦ, ନା ପାଚେ ୱାତାଦେର୍ ଜେ ଏପେଙ୍ଗ୍, ଏପେଙ୍ଗ୍ ପା ବାର ଚେଲାର୍ ଗାଦିତ କୁଚ୍ଚି ଇସ୍ରାଏଲ୍ନି ବାର କୁଟୁମ୍ ଜପି ରାଜ୍ କିନାଦେର୍ ।
29 And, everyone who left houses or brothers or sisters or father or mother or wife or children or fields for my name's sake will receive a hundredfold, and will inherit life eternal. (aiōnios g166)
ଆରି ଇନେର୍କି ନା ତର୍ କାଜିଂ ଇଲ୍, କି ଟଣ୍ଡେନ୍ କି ତଣ୍ଦେଲ୍, କି ଆବା କି ଆୟା, ହିମ୍ଣା ୱାକ୍ଡ଼ା କି ତାରେନ୍ ପିହିନାନ୍, ହେୱାନ୍ ସହେ ଗୁଣ୍ ଆଦିକ୍ ପାୟାନାନ୍; ଆରି ୱିଜ଼୍ୱି ଜିବୁନ୍ ଆଦିକାର୍ ଆନାନ୍ ।” (aiōnios g166)
30 But many ‘first’ will be last, and ‘last’ first.
“ମାତର୍ ପର୍ତୁମ୍ତ ମାନି ଆଦେକ୍ ଲକୁ ପାଚେ ଆର୍ନାର୍ ଆରି ପାଚେ ମାନି ହେନି ଲକୁ ପର୍ତୁମ୍ ଆନାର୍ ।”
